Điều gì đã xảy ra tại Hồ Bết-sai-đa?

Trong Kinh Thánh, cụm từ "Hồ Bết-sai-đa" thường gây thắc mắc cho nhiều độc giả. Thực ra, Bết-sai-đa (Bethsaida) là tên của một thành phố cổ nằm bên bờ hồ Ga-li-lê, không phải là tên của một hồ nước. Có lẽ vì thành này nổi tiếng với các sự kiện liên quan đến Chúa Giê-xu nên một số người quen gọi là "Hồ Bết-sai-đa". Bài viết này sẽ khám phá những sự kiện Kinh Thánh đã diễn ra tại Bết-sai-đa, đồng thời rút ra những bài học quý báu cho đời sống đức tin của Cơ Đốc nhân ngày nay.

Bết-sai-đa nằm ở phía đông bắc của hồ Ga-li-lê, gần nơi sông Jordan đổ vào hồ. Tên gọi Bết-sai-đa bắt nguồn từ tiếng Hê-bơ-rơ בֵּית צַיָּד (Bet Tzaida) có nghĩa là "nhà của săn bắn" hoặc "nhà của cá". Điều này rất phù hợp vì đây là một làng chài, nơi sinh sống của nhiều ngư phủ. Trong Tân Ước, Bết-sai-đa được nhắc đến như quê hương của ba môn đồ: Phi-e-rơ, Anh-rê (Giăng 1:44) và Phi-líp (Giăng 12:21). Một số học giả cho rằng có hai địa điểm mang tên Bết-sai-đa: Bết-sai-đa Ga-li-lê (quê của các môn đồ) và Bết-sai-đa Julias (được xây dựng bởi Philip, con trai Hê-rốt). Dù vậy, tất cả các sự kiện Kinh Thánh liên quan đều diễn ra trong khu vực này, bên bờ hồ Ga-li-lê.

Bết-sai-đa là nơi Chúa Giê-xu đã thực hiện nhiều phép lạ đáng chú ý, hai trong số đó được ghi lại rõ ràng trong các sách Phúc Âm.

1. Phép lạ hóa bánh và cá cho 5000 người (Lu-ca 9:10-17)

Sau khi các sứ đồ trở về từ chuyến truyền giáo, Chúa Giê-xu đưa họ "đi tẻ ra trong thành kêu là Bết-sai-đa" (Lu-ca 9:10) để nghỉ ngơi. Tuy nhiên, đoàn dân đông nhận biết và kéo đến. Chúa tiếp đón họ, giảng dạy về vương quốc Đức Chúa Trời và chữa lành người bệnh. Khi trời bắt đầu tối, các môn đồ đề nghị giải tán đám đông để họ đi tìm thức ăn. Chúa Giê-xu bảo: "Chính các ngươi hãy cho họ ăn." (câu 13). Các môn đồ chỉ tìm thấy năm cái bánh và hai con cá. Chúa cầm lấy, ngước mắt lên trời tạ ơn, bẻ ra và trao cho môn đồ phân phát. Mọi người đều ăn no, và còn thu lại được mười hai giỏ đầy những miếng thừa. Phép lạ này bày tỏ quyền năng siêu nhiên của Chúa Giê-xu và lòng thương xót của Ngài đối với những nhu cầu thể chất cũng như tâm linh của con người. Đồng thời, nó cũng là một dấu chỉ quan trọng dẫn đến lời tuyên bố: "Ta là bánh của sự sống" (Giăng 6:35).

2. Chữa lành người mù tại Bết-sai-đa (Mác 8:22-26)

Mác 8:22-26 thuật lại: "Đoạn, Ngài và môn đồ đến thành Bết-sai-đa; người ta đem một người mù đến cùng Ngài, và nài xin Ngài rờ đến người. Ngài nắm tay người mù, dắt ra ngoài làng; thấm nước miếng trên mắt người, đặt tay trên, rồi hỏi rằng: Ngươi có thấy gì chăng? Người ngước mắt lên mà thưa rằng: Tôi thấy người ta; tôi thấy họ đi đi lại lại như là cây cối. Rồi Ngài lại đặt tay trên mắt người; người nhìn xem, được sáng mắt, thấy rõ ràng cả thảy. Ngài khiến về nhà, và dặn rằng: Đừng trở vào trong làng."

Đây là phép lạ chữa lành duy nhất được mô tả qua hai giai đoạn. Sự chữa lành từ từ này mang nhiều ý nghĩa thuộc linh. Nó cho thấy đức tin có thể tăng trưởng dần dần và Chúa kiên nhẫn với sự yếu đuối của con người. Cũng có thể Chúa muốn dạy các môn đồ bài học về sự cần thiết của việc cầu nguyện kiên trì (Mác 9:29) hoặc về sự mù lòa thuộc linh mà nhiều người đang mắc phải.

Ngoài hai phép lạ trên, Ma-thi-ơ 11:21 cho biết Chúa Giê-xu đã làm "nhiều phép lạ" tại Bết-sai-đa. Dù không được ghi chi tiết, chắc chắn Ngài đã chữa lành nhiều bệnh tật, đuổi quỷ và rao giảng Tin Lành tại đây.

