Khái niệm 'đã rồi nhưng chưa' là gì?

Trong hành trình đức tin, mỗi tín hữu Cơ Đốc thường đối diện với những câu hỏi sâu sắc về bản chất của sự cứu rỗi, về vương quốc của Đức Chúa Trời, và về vị trí của chúng ta trong chương trình cứu chuộc của Ngài. Một trong những khung thần học quan trọng giúp chúng ta hiểu được sự mầu nhiệm này chính là khái niệm "Đã Rồi Nhưng Chưa" (Already but Not Yet). Đây không chỉ là một công thức ngôn ngữ, mà là lăng kính then chốt để giải thích mặc khải Kinh Thánh về thời kỳ sau cùng – thời đại mà chúng ta đang sống – nơi những lời hứa của Đức Chúa Trời vừa được ứng nghiệm một cách quyết định trong Đấng Christ, vừa đang chờ đợi sự viên mãn cuối cùng.

Giải Nghĩa Thần Học: Nền Tảng Của "Đã" và "Chưa"

Khái niệm "Đã Rồi Nhưng Chưa" xuất phát từ sự hiểu biết về thời kỳ sau cùng (tiếng Hy Lạp: eschaton). Trong Cựu Ước, các tiên tri loan báo một Ngày của Đức Giê-hô-va sẽ đến, mang theo sự phán xét trọn vẹn cho kẻ thù nghịch Ngài và sự cứu rỗi trọn vẹn cho dân sự Ngài. Tuy nhiên, Tân Ước mặc khải rằng thời kỳ sau cùng ấy đã "xâm nhập" vào lịch sử nhân loại qua chức vụ, sự chết, sự sống lại và sự thăng thiên của Chúa Giê-xu Christ, nhưng chưa được bày tỏ một cách trọn vẹn và cuối cùng.

Phao-lô diễn tả sự mầu nhiệm này trong Ê-phê-sô 1:13-14: "Ấy lại cũng trong Ngài mà anh em... đã được ấn chứng bằng Đức Thánh Linh là Đấng Chúa đã hứa, Đấng ấy cũng là cầm của cơ nghiệp chúng ta, cho đến kỳ chuộc lấy những kẻ mà Ngài đã được để khen ngợi sự vinh hiển Ngài." Từ Hy Lạp "arrabōn" (ἀρραβών) được dịch là "cầm", có nghĩa là sự đặt cọc, của bảo đảm. Đức Thánh Linh là của đặt cọc, là sự bảo đảm chắc chắn cho cơ nghiệp đời đời mà chúng ta sẽ nhận lãnh trọn vẹn trong tương lai. Chúng ta ĐÃ nhận lãnh Thánh Linh (sự đặt cọc), nhưng CHƯA nhận lãnh trọn vẹn cơ nghiệp.

"Đã Rồi": Sự Ứng Nghiệm Quyết Định Trong Đấng Christ

Trọng tâm của chữ "ĐÃ" nằm ở thập tự giá và ngôi mộ trống. Sự cứu rỗi đã được hoàn thành một lần đủ cả. Chúa Giê-xu đã tuyên bố: "Mọi sự đã được trọn" (Giăng 19:30). Trong tiếng Hy Lạp, từ Ngài dùng là "Tetelestai" (Τετέλεσται), một thuật ngữ kế toán có nghĩa là "đã thanh toán trọn vẹn". Công tác cứu chuộc đã hoàn tất. Sự thắng hơn tội lỗi, sự chết và Sa-tan đã được quyết định tại đồi Gô-gô-tha.

Về phương diện Vương Quốc Đức Chúa Trời, Chúa Giê-xu công bố: "Kỳ đã trọn, nước Đức Chúa Trời đã đến gần" (Mác 1:15). Ngài chữa lành người bệnh, đuổi quỷ và tha tội chính là những dấu hiệu hữu hình cho thấy quyền năng của vương quốc Đức Chúa Trời – vương quốc của tương lai – đã xâm nhập vào hiện tại qua chính con người Ngài. Khi các môn đồ hỏi Chúa Giê-xu có phải là Đấng phải đến không, Ngài đã trả lời bằng cách chỉ ra những việc Ngài làm ứng nghiệm lời tiên tri Ê-sai về thời đại Mê-si: "Kẻ mù được thấy, kẻ què được đi, người phung được sạch, kẻ điếc được nghe, kẻ chết được sống lại, kẻ nghèo được nghe giảng Tin Lành" (Lu-ca 7:22). Vương quốc ĐÃ đến trong quyền năng và ân điển.

