Chúa bày tỏ chính Ngài cho chúng ta như thế nào?

Một trong những khát khao sâu xa nhất của con người, được Đức Chúa Trời đặt để trong lòng, là được biết Ngài. Câu hỏi “Chúa là ai?” và “Làm thế nào tôi có thể biết Ngài?” xuyên suốt lịch sử nhân loại. Tin vui trọng đại của Cơ Đốc giáo là Đức Chúa Trời không phải là một Đấng xa cách, trầm mặc, hay ẩn mình, mà là Đấng Tự Hữu Hằng Hữu đã chủ động, liên tục và đa dạng trong việc bày tỏ chính Ngài cho loài người. Sự bày tỏ này, trong thần học gọi là “sự mặc khải” (revelation), là nền tảng cho mọi mối tương giao giữa Đấng Tạo Hóa và tạo vật. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào các phương cách Chúa dùng để bày tỏ Ngài, dựa trên nền tảng Kinh Thánh vững chắc.

Trước khi xem xét cách thức, chúng ta phải hiểu bản tính của Đức Chúa Trời trong Kinh Thánh. Ngài là Đấng “tự xưng” (Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14), Đấng phán: “Ta là Đức Giê-hô-va, ấy là danh Ta... Ta chẳng nhường sự vinh hiển Ta cho một đấng nào khác” (Ê-sai 42:8). Hành động mặc khải bắt nguồn từ chính ý muốn tự do và tình yêu thương của Ngài. Sứ đồ Phao-lô tuyên bố: “Vả, Đức Chúa Trời là Đấng có phán: Sự sáng phải soi từ trong sự tối tăm! Đấng ấy đã soi sáng lòng chúng tôi, đặng sự sáng về sự vinh hiển Đức Chúa Trời soi trên mặt Đức Chúa Jêsus Christ được tỏ ra” (2 Cô-rinh-tô 4:6). Chính Đức Chúa Trời là Tác Nhân chủ động trong việc mở mắt tâm linh chúng ta để nhận biết sự bày tỏ của Ngài.

Thần học Cơ Đốc thường phân biệt hai loại hình mặc khải chính, cả hai đều cần thiết và bổ sung cho nhau.

Đây là sự bày tỏ phổ quát của Đức Chúa Trời cho mọi người, ở mọi nơi, qua hai kênh chính:

a. Qua Công Trình Sáng Tạo (Vũ Trụ và Thiên Nhiên):

• “Các từng trời rao truyền sự vinh hiển của Đức Chúa Trời, Bầu trời giải tỏ công việc tay Ngài làm. Ngày nầy giảng cho ngày kia, Đêm nầy tỏ sự tri thức cho đêm nọ.” (Thi Thiên 19:1-2). Từ "rao truyền" (הַגִּידוּ, haggidû) và "giải tỏ" (יְסַפֵּר, yesapper) mang nghĩa kể lại, tường thuật một cách sống động. Công trình sáng tạo là một bài giảng không lời, liên tục về quyền năng và vinh quang của Đấng Tạo Hóa.
• “Vì những vật không thấy của Ngài từ buổi sáng thế vẫn sờ sờ trong mắt loài người, khi người ta xem xét công việc của Ngài, thì thấy rõ; cho nên họ không thể chữa mình được.” (Rô-ma 1:20). Phao-lô lập luận rằng sự hiện hữu và thuộc tính đời đời (ἀΐδιος, aidios) quyền năng của Đức Chúa Trời có thể được nhận biết rõ ràng (καθορᾶται, kathoratai – nhìn thấu, nhận thức rõ) qua những gì được làm nên. Sự bày tỏ này đủ để con người phải chịu trách nhiệm trước mặt Ngài.

b. Qua Lương Tâm và Ý Thức Đạo Đức:

• “Khi người ngoại không hề có luật pháp, theo tánh riêng làm những việc luật pháp dạy biểu, thì những người ấy dầu không có luật pháp, luật pháp cũng tự nơi lòng mình. Họ tỏ ra rằng việc luật pháp đã ghi trong lòng mình: còn lương tâm mình làm chứng cho.” (Rô-ma 2:14-15). Đức Chúa Trời đã đặt để trong con người một ý thức về điều phải trái, một "luật pháp" nội tại. Tiếng nói của lương tâm (συνείδησις, syneidēsis) là một phương tiện Chúa dùng để bày tỏ ý muốn đạo đức căn bản của Ngài.

