Chúa Giê-su Là Ai? Khám Phá Cuộc Đời và Di Sản Của Ngài

Trong dòng chảy của lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gây tranh cãi, vừa thu hút sự tôn thờ, và định hình nền văn minh sâu sắc như Giê-su người Na-xa-rét. Câu hỏi “Ngươi nói Ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15) mà chính Chúa Giê-su đặt ra cho các môn đồ vẫn còn vang vọng qua mọi thế hệ. Đối với Cơ Đốc nhân, đây không phải là một câu hỏi lịch sử hay triết học thuần túy, mà là câu hỏi quyết định đến số phận đời đời. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá thân vị, chức vụ, cuộc đời và di sản vĩnh cửu của Chúa Giê-su Christ dựa trên nền tảng Kinh Thánh, sử dụng các ngôn ngữ gốc để soi sáng ý nghĩa.

I. Thân Vị Thiên Thượng: Ngôi Hai Đức Chúa Trời Nhập Thể

Kinh Thánh khẳng định Chúa Giê-su không phải chỉ là một người tốt, một nhà tiên tri vĩ đại, mà chính là Đức Chúa Trời trong hình hài con người. Sứ đồ Giăng mở đầu sách Phúc Âm với một tuyên bố thần học sâu sắc: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta” (Giăng 1:1, 14). Từ “Ngôi Lời” trong tiếng Hy Lạp là Logos (Λόγος), mang ý nghĩa về lý trí, nguyên lý sáng tạo và biểu đạt tối cao của Đức Chúa Trời. Chúa Giê-su chính là Logos – Lời sáng tạo và bày tỏ Đức Chúa Trời cách trọn vẹn nhất.

Sứ đồ Phao-lô cũng xác nhận điều này trong thư Phi-líp: “Ngài vốn có hình Đức Chúa Trời... tự làm nên không, lấy hình tôi tớ... trở nên giống như loài người” (Phi-líp 2:6-7). Danh xưng “Em-ma-nu-ên” có nghĩa là “Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta” (Ma-thi-ơ 1:23) chính là lời tiên tri về thân vị thiên thượng của Ngài. Trong sách Khải Huyền, Chúa Giê-su phán: “Ta là An-pha và Ô-mê-ga, là đầu tiên và cuối cùng, là khởi nguyên và tận cùng” (Khải Huyền 22:13), một danh xưng chỉ dành riêng cho Đức Chúa Trời (xem Ê-sai 44:6).

II. Thân Vị Nhân Loại: Con Người Thật Trọn Vẹn

Song song với thiên tính trọn vẹn, Kinh Thánh cũng dạy rõ về nhân tính trọn vẹn của Chúa Giê-su. Ngài được sinh ra bởi một nữ đồng trinh (Ma-thi-ơ 1:18), lớn lên trong một gia đình (Lu-ca 2:51-52), biết đói khát, mệt mỏi, đau buồn và khóc lóc (Giăng 4:6, 11:35). Tác giả Hê-bơ-rơ nhấn mạnh: “Vì chúng ta không có thầy tế lễ thượng phẩm không có thể cảm thương sự yếu đuối chúng ta, bèn là thầy tế lễ bị thử thách trong mọi việc cũng như chúng ta, song chẳng phạm tội” (Hê-bơ-rơ 4:15). Từ Hy Lạp homoiōtheis (ὁμοιωθεὶς) được dùng ở đây, có nghĩa “trở nên giống hệt”, khẳng định Ngài đã thực sự trải nghiệm thân phận con người. Sự vô tội của Ngài (chẳng phạm tội) là yếu tố then chốt, khiến Ngài trở nên của lễ toàn hảo chuộc tội cho nhân loại.

III. Chức Vụ Cứu Thế: Đấng Mê-si, Cứu Chúa, và Chúa

Danh xưng “Giê-su” (hay Jeshua/Giô-suê trong tiếng Hê-bơ-rơ: Yehoshua יְהוֹשֻׁעַ) có nghĩa là “Giê-hô-va là Sự Cứu Rỗi”. Thiên sứ đã giải thích: “Người sẽ sanh một trai, ngươi khá đặt tên là JESUS, vì chính con trai ấy sẽ cứu dân mình ra khỏi tội” (Ma-thi-ơ 1:21). Danh xưng “Christ” là từ Hy Lạp dịch của Mashiach (מָשִׁיחַ) trong tiếng Hê-bơ-rơ, có nghĩa “Đấng được xức dầu”, chỉ về Đấng Mê-si được hứa ban trong Cựu Ước. Chúa Giê-su đã xác nhận Ngài là Đấng Mê-si khi đọc lời tiên tri Ê-sai trong nhà hội Na-xa-rét: “Thần của Chúa ngự trên ta; vì Ngài đã xức dầu cho ta đặng truyền tin lành” (Lu-ca 4:18, xem Ê-sai 61:1).

Chức vụ của Ngài được tóm gọn trong ba chức vụ: Tiên Tri, Thầy Tế Lễ, và Vua. Ngài là Tiên Tri vĩ đại nhất, bày tỏ Đức Chúa Trời (Phục Truyền 18:15). Là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm, Ngài dâng chính mình Ngài làm sinh tế chuộc tội một lần đủ cả (Hê-bơ-rơ 9:12). Và là Vua, Ngài cai trị trên đời sống tín đồ và sẽ trở lại để lập vương quốc vĩnh cửu của Ngài (Khải Huyền 19:16).

