Chúa Giê-su Là Ai? Tìm Hiểu Về Cuộc Đời và Di Sản của Ngài

Trong dòng chảy của lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gây tranh cãi, vừa được tôn thờ, vừa thách thức mọi hiểu biết thông thường như Giê-su người Na-xa-rét. Câu hỏi “Các ngươi nói ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15) mà chính Ngài đặt ra cho các môn đồ vẫn vang vọng qua mọi thế hệ. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá căn tính, cuộc đời và di sản đời đời của Chúa Giê-su Christ dựa trên nền tảng Kinh Thánh, sử dụng các ngôn ngữ gốc để soi sáng ý nghĩa.

I. Danh Tính Thiên Thượng: Giê-su Là Đấng Như Thế Nào?

Để hiểu về Chúa Giê-su, trước hết phải bắt đầu từ nguồn gốc siêu việt của Ngài, vượt xa khỏi phạm trù một nhà đạo đức hay giáo chủ.

1. Ngôi Lời (Logos) – Đấng Sáng Tạo và Hóa Công: Sứ đồ Giăng mở đầu sách Phúc Âm bằng một tuyên bố chấn động, đưa chúng ta về trước cả sự sáng thế: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Muôn vật bởi Ngài làm nên, chẳng vật chi đã làm nên mà không bởi Ngài” (Giăng 1:1, 3). Danh xưng “Ngôi Lời” (λόγος - Logos trong tiếng Hy Lạp) không chỉ đơn thuần là “lời nói”, mà là Nguyên Lý, Lý Trí, Sự Bày Tỏ Tối Cao của Đức Chúa Trời. Ngài là trung tâm của mọi sự sáng tạo và mặc khải.

2. Con Đức Chúa Trời – Mối Quan Hệ Độc Nhất: Danh hiệu này khẳng định bản thể thần linh và mối quan hệ thiên thượng độc nhất vô nhị. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, “Con” (בֵּן - Ben) nói lên sự đồng bản thể và vinh hiển. Chúa Giê-su tuyên bố: “Ta với Cha là một” (Giăng 10:30). Ngài không phải là một “con” theo nghĩa tạo vật, nhưng là Con Một (μονογενὴς - monogenēs), nghĩa là Độc Sanh, Duy Nhất, chỉ ra sự hiệp một hoàn toàn với Đức Chúa Trời Cha (Giăng 1:14, 18).

3. Đấng Christ (Mê-si) – Vua Được Xức Dầu: “Christ” là phiên âm của Christos (Χριστός) trong Hy Lạp, dịch từ Mâshîach (מָשִׁיחַ) trong Hê-bơ-rơ, nghĩa là “Đấng được xức dầu”. Trong Cựu Ước, các vua, thầy tế lễ, và đôi khi tiên tri được xức dầu để nhậm chức. Chúa Giê-su là Đấng Mê-si được hứa ban, đã đến để hoàn thành ba chức vụ trọng đại: Tiên Tri (bày tỏ ý chỉ Đức Chúa Trời), Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm (dâng chính mình làm sinh tế chuộc tội), và Vua

II. Cuộc Đời Trên Đất: Sự Nhập Thể và Chức Vụ

Lẽ mầu nhiệm vĩ đại nhất là Đấng Sáng Tạo đã trở nên một phần của tạo vật: “Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta” (Giăng 1:14). Sự nhập thể (incarnation) này được báo trước qua lời tiên tri Ê-sai: “Nầy, một gái đồng trinh sẽ chịu thai, và sanh một con trai, rồi người ta sẽ đặt tên con trai đó là Em-ma-nu-ên” (Ê-sai 7:14), nghĩa là “Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta” (Ma-thi-ơ 1:23).

Chức vụ công khai của Chúa Giê-su, kéo dài khoảng ba năm rưỡi, được tóm lược trong ba phương diện:

• Giảng Dạy: Bài giảng trên núi (Ma-thi-ơ 5-7) phác họa luân lý của Vương Quốc Đức Chúa Trời. Ngài dùng dụ ngôn để bày tỏ lẽ kín nhiệm về Nước Trời.
• Chữa Lành: Các phép lạ chữa bệnh, đuổi quỷ, và kiểm soát thiên nhiên không chỉ là hành động nhân từ, mà là những dấu chỉ (σημεῖα - sēmeia) xác nhận sứ mệnh Mê-si và quyền năng của Vương Quốc Đức Chúa Trời đang đụng chạm đến thế gian (Ma-thi-ơ 11:4-5).
• Chuẩn Bị Môn Đồ: Ngài kêu gọi và huấn luyện mười hai sứ đồ, truyền cho họ quyền năng và thẩm quyền, đặt nền móng cho Hội Thánh tương lai.

III. Công Trình Cứu Chuộc: Thập Tự Giá và Sự Phục Sinh

Đỉnh cao của cuộc đời Chúa Giê-su không phải là những phép lạ, mà là sự hy sinh tự nguyện của Ngài trên thập tự giá. Đây là cốt lõi của Phúc Âm. Ngài tuyên bố: “Con người đã đến... phục sự nhiều người, và phó sự sống mình làm giá chuộc (λύτρον - lytron) cho nhiều người” (Mác 10:45).

