Có ai đã từng thấy Đức Chúa Trời chưa?

Trong hành trình đức tin, một trong những câu hỏi sâu sắc và gây tò mò nhất mà con người đặt ra là: "Có ai đã từng thấy Đức Chúa Trời chưa?". Câu hỏi này chạm đến cốt lõi của sự hiểu biết về bản thể siêu việt, thánh khiết và đầy uy nghi của Đấng Tạo Hóa. Kinh Thánh, Lời được Đức Chúa Trời mặc khải, không tránh né câu hỏi này mà cung cấp một câu trả lời đa chiều, vừa khẳng định sự thánh khiết không thể với tới của Ngài, vừa mở ra con đường diệu kỳ để nhân loại có thể biết Ngài. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khảo sát các phân đoạn Kinh Thánh then chốt, giải nghĩa từ ngữ gốc Hê-bơ-rơ và Hy Lạp, để làm sáng tỏ chân lý này và rút ra ứng dụng thiết thực cho đời sống Cơ Đốc nhân.

Kinh Thánh nhiều lần khẳng định rõ ràng rằng không một người phàm nào, trong thân xác tội lỗi, có thể thấy Đức Chúa Trời trong trọn vẹn bản thể Ngài và vẫn còn sống. Điều này xuất phát từ bản tính tuyệt đối thánh khiết và uy nghi của Ngài.

"Ngài phán rằng: Ngươi chẳng thấy được mặt ta; vì không ai thấy mặt ta mà còn sống." (Xuất Ê-díp-tô Ký 33:20)

Trong bối cảnh này, Môi-se đã cầu xin được thấy sự vinh hiển của Đức Chúa Trời. Câu trả lời cho thấy sự hiện diện trọn vẹn, đầy đủ của Đức Chúa Trời ("mặt Ta" - panim trong tiếng Hê-bơ-rơ, mang nghĩa "sự hiện diện") là quá sức chịu đựng đối với thể xác con người vốn đã bị tội lỗi làm hư hoại. Sự thánh khiết tuyệt đối sẽ thiêu hủy sự ô uế.

Sứ đồ Giăng, trong phần mở đầu Phúc Âm, cũng đưa ra một tuyên bố nền tảng:

"Chẳng hề có ai thấy Đức Chúa Trời; chỉ Con một ở trong lòng Cha, là Đấng đã giải bày Cha cho chúng ta biết." (Giăng 1:18)

Từ "thấy" ở đây trong nguyên bản Hy Lạp là horaō (ὁράω), mang nghĩa nhìn thấy, quan sát, nhận biết bằng mắt thường. Câu Kinh Thánh này khẳng định rằng cho đến thời điểm Chúa Giê-xu giáng sinh, chưa có ai thực sự nhìn thấy bản thể đích thực của Đức Chúa Trời Cha. Tuy nhiên, câu Kinh Thánh này ngay lập tức mở ra giải pháp: Chúa Giê-xu Christ, Con Một, là Đấng "giải bày" (exēgeomai - ἐξηγέομαi) Cha ra. Từ này mang ý nghĩa dẫn giải, giải thích, bày tỏ ra cách rõ ràng và đầy đủ. Ngài là sự mặc khải trọn vẹn về Cha.

Vậy làm thế nào để hiểu những ghi chép trong Cựu Ước khi một số tổ phụ và tiên tri dường như đã "thấy" Đức Chúa Trời? Chúng ta cần phân biệt giữa việc thấy Đức Chúa Trời trong bản thể tuyệt đối và thấy hình thức mặc khải hữu hạn của Ngài.

1. Tổ Phụ Gia-cốp (Sáng Thế Ký 32:30): Sau khi vật lộn với một Person (Nhân Vật) suốt đêm, Gia-cốp nói: "Tôi đã thấy Đức Chúa Trời đối diện, mà linh hồn tôi được sống". Nhân Vật đó được nhận diện là Đức Chúa Trời (câu 28-29). Tuy nhiên, đây rất có thể là một sự hiện ra của Đấng Thiên Sứ của Đức Giê-hô-va (Mal'akh YHWH), một sự hiện thân mặc khải đặc biệt của chính Đức Chúa Trời trong Cựu Ước, thường được hiểu là sự hiện ra trước của Ngôi Lời (Chúa Giê-xu). Gia-cốp không thấy bản thể thiên thượng vô hạn, mà thấy một hình thức hữu hạn mà qua đó Đức Chúa Trời chọn để bày tỏ chính mình.

2. Môi-se, A-rôn, và Các Trưởng Lão (Xuất Ê-díp-tô Ký 24:9-11): "Giê-hô-va" hiện ra với họ, và dưới chân Ngài có một vật giống bích ngọc. Họ "ngắm xem Đức Chúa Trời" và ăn uống. Ở đây, cụm từ "ngắm xem" trong tiếng Hê-bơ-rơ là ḥāzâ (חָזָה), có thể mang nghĩa chiêm ngưỡng một khải tượng, một sự bày tỏ. Họ không mô tả hình dạng của Đức Chúa Trời, mà mô tả nền tảng dưới chân Ngài. Đây vẫn là một sự mặc khải được giới hạn và kiểm soát bởi ân điển Ngài.

