Gô-li-át Cao Bao Nhiêu?
Khi nhắc đến câu chuyện Đa-vít và Gô-li-át, một trong những chi tiết gây tò mò nhất chính là kích thước khổng lồ của tên lính đánh thuê dân Phi-li-tin. Chiều cao của Gô-li-át không chỉ là một con số lịch sử hay khảo cổ, mà còn mang ý nghĩa thần học sâu sắc, mô tả bản chất của sự chống nghịch Đức Chúa Trời và làm nền tảng cho bài học về đức tin vĩ đại nơi một Đức Chúa Trời Toàn Năng. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào các bản văn Kinh Thánh, ngôn ngữ gốc, bối cảnh lịch sử và quan trọng hơn là những ứng dụng thuộc linh cho Cơ Đốc nhân ngày nay.
Chi tiết về chiều cao của Gô-li-át được ghi chép trong I Sa-mu-ên 17:4 (Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925): “Bấy giờ, một người lính đánh thuê từ trại quân Phi-li-tin mà đến, tên là Gô-li-át, quê ở Gát, bề cao sáu thước một gang.”
Để hiểu rõ, chúng ta cần phân tích hai đơn vị đo lường cổ:
- “Thước” (tiếng Hê-bơ-rơ: אַמָּה - ammah): thường được dịch là cubit, tương đương với chiều dài từ khuỷu tay đến đầu ngón tay giữa. Giá trị phổ biến được chấp nhận là khoảng 44.5 cm đến 52.5 cm.
- “Gang” (tiếng Hê-bơ-rơ: זֶרֶת - zeret): tương đương với một nửa cubit, khoảng 22.2 cm đến 26.25 cm.
Vậy, nếu tính theo hệ đo lường hiện đại:
(6 x 45 cm đến 52.5 cm) + (1 x 22.5 cm đến 26.25 cm)
➔ Chiều cao của Gô-li-át dao động trong khoảng 2.70 mét đến 3.15 mét (từ 8 feet 10 inch đến 10 feet 4 inch). Con số này quả thực là khổng lồ, vượt xa tầm vóc trung bình của người thời đó (khoảng 1.6-1.7m).
Tuy nhiên, có một điểm dị biệt văn bản quan trọng. Bản Septuagint (Bản Bảy Mươi - bản dịch tiếng Hy Lạp của Cựu Ước, thế kỷ 3-2 TCN) cùng một số bản thủ bản khác tại hang Qumran (Các Cuộn Biển Chết) lại ghi chiều cao của Gô-li-át là “Bốn thước một gang” (khoảng 2 mét). Sự khác biệt này có thể do sao chép sai, hoặc do truyền thống văn bản khác nhau. Tuy nhiên, bản Masoretic (bản văn tiếng Hê-bơ-rơ tiêu chuẩn) mà bản dịch 1925 dựa vào vẫn khẳng định “sáu thước một gang”. Dù là 4 hay 6 cubit, Gô-li-át vẫn là một người khổng lồ áp đảo hoàn toàn về mặt thể chất.
Kinh Thánh không chỉ liệt kê chiều cao một cách khách quan, mà mô tả toàn diện về Gô-li-át để nhấn mạnh sự đáng sợ và sức mạnh vật chất tuyệt đối của hắn:
- Trang bị: “Đầu đội mão đồng, mình mặc áo giáp vảy đồng… ống chân mang đồ bịt bằng đồng” (I Sa-mu-ên 17:5-6).
- Vũ khí: “Cây giáo của hắn… mũi giáo bằng sắt nặng sáu trăm siếc-lơ” (khoảng 6.8 kg) (câu 7).
- Thách thức: Hắn đứng ra thách đấu tay đôi (representative combat), một hình thức chiến tranh cổ đại, nhằm triệt tiêu tinh thần quân Y-sơ-ra-ên (câu 8-10).
