Lễ Dâng Con Trẻ cho Chúa và Bí Tích Rửa Tội Trẻ Em: Một Nghiên Cứu Thần Học từ Góc Nhìn Tin Lành
Trong hành trình đức tin của các gia đình Cơ Đốc, một trong những khoảnh khắc thiêng liêng và trọng đại nhất là khi cha mẹ đem con trẻ mới sinh của mình đến trước mặt Chúa và Hội Thánh. Tuy nhiên, nghi thức và ý nghĩa thần học đằng sau hành động này lại có sự khác biệt rất lớn giữa truyền thống Tin Lành và Giáo hội Công giáo La Mã. Bài viết này sẽ đi sâu vào nghiên cứu Kinh Thánh để làm sáng tỏ bản chất, mục đích và nền tảng thần học của “Lễ Dâng Con” (Child Dedication) trong Hội Thánh Tin Lành so với “Bí Tích Rửa Tội cho Trẻ Em” (Infant Baptism) trong Công giáo, từ đó giúp tín hữu có sự hiểu biết vững vàng và áp dụng đúng đắn vào đời sống gia đình Cơ Đốc.
Cả hai truyền thống đều bắt nguồn từ sự quan tâm của Đức Chúa Trời dành cho con trẻ và gia đình. Kinh Thánh nhiều lần nhấn mạnh phước hạnh của con cái (Thi-thiên 127:3) và trách nhiệm của cha mẹ trong việc dạy dỗ chúng theo đường lối Chúa (Châm-ngôn 22:6). Chúa Giê-xu đã bày tỏ tình yêu đặc biệt với trẻ nhỏ: “Hãy để con trẻ đến cùng ta, đừng ngăn cấm chúng nó; vì nước Đức Chúa Trời thuộc về những kẻ giống như con trẻ ấy” (Lu-ca 18:16). Đây là nền tảng chung cho mọi hành động liên quan đến con trẻ trong Hội Thánh.
Tuy nhiên, sự khác biệt căn bản bắt đầu từ cách giải thích Kinh Thánh về mối liên hệ giữa ân điển, đức tin, và các nghi thức. Tin Lành, với nguyên tắc “Sola Scriptura” (Chỉ Kinh Thánh), tìm kiếm một mệnh lệnh rõ ràng hoặc một gương mẫu tông đồ cho mỗi nghi thức. Trong khi đó, Công giáo dựa trên cả Kinh Thánh và Thánh Truyền (Sacred Tradition) được Giáo hội giải thích.
1. Bản Chất và Mục Đích:
Lễ Dâng Con trong Hội Thánh Tin Lành không phải là một bí tích (sacrament) mang lại ơn cứu rỗi hay ân điển đặc biệt, mà là một lễ nghi (ordinance) hoặc nghi thức đặc biệt mang tính tượng trưng và cam kết. Trọng tâm của buổi lễ không nằm ở đứa trẻ như một đối tượng nhận lãnh ân điển qua nghi thức, mà nằm ở sự cam kết long trọng của cha mẹ và Hội Thánh trước mặt Chúa.
2. Nền Tảng Kinh Thánh Chính:
Nền tảng chính cho Lễ Dâng Con thường được rút ra từ Cựu Ước:
- Gương mẫu của An-ne: Sau khi cầu xin và được Chúa ban cho Sa-mu-ên, An-ne đã nói: “Ấy vì đứa trẻ nầy tôi cầu nguyện; và Đức Giê-hô-va đã nhậm lời tôi xin nơi Ngài. Vì vậy, tôi cho Đức Giê-hô-va mượn nó; trọn lúc nó sống thì nó sẽ cho Đức Giê-hô-va mượn” (1 Sa-mu-ên 1:27-28). Bà đã đem con mình đến đền thờ và dâng nó cho Chúa để phục vụ Ngài trọn đời.
- Gương mẫu của Ma-ri và Giô-sép: Theo luật pháp Môi-se, họ đã đem con mình là Chúa Giê-xu lên Giê-ru-sa-lem để “dâng cho Chúa” (Lu-ca 2:22). Từ ngữ Hy Lạp được dùng là paristēmi, có nghĩa là “đến gần, trình ra, dâng hiến”. Đây là sự làm trọn luật pháp và một hành động dâng hiến đứa con cho Đức Chúa Trời.
3. Ý Nghĩa Thần Học:
- Cam Kết của Cha Mẹ: Cha mẹ công khai cam kết nuôi dạy con cái “theo sự khuyên dạy và giáo huấn của Chúa” (Ê-phê-sô 6:4), dẫn dắt chúng đến với đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ. Đây là sự thừa nhận rằng con cái là món quà từ Chúa (Thi-thiên 127:3) và cha mẹ là những quản gia được giao trách nhiệm thiêng liêng.
