Đức tin Baha'i là gì?

Trong một thế giới đa dạng tôn giáo, nhiều tín ngưỡng mới xuất hiện với thông điệp về sự hòa hợp và thống nhất toàn cầu. Đức tin Baha'i là một trong những tôn giáo như vậy, thu hút sự chú ý bởi những lời dạy về hòa bình, bình đẳng và sự tiến bộ tôn giáo. Là một tín hữu Cơ Đốc, chúng ta được kêu gọi để "hãy sẵn sàng trả lời cho mọi kẻ hỏi lẽ về sự trông cậy trong anh em" (1 Phi-e-rơ 3:15). Bài viết này sẽ nghiên cứu đức tin Baha'i dưới ánh sáng của Lời Chúa, để chúng ta có thể hiểu rõ, phân biệt và giữ vững đức tin chân chính nơi Chúa Giê-xu Christ.

Đức tin Baha'i khởi nguồn từ Ba Tư (nay là Iran) vào giữa thế kỷ 19. Người sáng lập là Mirza Husayn Ali Nuri (1817-1892), tự xưng là Baha'u'llah (Vinh Quang Của Thượng Đế). Ông tuyên bố mình là Đấng Biểu Hiện (Manifestation) của Thượng Đế mới nhất trong một chuỗi các nhà tiên tri, bao gồm Áp-ra-ham, Môi-se, Phật, Khổng Tử, Chúa Giê-xu, Muhammad, và gần đây nhất là the Bab (Cửa), người tiền nhiệm của ông.

Giáo lý trung tâm của Baha'i xoay quanh ba nguyên tắc chính:

• Sự Thống Nhất Của Thượng Đế: Tin rằng chỉ có một Thượng Đế, là Đấng Tạo Hóa tuyệt đối và không thể biết được, nhưng Ngài biểu lộ ý chí mình qua các Đấng Biểu Hiện qua các thời đại.
• Sự Thống Nhất Của Tôn Giáo: Tất cả các tôn giáo lớn đều đến từ cùng một nguồn (Thượng Đế) và là các chương tiếp nối trong "một tôn giáo của Thượng Đế" đang tiến triển. Các giáo lý khác biệt là do hoàn cảnh xã hội và năng lực tiếp nhận của nhân loại ở mỗi thời kỳ.
• Sự Thống Nhất Của Nhân Loại: Mọi người thuộc mọi chủng tộc, giới tính, quốc gia đều bình đẳng và cần xây dựng một nền văn minh thế giới hòa bình, thống nhất.

Baha'i giáo tin vào sự hòa hợp giữa khoa học và tôn giáo, bình đẳng nam nữ, xóa bỏ cực đoan về giàu nghèo, và thiết lập một ngôn ngữ phổ quát.

Là Cơ Đốc nhân, chúng ta đánh giá mọi giáo lý dựa trên thẩm quyền tối cao và đầy đủ của Kinh Thánh (2 Ti-mô-thê 3:16-17). Dưới đây là sự đối chiếu giữa các tín điều then chốt của Baha'i và chân lý Kinh Thánh.

Baha'i giảng dạy rằng Chúa Giê-xu là một "Đấng Biểu Hiện" của Thượng Đế, ngang hàng với các nhà sáng lập tôn giáo khác. Ngài là một con người hoàn hảo, phản ánh các phẩm chất của Thượng Đế, nhưng không phải là Con Đức Chúa Trời theo nghĩa đen và độc nhất, cũng không phải là Đức Chúa Trời nhập thể.

Phân Đoạn Giải Kinh: Kinh Thánh tuyên bố hoàn toàn khác biệt và độc nhất về Chúa Giê-xu. - Giăng 1:1,14 chép: "Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta". Từ "Ngôi Lời" trong tiếng Hy Lạp là Logos, biểu thị bản thể thần thượng tự hữu và sáng tạo. Ngài không chỉ "biểu hiện" Đức Chúa Trời mà chính Ngài là Đức Chúa Trời. - Cô-lô-se 1:15-20 mô tả Chúa Christ là "hình ảnh của Đức Chúa Trời không thấy được", là "Đấng đầu nhất trong mọi vật được dựng nên" (câu 15 - nguyên văn Hy Lạp prototokos thể hiện quyền tối cao và trước nhất, không phải là "được tạo dựng" theo nghĩa thụ tạo), và "mọi vật đã được dựng nên trong Ngài... và Ngài có trước muôn vật, và muôn vật đứng vững trong Ngài" (câu 16-17). Điều này khẳng định Ngài là Đấng Sáng Tạo, không phải là thọ tạo. - Giăng 14:6 ghi lời Chúa Giê-xu phán: "Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha". Lời tuyên bố này mang tính độc tôn và tuyệt đối, loại trừ khả năng có nhiều "con đường" khác dẫn đến Thượng Đế như giáo lý Baha'i dạy.

