Kho Tàng Của Anh Ở Đâu, Thì Lòng Anh Cũng Ở Đó
Câu Kinh Thánh quen thuộc trong Ma-thi-ơ 6:21, “Vì kho tàng của anh ở đâu, thì lòng anh cũng ở đó,” thường được trích dẫn như một lời cảnh báo về sự nguy hiểm của lòng tham của cải. Tuy nhiên, ý nghĩa thần học và thực tiễn của nó sâu sắc và đa diện hơn nhiều. Đây không chỉ là một câu châm ngôn khôn ngoan, mà là một tuyên bố mang tính giải phẫu tâm linh, chỉ ra mối liên hệ nhân-quả không thể tách rời giữa trung tâm tồn tại của chúng ta (“lòng”) và đối tượng mà chúng ta quyết định trao giá trị tối thượng (“kho tàng”). Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khai quật ý nghĩa của câu nói này trong ngữ cảnh bài giảng trên núi, phân tích từ ngữ nguyên bản, và khám phá những áp dụng thiết yếu cho đời sống đức tin của Cơ Đốc nhân ngày nay.
Câu 21 không đứng riêng lẻ, mà là đỉnh điểm của một phân đoạn dạy dỗ quan trọng của Chúa Giê-xu về thái độ đối với của cải vật chất (Ma-thi-ơ 6:19-21). Nguyên văn như sau:
19 Các ngươi đừng chứa của cải ở dưới đất, là nơi có sâu mối, ten rét làm hư, và kẻ trộm đào ngạch khoét vách mà lấy; 20 nhưng phải chứa của cải ở trên trời, là nơi chẳng có sâu mối, ten rét làm hư, cũng chẳng có kẻ trộm đào ngạch khoét vách mà lấy. 21 Vì kho tàng của anh ở đâu, thì lòng anh cũng ở đó. (Ma-thi-ơ 6:19-21, Kinh Thánh Tân Ước 1925)
Chúa Giê-xu đang đối chiếu hai loại “kho tàng” (treasure) với hai địa điểm hoàn toàn khác biệt: “dưới đất” và “trên trời.” Ngài không chỉ đang nói về việc tích trữ nhiều hay ít, mà đang nói về bản chất và đích đến của những gì chúng ta xem là quý giá. Của cải dưới đất bị đặc trưng bởi sự hư mất (“sâu mối, ten rét”) và sự bất an (“kẻ trộm”). Trong tiếng Hy Lạp, từ “làm hư” (διαφθείρει – diaphtheirei) mang nghĩa hủy hoại, làm hư nát hoàn toàn. Ngược lại, kho tàng trên trời được đặc trưng bởi sự vĩnh cửu và an ninh tuyệt đối. Sau khi thiết lập sự tương phản này, Chúa Giê-xu đưa ra lý do căn cơ: “Vì (γάρ – gar) kho tàng của anh ở đâu, thì lòng anh cũng ở đó.” Từ “Vì” cho thấy đây là một chân lý phổ quát, một định luật tâm linh giải thích cho mệnh lệnh phía trước.
Để hiểu sâu sắc, chúng ta cần xem xét ý nghĩa của hai từ then chốt trong nguyên ngữ Hy Lạp.
1. Kho Tàng (θησαυρός – thēsauros): Từ này không chỉ đơn thuần chỉ tiền bạc hay vàng bạc. Nó mang nghĩa “kho dự trữ,” “nơi cất giữ những thứ quý giá,” “vật được tích trữ.” Nó chỉ bất cứ thứ gì một người cho là có giá trị lớn, đáng để đầu tư thời gian, công sức, tâm trí và tình cảm để thu gom, bảo vệ và gìn giữ. “Kho tàng” có thể là:
- Tài sản vật chất: Tiền, nhà, xe, cổ phiếu.
- Địa vị xã hội: Danh vọng, quyền lực, sự công nhận.
- Mối quan hệ: Gia đình, bạn bè (nếu đặt trên Chúa).
- Sự an toàn cá nhân: Sức khỏe, sự thoải mái, thói quen.
- Thành tích: Bằng cấp, thành công nghề nghiệp, tài năng.
Bản chất của “kho tàng” được xác định bởi vị trí chúng ta đặt nó: “dưới đất” (thuộc về thế gian, phù vân, tạm bợ) hay “trên trời” (thuộc về vương quốc Đức Chúa Trời, vĩnh cửu).
