Đức Chúa Trời có ý gì khi phán: “Ta sẽ chẳng lìa ngươi, chẳng bỏ ngươi đâu” (Hê-bơ-rơ 13:5)?

Lời hứa “Ta sẽ chẳng lìa ngươi, chẳng bỏ ngươi đâu” là một trong những tuyên bố an ủi và vững chắc nhất trong toàn bộ Kinh Thánh. Được chép trong thư Hê-bơ-rơ 13:5, đây không phải là một lời hứa mới mẻ, mà là sự nhắc lại, xác nhận và nâng cấp lời hứa mà Đức Chúa Trời đã ban cho dân Ngài qua nhiều thế hệ. Để hiểu thấu đáo ý nghĩa thần học và sự ứng dụng thực tiễn của lời hứa này, chúng ta cần đi sâu vào bối cảnh, ngôn ngữ gốc, và sự thể hiện của lời hứa ấy trong chính Chúa Cứu Thế Giê-xu.

Thư Hê-bơ-rơ được viết cho những tín hữu gốc Do Thái đang đối mặt với sự bắt bớ, thử thách và cám dỗ quay trở lại với Do Thái giáo. Tác giả khích lệ họ giữ vững đức tin nơi Chúa Giê-xu, Đấng trọn vẹn hơn mọi điều trong Cựu Ước. Đến chương 13, tác giả đưa ra những lời khuyên thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc:

• “Hãy ở cho có tình yêu thương anh em” (câu 1).
• “Chớ quên sãi đãi khách” (câu 2).
• “Hãy tôn trọng sự hôn nhân” (câu 4).

Và then chốt, trước khi đưa ra lời hứa, tác giả viết: “Đạo của chúng ta chớ tham tiền; hãy lấy điều mình có làm đủ rồi” (Hê-bơ-rơ 13:5a). Bối cảnh trực tiếp của lời hứa “Ta sẽ chẳng lìa ngươi…” là sự thỏa lòng (contentment). Khi chúng ta không còn để lòng tham của cải chi phối, chúng ta mới có thể thật sự nghe, tin và kinh nghiệm được lời hứa về sự hiện diện không dời đổi của Đức Chúa Trời. Lòng tham tiền bạc và sự bất an về vật chất thực chất là một dạng của sự vô tín, nghi ngờ rằng Chúa không đủ để chăm sóc chúng ta. Lời hứa này được đặt ra như nền tảng cho sự thỏa lòng thật sự.

Câu Hê-bơ-rơ 13:5b là một trích dẫn trực tiếp từ Cựu Ước: “Vì chính Chúa có phán: Ta sẽ chẳng lìa ngươi, chẳng bỏ ngươi đâu.” Tuyên bố này không chỉ xuất hiện một lần, mà là một chủ đề xuyên suốt, đặc biệt trong những khúc quanh quan trọng của lịch sử cứu rỗi.

1. Với Giô-suê (Giô-suê 1:5): Đây là lần đầu tiên cụm từ này được phán một cách trọn vẹn. Sau khi Môi-se qua đời, Giô-suê đứng trước nhiệm vụ khổng lồ là dẫn dắt dân Y-sơ-ra-ên vào Đất Hứa đầy hiểm nguy. Đức Chúa Trời phán: “Ta sẽ chẳng lìa ngươi, chẳng bỏ ngươi đâu.” Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ “lìa” (raphah) có nghĩa là nới lỏng, buông ra; còn “bỏ” (azab) mang nghĩa mạnh mẽ hơn: từ bỏ, bỏ rơi, để mặc. Lời hứa này là nền tảng cho mệnh lệnh tiếp theo: “Hãy vững lòng bền chí” (câu 6, 7, 9). Sự hiện diện của Chúa là động lực cho sự can đảm.

2. Với Sa-lô-môn (1 Sử ký 28:20): Vua Đa-vít khích lệ Sa-lô-môn, con trai mình, trong việc xây đền thờ: “Đức Giê-hô-va là Đức Chúa Trời, tức Đấng ở với ngươi, sẽ chẳng từ bỏ ngươi, chẳng lìa ngươi đâu.” Lần này, thứ tự từ ngữ có đảo lại (“bỏ” trước “lìa”), cho thấy đây là một công thức quen thuộc về lời hứa trung tín của Đức Chúa Trời.

3. Với Cả Dân Y-sơ-ra-ên (Phục truyền 31:6, 8): Trong diễn từ cuối cùng của Môi-se, ông truyền lại lời hứa này cho cả dân sự và cho Giô-suê: “Đức Giê-hô-va là Đấng đi trước các ngươi, sẽ ở cùng các ngươi, Ngài chẳng lìa các ngươi, chẳng từ bỏ các ngươi đâu; chớ sợ, chớ kinh khủng.” Lời hứa về sự hiện diện được đặt đối diện trực tiếp với nỗi sợ hãi.

