Đối xử với mẹ chồng …?

Trong hành trình hôn nhân Cơ Đốc, mối quan hệ giữa con dâu và mẹ chồng thường được nhắc đến như một thử thách đầy tế nhị và phức tạp. Tuy nhiên, dưới ánh sáng Lời Chúa, đây không phải là một "bài toán khó" không lời giải, mà là một mối quan hệ được Đức Chúa Trời thiết kế với mục đích tốt lành, nhằm bày tỏ tình yêu thương, sự tôn kính và ân điển của Ngài. Kinh Thánh không dùng cụm từ "mẹ chồng" một cách riêng biệt nhiều, nhưng nguyên tắc nền tảng về cách đối xử với người trên, với cha mẹ, và đặc biệt là tấm gương cụ thể của nàng Ru-tơ, đã cho chúng ta một khuôn mẫu đầy đủ và sâu sắc. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai thác nền tảng Kinh Thánh, giải nghĩa từ ngữ gốc, và đưa ra những áp dụng thực tiễn để mối quan hệ này trở nên một chứng tích đẹp đẽ cho Danh Chúa.

Trước khi đi vào mối quan hệ cụ thể, chúng ta phải đặt nó trên nền tảng thần học vững chắc về gia đình và sự tôn kính. Điều răn thứ năm trong Mười Điều Răn phán: "Hãy hiếu kính cha mẹ ngươi, hầu cho ngươi được sống lâu trên đất mà Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi ban cho" (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:12). Từ "hiếu kính" trong tiếng Hê-bơ-rơ là "kabed" (כָּבַד), mang nghĩa nguyên thủy là "làm cho nặng, làm cho vinh hiển, tôn trọng". Đây không chỉ là thái độ bên trong mà là hành động cụ thể bày tỏ sự quý trọng, khiến cho vị trí của cha mẹ được "nặng ký", có giá trị trong đời sống con cái.

Trong Tân Ước, sứ đồ Phao-lô nhắc lại và mở rộng nguyên tắc này: "Hãy tôn kính cha mẹ ngươi" (Ê-phê-sô 6:2). Từ "tôn kính" trong tiếng Hy Lạp là "timaō" (τιμάω), có nghĩa là định giá, quý trọng, tôn vinh. Điều quan trọng là lời hứa đi kèm: "Ấy là điều răn thứ nhất có kèm theo lời hứa, để ngươi được phước và sống lâu trên đất" (Ê-phê-sô 6:3). Khi một người phụ nữ kết hôn, cha mẹ chồng trở thành cha mẹ của mình theo mối liên hệ mới trong Chúa. Sự tôn kính dành cho họ không phải là tùy chọn, nhưng là mệnh lệnh đầy trọn phước lành từ Đấng Tạo Hóa gia đình.

Sứ đồ Phao-lô cũng dạy: "Hãy lấy lòng yêu thương mà yêu nhau như anh em; hãy lấy lẽ kính nhường nhau" (Rô-ma 12:10). Từ "kính nhường" là "timē" (τιμή) - danh từ của "timaō", và "proēgeomai" (προηγέομαι) nghĩa là "đi trước, xem là quan trọng hơn". Nguyên tắc này áp dụng trọn vẹn trong gia đình: con dâu "xem trọng" và "tôn vinh" mẹ chồng mình.

Sách Ru-tơ là một luận án thần học tuyệt vời về mối quan hệ giữa con dâu và mẹ chồng. Sau khi chồng và hai con trai qua đời, Na-ô-mi quyết định trở về Bết-lê-hem và khuyên hai con dâu ở lại Mô-áp. Ở đây, chúng ta thấy ba cấp độ trong thái độ của Ru-tơ:

1. Sự Gắn Bó Từ Chối Lìa Bỏ (Ru-tơ 1:14): "Ru-tơ bám lấy Na-ô-mi". Động từ "bám lấy" trong tiếng Hê-bơ-rơ là "dabaq" (דָּבַק), cùng một từ dùng trong Sáng Thế Ký 2:24 để diễn tả sự kết hợp của người nam và người nữ trong hôn nhân ("cherish" - gắn bó). Ru-tơ đã lựa chọn một sự gắn bó sâu sắc, có chủ ý với mẹ chồng.

