Chúa Giê-xu có ý gì khi Ngài nói “TA LÀ”?

Trong hành trình nghiên cứu Kinh Thánh, một trong những tuyên bố thần học sâu sắc và đầy quyền năng nhất chính là cụm từ “TA LÀ” (ἐγώ εἰμι, ego eimi) được chính Chúa Giê-xu Christ tuyên phán. Đây không đơn thuần là một cách nói thông thường, mà là một sự mặc khải trọn vẹn về thân vị và thần tính của Ngài, kết nối trực tiếp với danh xưng vĩnh cửu của Đức Chúa Trời trong Cựu Ước. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai phá ý nghĩa, bối cảnh Kinh Thánh và sự ứng dụng cho đời sống đức tin của chúng ta ngày nay.

Để hiểu trọn vẹn lời tuyên bố của Chúa Giê-xu, chúng ta phải quay về sách Xuất Ê-díp-tô Ký, khi Đức Chúa Trời hiện ra với Môi-se trong ngọn lửa nơi bụi gai cháy. Khi được hỏi về danh Ngài, Đức Chúa Trời đáp: “TA LÀ ĐẤNG TỰ HỮU HẰNG HỮU” (Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14). Trong tiếng Hê-bơ-rơ, cụm từ này là “Ehyeh Asher Ehyeh” (אֶהְיֶה אֲשֶׁר אֶהְיֶה), thường được dịch là “TA LÀ ĐẤNG TA LÀ”. Danh xưng thiêng liêng được tiết lộ từ gốc động từ này là YHWH (יהוה), thường được phiên âm là Yahweh hay Giê-hô-va, mang nghĩa “Đấng Tự Hữu Hằng Hữu” – Đấng hiện hữu độc lập, vĩnh cửu, không có khởi đầu cũng không có kết thúc, và là nguồn cội của mọi sự hiện hữu.

Danh YHWH này trở nên cực kỳ thiêng liêng đối với dân Y-sơ-ra-ên. Họ kính sợ đến nỗi không dám phát âm trực tiếp. Do đó, khi Chúa Giê-xu, một người thợ mộc đến từ Na-xa-rét, nhiều lần công khai sử dụng cụm từ “TA LÀ” (ego eimi) trong ngữ cảnh tuyệt đối, Ngài đang tuyên bố một điều gây chấn động: Ngài chính là sự hiện thân của YHWH, Đức Chúa Trời Toàn Năng, trong xác thịt con người.

Sứ đồ Giăng, dưới sự soi dẫn của Đức Thánh Linh, đã cố ý ghi lại bảy lời tuyên bố đặc biệt của Chúa Giê-xu, kết hợp “TA LÀ” với một hình ảnh ẩn dụ đầy ý nghĩa. Con số bảy trong Kinh Thánh biểu tượng cho sự trọn vẹn, thần học. Qua bảy lời này, Chúa Giê-xu mặc khải trọn vẹn thân vị và chức năng của Ngài cho nhân loại.

“Đức Chúa Jêsus bèn phán cùng chúng rằng: Ta là bánh của sự sống; ai đến cùng ta chẳng hề đói, và ai tin ta chẳng hề khát.” Từ ngữ Hy Lạp cho “bánh” ở đây là artos, chỉ bánh lương thực hằng ngày. Chúa Giê-xu tuyên bố Ngài là nhu cầu căn bản nhất, là nguồn dinh dưỡng thiêng liêng duy nhất cho sự sống đời đời. Ngài đối lập với ma-na trong đồng vắng – thứ chỉ nuôi sống thể xác tạm thời (Giăng 6:49-51).

“Rồi Đức Chúa Jêsus lại cất tiếng phán cùng chúng rằng: Ta là sự sáng của thế gian; người nào theo ta, chẳng đi trong nơi tối tăm, nhưng có ánh sáng của sự sống.” Trong bối cảnh lễ Lều Tạm, nơi có nghi thức thắp sáng những cây đèn lớn, Chúa Giê-xu tuyên bố Ngài là ánh sáng thật, xua tan bóng tối của tội lỗi, sự chết và sự lầm lạc. Điều này ứng nghiệm lời tiên tri trong Ê-sai 9:2 và 42:6 về Đấng Mê-si.