Mặc dù chứng kiến nhiều dấu kỳ phép lạ, dân thành Bết-sai-đa vẫn cứng lòng, không chịu ăn năn và tin nhận Chúa Giê-xu là Đấng Mê-si. Trong Ma-thi-ơ 11:21, Chúa phán: "Khốn nạn cho mầy, thành Bết-sai-đa! Vì nếu các phép lạ đã làm giữa các ngươi, đem làm trong thành Ty-rơ và Si-đôn, thì hai thành đó thật đã mặc áo gai, đội tro, ăn năn từ lâu rồi." Ty-rơ và Si-đôn là những thành ngoại bang nổi tiếng với sự gian ác, thế mà nếu họ được thấy những phép lạ ấy thì đã ăn năn. Bết-sai-đa được ban cho nhiều đặc ân hơn nhưng lại phản ứng thờ ơ, nên sự đoán phạt dành cho họ sẽ nặng hơn (câu 22).

Lời quở trách này cũng nhắc đến thành Cô-ra-xin (Ma-thi-ơ 11:21) và Ca-bê-na-um (câu 23), cho thấy sự cứng lòng không phải là vấn đề riêng của Bết-sai-đa. Tuy nhiên, Bết-sai-đa là một điển hình đáng buồn: nơi sản sinh ra những môn đồ nhiệt thành lại từ chối chính Đấng mà các môn đồ ấy theo.

Những sự kiện tại Bết-sai-đa không chỉ là câu chuyện lịch sử, mà còn chứa đựng những bài học sâu sắc cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.

• Đức tin phải đáp lại sự mặc khải: Bết-sai-đa đã chứng kiến tận mắt quyền năng của Chúa, nhưng họ vẫn cứng lòng. Điều này cảnh báo chúng ta không nên dửng dưng trước những ơn phước Chúa ban, trước Lời Ngài và trước những dấu chỉ Ngài đặt để trong cuộc đời mình. Hãy sốt sắng đáp ứng bằng đức tin và sự vâng lời.
• Sự chữa lành từ từ: Phép lạ chữa người mù qua hai lần đặt tay cho thấy đức tin có thể lớn lên từng bước. Chúa không bỏ cuộc khi chúng ta còn yếu đuối, nhưng Ngài kiên nhẫn hoàn thành công việc của Ngài trong chúng ta (Phi-líp 1:6).
• Lòng thương xót của Chúa vượt trên sự cứng lòng: Dù con người cứng lòng, Chúa vẫn tiếp tục ban ơn, chữa lành và nuôi dưỡng. Phép lạ hóa bánh là minh chứng rõ ràng: Ngài là Đấng chu cấp mọi nhu cầu của chúng ta.
• Trách nhiệm lớn hơn cho người đã biết: Vì đã được nghe Phúc Âm, được thấy Chúa hành động trong Hội Thánh và đời sống cá nhân, chúng ta phải ăn năn và tin. Nếu không, chúng ta sẽ bị đoán xét nặng hơn những người chưa bao giờ nghe (Lu-ca 12:47-48).

Làm thế nào để những bài học từ Bết-sai-đa trở nên sống động trong cuộc sống của chúng ta?

1. Nuôi dưỡng đức tin qua sự ghi nhớ: Hãy lập một danh sách những lần Chúa đã đáp lời cầu nguyện, chữa lành hoặc chu cấp cho bạn. Mỗi khi nghi ngờ hoặc gặp khó khăn, hãy nhớ lại những điều ấy để củng cố đức tin, giống như dân Bết-sai-đa đã có cơ hội thấy phép lạ nhưng lại quên lãng.
2. Tránh sự cứng lòng bằng sự ăn năn mỗi ngày: Đừng để tấm lòng trở nên chai lì trước tiếng phán của Chúa. Hãy dành thì giờ tĩnh nguyện, xưng tội và ăn năn. Cầu xin Chúa ban cho tấm lòng mềm mại, dễ dạy.
3. Chia sẻ Tin Lành ngay cả nơi quen thuộc: Bết-sai-đa là quê hương của các sứ đồ, nhưng chính người dân ở đó lại không tin. Điều này thúc giục chúng ta phải kiên trì rao giảng Phúc Âm cho gia đình, bạn bè và người thân, dù có thể họ từ chối. Đừng nản lòng, vì kết quả thuộc về Chúa.
4. Tin cậy sự chu cấp của Chúa: Trong những lúc túng thiếu, hãy nhớ rằng Chúa có thể dùng những gì nhỏ bé nhất để đáp ứng nhu cầu lớn lao. Hãy dâng lên Ngài những gì bạn có – thì giờ, tài năng, tiền bạc – và để Ngài nhân lên cho vinh hiển của Ngài.
5. Cầu nguyện cho sự sáng mắt thuộc linh: Giống như người mù được chữa lành, chúng ta cần Chúa mở mắt tâm linh để nhìn thấy Ngài và công việc Ngài cách rõ ràng. Hãy cầu xin Chúa tiếp tục chữa lành những điểm mù trong đời sống chúng ta.

Bết-sai-đa – một thành phố nhỏ bên bờ hồ Ga-li-lê – đã trở thành khung cảnh cho những phép lạ vĩ đại của Chúa Giê-xu. Tuy nhiên, vì cứng lòng, dân thành ấy đã bỏ lỡ cơ hội tiếp nhận Đấng Cứu Thế. Câu chuyện này vừa là lời cảnh tỉnh, vừa là lời mời gọi mỗi chúng ta hãy sốt sắng đáp lại ân điển của Chúa. Hãy để cho đức tin được tăng trưởng, để cho mắt thuộc linh được mở sáng, và để cho lòng chúng ta luôn mềm mại trước tiếng Chúa. Dù chúng ta có thể đã biết Chúa từ lâu, đừng bao giờ rơi vào tình trạng quen thuộc đến mức xem thường những việc Ngài làm. Thay vào đó, hãy hằng ngày ăn năn, tin cậy và vâng lời, để chúng ta không trở nên giống như Bết-sai-đa, nhưng trở nên những người con thật của Đức Chúa Trời.