Trong bản văn Hy Lạp của Tân Ước (Hê-bơ-rơ 13:5), cấu trúc câu mang tính nhấn mạnh tuyệt đối:

“ou mē se anō oud’ ou mē se egkatalipō.”

Hãy phân tích từng phần:

• “ou mē”: Đây là cấu trúc phủ định kép trong tiếng Hy Lạp, mạnh hơn rất nhiều so với một từ phủ định đơn lẻ. Nó có thể được dịch là “chắc chắn không”, “quyết không”, “không đời nào”.
• “anō”: Có nghĩa là “rời bỏ”, “tháo lui”, “buông tay ra”.
• “egkatalipō”: Là một từ ghép mạnh mẽ. “kata” nghĩa là “xuống”, và “leipō” nghĩa là “để lại”, “bỏ mặc”. “Egkatalipō” do đó mang sắc thái của việc bỏ rơi hoàn toàn, để mặc một mình trong tình trạng khốn khó, như một người lính bỏ rơi đồng đội trên chiến trường.

Như vậy, lời hứa có thể được diễn giải là: “Ta chắc chắn sẽ không, không đời nào, buông tay rời bỏ ngươi, và ta cũng chắc chắn sẽ không, không đời nào, bỏ rơi hay để mặc ngươi một mình trong bất kỳ hoàn cảnh nào.” Đây là một lời đảm bảo có tính triệt để và tuyệt đối.

Đối với độc giả của thư Hê-bơ-rơ, và đối với chúng ta ngày nay, lời hứa này tìm thấy sự ứng nghiệm trọn vẹn và thực tế nhất trong Chúa Cứu Thế Giê-xu. Toàn bộ thư Hê-bơ-rơ trình bày Chúa Giê-xu là Đấng Trung Bảo tuyệt vời hơn Môi-se, Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm vĩnh viễn hơn A-rôn, và của lễ một lần đủ cả hiệu nghiệm hơn mọi sinh tế.

1. Chúa Giê-xu Là “Em-ma-nu-ên” – Đức Chúa Trời Ở Cùng Chúng Ta: Sự giáng sinh của Chúa Giê-xu là sự hiện diện hữu hình của Đức Chúa Trời giữa loài người (Ma-thi-ơ 1:23). Trong chức vụ của Ngài, Ngài hứa với các môn đồ: “Và nầy, ta thường ở cùng các ngươi luôn cho đến tận thế” (Ma-thi-ơ 28:20).

2. Sự Bị Bỏ Rơi Của Chúa Giê-xu Để Chúng Ta Không Bao Giờ Bị Bỏ: Trên thập tự giá, Chúa Giê-xu đã kinh nghiệm sự bị bỏ rơi tột cùng khi Ngài kêu lên: “Đức Chúa Trời tôi, Đức Chúa Trời tôi, sao Ngài lìa bỏ tôi?” (Ma-thi-ơ 27:46). Từ Hy Lạp được dùng ở đây là “egkataleipō” – chính xác là từ trong Hê-bơ-rơ 13:5. Chúa Giê-xu đã bị Đức Chúa Trời “bỏ rơi” để chúng ta, những kẻ tin nhận Ngài, có thể được hứa chắc rằng “Ta sẽ chẳng bỏ ngươi đâu”. Ngài đã gánh lấy sự chia cách để chúng ta được hưởng sự hiệp thông vĩnh viễn.

3. Chúa Giê-xu Là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm Cảm Thương: Hê-bơ-rơ 4:15-16 khẳng định: “Vì chúng ta không có thầy tế lễ thượng phẩm chẳng có thể cảm thương sự yếu đuối chúng ta, bèn có một thầy tế lễ bị thử thách trong mọi việc cũng như chúng ta, song chẳng phạm tội… Hãy vững lòng đến gần ngôi ơn phước…” Sự hiện diện của Chúa Giê-xu trên thiên đàng, đang cầu thay cho chúng ta, là sự bảo đảm tối thượng rằng chúng ta không bao giờ bị bỏ rơi.

