Kinh Thánh nói gì về sự lo lắng?

Trong một thế giới đầy bất ổn, biến động và áp lực, sự lo lắng (worry, anxiety) dường như là một trải nghiệm phổ quát của con người. Đối với Cơ Đốc nhân, chúng ta không miễn nhiễm với cảm giác này, nhưng chúng ta có một nguồn tài nguyên vô giá và một lời hứa vững chắc: Lời của Đức Chúa Trời. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khảo sát quan điểm của Kinh Thánh về hiện tượng tâm lý-phần thuộc linh này, phân tích nguyên nhân gốc rễ, hậu quả, và quan trọng nhất là giải pháp đầy quyền năng mà Đức Chúa Trời ban cho cho con cái Ngài.

Trong tiếng Hy Lạp Tân Ước, từ chính được dùng cho "sự lo lắng" là merimna (μεριμνάω). Từ này bắt nguồn từ merizo (chia ra) và nous (tâm trí). Nghĩa đen của nó là **"bị chia trí"** hoặc **"bị kéo ra thành nhiều hướng"**. Điều này vẽ nên một bức tranh chính xác: lo lắng là trạng thái tâm trí bị phân mảnh, không còn tập trung, bị xé lẻ bởi nhiều nỗi sợ về tương lai, về những điều "có thể xảy ra".

Kinh Thánh phân biệt giữa sự quan tâm, chăm sóc chính đáng (cũng có thể dùng từ merimna trong ngữ cảnh tích cực, như II Cô-rinh-tô 11:28) và sự lo lắng có tính hủy hoại, xuất phát từ lòng thiếu tin cậy. Sự lo lắng Kinh Thánh lên án là thứ tập trung vào những nhu cầu thuộc thể (đồ ăn, thức uống, áo mặc - Ma-thi-ơ 6:25) và những điều chưa xảy ra (ngày mai - Ma-thi-ơ 6:34) một cách thái quá, đến mức khiến lòng người ta xa rời sự tin cậy nơi sự chu cấp và chủ quyền của Đức Chúa Trời.

Theo cái nhìn Kinh Thánh, sự lo lắng không đơn thuần là một phản ứng tâm lý tự nhiên; nó thường bắt nguồn từ những vấn đề thuộc linh sâu xa hơn:

• Đức Tin Non Kém: Đây là nguyên nhân trọng tâm Chúa Giê-xu chỉ ra. "Hỡi kẻ ít đức tin, sao các ngươi lo lắng...?" (Ma-thi-ơ 6:30). Lo lắng là tín hiệu cho thấy đức tin nơi sự nhân từ, quyền năng và sự chu cấp của Cha Thiên Thượng đang bị lung lay.
• Tầm Nhìn Sai Lệch Về Đức Chúa Trời: Khi chúng ta xem Đức Chúa Trời như một người Cha xa cách, khắc nghiệt, hoặc bất lực, chúng ta dễ rơi vào lo lắng. Chúa Giê-xu liên tục chỉ về Ngài như một Cha nhân từ (Ma-thi-ơ 6:26, 7:11).
• Lòng Ham Muốn Đời Này & Sự Tìm Kiếm Sai Trọng Tâm: "Vì chưng mọi sự đó, các dân ngoại vẫn thường tìm..." (Ma-thi-ơ 6:32). Lo lắng thường đi đôi với việc đặt sự an toàn, hạnh phúc của mình vào của cải, địa vị, hoặc sự kiểm soát thuộc thể, thay vì vào Nước Đức Chúa Trời.
• Tội Lỗi & Sự Không Vâng Phục: Đôi khi sự lo lắng là hậu quả của lương tâm bị cáo trách (Châm Ngôn 28:1).

Hậu quả của sự lo lắng: Nó không chỉ làm tổn hại tinh thần mà còn cả phần thuộc linh. Nó cướp đi sự bình an (Phi-líp 4:6-7), làm nghẹt ngòi đức tin (như cỏ gai làm nghẹt ngòi hạt giống - Ma-thi-ơ 13:22), khiến chúng ta bất lực trong việc cầu nguyện thật lòng, và có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe thể chất.