Giới hạn của Mặc Khải Chung: Nó bày tỏ sự hiện hữu, quyền năng, sự khôn ngoan và tiêu chuẩn đạo đức căn bản của Đức Chúa Trời, nhưng không bày tỏ con đường cứu rỗi qua Chúa Giê-xu Christ. Nó khiến con người không thể bào chữa (Rô-ma 1:20), nhưng không đủ để đem họ đến sự cứu rỗi. Đó là lý do cần đến Mặc Khải Đặc Biệt.

Đây là sự bày tỏ trực tiếp và rõ ràng hơn về ý muốn, bản tính, và đặc biệt là kế hoạch cứu chuộc của Đức Chúa Trời. Đỉnh cao của sự mặc khải này chính là Chúa Giê-xu Christ.

a. Qua Lời Thành Văn – Kinh Thánh:

• Kinh Thánh là Lời được Đức Chúa Trời “hà hơi” (θεόπνευστος, theopneustos – được Đức Chúa Trời thở ra) (2 Ti-mô-thê 3:16). Đây là phương cách Chúa bày tỏ một cách khách quan, chuẩn mực và đáng tin cậy cho mọi thế hệ. Qua 66 sách, Chúa bày tỏ lịch sử cứu chuộc, luật pháp, lời tiên tri, sự khôn ngoan và chân lý về chính Ngài.
• “Thuở xưa, Đức Chúa Trời đã dùng các đấng tiên tri phán dạy tổ phụ chúng ta nhiều lần nhiều cách, rồi đến những ngày sau rốt nầy, Ngài phán dạy chúng ta bởi Con Ngài.” (Hê-bơ-rơ 1:1-2). Kinh Thánh Cựu Ước ghi lại sự bày tỏ “nhiều lần nhiều cách” (πολυμερῶς καὶ πολυτρόπως, polymorōs kai polytropōs) của Đức Chúa Trời qua các tổ phụ và tiên tri.

b. Qua Ngôi Lời Nhập Thể – Chúa Giê-xu Christ (Đỉnh Cao Của Sự Mặc Khải):

Đây là phương cách bày tỏ rõ ràng, trọn vẹn và quyết định nhất.

• “Chẳng hề ai thấy Đức Chúa Trời; chỉ Con một ở trong lòng Cha, là Đấng đã giải bày Cha cho chúng ta.” (Giăng 1:18). Từ “giải bày” (ἐξηγήσατο, exēgēsato) nghĩa là giải thích, tường thuật, bày tỏ ra. Chúa Giê-xu chính là lời giải thích sống động, đầy đủ về Đức Chúa Trời.
• “Đức Chúa Jêsus đáp rằng: ... Ai đã thấy Ta, tức là đã thấy Cha.” (Giăng 14:9). Trong Chúa Giê-xu, sự vinh hiển của Đức Chúa Trời được biểu lộ một cách hữu hình: “Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta, đầy ơn và lẽ thật; chúng ta đã ngắm xem sự vinh hiển của Ngài, thật như vinh hiển của Con một đến từ nơi Cha.” (Giăng 1:14).
• Qua đời sống, lời dạy, phép lạ, sự chết và sự sống lại của Đấng Christ, chúng ta biết được Đức Chúa Trời là Đấng yêu thương (Giăng 3:16), thánh khiết, công bình, và là Đấng cứu chuộc.

Ngoài những phương cách nền tảng trên, Chúa tiếp tục bày tỏ ý muốn và sự hiện diện của Ngài cho con cái Ngài trong đời sống hằng ngày.