3. Tiên Tri Ê-sai (Ê-sai 6:1-5): Ê-sai "thấy Chúa ngồi trên ngôi cao sang". Ông mô tả vạt áo choàng đầy đền thờ và các Sê-ra-phim. Phản ứng của ông không phải là sự phấn khích, mà là sự kinh khiếp: "Khốn nạn cho tôi! Xong đời tôi rồi! Vì tôi là người có môi dơ dáy... bởi mắt tôi đã thấy Vua, tức là Đức Giê-hô-va vạn quân!". Ê-sai nhận ra ngay sự thánh khiết tuyệt đối của Đức Chúa Trời và sự bất xứng tuyệt đối của chính mình. Điều này xác nhận rằng ngay cả trong một khải tượng, sự hiện diện của Đức Chúa Trời cũng đủ khiến con người ý thức về tội lỗi và sự cần thiết phải được thanh tẩy.

Như vậy, các trải nghiệm "thấy" Đức Chúa Trời trong Cựu Ước đều là những cuộc gặp gỡ có chủ đích, được kiểm soát, và thông qua một hình thức mặc khải hữu hạn (thiên sứ, khải tượng, sự vinh hiển). Không ai thấy Cha trong sự vô hạn trọn vẹn của Ngài.

Đây là điểm then chốt của đức tin Cơ Đốc và là câu trả lời đầy đủ nhất cho câu hỏi của chúng ta. Tân Ước tuyên bố rõ ràng rằng Chúa Giê-xu Christ chính là hiện thân đầy đủ và cuối cùng của Đức Chúa Trời, đến trong thế gian để cho loài người có thể "thấy" và biết Cha.

"Chẳng hề có ai thấy Đức Chúa Trời; chỉ Con một ở trong lòng Cha, là Đấng đã giải bày Cha cho chúng ta biết." (Giăng 1:18 - nhắc lại để nhấn mạnh)

"Ngài là hình ảnh của Đức Chúa Trời không thấy được, là Đấng sanh ra đầu hết thảy mọi vật sáng tạo." (Cô-lô-se 1:15)

Chúa Giê-xu không chỉ nói về Đức Chúa Trời; Ngài chính là Đức Chúa Trời trong hình hài con người. Phi-líp đã hỏi Chúa Giê-xu: "Xin Chúa chỉ Cha cho chúng tôi". Câu trả lời của Chúa Giê-xu thật quyết liệt:

"Hỡi Phi-líp, ta ở với các ngươi bấy lâu nay, mà ngươi chưa biết ta! Ai đã thấy ta, tức là đã thấy Cha." (Giăng 14:9)

Khi chúng ta nhìn vào cuộc đời, lời nói, hành động, sự chết và sự sống lại của Chúa Giê-xu, chúng ta đang nhìn thấy chính bản tính, ý muốn, tình yêu thương và ân điển của Đức Chúa Trời Cha được bày tỏ một cách hoàn hảo. Ngài là "Đức Chúa Trời bày tỏ trong xác thịt" (1 Ti-mô-thê 3:16). Vì vậy, câu trả lời cuối cùng cho "Có ai thấy Đức Chúa Trời chưa?" là CÓ. Những người sống cùng thời với Chúa Giê-xu tại xứ Pa-lét-tin đã thấy Ngài. Các môn đồ đã nhìn thấy, chạm vào, và ăn uống cùng Ngài (1 Giăng 1:1-3). Họ đã thấy Đức Chúa Trời bằng xương bằng thịt.

Vậy, với tư cách là Cơ Đốc nhân sống sau thời Chúa Giê-xu thăng thiên, chúng ta "thấy" Đức Chúa Trời bằng cách nào? Kinh Thánh chỉ ra ba phương cách chính:

1. Qua Đức Tin Nơi Chúa Giê-xu Christ: Chúng ta "thấy" và nhận biết Đức Chúa Trời không bằng mắt thuộc thể, nhưng bằng con mắt đức tin. Chúa Giê-xu phán với Ma-thê: "Ta là sự sống lại và sự sống; kẻ nào tin ta thì sẽ chẳng hề chết. Ngươi có tin điều đó chăng?" (Giăng 11:25-26). Đức tin là công cụ để chúng ta nhận biết thực tại thuộc linh. Sứ đồ Phi-e-rơ viết cho các tín hữu: "Lại dầu bây giờ chẳng thấy Ngài, nhưng còn tin, thì... có sự vui mừng không xiết kể vinh hiển" (1 Phi-e-rơ 1:8).

2. Qua Lời Được Chúa Thánh Linh Mặc Khải (Kinh Thánh): Kinh Thánh không chỉ là một cuốn sách lịch sử hay đạo đức; đó là phương tiện sống động để Đức Chúa Trời bày tỏ chính mình. Lời Ngài là "gương" (Gia-cơ 1:23) cho chúng ta soi, và qua đó, chúng ta thấy phản chiếu chân lý về Ngài và về chính chúng ta. Đức Thánh Linh, Đấng được Chúa Giê-xu sai đến, dẫn chúng ta vào mọi lẽ thật (Giăng 16:13) và soi sáng tâm trí chúng ta để hiểu Lời Ngài.