Kinh Thánh không chỉ nói "đừng lo" một cách đơn giản. Điều đó sẽ là vô ích. Thay vào đó, Chúa ban cho chúng ta một lộ trình thay thế đầy năng quyền.

1. Thay Đổi Tầm Nhìn: Nhìn Lên Đức Chúa Trời (Ma-thi-ơ 6:25-34)

Chúa Giê-xu bắt đầu giải quyết lo lắng bằng cách hướng mắt của môn đồ lên cao. "Hãy xem loài chim trời... Hãy xem loài huệ ngoài đồng..." (câu 26, 28). Trong tiếng Hy Lạp, từ "xem" (emblepo) có nghĩa là "nhìn chăm chú, quan sát kỹ". Ngài kêu gọi một sự chú ý có chủ ý đến sự chu cấp trung tín của Đức Chúa Trời trong sáng tạo. Nếu Ngài chăm sóc chim chóc và hoa huệ là những loài thấp kém và phù du, há chẳng nhân từ hơn nhiều mà chu cấp cho con cái Ngài, là những người được dựng nên theo hình ảnh Ngài và được Chúa Giê-xu cứu chuộc sao? Đây là nền tảng: **sự nhận biết về bản tính của Đức Chúa Trời.**

2. Thay Đổi Ưu Tiên: Tìm Kiếm Nước Đức Chúa Trời (Ma-thi-ơ 6:33)

Đây là mệnh lệnh then chốt: "Nhưng trước hết, hãy tìm kiếm nước Đức Chúa Trời và sự công bình của Ngài, thì Ngài sẽ cho thêm các ngươi mọi điều ấy nữa." Chữ "trước hết" (prōton) không chỉ về thứ tự thời gian, mà về **ưu tiên tối thượng**. Lo lắng tan biến khi lòng chúng ta đầy ắp một mục đích lớn hơn: sự vinh hiển của Đức Chúa Trời và sự mở rộng vương quốc Ngài. Chúng ta được mời gọi chuyển sự tập trung từ nhu cầu của bản thân sang công việc và ý muốn của Đấng Christ.

3. Thay Đổi Thực Hành: Cầu Nguyện Với Lòng Biết Ơn (Phi-líp 4:6-7)

Sứ đồ Phao-lô đưa ra một công thức thiêng liêng để chiến thắng lo lắng:
"Chớ lo phiền chi hết, nhưng trong mọi sự hãy dùng lời cầu nguyện, nài xin, và sự tạ ơn mà trình các sự cầu xin của mình cho Đức Chúa Trời. Sự bình an của Đức Chúa Trời vượt quá mọi sự hiểu biết, sẽ gìn giữ lòng và ý tưởng anh em trong Đức Chúa Jêsus Christ."

• "Chớ lo phiền chi hết" (Mēden merimnate): Đây là mệnh lệnh ở thể thời hiện tại, có thể dịch là "hãy ngừng lo lắng" hoặc "đừng tiếp tục lo lắng".
• "Nhưng trong mọi sự" (All’ en panti): Phương thuốc áp dụng cho mọi tình huống.
• Cầu nguyện, nài xin, tạ ơn: Đây là ba khía cạnh của đời sống cầu nguyện. Tạ ơn đặc biệt quan trọng vì nó thừa nhận sự nhân từ và chủ quyền của Chúa ngay giữa hoàn cảnh khó khăn, giúp chúng ta nhìn thấy Ngài lớn hơn vấn đề.
• Kết Quả: Sự Bình An Siêu Nhiên: Sự bình an này không phải là sự vắng bóng vấn đề, mà là sự bảo vệ siêu nhiên (phroureō - canh gác như lính gác) cho tấm lòng và tư tưởng chúng ta trong Đấng Christ. Nó là món quà của một mối quan hệ.