Baha'i giáo nhấn mạnh đến việc tuân theo các giáo lý, luật pháp xã hội và nỗ lực tự cải thiện bản thân để đạt được sự hòa hợp với Thượng Đế. Khái niệm về tội lỗi như một sự hư mất thuộc linh cần một Đấng Cứu Chuộc hy sinh không phải là trung tâm. Họ xem cái chết của Chúa Giê-xu như một sự hy sinh biểu tượng về tình yêu và sự vâng phục.

Phân Đoạn Giải Kinh: Hạt nhân của Phúc Âm là sự cứu chuộc bởi huyết và sự chết thay của Chúa Giê-xu Christ. - Ê-sai 53:5-6 (Lời tiên tri về Đấng Mê-si): "Nhưng người đã vì tội lỗi chúng ta mà bị vết, vì sự gian ác chúng ta mà bị thương... Đức Giê-hô-va đã làm cho tội lỗi của hết thảy chúng ta đều chất trên người". Đây là sự chuộc tội thay (substitutionary atonement). - Rô-ma 5:8: "Nhưng Đức Chúa Trời tỏ lòng yêu thương Ngài đối với chúng ta, khi chúng ta còn là người có tội, thì Đấng Christ vì chúng ta chịu chết". - 1 Phi-e-rơ 2:24: "Ngài gánh tội lỗi chúng ta trong thân thể Ngài trên cây gỗ...". Từ "gánh" trong tiếng Hy Lạp (anapherō) mang ý nghĩa mang lên, chịu đựng thay. - Công vụ 4:12 tuyên bố dứt khoát: "Chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu". Danh Giê-xu Christ là duy nhất và đủ để cứu.

Do đó, sự cứu rỗi theo Kinh Thánh không dựa trên nỗ lực tuân thủ luật lệ hay sự tiến bộ đạo đức của con người, nhưng hoàn toàn dựa trên ân điển (grace) bởi đức tin (faith) nơi công lao cứu chuộc của Chúa Giê-xu (Ê-phê-sô 2:8-9). Đây là sự khác biệt căn bản và không thể hòa giải.

Baha'i tin rằng Kinh Thánh là Lời của Thượng Đế nhưng đã bị người đời làm sai lệch một phần. Quan trọng hơn, họ tin rằng Thượng Đế tiếp tục ban cho nhân loại những sự mặc khải mới, tiến bộ hơn qua Baha'u'llah và các văn tự của ông (như Kitab-i-Aqdas). Điều này hàm ý rằng giao ước và lời hứa trong Kinh Thánh đã bị thay thế hoặc được làm trọn theo một cách khác.

Phân Đoạn Giải Kinh: Kinh Thánh tuyên bố về sự đầy đủ, trọn vẹn và cuối cùng của mặc khải trong Chúa Giê-xu Christ. - Khải Huyền 22:18-19 cảnh báo nghiêm trọng về việc thêm hoặc bớt vào lời tiên tri của sách này (và theo nguyên tắc, toàn bộ Kinh Thánh). Điều này cho thấy sự mặc khải đã được hoàn tất. - Giu-đe 1:3 kêu gọi tín hữu "chiến đấu cho đức tin đã truyền cho các thánh đồ một lần đủ cả". Cụm "một lần đủ cả" trong tiếng Hy Lạp là hapax, nhấn mạnh tính duy nhất, dứt khoát và không lặp lại của đức tin đã được mặc khải. - Hê-bơ-rơ 1:1-2 xác định: "Đức Chúa Trời... trong những ngày sau rốt nầy, Ngài phán dạy chúng ta bởi Con Ngài... Ngài đã lập Con lên làm kẻ thừa tự muôn vật". Chúa Giê-xu là lời phán cuối cùng, đầy đủ và tối cao của Đức Chúa Trời. Không cần một "Đấng Biểu Hiện" nào sau Ngài.