“Đức Chúa Jêsus lại phán cùng họ rằng: Quả thật, quả thật, ta nói cùng các ngươi, ta là cửa của chiên... Ta là cái cửa: nếu ai bởi ta mà vào, thì sẽ được cứu rỗi.” Trong ẩn dụ về người chăn, Chúa Giê-xu là lối vào duy nhất, an toàn và hợp pháp vào sự cứu rỗi và sự bảo vệ của Đức Chúa Trời. Không có “cửa” nào khác (công đức, tôn giáo, triết lý) có thể dẫn đến sự sống đời đời.

“Ta là người chăn hiền lành; người chăn hiền lành vì chiên mình phó sự sống mình.” Từ “hiền lành” trong Hy Lạp là kalos, mang nghĩa tốt lành, cao quý, chân chính. Người chăn thuê chỉ quan tâm đến tiền công, còn Người Chăn Hiền Lành thật sự yêu thương, biết rõ từng con chiên (sự tương giao cá nhân) và sẵn sàng hy sinh mạng sống để bảo vệ chúng. Đây là lời tiên tri trực tiếp về sự chết chuộc tội của Ngài trên thập tự giá.

“Đức Chúa Jêsus phán rằng: Ta là sự sống lại và sự sống; kẻ nào tin ta thì sẽ sống, mặc dầu đã chết rồi.” Được phán trước sự kiện Ngài làm La-xa-rơ sống lại, đây là tuyên bố quyền năng tối thượng. Ngài không chỉ có quyền khiến kẻ chết sống lại (sự sống lại), mà chính Ngài là nguồn cội của sự sống (sự sống – zōē). Sự sống đời đời không chỉ là sự tồn tại bất tận, mà là chính mối liên hệ với Ngài (Giăng 17:3).

“Đức Chúa Jêsus đáp rằng: Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha.” Đây là một trong những tuyên bố tuyệt đối và độc tôn nhất. Đường đi (hodos): Ngài là phương cách duy nhất để đến với Đức Chúa Trời. Lẽ thật (alētheia): Ngài là hiện thân của mặc khải tối hậu và không sai lầm về Đức Chúa Trời. Sự sống (zōē): Ngài là nguồn ban sự sống thần thượng. Ba phương diện này bác bỏ mọi chủ nghĩa tương đối và khẳng định Ngài là đáp án duy nhất cho các vấn đề căn cơ của nhân loại: lạc đường, dối trá và sự chết.

“Ta là gốc nho thật, và Cha ta là người trồng nho... Ta là gốc nho, các ngươi là nhánh.” Ẩn dụ này nói về mối liên hệ hữu cơ và sự sống còn giữa Christ và Cơ Đốc nhân. Sự sống thiêng liêng (nhựa sống) chỉ có thể tuôn chảy từ Ngài – Gốc Nho Thật – đến các nhánh. Sự kết hợp này là điều kiện tiên quyết cho năng lực sống đạo và kết quả (trái).

Ngoài bảy lời trên, Chúa Giê-xu còn dùng cụm từ “TA LÀ” (ego eimi) một cách tuyệt đối, không kèm bổ ngữ, tạo nên những khoảnh khắc đầy kịch tính:

• Giăng 8:24: “Vì nếu các ngươi chẳng tin ta là Đấng đó, thì chắc sẽ chết trong tội lỗi các ngươi.” Ngài cảnh báo việc không tin nhận Ngài là “Đấng đó” (chính là Đấng Tự Hữu) sẽ dẫn đến hậu quả đời đời.
• Giăng 8:28: Ngài nói họ sẽ “biết TA LÀ” qua sự kiện thập tự giá.
• Giăng 8:58: “Quả thật, quả thật, ta nói cùng các ngươi, trước khi chưa có Áp-ra-ham, đã có TA LÀ.” Đây là lời tuyên bố rõ ràng nhất về thần tính vĩnh cửu của Ngài. Người Giu-đa hiểu ngay ý nghĩa đó nên đã định ném đá Ngài vì tội phạm thượng (Lê-vi Ký 24:16).
• Giăng 18:5-6: Khi quân lính đến bắt, Chúa Giê-xu hỏi họ tìm ai. Họ đáp “Giê-xu người Na-xa-rét”. Ngài phán “TA LÀ”. Ngay lập tức, họ “thối lui và ngã xuống đất”. Quyền năng trong danh “TA LÀ” khiến một toán lính hùng hậu phải khiếp sợ.