Từ ngữ Hê-bơ-rơ dùng cho “người lính đánh thuê” hay “người ra trận” trong câu 4 là אִ֣ישׁ הַבֵּנַ֔יִם (ish habbenayim), có nghĩa đen là “người ở giữa”, chỉ về một chiến binh đơn lẻ đi ra khoảng trống giữa hai trận tuyến. Gô-li-át không chỉ cao lớn; hắn là hiện thân của sự kiêu ngạo, sức mạnh ngoại giáo và sự đe dọa hủy diệt đối với dân sự của Đức Chúa Trời. Sự khổng lồ của hắn tượng trưng cho những thế lực, nan đề, tội lỗi có vẻ bất khả chiến bại trong mắt con người.
Sự tương phản giữa Gô-li-át và Đa-vít là một trong những tương phản đẹp nhất trong Kinh Thánh:
| GÔ-LI-ÁT | ĐA-VÍT |
|---|---|
| Sức mạnh thể chất (6 cubit + 1 gang) | Vóc giạc nhỏ, còn trẻ (I Sa-mu-ên 16:7, 18) |
| Tin cậy vào áo giáp, giáo, gươm (vũ khí loài người) | Tin cậy vào “Danh Đức Giê-hô-va vạn quân” (I Sa-mu-ên 17:45) |
| Dùng lời nguyền rủa, đe dọa bằng danh các thần mình (câu 43) | Tuyên bố uy quyền và chiến thắng nhân danh Đức Chúa Trời hằng sống (câu 46) |
| Bước ra với sự kiêu hãnh (“Ta là…”) | Bước ra với sự khiêm nhường và xác tín (“Chúa là…”) |
Lời tuyên bố của Đa-vít trong I Sa-mu-ên 17:45-47 là chìa khóa: “Người đến cùng ta với gươm, với giáo, với khiên, còn ta, ta đến cùng người nhân danh Đức Giê-hô-va vạn quân… trận nầy cả thiên hạ sẽ biết rằng Y-sơ-ra-ên có một Đức Chúa Trời; và toàn thể hội chúng nầy sẽ biết rằng Đức Giê-hô-va không giải cứu bằng gươm, hoặc bằng giáo, vì trận chiến nầy thuộc về Đức Giê-hô-va.”
Chiều cao của Gô-li-át trở nên vô nghĩa trước thẩm quyền tối cao của Đức Chúa Trời. Đức tin đã biến thước đo vật chất thành thước đo thuộc linh. Trong mắt Đa-vít, Gô-li-át không phải là người khổng lồ không thể đánh bại, mà chỉ là “kẻ chẳng cắt bì” (câu 36) – một kẻ ngoại bang, không có giao ước với Chúa, và do đó, không có sự bảo vệ thật sự.
Câu chuyện không dừng lại ở lịch sử. Mỗi Cơ Đốc nhân đều đối mặt với những “Gô-li-át” của riêng mình. Chúng không cao 3 mét bằng xương thịt, nhưng có thể “cao” hơn rất nhiều trong tâm trí chúng ta.
1. Nhận Diện “Gô-li-át” Của Bạn:
“Gô-li-át” có thể là:
- Nan đề tài chính khủng hoảng, nợ nần chồng chất.
- Bệnh tật hiểm nghèo hoặc mãn tính.
- Mối quan hệ tan vỡ, sự phản bột, thù hận.
- Tội lỗi cố hữu, thói quen xấu tưởng chừng không thể thắng nổi.
- Sự sợ hãi, lo âu, trầm cảm che khuất tầm nhìn.
- Áp lực ngoại giáo từ văn hóa, công việc, gia đình chống lại niềm tin.
Những điều này “đứng ra thách thức” chúng ta mỗi ngày, hét lên rằng: “Hãy ra đây đặng ta giết ngươi!” (câu 44), nhằm làm chúng ta khiếp sợ và tê liệt.
2. Học Cách “Đánh Giá Lại” Kích Thước:
Quân Y-sơ-ra-ên thấy Gô-li-át quá lớn để đánh. Đa-vít thấy Gô-li-át quá lớn để… bắn trật! Ông đánh giá tình huống qua lăng kính đức tin và kinh nghiệm về quyền năng Chúa (“Đức Giê-hô-va là Đấng đã giải cứu ta khỏi vuốt sư tử và khỏi vuốt gấu” - câu 37).
