Tại Sao Nhiều Người Theo Chủ Nghĩa Thượng Đẳng Da Trắng Tự Nhận Là Tín Đồ Cơ Đốc?
Trong lịch sử và xã hội đương đại, chúng ta thường bắt gặp một nghịch lý: những cá nhân hoặc nhóm ủng hộ tư tưởng thượng đẳng chủng tộc, đặc biệt là thượng đẳng da trắng, lại đồng thời tuyên xưng mình là tín đồ Cơ Đốc. Điều này đặt ra một câu hỏi lớn về thần học và đức tin: Làm thế nào mà hai hệ tư tưởng dường như đối nghịch – một bên là tình yêu thương, bình đẳng phổ quát của Phúc Âm, và bên kia là sự kỳ thị, kiêu ngạo dựa trên chủng tộc – lại có thể cùng tồn tại trong một con người? Bài viết nghiên cứu chuyên sâu này sẽ phân tích hiện tượng này dưới lăng kính Kinh Thánh, khảo sát các nguyên nhân thần học, lịch sử và tâm lý, đồng thời đưa ra sự đối chiếu rõ ràng với những lời dạy căn bản của Chúa Giê-xu Christ.
Chủ nghĩa thượng đẳng da trắng (White Supremacy) là một hệ tư tưởng tin rằng người da trắng có địa vị cao hơn, ưu việt hơn các chủng tộc khác và do đó nên thống trị về mặt xã hội, chính trị và văn hóa. Ngược lại, nền tảng của đức tin Cơ Đốc chân chính được xây dựng trên mặc khải của Kinh Thánh, bắt đầu từ sự sáng tạo:
"Đức Chúa Trời dựng nên loài người như hình Ngài; Ngài dựng nên loài người giống như hình Đức Chúa Trời; Ngài dựng nên người nam cùng người nữ." (Sáng-thế Ký 1:27)
Từ ngữ Hê-bơ-rơ cho "loài người" ở đây là "ha'adam" – nhân loại nói chung. Mọi người, không phân biệt chủng tộc, đều mang Hình Ảnh Đức Chúa Trời (Imago Dei). Đây là nền tảng cho nhân phẩm bình đẳng tuyệt đối. Sứ đồ Phao-lô tuyên bố: "Ngài đã làm ra cả muôn dân trên khắp mặt đất... để họ tìm-kiếm Đức Chúa Trời" (Công vụ 17:26-27). Phao-lô dùng từ "ethnos" (các dân tộc) trong tiếng Hy Lạp, khẳng định nguồn gốc chung và mục đích chung của toàn nhân loại trước mặt Đức Chúa Trời. Do đó, ngay từ nguyên lý đầu tiên, tư tưởng thượng đẳng chủng tộc đã phản nghịch lại chân lý sáng tạo của Đức Chúa Trời.
Sự tồn tại của nghịch lý này không phải là ngẫu nhiên. Nó bắt nguồn từ nhiều yếu tố phức tạp:
1. Sự Giải Kinh Sai Lầm và Sự Lạm Dụng Kinh Thánh: Một trong những công cụ chính để biện minh cho chủ nghĩa thượng đẳng là việc giải nghĩa Kinh Thánh một cách có chọn lọc và thiên vị. Ví dụ điển hình là việc diễn giải sai lạc câu chuyện về Nô-ê và ba con trai (Sáng-thế Ký 9:18-27). Lời nguyền của Nô-ê đối với Cham (Cha-me), cha của Ca-na-an, thường bị gán cho toàn thể chủng tộc da đen, mặc dù bản văn không hề đề cập đến màu da. Đây là một sự giải kinh vô căn cứ, bỏ qua bối cảnh văn hóa và mục đích thần học của đoạn văn, nhằm phục vụ cho một chương trình chính trị về sau.
2. Sự Đồng Hóa Văn Hóa với Đức Tin (Christendom): Trong lịch sử, đặc biệt ở châu Âu thời kỳ thuộc địa và tại Hoa Kỳ thời kỳ phân biệt chủng tộc, Cơ Đốc giáo đã bị nhiều người đồng nhất với một nền văn minh hay một chủng tộc cụ thể. Đức tin bị biến thành một phần của bản sắc văn hóa-da trắng, một công cụ để phân biệt "chúng ta" với "họ". Khi đó, "tín đồ Cơ Đốc" không còn là danh xưng cho người được tái sinh bởi Đức Thánh Linh, mà trở thành nhãn hiệu cho một nhóm xã hội, chính trị nhất định. Đây là sự nhầm lẫn giữa Vương Quốc Đức Chúa Trời với các vương quốc thế gian.