1. Cái Chết Chuộc Tội: Trên thập tự giá, Chúa Giê-su gánh lấy tội lỗi của cả nhân loại. Sứ đồ Phao-lô giải thích: “Đức Chúa Trời đã làm cho Đấng vốn chẳng biết tội lỗi trở nên tội lỗi vì chúng ta, hầu cho chúng ta nhờ Đấng đó mà được trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời” (II Cô-rinh-tô 5:21). Từ ngữ “chuộc” (ἀπολύτρωσις - apolytrōsis) mang ý nghĩa mua lại, giải phóng bằng giá chuộc. Huyết của Ngài là giá chuộc (I Phi-e-rơ 1:18-19).

2. Sự Phục Sinh – Chiến Thắng Khải Hoàn: Nếu sự chết của Chúa Giê-su là sự đền tội, thì sự sống lại của Ngài là sự xác nhận quyền năng và chiến thắng của Ngài trên tội lỗi và sự chết. Sự kiện lịch sử này là nền tảng của đức tin Cơ Đốc: “nếu Đấng Christ chẳng từ kẻ chết sống lại, thì đức tin anh em cũng vô ích, anh em còn ở trong tội lỗi mình” (I Cô-rinh-tô 15:17). Chữ “sống lại” (ἀνάστασις - anastasis) nghĩa là “đứng dậy”, khải hoàn từ cõi chết.

3. Sự Thăng Thiên và Vinh Hiển: Sau 40 ngày hiện ra với các môn đồ, Chúa Giê-su “được cất lên trời, và ngồi bên hữu Đức Chúa Trời” (Mác 16:19). Việc ngồi bên hữu Đức Chúa Trời biểu thị quyền thế, vinh hiển, và chức vụ Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm đời đời của Ngài (Hê-bơ-rơ 10:12). Ngài đang cầu thay cho chúng ta (Rô-ma 8:34).

IV. Di Sản Đời Đời: Chúa Đương Thời và Chúa Tương Lai

Chúa Giê-su không phải là một nhân vật của quá khứ. Di sản của Ngài đang hiện hữu và tiếp tục định hình thế giới.

1. Đầu của Hội Thánh: Ngài là “đầu của Hội thánh, Hội thánh là thân thể của Ngài” (Ê-phê-sô 1:22-23). Hội Thánh phổ thông, gồm mọi người tin nhận Ngài, là di sản sống động, được Thánh Linh (Đấng mà Chúa Giê-su sai đến – Giăng 16:7) ban quyền năng và dẫn dắt.

2. Lời Hứa Trở Lại: Di sản ấy chưa hoàn tất. Các thiên sứ tuyên bố khi Ngài thăng thiên: “Giê-su nầy... sẽ trở lại cũng một cách như các ngươi đã thấy Ngài lên trời vậy” (Công vụ 1:11). Ngài sẽ trở lại trong vinh quang để phán xét kẻ sống và kẻ chết, thiết lập vương quốc đời đời hoàn toàn của Đức Chúa Trời (Khải Huyền 22:12-13, 20).

V. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân

Chân lý về Chúa Giê-su đòi hỏi một sự đáp cá nhân và biến đổi đời sống.

1. Đặt Đức Tin Nơi Ngài: Biết về Chúa Giê-su là chưa đủ. Phải tiếp nhận Ngài. “Nhưng hễ ai đã nhận Ngài, thì Ngài ban cho quyền phép trở nên con cái Đức Chúa Trời, là ban cho những kẻ tin danh Ngài” (Giăng 1:12). Đức tin (πίστις - pistis) là sự tin cậy, phó thác toàn bộ đời sống và sự cứu rỗi vào công lao của Ngài, không dựa vào việc lành của mình.

2. Bước Đi Trong Mối Quan Hệ: Đời sống Cơ Đốc là mối tương giao với Đấng Christ phục sinh. Điều này được nuôi dưỡng qua sự cầu nguyện, học hỏi Lời Ngài (Kinh Thánh), và vâng theo điều răn yêu thương của Ngài (Giăng 15:1-10).

3. Sống Làm Chứng và Phục Vụ: Hiểu được tình yêu hy sinh của Chúa Giê-su thúc đẩy chúng ta yêu thương và phục vụ người khác (II Cô-rinh-tô 5:14-15). Mỗi tín hữu là đại sứ của Đấng Christ, mang sứ điệp hòa giải đến cho thế gian.

Kết Luận

Vậy, Chúa Giê-su là ai? Ngài là Đức Chúa Trời trọn vẹn và là người trọn vẹn, là Đấng Sáng Tạo đã bước vào thời gian, là Đấng Christ chịu chết chuộc tội và sống lại khải hoàn, là Chúa đang ngự bên hữu Đức Chúa Trời và là Đấng Phán Xét sẽ trở lại. Câu trả lời của Phi-e-rơ: “Chúa là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16) vẫn là lời tuyên xưng nền tảng của mọi Cơ Đốc nhân. Biết Ngài không chỉ là tích lũy kiến thức, mà là bước vào mối quan hệ cứu rỗi và biến đổi, để rồi một ngày, mọi đầu gối sẽ quỳ xuống, mọi lưỡi sẽ thừa nhận rằng “Giê-su Christ là Chúa” (Phi-líp 2:10-11).