- Cam Kết của Hội Thánh: Hội chúng cam kết hỗ trợ, cầu nguyện, và đồng hành cùng gia đình trong việc nuôi dạy đứa trẻ trong môi trường yêu thương của cộng đồng đức tin.
- Cầu Nguyện cho Phước Hạnh: Mục sư và Hội Thánh cầu nguyện xin Chúa ban phước, bảo vệ, và dẫn dắt đứa trẻ, cùng với sự khôn ngoan cho cha mẹ.
- Không Có Tác Dụng Cứu Rỗi: Lễ Dâng Con không làm cho đứa trẻ trở nên Cơ Đốc nhân, được tái sinh, hay được xóa bỏ tội lỗi. Sự cứu rỗi chỉ đến bởi ân điển qua đức tin cá nhân nơi Chúa Giê-xu Christ (Ê-phê-sô 2:8-9), một quyết định mà đứa trẻ sẽ tự lựa chọn khi đến tuổi khôn ngoan và nhận thức.
1. Bản Chất và Mục Đích:
Trong thần học Công giáo, Rửa Tội là một trong bảy bí tích, được định nghĩa là “dấu chỉ hữu hiệu của ân sủng, được Chúa Kitô thiết lập và ủy thác cho Giáo hội, để ban sự sống thần linh cho chúng ta”. Rửa tội cho trẻ em được xem là phương tiện để ban ân sủng cứu độ ngay từ thuở nhỏ.
2. Nền Tảng Thần Học và Giải Kinh:
Công giáo không dựa vào một câu Kinh Thánh đơn lẻ mà vào một hệ thống giải thích dựa trên Kinh Thánh và Truyền Thống:
- Quan Niệm về Tội Nguyên Tổ: Mọi người sinh ra đều mắc tội nguyên tổ (Original Sin) từ A-đam. Bí tích Rửa Tội chính yếu để tẩy sạch tội nguyên tổ và mọi tội lỗi, tái sinh linh hồn vào đời sống trong Chúa Kitô.
- Giao Ước Mới và Phép Cắt Bì: Công giáo xem Bí tích Rửa Tội là sự thay thế cho phép cắt bì trong Cựu Ước - dấu hiệu của Giao Ước. Như trẻ em nam trong Y-sơ-ra-ên được cắt bì khi tám ngày tuổi để vào giao ước (Sáng-thế Ký 17:12), thì trẻ em trong Giao Ước Mới cũng cần được rửa tội để gia nhập Hội Thánh là thân thể Chúa Kitô. Họ thường viện dẫn Công vụ 2:38-39, nơi Phierơ nói lời hứa “cũng thuộc về con cái các ngươi”, và so sánh với việc cả nhà được rửa tội (Công vụ 16:15, 33; 1 Cô-rinh-tô 1:16).
- Đức Tin của Hội Thánh: Khi rửa tội cho trẻ em, Giáo hội tin rằng ân sủng của bí tích tác dựa trên đức tin của cha mẹ, người đỡ đầu (cha mẹ đỡ đầu) và đức tin của chính cộng đồng Hội Thánh. Đứa trẻ sẽ được nuôi dưỡng trong đức tin đó để sau này tuyên xưng đức tin cá nhân trong Bí Tích Thêm Sức.
3. Ý Nghĩa Thần Học:
- Tái Sinh và Gia Nhập Hội Thánh: Bí tích này được tin là thực sự tái sinh đứa trẻ (Giăng 3:5), biến chúng thành con cái Đức Chúa Trời và chi thể của Hội Thánh Công giáo.
- Xóa Bỏ Tội Lỗi: Xóa bỏ tội nguyên tổ và mọi tội cá nhân.
- Ấn Tín Thiêng Liêng Không Xóa Được: Rửa tội in một “ấn tín” (character) thiêng liêng vĩnh viễn trên linh hồn, đánh dấu người đó thuộc về Chúa Kitô.
- Là Phương Thế Cần Thiết cho Sự Cứu Rỗi: Theo giáo lý Công giáo truyền thống, Rửa Tội là phương thế cần thiết để được cứu rỗi (với một số ngoại lệ như “rửa tội bằng máu” hay “bằng lòng ước ao”).