• Qua Sự Hướng Dẫn của Đức Thánh Linh: Chúa Giê-xu hứa Đức Thánh Linh sẽ “dẫn các ngươi vào mọi lẽ thật” (Giăng 16:13). Thánh Linh soi sáng tâm trí chúng ta để hiểu Lời Chúa (1 Cô-rinh-tô 2:12) và hướng dẫn trong quyết định (Công vụ 16:6-7).
• Qua Sự Cầu Nguyện và Tương Giao: Trong mối tương giao thân mật qua cầu nguyện, Chúa bày tỏ ý muốn Ngài, ban sự bình an để xác quyết (Phi-líp 4:6-7), và đáp lời cầu xin.
• Qua Hội Thánh và Sự Dạy Dỗ: Chúa dùng các ân tứ trong Thân Thể Đấng Christ để dạy dỗ, khuyên bảo và gây dựng nhau (Ê-phê-sô 4:11-12).
• Qua Hoàn Cảnh và Sự Quan Phòng: Chúa dùng những cửa mở, cửa đóng, những hoàn cảnh thuận lợi hay khó khăn để dẫn dắt bước đi của con cái Ngài theo ý muốn tốt lành của Ngài (Rô-ma 8:28).

Biết lý thuyết là một chuyện, nhưng làm thế nào để chúng ta thực sự nhận biết và đáp ứng với sự bày tỏ của Chúa?

1. Ham Mến và Suy Ngẫm Lời Chúa Mỗi Ngày: Vì Kinh Thánh là phương tiện chính Chúa dùng để phán với chúng ta, hãy đọc, học, ghi nhớ và suy ngẫm (Giô-suê 1:8; Thi Thiên 1:2). Hãy cầu xin Đức Thánh Linh mở mắt để thấy sự lạ lùng trong luật pháp Chúa (Thi Thiên 119:18).
2. Nhìn Xem Chúa Giê-xu trong Mọi Sự: Hãy tập trung vào Chúa Giê-xu, là hiện thân của sự bày tỏ trọn vẹn. Khi học Kinh Thánh, hãy luôn tự hỏi: "Phần này bày tỏ điều gì về Đấng Christ?" (Lu-ca 24:27).
3. Nuôi Dưỡng Đời Sống Cầu Nguyện Thân Mật: Đừng chỉ nói, hãy lắng nghe. Dành thời gian yên lặng trước mặt Chúa, tra xem lòng mình với Lời Ngài.
4. Vâng Lời Trong Điều Đã Biết: Sự bày tỏ thường đi kèm với sự vâng lời. “Nếu các ngươi yêu mến Ta, thì giữ các điều răn Ta.” (Giăng 14:15). Khi chúng ta vâng theo ánh sáng Chúa đã ban, Ngài sẽ ban thêm ánh sáng.
5. Nhận Biết Chúa Qua Công Việc Ngài: Tập có cái nhìn tin kính về thế giới xung quanh. Nhìn ngắm thiên nhiên, lịch sử cuộc đời mình, và thấy bàn tay quyền năng, khôn ngoan cùng tình yêu quan phòng của Chúa.
6. Gắn Kết trong Hội Thánh: Hãy ở trong mối thông công với các tín hữu trưởng thành, học hỏi từ sự dạy dỗ và kinh nghiệm của họ về Chúa.

Đức Chúa Trời của chúng ta không im lặng. Từ tiếng nói không lời của các từng trời cho đến Lời thành văn trong Kinh Thánh, và cao điểm là Lời thành xác thịt trong Chúa Giê-xu Christ, Ngài đã và đang không ngừng bày tỏ chính Ngài. Sự bày tỏ này không chỉ nhằm cung cấp thông tin, mà cốt yếu là để thiết lập và nuôi dưỡng một mối tương giao cứu rỗi với nhân loại. Trách nhiệm của chúng ta là mở lòng ra, tìm kiếm, lắng nghe và vâng phục. Lời hứa của Chúa vẫn còn đó: “Các ngươi hãy tìm, sẽ gặp; hãy gõ, sẽ mở cho.” (Ma-thi-ơ 7:7). Ngài là Đức Chúa Trời muốn được biết đến, và Ngài đã dùng mọi cách để chúng ta có thể thực sự biết Ngài. Hãy bước vào mối tương giao kỳ diệu ấy với lòng biết ơn và sự kính sợ.