IV. Sự Chết Chuộc Tội và Sự Phục Sinh Vinh Hiển

Cốt lõi của Phúc Âm nằm ở sự chết và sống lại của Chúa Giê-su. Sứ đồ Phao-lô tuyên bố: “Đức Chúa Jêsus Christ... đã bị nộp vì tội lỗi chúng ta, và sống lại vì sự xưng công bình của chúng ta” (Rô-ma 4:24-25). Trên thập tự giá, Chúa Giê-su gánh lấy án phạt tội lỗi thay cho nhân loại. Từ ngữ “chuộc tội” trong Tân Ước (hilastērion ἱλαστήριον – Rô-ma 3:25) mang ý nghĩa “của lễ chuộc tội, nơi chuộc tội”, chỉ về sự thỏa mãn cơn thịnh nộ thánh khiết của Đức Chúa Trời đối với tội lỗi. Tiếng kêu “Mọi việc đã được trọn” (Giăng 19:30) trong tiếng Hy Lạp là Tetelestai (Τετέλεσται), một thuật ngữ thương mại có nghĩa “đã thanh toán trọn vẹn”, cho thấy công cuộc cứu chuộc đã hoàn tất.

Tuy nhiên, nếu sự chết của Ngài là sự đắc thắng tội lỗi, thì sự sống lại của Ngài là sự đắc thắng sự chết. Sự phục sinh là bằng chứng xác nhận Đức Chúa Trời đã chấp nhận của lễ chuộc tội của Ngài và uy quyền của Ngài trên sự chết. Phao-lô khẳng định: “Nếu Đấng Christ không sống lại, thì đức tin anh em cũng vô ích, anh em còn ở trong tội lỗi mình” (1 Cô-rinh-tô 15:17). Sự sống lại bảo đảm cho sự sống lại và sự sống đời đời của mọi tín đồ.

V. Di Sản Vĩnh Cửu và Sự Tái Lâm

Di sản của Chúa Giê-su không nằm trong những tòa nhà hay tổ chức, mà nằm trong Hội Thánh – thân thể của Ngài (Ê-phê-sô 1:22-23), và trong từng tín đồ là đền thờ của Đức Thánh Linh (1 Cô-rinh-tô 6:19). Ngài để lại một mạng lệnh truyền giáo: “Vậy, hãy đi dạy dỗ muôn dân... hãy dạy họ giữ hết cả mọi điều mà ta đã truyền cho các ngươi” (Ma-thi-ơ 28:19-20).

Di sản ấy vẫn chưa hoàn tất. Lời hứa trọng tâm cho tương lai là sự tái lâm của Ngài. Các thiên sứ phán khi Ngài thăng thiên: “Các ngươi thấy Jêsus... đã được cất lên trời thể nào, thì Ngài cũng sẽ trở lại thể ấy” (Công vụ 1:11). Ngài sẽ trở lại trong vinh hiển để phán xét thế gian, tiêu diệt mọi sự dữ và thiết lập trời mới đất mới nơi sự công bình ngự trị (2 Phi-e-rơ 3:13).

VI. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân

Hiểu biết về Chúa Giê-su phải dẫn đến sự biến đổi trong đời sống. Dưới đây là những áp dụng thực tế:

• Tin Cậy vào Sự Cứu Rỗi Duy Nơi Ngài: Nhận biết rằng không có sự cứu rỗi trong danh nào khác (Công vụ 4:12). Sự ăn năn và đức tin nơi công lao của Chúa Giê-su là con đường duy nhất đến với Đức Chúa Trời.
• Bước Đi Trong Mối Tương Giao Cá Nhân: Đấng Christ không chỉ là một nhân vật lịch sử, mà là Chúa đang sống. Hãy nuôi dưỡng mối tương giao với Ngài qua sự cầu nguyện, suy gẫm Lời Ngài và vâng lời.
• Sống Theo Gương Ngài: Chúa Giê-su để lại gương mẫu về sự khiêm nhường, yêu thương phục vụ và vâng phục Đức Chúa Trời (Giăng 13:15, Phi-líp 2:5). Chúng ta được kêu gọi để bước theo dấu chân Ngài.
• Rao Truyền Danh Ngài: Hiểu biết về Chúa Giê-su là ân điển lớn lao nhất cần được chia sẻ. Mỗi tín đồ đều được kêu gọi làm chứng nhân về Ngài trong đời sống và lời nói.
• Sống Với Niềm Hy Vọng Tái Lâm: Cuộc sống hiện tại với mọi thử thách sẽ được nhìn từ viễn cảnh sự trở lại đắc thắng của Chúa chúng ta. Điều này ban cho sự kiên nhẫn, thánh khiết và nhiệt huyết trong chức vụ (Tít 2:13).

Kết Luận

Chúa Giê-su là ai? Ngài là Đức Chúa Trời vinh hiển mang lấy thân phận con người, là Đấng Mê-si hứa ban chịu chết chuộc tội, là Chúa đã sống lại và đang cai trị, là Đấng sẽ trở lại trong vinh quang. Câu trả lời của Phi-e-rơ vẫn là nền tảng: “Chúa là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16). Việc khám phá về Ngài không phải là một cuộc nghiên cứu trí thức khô khan, mà là cuộc gặp gỡ biến đổi đời sống. Mỗi người chúng ta đều phải đối diện với câu hỏi của Ngài và đưa ra câu trả lời bằng chính đức tin và đời sống mình. Khi nhận biết Ngài là ai, chúng ta cũng sẽ hiểu mình là ai trong Ngài: những kẻ được cứu chuộc, được yêu thương và được kêu gọi vào mục đích vĩ đại của Ngài.