| Tiêu Chí | Lễ Dâng Con (Tin Lành) | Rửa Tội Trẻ Em (Công giáo) |
|---|---|---|
| Bản Chất | Lễ nghi cam kết, không phải bí tích. | Một trong 7 bí tích, phương tiện ban ân sủng. |
| Trọng Tâm | Cam kết của cha mẹ và Hội Thánh. | Ân sủng của Chúa tác động trên đứa trẻ. |
| Tác Động Cứu Rỗi | KHÔNG. Không tha tội, không tái sinh. | CÓ. Được tin là xóa tội nguyên tổ, tái sinh, cứu rỗi. |
| Nền Tảng Kinh Thánh | Gương mẫu dâng con (Sam. 1, Lu-ca 2), mệnh lệnh dạy dỗ con cái. | Diễn giải về giao ước, phép cắt bì, các phép báp-tem “cả nhà”. |
| Vai Trò của Đức Tin | Đức tin và cam kết của cha mẹ là chính yếu. | Ân sủng tác động trước, dựa trên đức tin của Hội Thánh và lời hứa của cha mẹ nuôi dưỡng đức tin cho trẻ. |
| Mục Đích Sau Này | Dẫn đến Báp-tem bằng Niềm Tin (Believer's Baptism) khi cá nhân tin nhận Chúa. | Dẫn đến Bí Tích Thêm Sức (Confirmation) để tuyên xưng đức tin cá nhân. |
| Quan Niệm về Con Trẻ | Là đối tượng của sự chăm sóc, dạy dỗ và cầu nguyện, cần được dẫn dắt đến chỗ tự lựa chọn đức tin. | Là đối tượng cần được thanh tẩy khỏi tội và đón nhận sự sống thần linh ngay lập tức. |
Dù không tin vào sự cứu rỗi qua nghi thức, gia đình Tin Lành được kêu gọi sống với tinh thần và trách nhiệm thực sự đằng sau Lễ Dâng Con:
1. Sống Với Cam Kết Hằng Ngày: Lễ Dâng Con không phải là một sự kiện một lần. Nó phải được thể hiện qua:
- Giờ Tĩnh Nguyện Gia Đình: Đọc Kinh Thánh, cầu nguyện cùng con từ khi còn nhỏ (Phục-truyền 6:6-7).
- Giáo Dục Đức Tin Chủ Động: Giải thích về tội lỗi, ân điển, và Chúa Giê-xu một cách phù hợp với lứa tuổi, không chỉ phó thác cho Trường Chúa Nhật.
- Làm Gương Sống Động: Đời sống yêu thương, tha thứ, phục vụ và trung tín với Chúa của cha mẹ là bài học mạnh mẽ nhất (1 Cô-rinh-tô 11:1).
2. Tận Dụng Môi Trường Hội Thánh:
- Khích lệ con tham gia các sinh hoạt thiếu nhi, trại hè, nơi đức tin được củng cố qua tình bạn và các hoạt động.
- Xây dựng mối quan hệ với những người bạn đức tin trưởng thành có thể trở thành hình mẫu và người cố vấn cho con.
3. Cầu Nguyện Không Ngừng: Cha mẹ phải chiến đấu thuộc linh cho con cái mình. Cầu nguyện xin Chúa bảo vệ chúng khỏi sự dữ, thu hút lòng chúng về với Ngài, và ban sự khôn ngoan cho chính mình trong việc nuôi dạy (Gia-cơ 1:5).
4. Tôn Trọng Hành Trình Cá Nhân: Khi con lớn lên, cha mẹ cần khôn ngoan trong việc hướng dẫn mà không áp đặt. Mục tiêu là giúp con nhận biết Chúa Giê-xu cách cá nhân và tự nguyện bước theo Ngài, dẫn đến quyết định chịu Báp-tem bằng chính đức tin của mình.
Sự khác biệt giữa Lễ Dâng Con Tin Lành và Bí Tích Rửa Tội Công giáo không đơn thuần là hình thức, mà là sự khác biệt căn bản về thần học cứu rỗi, về quan niệm về ân điển và đức tin, và về thẩm quyền của Kinh Thánh. Lễ Dâng Con nhấn mạnh đến trách nhiệm giáo dục và cam kết của cộng đồng đức tin, trong khi vẫn tôn trọng quyền tự do và sự cần thiết của đức tin cá nhân nơi Chúa Cứu Thế Giê-xu để được cứu rỗi. Đối với tín hữu Tin Lành, đây không phải là một nghi thức nhẹ hơn, mà là một sự khởi đầu long trọng cho một hành trình dài đầy trách nhiệm: hành trình dẫn dắt một linh hồn quý giá đến chỗ gặp gỡ Đấng Christ cách cá nhân và sống trọn vẹn cho Ngài.
Ước mong mỗi gia đình Cơ Đốc, dù theo truyền thống nào, cũng luôn tìm kiếm Lời Chúa làm nền tảng và sống với tình yêu, sự dạy dỗ và gương mẫu thánh khiết, để “con cái chúng ta sẽ như những cây ô-liu tươi tốt chung quanh bàn chúng ta” (Thi-thiên 128:3).