Về phương diện địa vị của người tin, chúng ta ĐÃ được xưng công bình (Rô-ma 5:1), ĐÃ được giải thoát khỏi quyền lực tối tăm và dời qua nước của Con yêu dấu Ngài (Cô-lô-se 1:13), và ĐÃ được ngồi trong các nơi trên trời với Đấng Christ (Ê-phê-sô 2:6). Đây là những thực tại thuộc linh hiện tại cho mọi người ở trong Đấng Christ.

"Nhưng Chưa": Sự Chờ Đợi Sự Viên Mãn Cuối Cùng

Mặc dù đã có sự ứng nghiệm quyết định, Kinh Thánh cũng nói rõ rằng chúng ta vẫn đang sống trong sự chờ đợi. Thân thể chúng ta vẫn mang bản chất tội lỗi, vẫn bệnh tật và sẽ chết. Thế gian vẫn nằm dưới sự rủa sả và đau đớn (Rô-ma 8:20-22). Sa-tan, dù đã bị đánh bại, vẫn như "sư tử gầm thét" đi tìm người để cắn nuốt (I Phi-e-rơ 5:8).

Sự căng thẳng này được Phao-lô mô tả một cách cá nhân và sinh động trong Rô-ma 7:21-25, khi ông than thở về sự chiến đấu giữa luật pháp của tâm trí (con người bên trong mới) và luật pháp của tội lỗi trong chi thể mình. Ông kết luận: "Cảm tạ Đức Chúa Trời, nhờ Đức Chúa Jêsus Christ, là Chúa chúng ta!" Chiến thắng cuối cùng CHƯA được thể hiện trọn vẹn nơi thân thể hay hoàn cảnh của chúng ta.

Sự trông cậy lớn nhất của chúng ta là sự trở lại của Đấng Christ và sự phục sinh thân thể. Phi-líp 3:20-21 tuyên bố: "Nhưng chúng ta là công dân trên trời; ấy là từ nơi đó mà chúng ta trông đợi Cứu Chúa mình là Đức Chúa Jêsus Christ, Ngài sẽ biến hóa thân thể hèn mạt chúng ta ra giống như thân thể vinh hiển Ngài." Sự cứu rỗi của chúng ta CHƯA được hoàn tất cho đến khi thân thể được cứu chuộc (Rô-ma 8:23). Vương quốc của Đức Chúa Trời CHƯA được thiết lập cách hữu hình và trọn vẹn trên đất mới cho đến khi Chúa tái lâm và mọi kẻ thù (kể cả sự chết) bị đặt dưới chân Ngài (I Cô-rinh-tô 15:24-26).

Sống Trong Sự Căng Động Của Hai Thời Đại

Đời sống Cơ Đốc nhân chân chính là đời sống được định hình bởi sự căng động này. Chúng ta không thuộc về thế gian này (thời đại cũ), nhưng chúng ta vẫn còn ở trong thế gian. Chúng ta đã nhận lấy "trái đầu mùa của Đức Thánh Linh" (Rô-ma 8:23), nhưng vẫn than thở trong lòng mong đợi sự làm con nuôi trọn vẹn, tức là sự cứu chuộc thân thể.

Trong II Cô-rinh-tô 5:1-5, Phao-lô sử dụng hình ảnh song đôi: "nhà tạm" (thân thể hiện tại, hay chết) và "nhà đời đời ở trên trời" (thân thể vinh hiển tương lai). Ông nói rằng trong nhà tạm này, chúng ta than thở, nặng nề, vì không muốn lột bỏ, nhưng muốn mặc lấy sự sống. Và chính Đức Thánh Linh là "của tin" (cầm) cho lời hứa đó. Đây là kinh nghiệm của mọi tín hữu: vừa nếm biết sự tự do và vui mừng trong Đấng Christ (ĐÃ), vừa cảm nhận sự nặng nề, đau đớn và giới hạn của thể chất và cuộc sống trong thế gian sa ngã (CHƯA).

Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân Hằng Ngày

Hiểu được khái niệm "Đã Rồi Nhưng Chưa" không chỉ là một bài tập trí óc, mà phải biến đổi cách chúng ta sống, cầu nguyện, đối diện với đau khổ và phục vụ Chúa.

1. Sống Với Lòng Biết Ơn Và Sự Tự Tin Thuộc Linh

Vì chúng ta ĐÃ được xưng công bình, được làm con cái Đức Chúa Trời, và được đóng ấn bằng Thánh Linh, chúng ta có thể bước đi trong sự tự tin và biết ơn. Chúng ta không còn phải vật lộn để kiếm được sự chấp nhận của Đức Chúa Trời, vì điều đó đã được Đấng Christ làm trọn. Mỗi ngày, hãy nhắc nhở chính mình về địa vị "ĐÃ" được ban cho trong Christ: bạn là con cái, bạn được yêu thương, bạn được tha thứ. Điều này giải phóng chúng ta khỏi gánh nặng tội lỗi và sự lên án.