1. Nền Tảng Cho Đức Tin và Sự Thờ Phượng: Lời “TA LÀ” xác định Chúa Giê-xu không chỉ là một thầy dạy đạo đức, một nhà tiên tri, mà là CHÚA (YHWH) trong xác thịt. Đức tin của chúng ta đặt trên một Đấng Christ có thần tính trọn vẹn. Sự thờ phượng phải xuất phát từ sự nhận biết này.

2. Sự Đáp Ứng Trọn Vẹn Cho Mọi Nhu Cầu: Bảy lời “TA LÀ” là câu trả lời của Đức Chúa Trời cho mọi nhu cầu sâu thẳm của con người:

• Đói khát thuộc linh? Ngài là Bánh.
• Lạc lối trong bóng tối? Ngài là Ánh Sáng.
• Cần sự an toàn và cứu rỗi? Ngài là Cửa.
• Cần sự dẫn dắt và chăm sóc? Ngài là Người Chăn.
• Đối diện với sự chết và vô vọng? Ngài là Sự Sống Lại và Sự Sống.
• Muốn biết lẽ thật và đến với Đức Chúa Trời? Ngài là Đường, Lẽ Thật, Sự Sống.
• Cần năng lực sống kết quả? Ngài là Gốc Nho.

3. Đời Sống Cậy Trông và An Nghỉ: Biết rằng Đấng chúng ta tin theo là “TA LÀ” – Đấng Tự Hữu Hằng Hữu – cho chúng ta sự bình an. Hoàn cảnh có thay đổi, nhưng Ngài không hề thay đổi. Chúng ta có thể hoàn toàn phó thác mọi lo âu cho Ngài (1 Phi-e-rơ 5:7).

4. Nền Tảng Cho Sự Cầu Nguyện: Chúng ta nhân danh Chúa Giê-xu mà cầu nguyện, vì danh ấy mang thẩm quyền của chính Đức Chúa Trời “TA LÀ”. Sự cầu nguyện của chúng ta được dâng lên dựa trên thân vị và công lao của Đấng Christ, không dựa trên sự xứng đáng của bản thân.

5. Động Lực Cho Sự Tận Hiến và Truyền Giáo: Nếu Ngài thực sự là Đường duy nhất dẫn đến sự sống, thì sứ mạng chia sẻ Tin Lành này trở nên khẩn thiết và đầy tình yêu thương. Chúng ta không rao giảng một triết lý, mà rao giảng một Thân Vị – “TA LÀ” của Đức Chúa Trời.

Lời tuyên bố “TA LÀ” của Chúa Giê-xu Christ là trụ cột của thần học Cơ Đốc và là viên đá góc cho đức tin cá nhân. Nó kết nối trọn vẹn giao ước cũ và mới, cho thấy Chúa Giê-xu chính là Đức Giê-hô-va của Cựu Ước đã đến trong thế gian để cứu chuộc dân Ngài. Mỗi lời “TA LÀ” không chỉ là một ẩn dụ đẹp đẽ, mà là một lời mời gọi, một lời hứa, và một lời tuyên bố uy quyền.

Ngày nay, Đấng “TA LÀ” vẫn đang phán với chúng ta. Trong mọi nỗi sợ hãi, Ngài phán: “Ta là Sự Sống Lại.” Trong mọi lầm lạc, Ngài phán: “Ta là Đường Đi.” Trong mọi cô đơn, Ngài phán: “Ta là Người Chăn Hiền Lành.” Thách thức cho mỗi chúng ta là dừng lại, lắng nghe, và đáp ứng bằng đức tin, thưa rằng: “Lạy Chúa, con tin Ngài chính là Đấng Ngài đã tuyên bố – Đấng TA LÀ của đời con.”