Ứng dụng: Thay vì nhìn vào sự khổng lồ của vấn đề, hãy tập nhìn vào sự vĩ đại của Đức Chúa Trời. Hãy tự hỏi: “Trong mắt Chúa, ‘Gô-li-át’ này của tôi lớn cỡ nào?” Câu trả lời luôn là: Không đáng sợ bằng quyền năng Ngài (Rô-ma 8:31: “Nếu Đức Chúa Trời vùa giúp chúng ta, thì còn ai nghịch với chúng ta?”).
3. Từ Chối “Áo Giáp Của Sau-lơ” và Sử Dụng “Cây Trành Ném Đá” Của Riêng Bạn:
Sau-lơ muốn Đa-vít mang áo giáp của mình (câu 38-39). Đó là giải pháp của con người, của sự khôn ngoan thế gian. Nhưng Đa-vít “chưa từng tập dùng” và đã cởi bỏ. Thay vào đó, ông dùng thứ vũ khí ông đã thành thạo và tin cậy Chúa ban cho kết quả.
Ứng dụng: Đừng cố gắng đối diện với nan đề bằng sức riêng hay các công thức cứng nhắc của người khác. Chúa đã trang bị cho bạn những “cây trành ném đá” riêng biệt: Lời cầu nguyện chân thật, Lời Chúa bạn đã học thuộc, ân tứ thuộc linh, kinh nghiệm từng được Chúa giải cứu, và cộng đồng đức tin. Hãy sử dụng chúng trong sự tin cậy.
4. Nhân Danh Đức Giê-hô-va Vạn Quân Mà Tiến Lên:
Động cơ của Đa-vít không phải là danh tiếng hay phần thưởng (câu 25-27), mà là vì “danh Chúa bị sỉ nhục” (câu 26, 45). Khi chúng ta đối diện với nan đề với tâm tình muốn làm vinh hiển Danh Chúa, chúng ta bước đi trong thẩm quyền lớn hơn.
Ứng dụng: Trước mỗi “Gô-li-át”, hãy tuyên bố: “Ta nhân danh Đức Giê-hô-va vạn quân, tức là Đức Chúa Trời của đạo binh Y-sơ-ra-ên mà ngươi đã sỉ nhục, mà đến cùng ngươi” (câu 45). Hãy xác nhận rằng trận chiến thuộc về Chúa, và Ngài sẽ ban cho bạn chiến thắng theo cách của Ngài.
Vậy, Gô-li-át cao bao nhiêu? Về mặt lịch sử, hắn cao khoảng 2.7m đến 3.15m – một người khổng lồ thật sự. Nhưng bài học vĩnh cửu không nằm ở con số đó. Câu chuyện dạy chúng ta rằng trong vương quốc của Đức Chúa Trời, chiều cao vật chất hay quy mô của nan đề không bao giờ là thước đo cuối cùng cho kết quả. Thước đo duy nhất và quyết định là chiều cao của đức tin chúng ta đặt nơi Đức Chúa Trời Toàn Năng.
Gô-li-át đại diện cho mọi thứ trong thế gian tìm cách làm chúng ta sợ hãi và nghi ngờ Đức Chúa Trời. Đa-vít đại diện cho người tin cậy, không dựa vào năng lực bản thân mà hoàn toàn nương dựa vào giao ước và quyền năng của Chúa. Chiến thắng của Đa-vít là hình bóng về Chiến Thắng tối hậu của Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá – nơi Ngài, bằng sự yếu đuối và chịu chết, đã đánh bại các quyền lực tối tăm vĩ đại nhất (Cô-lô-se 2:15).
Ngày nay, khi đối diện với “Gô-li-át” của bạn, hãy nhớ rằng bạn không đơn độc. Bạn có Đức Thánh Linh, có Lời hứa của Chúa, và có Đấng Christ là Đá Tảng của bạn. Hãy bước ra trong đức tin, nhân danh Chúa Giê-xu mà tuyên chiến với mọi sự chống nghịch, tin chắc rằng “Đức Chúa Trời của sự bình an sẽ đập tan quân Sa-tan dưới chân anh em cách mau chóng” (Rô-ma 16:20).