Việc nghiên cứu này không chỉ nhằm mục đích tranh luận học thuật, mà để xây dựng và bảo vệ đức tin của chúng ta, đồng thời trang bị để chúng ta có thể yêu thương và làm chứng cách hiệu quả.

1. Đâm Rễ Sâu Trong Lẽ Thật: Sự hấp dẫn của Baha'i đối với một số người nằm ở thông điệp hòa bình và bao dung bề ngoài. Để không bị dao động, chúng ta phải "bị rễ và lập nền trong Ngài (Đấng Christ) và làm cho bền vững trong đức tin" (Cô-lô-se 2:7). Hãy đọc, học, suy ngẫm và vâng theo Lời Chúa mỗi ngày. Hiểu biết sâu sắc về Phúc Âm sẽ giúp chúng ta nhận ra ngay những giáo lý nào làm giảm nhẹ thần tính của Christ hoặc phủ nhận sự độc tôn của Ngài.

2. Sống Và Chia Sẻ Phúc Âm Trọn Vẹn: Thay vì chỉ nói về tình yêu thương chung chung (mà Baha'i cũng nói), chúng ta phải rao giảng Phúc Âm trọn vẹn: con người tội lỗi, ân điển của Đức Chúa Trời, sự chết chuộc tội của Chúa Giê-xu, và đức tin cá nhân nơi Ngài để được cứu. Đây là "quyền phép của Đức Chúa Trời để cứu mọi kẻ tin" (Rô-ma 1:16). Hãy sống một đời sống biến đổi bởi Thánh Linh, thể hiện tình yêu thương thánh khiết và niềm vui cứu rỗi mà thế gian không thể cho.

3. Yêu Thương Nhưng Phân Biệt: Chúng ta được kêu gọi yêu thương mọi người, kể cả những người theo Baha'i hay tôn giáo khác. Tình yêu đó thúc đẩy chúng ta chia sẻ chân lý cứu rỗi. Tuy nhiên, "Hãy xét đoán theo công bình" (Giăng 7:24). Yêu thương không có nghĩa là đồng ý hoặc hòa hợp thuộc linh. Chúng ta phải phân biệt rõ ràng và "chớ tin cậy mọi thần, nhưng hãy thử cho biết các thần có phải đến bởi Đức Chúa Trời chăng" (1 Giăng 4:1). Một tôn giáo phủ nhận Chúa Giê-xu là Con Đức Chúa Trời và là Đấng Cứu Rỗi duy nhất không đến từ Đức Chúa Trời chân thần.

4. Cầu Nguyện Cho Sự Mở Mắt Thuộc Linh: Những người theo Baha'i thường nhiệt thành và có thiện chí xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn. Họ cần sự mở mắt thuộc linh để nhận biết Chúa Giê-xu. Hãy cầu nguyện như Phao-lô đã cầu cho dân Y-sơ-ra-ên: lòng họ được sáng mắt, xây khỏi nơi tối tăm (Công vụ 26:18). Chỉ có Thánh Linh Đức Chúa Trời mới có thể phá tan những thành kiến và mặc khải Chúa Giê-xu cho họ.

Đức tin Baha'i, với những lý tưởng cao đẹp về hòa bình và thống nhất, cuối cùng lại là một hệ thống tôn giáo phủ nhận những chân lý nền tảng của Cơ Đốc giáo: thần tính độc nhất của Chúa Giê-xu Christ, sự cứu chuộc bởi huyết Ngài trên thập tự giá, và thẩm quyền tối hậu của Kinh Thánh. Nó là một minh họa cho lời cảnh báo trong 2 Cô-rinh-tô 11:4 về một "Chúa Giê-xu khác", một "thần khác", và một "tin lành khác".

Lời kêu gọi dành cho chúng ta ngày nay là hãy "giữ lấy mẫu mực của các lời lành" (2 Ti-mô-thê 1:13) mà chúng ta đã nhận. Hãy trung tín với Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã phán: "Ta là An-pha và Ô-mê-ga, là thứ nhứt và là sau chót" (Khải Huyền 22:13). Ngài là khởi đầu và kết thúc của mọi sự, là Đấng Cứu Rỗi duy nhất của nhân loại, và là Chúa của mọi chúa. Trong Ngài, chúng ta có sự bình đích thực, sự hiệp một thuộc linh, và niềm hy vọng vững chắc cho ngày hôm nay và đời đời.

A-men.