2. Lời Tuyên Bố Đầy Tình Yêu và Cam Kết (Ru-tơ 1:16-17): Lời đáp của Ru-tơ là một trong những lời tuyên xưng đẹp nhất: "Xin chớ nài tôi lìa mẹ... Dân sự của mẹ tức là dân sự của tôi, Đức Chúa Trời của mẹ tức là Đức Chúa Trời của tôi... Sự chết chỉ có thể phân rẽ tôi với mẹ mà thôi". Ru-tơ không chỉ gắn bó về tình cảm, mà còn về thuộc linh và văn hóa. Nàng từ bỏ quá khứ để hoàn toàn thuộc về gia đình và Đức Chúa Trời của Na-ô-mi. Đây là nền tảng của mọi mối quan hệ Cơ Đốchân chính: cùng chung một đức tin, một Chúa.

3. Sự Phục Vụ Tận Tụy trong Khiêm Nhường (Ru-tơ 2:2, 23): Ru-tơ chủ động đề nghị đi mót lúa để nuôi hai mẹ con. Hành động này không xuất phát từ bổn phận bị ép buộc, mà từ tấm lòng yêu thương và trách nhiệm. Na-ô-mi nhận ra điều đó và gọi nàng là "con gái ta" (Ru-tơ 2:2), một danh xưng đầy trìu mến. Kết quả là, "Na-ô-mi nói với Ru-tơ, con dâu mình, rằng: Hỡi con gái, thật tốt cho con đi chung với các tớ gái của người, hầu cho người ta không gặp con trong một ruộng khác" (Ru-tơ 2:22). Sự tôn trọng và quan tâm lẫn nhau là rõ ràng.

Một thách thức lớn trong mối quan hệ này xuất phát từ sự hiểu lầm về nguyên tắc "lìa cha mẹ" trong hôn nhân. Kinh Thánh chép: "Bởi vậy cho nên người nam sẽ lìa cha mẹ mà dính díu với vợ mình, và cả hai sẽ nên một thịt" (Sáng Thế Ký 2:24, Ê-phê-sô 5:31). Từ "lìa" (tiếng Hy Lạp: kataleipō - καταλείπω) không có nghĩa là cắt đứt, khinh thường, hoặc bỏ mặc. Nó mang nghĩa "rời khỏi vị trí chính để đến một vị trí ưu tiên mới". Ưu tiên hàng đầu trong các quyết định gia đình bây giờ thuộc về vợ chồng, nhưng điều đó không hủy bỏ bổn phận tôn kính và chăm sóc cha mẹ.

Trong thư Tít, Phao-lô dạy các bà lão: "Đừng nói xấu, đừng làm tôi mọi cho rượu, phải dạy đều lành, khuyên các người đờn bà trẻ... thận trọng, tinh sạch, trọn nghĩa với chồng mình, với con cái mình" (Tít 2:3-5). Trách nhiệm của mẹ chồng (bà lão) là dạy dỗ, khuyên bảo con dâu (người trẻ) bằng tình yêu thương và khôn ngoan, chứ không phải chỉ trích hay thao túng. Ngược lại, người trẻ phải học sự "trọn nghĩa" (agathos - tốt lành, có ích). Đây là mối quan hệ hai chiều được Thánh Linh hướng dẫn.

Làm thế nào để sống những lẽ thật này một cách cụ thể? Dưới đây là một số áp dụng thực tế:

1. Thiết Lập Ranh Giới Lành Mạnh Trong Tình Yêu Thương: "Lìa cha mẹ" có nghĩa là vợ chồng cần có không gian và quyền quyết định riêng cho tổ ấm mới. Điều này cần được thảo luận cách ôn hòa, tôn trọng với mẹ chồng. Hãy giải thích rằng đây không phải là sự xa cách, mà là để xây dựng một gia đình vững mạnh, từ đó có thể yêu thương và hỗ trợ bố mẹ tốt hơn. Hãy nhớ câu Kinh Thánh: "Mọi sự đều có phép làm, nhưng chẳng phải mọi sự đều có ích... chớ có ai tìm ích lợi riêng cho mình, nhưng mỗi người phải tìm ích lợi cho kẻ khác" (1 Cô-rinh-tô 10:23-24).