3. Qua Sự Biến Đổi Bên Trong Và Cộng Đồng Hội Thánh: Chúa Giê-xu phán: "Phước cho những kẻ có lòng trong sạch, vì sẽ thấy Đức Chúa Trời" (Ma-thi-ơ 5:8). "Thấy" ở đây không mang nghĩa thể chất, mà là sự nhận biết, cảm nhận, và kinh nghiệm mối tương giao mật thiết với Đức Chúa Trời. Một đời sống được Thánh Linh biến đổi, có lòng trong sạch (được tẩy sạch bởi huyết Chúa Giê-xu), sẽ nhận thức rõ ràng hơn về sự hiện diện và công việc của Đức Chúa Trời trong đời sống mình. Hơn nữa, chúng ta cũng "thấy" tình yêu thương của Đức Chúa Trời qua các anh chị em trong Hội Thánh (1 Giăng 4:12).

Từ những chân lý trên, chúng ta rút ra được những bài học thiết thực cho đời sống hằng ngày:

1. Nuôi Dưỡng Đời Sống Cầu Nguyện và Học Kinh Thánh: Đây là hai kênh chính để chúng ta "gặp gỡ" và "thấy" Đức Chúa Trời trong tâm linh. Qua sự tương giao cầu nguyện, chúng ta bước vào sự hiện diện của Ngài. Qua việc nghiền ngẫm Lời Ngài, chúng ta nhìn thấy bản tính, lời hứa và ý muốn của Ngài. Hãy dành thì giờ chất lượng mỗi ngày cho hai điều này.

2. Tìm Kiếm Sự Hiện Diện Của Ngài Trong Mọi Sự: Mặc dù không thấy Ngài bằng mắt, chúng ta có thể nhận ra dấu ấn của Ngài trong sự sáng tạo (Rô-ma 1:20), trong sự quan phòng đời sống, và ngay cả trong những thử thách khi Ngài dùng để rèn luyện đức tin chúng ta. Hãy tập có "cái nhìn đức tin" để nhận biết Ngài đang hành động.

3. Sống Thánh Khiết Với Tấm Lòng Trong Sạch: Lời hứa "kẻ có lòng trong sạch sẽ thấy Đức Chúa Trời" thúc giục chúng ta ăn năn tội lỗi cách thường xuyên, sống đẹp lòng Chúa, và giữ tấm lòng ngay thẳng trước mặt Ngài. Sự thánh khiết mở ra tầm nhìn thuộc linh.

4. Hướng Về Sự Hi Vọng Vinh Quang Cuối Cùng: Hiện tại chúng ta thấy "như trong một tấm gương, cách mập mờ" (1 Cô-rinh-tô 13:12). Nhưng chúng ta có lời hứa tuyệt vời: "Hỡi kẻ rất yêu dấu, chúng ta hiện nay là con cái Đức Chúa Trời, còn sự chúng ta sẽ ra thể nào, thì chưa được bày tỏ. Chúng ta biết rằng khi Ngài hiện đến, chúng ta sẽ giống như Ngài, vì sẽ thấy Ngài như thật." (1 Giăng 3:2). Chúng ta trông đợi ngày được thấy Chúa Giê-xu Christ, Đức Chúa Trời của chúng ta, mặt đối mặt trong nước thiên đàng. Đó là sự hi vọng trọn vẹn nhất.

Câu hỏi "Có ai đã từng thấy Đức Chúa Trời chưa?" dẫn chúng ta vào một hành trình khám phá sâu sắc về sự mặc khải của Đấng Tạo Hóa. Kinh Thánh khẳng định không một người phàm nào có thể thấy bản thể vô hạn, thánh khiết của Đức Chúa Trời Cha và còn sống. Tuy nhiên, Ngài đã không để chúng ta trong sự mù tối. Qua các hình thức mặc khải hữu hạn trong Cựu Ước, và đặc biệt, qua sự nhập thể của Con Một Ngài là Chúa Giê-xu Christ, Đức Chúa Trời đã bày tỏ chính mình cách trọn vẹn và rõ ràng nhất. Chúa Giê-xu chính là hình ảnh của Đức Chúa Trời không thấy được. Vì vậy, ai đã thấy Chúa Giê-xu là đã thấy Cha. Ngày nay, chúng ta được kêu gọi để "thấy" Ngài bằng đức tin, qua Lời Ngài và qua sự dẫn dắt của Thánh Linh, với một tấm lòng trong sạch, và trông đợi ngày vinh hiển khi chúng ta sẽ được thấy Ngài mặt đối mặt. Hãy sống với sự xác tín rằng chúng ta biết Đức Chúa Trời, vì chúng ta đã gặp Ngài trong Chúa Cứu Thế Giê-xu, và mỗi ngày, chúng ta có đặc ân đi sâu hơn vào trong sự hiểu biết quý báu về Ngài.