2. Lòng (καρδία – kardia): Trong tư tưởng Do Thái và Kinh Thánh, “lòng” không chỉ là trung tâm cảm xúc (như cách hiểu hiện đại), mà là trung tâm toàn bộ con người. Nó bao gồm trí tuệ, ý chí, cảm xúc, lương tâm và tâm linh. Châm ngôn 4:23 (Cựu Ước, tiếng Hê-bơ-rơ: לֵב - lev) dạy: “Khá cẩn thận giữ tấm lòng của con hơn hết, vì các nguồn sự sống do nơi nó mà ra.” “Lòng” là nguồn phát xuất mọi hành động, lời nói và suy nghĩ. Nó là “bản tổng chỉ huy” của đời sống chúng ta.
Vậy, câu Kinh Thánh này khẳng định: Đối tượng mà bạn xem là quý giá nhất (kho tàng) sẽ điều khiển toàn bộ con người bạn (lòng). Nơi bạn đầu tư giá trị, nơi đó bạn sẽ đầu tư sự chú ý, tình yêu, sự trung thành và năng lượng của mình. Đây là một định luật tâm linh không thể tránh khỏi.
Chúa Giê-xu trình bày hai lựa chọn, mỗi lựa chọn kéo theo một hệ quả tất yếu cho đời sống tâm linh.
A. Kho tàng dưới đất -> Lòng hướng về thế gian:
Khi một người tích trữ kho tàng dưới đất, lòng (sự chú ý, lo lắng, hy vọng) của người đó bị trói buộc vào những thứ phù vân. Điều này dẫn đến:
- Sự lo âu: Vì của cải dễ hư mất và mất cắp, lòng chúng ta luôn trong trạng thái bất an, lo lắng bảo vệ nó (Ma-thi-ơ 6:25-34).
- Tính ích kỷ và tham lam: Kho tàng vật chất nuôi dưỡng bản ngã. Câu chuyện người giàu ngu ngốc trong Lu-ca 12:16-21 minh họa rõ: “Hỡi linh hồn ta, . . . hãy nghỉ, ăn, uống, và vui vẻ,” nhưng Đức Chúa Trời phán: “Kẻ ngu dại! Chính đêm nay linh hồn ngươi sẽ bị đòi lại.”
- Sự nô lệ: Chúa Giê-xu cảnh báo: “Chẳng ai được làm tôi hai chủ… Các ngươi không có thể làm tôi Đức Chúa Trời lại làm tôi Ma-môn nữa” (Ma-thi-ơ 6:24). Ma-môn (μαμωνᾶς) là từ chỉ của cải, tài sản như một thế lực đối nghịch với Đức Chúa Trời.
B. Kho tàng trên trời -> Lòng hướng về Đức Chúa Trời:
“Kho tàng trên trời” là gì? Đó là những gì có giá trị vĩnh cửu trong cõi đời đời:
- Mối quan hệ với Đức Chúa Trời qua Chúa Giê-xu Christ: Đây là kho tàng lớn nhất (Phi-líp 3:8).
- Lời Đức Chúa Trời và sự vâng phục Ngài: “Lời Chúa . . . hằng có đời đời” (1 Phi-e-rơ 1:25).
- Công việc thuộc linh và sự phục vụ: Việc đầu tư vào đời sống người khác, đem người ta đến với Đấng Christ, gây dựng Hội Thánh (Ma-thi-ơ 28:19-20).
- Nhân cách Cơ Đốc được tôi luyện: “Nhơn từ, bình an, vui vẻ” (Ga-la-ti 5:22-23) – những thứ không ai có thể cướp được.
Khi chúng ta tích trữ những kho tàng này, lòng chúng ta tự nhiên được nâng lên, hướng về thiên quốc. Sứ đồ Phao-lô khuyên: “Vậy nếu anh em được sống lại với Đấng Christ, hãy tìm các sự ở trên trời, là nơi Đấng Christ ngồi bên hữu Đức Chúa Trời. Hãy ham mến các sự ở trên trời, đừng ham mến các sự ở dưới đất” (Cô-lô-se 3:1-2). Hệ quả là sự bình an, tự do và niềm vui không tùy thuộc vào hoàn cảnh trần gian.