2. Thực Hành Sự Tôn Kính Cụ Thể: Tôn kính không chỉ là cảm xúc, mà là hành động.

• Lời Nói: Luôn nói về và nói chuyện với mẹ chồng bằng thái độ tôn trọng, ngay cả khi không có mặt bà. Tránh hoàn toàn việc than phiền, chê bai. "Mọi sự nói hành anh em hãy lánh cho xa" (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:22).
• Hành Động: Quan tâm đến những điều nhỏ nhặt: nhớ ngày sinh nhật, gọi điện thăm hỏi, hỏi ý kiến bà về một số việc (ngay cả khi không áp dụng), tặng quà thể hiện sự suy nghĩ. "Vậy, hễ điều chi mà các ngươi muốn người ta làm cho mình, thì cũng hãy làm điều đó cho họ" (Ma-thi-ơ 7:12).
• Sự Hiện Diện: Dành thời gian chất lượng, lắng nghe những câu chuyện và kinh nghiệm sống của bà.

3. Sống Đời Sống Tin Kính Là Lời Chứng Mạnh Mẽ Nhất: Đôi khi, hành động tin kính của con dâu có thể cảm hóa và thu hút mẹ chồng đến với Chúa hoặc sống gần Chúa hơn. "Người vợ còn có lẽ cứu bởi sự sanh con cái, miễn là họ ở trong đức tin, trong sự yêu thương và thánh sạch, với sự tiết độ" (1 Ti-mô-thê 2:15). Ở đây, "sanh con cái" có thể hiểu rộng ra là đời sống tin kính, kết quả Thánh Linh trong gia đình. Sự nhẫn nhục, yêu thương, vui mừng, bình an của bạn là một bài giảng không lời.

4. Đối Mặt Với Xung Đột Bằng Tinh Thần Của Đấng Christ: Khi có mâu thuẫn, hãy nhớ nguyên tắc: "Nếu có thể được, thì hãy hết sức mình mà hòa thuận với mọi người" (Rô-ma 12:18). Hãy cầu nguyện trước khi phản ứng. Học cách nói: "Con hiểu ý của mẹ...", "Con cảm ơn mẹ đã quan tâm...". Hãy để chồng đóng vai trò cầu nối khôn ngoan, vì anh ấy hiểu mẹ mình nhất. Quan trọng nhất, hãy tha thứ như Chúa đã tha thứ cho bạn (Cô-lô-se 3:13).

Mối quan hệ với mẹ chồng không phải là một cuộc chiến để giành phần thắng, cũng không phải là một nghĩa vụ nặng nề. Đó là một cơ hội quý báu để sống ra Tin Lành của Đấng Christ - Tin Lành của hòa giải, tôn trọng và tình yêu vô điều kiện. Chúa Giê-xu, khi bị treo trên thập tự giá, đã giao phó mẹ Ngài là Ma-ri cho môn đồ yêu dấu Gióng (Giăng 19:26-27). Tinh thần chăm sóc và trách nhiệm đó tiếp tục trong Hội Thánh Ngài.

Bạn có thể không chọn được mẹ chồng, nhưng bạn có thể chọn cách đối xử với bà bằng ân điển bạn đã nhận từ nơi Chúa. Hãy xem mẹ chồng như một món quà từ Chúa để rèn giũa bạn trở nên giống Đấng Christ hơn - trong sự nhẫn nại, khiêm nhường, yêu thương và hy sinh. Hãy để câu chuyện Ru-tơ và Na-ô-mi truyền cảm hứng cho bạn: một mối quan hệ đẹp bắt nguồn từ lựa chọn yêu thương, cam kết trung tín và cùng hướng về Đức Chúa Trời chung. Cuối cùng, hãy nhớ lời hứa: sự vâng phục và tôn kính đem lại phước hạnh. Phước hạnh đó có thể là bầu không khí gia đình hòa thuận, là tấm lòng bình an, và là một di sản thuộc linh quý giá cho con cháu bạn. "Người nào tìm được một người vợ, tức là tìm được một điều phước... Lòng chồng tin cậy nơi nàng" (Châm Ngôn 31:10-11). Một người con dâu khôn ngoan, yêu kính Chúa, chính là niềm vui và vinh hiển cho cả gia đình chồng.

“Mọi điều anh em làm, hãy làm trong sự yêu thương.” (1 Cô-rinh-tô 16:14)