2. Sống Với Niềm Hy Vọng Kiên Nhẫn Trong Đau Khổ

Khi đối diện với bệnh tật, thất bại, sự bất công hay nỗi đau, chúng ta không ngây thơ cho rằng đức tin sẽ loại bỏ mọi khó khăn. Thay vào đó, chúng ta nhận biết rằng chúng ta vẫn sống trong thời đại "CHƯA", nơi sự rủa sả vẫn còn hiệu lực. Tuy nhiên, chúng ta than thở với hy vọng (I Tê-sa-lô-ni-ca 4:13), bởi vì chúng ta biết rằng sự đau đớn hiện tại không đáng so sánh với sự vinh hiển hầu đến (Rô-ma 8:18). Hy vọng Cơ Đốc là sự trông đợi chắc chắn về tương lai Đức Chúa Trời đã hứa, chứ không phải sự lạc quan thuần túy.

3. Chiến Đấu Thuộc Linh Với Thực Tế

Chúng ta biết ma quỷ đã bị đánh bại (ĐÃ), nên chúng ta có quyền và thẩm quyền trong Danh Chúa Giê-xu để chống trả nó (Gia-cơ 4:7). Nhưng chúng ta cũng biết nó vẫn còn hoạt động (CHƯA bị quăng vào hồ lửa đời đời), nên chúng ta phải tỉnh thức và trang bị mọi khí giới của Đức Chúa Trời (Ê-phê-sô 6:10-18). Sự cầu nguyện, đọc Lời Chúa và sống trong cộng đồng Hội Thánh là những phương cách thực tế để sống trong chiến thắng đã được ban cho.

4. Dấn Thân Phục Vụ Và Rao Giảng Tin Lành

Vì Vương Quốc Đức Chúa Trời đã đến và đang lớn lên (như hột cải – Ma-thi-ơ 13:31-32), chúng ta được mời gọi cộng tác với Chúa trong công cuộc mở rộng vương quốc ấy. Mỗi hành động yêu thương, mỗi lời chân lý được rao ra, mỗi sự công bình được thực thi đều là những "tia sáng" của vương quốc tương lai chiếu vào hiện tại. Chúng ta làm việc không với tinh thần thất vọng vì thế gian chưa hoàn hảo, nhưng với niềm hy vọng rằng lao động của chúng ta trong Chúa không hề uổng công (I Cô-rinh-tô 15:58).

5. Khao Khát và Cầu Nguyện Cho Sự Tái Lâm của Chúa

Hiểu biết "Đã Rồi Nhưng Chưa" nuôi dưỡng trong lòng chúng ta sự khao khát chính đáng: "Lạy Chúa, xin hãy đến!" (Khải huyền 22:20). Sự cầu nguyện "Nước Cha được đến" (Ma-thi-ơ 6:10) không còn là một lời cầu xa xôi, mà là lời kêu gọi tha thiết cho ngày mà "CHƯA" sẽ trở thành "ĐÃ RỒI" một cách trọn vẹn và vĩnh viễn.

Kết Luận: Đứng Vững Trong Ân Điển, Hướng Về Hy Vọng

Khái niệm "Đã Rồi Nhưng Chưa" là sợi chỉ xuyên suốt giúp chúng ta dệt nên một đời sống đức tin cân bằng, mạnh mẽ và thực tế. Nó giữ chúng ta khỏi thuyết duy tâm ngây thơ (chỉ thấy "ĐÃ" và phủ nhận thực tại đau khổ hiện tại) và thuyết bi quan yếm thế (chỉ thấy "CHƯA" và đánh mất niềm vui chiến thắng của Phục Sinh). Thay vào đó, nó mời gọi chúng ta sống như những con người của Lễ Ngũ Tuần – những người đã nếm trước quyền năng của đời sau (Hê-bơ-rơ 6:5) – nhưng vẫn đang trên hành trình tiến về Si-ôn.

Cuối cùng, chính sự căng động thần học này thúc đẩy chúng ta hướng mắt về Chúa Giê-xu Christ, "Đấng khởi đầu và cuối cùng của đức tin chúng ta" (Hê-bơ-rơ 12:2). Trong Ngài, mọi lời hứa của Đức Chúa Trời đều là "phải" và "a-men" (II Cô-rinh-tô 1:20). Vì vậy, chúng ta có thể sống hôm nay với tất cả sự đầy trọn của ân điển đã ban, và ngày mai với tất cả sự chắc chắn của hy vọng chưa thấy. Hãy vững lòng, vì Đấng đã khởi công tốt lành trong anh em, cũng sẽ làm trọn cho đến ngày của Đức Chúa Jêsus Christ (Phi-líp 1:6).