Lời Chúa không chỉ để suy gẫm mà để thực hành. Dưới đây là một số cách áp dụng cụ thể:
1. Chẩn Đoán Tâm Linh – “Kho tàng tôi thực sự ở đâu?”
Hãy tự hỏi với sự thành thật trước mặt Chúa:
- Tôi dành thời gian, sức lực và suy nghĩ nhiều nhất cho điều gì?
- Tôi thường lo lắng về điều gì nhất? (Điều đó có thể đang là “kho tàng” của tôi).
- Khi có tiền dư, bản năng đầu tiên của tôi là mua sắm/thụ hưởng hay dâng hiến/đầu tư cho công việc Chúa?
- Điều gì khiến tôi hạnh phúc nhất hoặc thất vọng nhất? Một sự mất mát tài chính hay một mối quan hệ với Chúa bị lạnh nhạt?
Những câu trả lời sẽ vẽ nên bản đồ “kho tàng” của bạn.
2. Chuyển Dịch Đầu Tư – Từ “Dưới Đất” Sang “Trên Trời”
- Về tài chính: Thực hành việc dâng hiến trước hết và trung tín (II Cô-rinh-tô 9:7). Xem tiền bạc như công cụ để mở rộng Nước Trời, không phải mục đích của cuộc sống.
- Về thời gian: Ưu tiên cho sự cầu nguyện, học Lời Chúa, nhóm lại với anh em và phục vụ. Lịch trình của bạn phản ánh điều gì là quý giá với bạn.
- Về tài năng: Sử dụng năng lực Chúa ban để gây dựng Hội Thánh và giúp đỡ người khác, thay vì chỉ để thăng tiến cá nhân.
3. Nuôi Dưỡng Tấm Lòng Hướng Về Thiên Đàng
- Suy gẫm Lời Chúa hằng ngày: Để Lời Ngài định hình lại giá trị của bạn. “Xin Chúa lấy lời chân thật khiến con nên thánh” (Giăng 17:17).
- Cầu nguyện với lòng khao khát: Như Đa-vít, “Hỡi Đức Chúa Trời, Chúa là Đức Chúa Trời tôi, vừa sáng tôi tìm cầu Chúa; linh hồn tôi khát khao Chúa” (Thi thiên 63:1).
- Nhớ rằng mình là khách lạ và người đi trú trên đất: (Hê-bơ-rơ 11:13). Chúng ta đang trên đường về quê hương vĩnh cửu.
Câu “Kho tàng của anh ở đâu, thì lòng anh cũng ở đó” của Chúa Giê-xu là một lời mời gọi đến sự tự do đích thực. Nó mời gọi chúng ta kiểm tra xem mình đang bị trói buộc bởi điều gì và chuyển hướng sự đầu tư của mình vào những gì thực sự tồn tại đời đời. Đây không phải là lời kêu gọi từ bỏ mọi sự một cách khổ hạnh, mà là lời kêu gọi đánh đổi khôn ngoan: đánh đổi cái tạm thời, hư nát để lấy cái vĩnh cửu, không hư nát.
Cuối cùng, Chúa Giê-xu chính là hình mẫu hoàn hảo. Ngài là Đấng “vốn giàu có, vì anh em mà tự làm nên nghèo, hầu cho bởi sự nghèo của Ngài, anh em được nên giàu có” (II Cô-rinh-tô 8:9). Kho tàng của Ngài chính là ý muốn của Cha và sự cứu chuộc chúng ta. Vì thế, lòng Ngài luôn vâng phục Cha trọn vẹn. Khi chúng ta đặt Chúa Giê-xu và vương quốc của Ngài làm kho tàng tối thượng (Ma-thi-ơ 6:33), lòng chúng ta sẽ tìm được nơi yên nghỉ thật sự và niềm vui trọn vẹn. Hãy để lòng bạn được hướng dẫn bởi kho tàng trên trời, và bạn sẽ kinh nghiệm sự bình an vượt trên mọi sự hiểu biết ngay giữa những biến động của cuộc đời này.
“Kìa, Ta đến mau chóng, và đem phần thưởng theo với Ta, để trả cho mỗi người tùy theo công việc họ làm.” (Khải Huyền 22:12)