Lời hứa “Ta sẽ chẳng lìa ngươi, chẳng bỏ ngươi đâu” không phải là một lý thuyết xa vời, mà là chân lý biến đổi cuộc sống. Dưới đây là những lãnh vực thực tế chúng ta có thể áp dụng:

1. Trong Sự Cô Đơn và Bị Từ Chối: Khi bạn cảm thấy bị bạn bè, người thân, hay thậm chí cộng đồng bỏ rơi, hãy nhớ rằng Chúa phán Ngài sẽ không bỏ bạn. Ngài là Đấng Bạn Thân không bao giờ lìa xa (Châm ngôn 18:24). Sự hiện diện của Ngài là thật, dù cảm xúc của bạn có thế nào đi nữa.

2. Trong Thất Bại và Hổ Thẹn: Sau khi phạm tội trọng (như Phi-e-rơ chối Chúa), chúng ta dễ nghĩ rằng Chúa đã bỏ mình. Nhưng Chúa Giê-xu đã tìm gặp và phục hồi Phi-e-rơ (Giăng 21). Lời hứa này bảo đảm rằng ân điển của Chúa lớn hơn tội lỗi của chúng ta. Sự ăn năn thật luôn mở ra con đường trở về với sự hiện diện không dời đổi của Ngài.

3. Trong Khủng Hoảng Tài Chính và Nhu Cầu Vật Chất: Như bối cảnh Hê-bơ-rơ 13:5 nhắc đến, lời hứa này là nền tảng cho sự thỏa lòng. Nếu Chúa không bỏ chúng ta, Ngài chắc chắn sẽ chu cấp những gì chúng ta thật sự cần (Ma-thi-ơ 6:33). Điều này không hứa sự giàu có, nhưng hứa sự chu cấp và sự hiện diện của Ngài trong mọi hoàn cảnh.

4. Trong Bệnh Tật và Đau Đớn: Khi thân thể suy nhược, cảm giác cô độc và bị bỏ mặc thường trỗi dậy. Thánh Thi 41:3 chép: “Trong ngày hoạn nạn, Đức Giê-hô-va sẽ giải cứu ngươi… Trên giường đau ốm, Chúa sẽ nâng đỡ ngươi.” Chúa không hứa cất ngay mọi đau đớn, nhưng Ngài hứa đồng hành, nâng đỡ, và không bao giờ rời bỏ chúng ta trong cơn đau.

5. Trong Sự Phục Vụ Mệt Mỏi và Thất Vọng: Như Giô-suê, khi nhiệm vụ quá lớn, chúng ta có thể kiệt sức và muốn bỏ cuộc. Lời hứa này là nguồn năng lượng cho sự phục vụ lâu dài. Chúng ta không đi một mình. Mọi công tác cho Chúa đều được thực hiện trong sự hiện diện và quyền năng của Ngài.

6. Trong Giờ Phút Lâm Chung: Đây là thử thách cuối cùng của đức tin. Thi thiên 23:4 vang vọng lời hứa này: “Dầu khi tôi đi trong trũng bóng chết, tôi sẽ chẳng sợ tai họa nào; vì Chúa ở cùng tôi.” Chúa Giê-xu đã đi qua sự chết và phục sinh. Ngài hứa sẽ ở cùng chúng ta ngay cả trong bước ngoặt đó, và dẫn đưa chúng ta vào sự hiện diện đời đời của Ngài.

Lời phán “Ta sẽ chẳng lìa ngươi, chẳng bỏ ngươi đâu” là một trong những nền tảng vững chắc nhất cho đời sống đức tin. Nó bắt nguồn từ chính bản tính trung tín của Đức Chúa Trời (2 Ti-mô-thê 2:13), được công bố cho các anh hùng đức tin trong Cựu Ước, được ứng nghiệm trọn vẹn trong sự chết và sống lại của Chúa Giê-xu Christ, và được ban cho mỗi chúng ta như một di sản đời đời qua giao ước mới trong huyết Ngài.

Lời hứa này không tùy thuộc vào cảm xúc, hoàn cảnh, hay sự xứng đáng của chúng ta. Nó dựa trên sự thành tín của Đấng đã phán lời ấy. Vì vậy, chúng ta có thể cùng với tác giả thư Hê-bơ-rơ tuyên bố với lòng tin quyết: “Chúa là Đấng giúp đỡ tôi, tôi sẽ không sợ: loài người làm chi được tôi?” (Hê-bơ-rơ 13:6). Sống với nhận thức về sự hiện diện không rời của Chúa biến đổi nỗi sợ thành can đảm, sự tham lam thành thỏa lòng, và sự cô độc thành sự tương giao sâu nhiệm.

Hãy để lời hứa đời đời này vang vọng trong tâm trí và tấm lòng bạn mỗi ngày, trở thành la bàn cho mọi quyết định và sự an ủi trong mọi thử thách. Ngài đã phán, và Ngài là thành tín.