4. Giao Phó & Nhận Sự Yên Nghỉ (I Phi-e-rơ 5:7)

Sứ đồ Phi-e-rơ viết: "Lại hãy trao mọi điều lo lắng mình cho Ngài, vì Ngài hay săn sóc anh em." Động từ "trao" (epiripsantes) mang nghĩa mạnh mẽ: **"quăng lên, chất lên"**, như người chất gánh nặng lên lưng con vật chở đồ. Chúng ta được phép – hơn nữa, được truyền lệnh – chuyển gánh nặng lo âu từ vai mình sang vai của Đấng Chăn Chiên Nhân Lành. Lý do? "Vì Ngài hay săn sóc anh em." Động từ "săn sóc" (melei) nhấn mạnh sự quan tâm chu đáo, liên tục của Đức Chúa Trời dành cho chúng ta.

Lẽ thật Kinh Thánh cần được đưa vào thực hành. Dưới đây là một số bước cụ thể:

1. Chẩn Đoán Thuộc Linh: Khi lo lắng ập đến, hãy tự hỏi: "Điều gì mình đang tin về Đức Chúa Trời trong hoàn cảnh này? Mình có đang tin rằng Ngài là Đấng nhân từ, quyền năng và đang kiểm soát mọi sự không?" Hãy đối chiếu nỗi sợ với lẽ thật trong Rô-ma 8:28, 31-32.
2. Biến Lo Lắng Thành Lời Cầu Nguyện Cụ Thể: Hãy viết ra hoặc thốt lên từng điều bạn lo. Trình dâng từng mối lo đó lên Chúa với thái độ tạ ơn vì Ngài đang nghe và quan tâm (Phi-líp 4:6).
3. Lấy Lời Hứa Làm Vũ Khí: Học thuộc và tuyên xưng những câu Kinh Thánh về sự bình an và sự chu cấp của Chúa (Thi Thiên 23:1; 55:22; Ê-sai 26:3; Ma-thi-ơ 11:28-30). Hãy dùng Lời Chúa như thanh gươm Thánh Linh để chiến đấu với những tư tưởng lo âu (Ê-phê-sô 6:17).
4. Sống Ngày Nay Trong Ân Điển: "Vậy, chớ lo lắng chi về ngày mai; vì ngày mai sẽ lo về việc ngày mai. Sự khó nhọc ngày nào đủ cho ngày ấy" (Ma-thi-ơ 6:34). Hãy tập trung vào trách nhiệm và cơ hội Chúa ban trong ngày hôm nay. Ân điển Ngài đủ cho hôm nay (II Cô-rinh-tô 12:9).
5. Cộng Đồng Trách Nhiệm: Chia sẻ gánh nặng với những anh chị em trưởng thành trong đức tin (Ga-la-ti 6:2). Đừng cô lập mình trong sự lo âu.

Kinh Thánh không hứa rằng Cơ Đốc nhân sẽ có một cuộc đời không có sóng gió, không có lý do để lo lắng. Trái lại, Chúa Giê-xu nói trước rằng trong đời này chúng ta sẽ có hoạn nạn (Giăng 16:33). Nhưng Ngài ban cho chúng ta một lời hứa vĩ đại hơn: "Ta đã nói cùng các ngươi những điều đó, hầu cho trong ta các ngươi được sự bình an. Các ngươi có sự hoạn nạn trong thế gian, nhưng hãy cứ vững lòng, ta đã thắng thế gian rồi!"

Sự bình an đích thực không đến từ hoàn cảnh thuận lợi, mà đến từ một **Con Người: Đức Chúa Jêsus Christ.** Chiến thắng sự lo lắng không phải là nỗ lực tự kỷ ám thị, mà là một hành trình của đức tin – liên tục chọn lựa tin cậy vào sự nhân từ, sự khôn ngoan và quyền năng của Cha Thiên Thượng, Đấng đã không tiếc chính Con Ngài vì chúng ta (Rô-ma 8:32). Khi chúng ta học biết trao mọi lo lắng cho Ngài, chúng ta sẽ kinh nghiệm được sự bình an siêu việt trên mọi sự hiểu biết, một sự bình an làm vững vàng tấm lòng và tâm trí chúng ta trong Ngài.

Hãy nhớ rằng, mỗi lần lo lắng ập đến, đó là một lời mời gọi từ Chúa để chúng ta dừng lại, nhìn lên Ngài, cầu nguyện, phó thác và bước đi trong đức tin vào Đấng đang nắm giữ ngày mai trong tay Ngài.