3. Tội Lỗi của Lòng Kiêu Ngạo và Sự Sợ Hãi: Xét đến cốt lõi thuộc linh, chủ nghĩa thượng đẳng là biểu hiện của tội kiêu ngạo (hubris) căn bản. Nó phủ nhận sự công bình và ân điển của Đức Chúa Trời, thay vào đó tìm kiếm sự công chính và giá trị từ những đặc điểm tự nhiên (màu da). Đồng thời, nó cũng bắt nguồn từ nỗi sợ hãi – sợ mất đặc quyền, sợ thay đổi, sợ những gì khác biệt. Kinh Thánh cảnh báo: "Sự kiêu-ngạo đi trước, sự bại-hoại theo sau; và tánh tự-cao đi trước sự sa-ngã." (Châm-ngôn 16:18). Sự kiêu ngạo chủng tộc chính là một hình thức thờ thần tượng – thờ hình ảnh bản thân và nhóm chủng tộc của mình.
Giáo lý và đời sống của Chúa Giê-xu Christ hoàn toàn bác bỏ mọi hình thức thượng đẳng. Chức vụ của Ngài phá vỡ mọi rào cản chủng tộc và xã hội:
- Cuộc Đối Thoại Với Người Đàn Bà Sa-ma-ri: (Giăng 4:1-42). Người Do Thái khinh thường dân Sa-ma-ri (một nhóm lai chủng và dị giáo). Chúa Giê-xu không chỉ trò chuyện công khai với một phụ nữ Sa-ma-ri, mà còn mặc khải chính Ngài là Đấng Mê-si-a cho bà. Ngài phán: "Đức Chúa Trời là thần, nên ai thờ-lạy Ngài thì phải lấy tâm-thần và lẽ thật mà thờ-lạy" (câu 24). Sự thờ phượng thật không dựa trên địa điểm (núi Si-ôn hay Ga-ri-xim), càng không dựa trên dòng máu, mà dựa trên tâm linh và lẽ thật.
- Ẩn Dụ Người Sa-ma-ri Nhân Lành: (Lu-ca 10:25-37). Trong ẩn dụ này, Chúa Giê-xu cố tình chọn một người Sa-ma-ri, đối tượng bị khinh miệt bởi thính giả Do Thái của Ngài, làm anh hùng của câu chuyện. Ngài dạy rằng "người lân-cận" không phải là người cùng chủng tộc, tôn giáo, mà là bất cứ ai thể hiện lòng thương xót. Điều răn "yêu người lân cận" được mở rộng đến toàn nhân loại.
- Mạng Lệnh Đại Mạng Lệnh: Chúa Giê-xu phán: "Vậy, hãy đi dạy-dỗ muôn dân..." (Ma-thi-ơ 28:19). Từ "ethne" (muôn dân) lại xuất hiện. Phúc Âm không bị giới hạn trong một nhóm chủng tộc ưu tuyển, nhưng dành cho mọi nhóm người trên đất. Sứ đồ Phi-e-rơ đã phải học bài học này qua khải tượng về tấm vải lớn (Công vụ 10), khi ông tuyên bố: "Quả thật, ta biết Đức Chúa Trời chẳng vị nể ai, nhưng trong các dân, hễ ai kính sợ Ngài và làm sự công bình, thì nấy được đẹp lòng Ngài." (Công vụ 10:34-35).
Trọng tâm của Phúc Âm là Thập Tự Giá, nơi sự kiêu ngạo của con người bị đập tan. Tại đó, Đấng Christ "đã phá đổ bức tường ngăn cách" (Ê-phê-sô 2:14) – bức tường phân cách giữa người Do Thái và Dân Ngoại, là biểu tượng cho mọi bức tường kỳ thị. Sự cứu rỗi hoàn toàn là bởi ân điển, qua đức tin, chứ không bởi bất kỳ đặc điểm di truyền hay văn hóa nào (Ê-phê-sô 2:8-9).
Là những tín hữu sống trong một thế giới vẫn còn đầy rẫy thành kiến, chúng ta được kêu gọi để:
1. Xét Lòng Mình Cách Kỹ Càng: Trước khi lên án người khác, mỗi chúng ta cần khiêm nhường xin Chúa soi sáng những thành kiến tiềm ẩn trong lòng mình. Có phải chúng ta vô tình coi trọng người cùng sắc tộc/văn hóa hơn không? Chúng ta có đang tìm kiếm sự an ủi trong đặc quyền nhóm thay vì trong Đấng Christ không? Hãy cầu nguyện như Đa-vít: "Hỡi Đức Chúa Trời, xin hãy dò xét tôi, và biết lòng tôi; hãy thử thách tôi, và biết tư tưởng tôi. Xin xem thử tôi có lối ác nào chăng, Xin dẫn tôi vào con đường đời đời." (Thi-thiên 139:23-24).
2. Gắn Bó Với Sự Giải Kinh Lành Mạnh và Toàn Diện: Chúng ta phải học hỏi Lời Chúa một cách trung thực, trong toàn bộ bối cảnh, dưới sự dẫn dắt của Đức Thánh Linh. Cần tránh việc "vặt" những câu Kinh Thánh riêng lẻ để phục vụ cho định kiến cá nhân. Hãy để Kinh Thánh, với trung tâm là Chúa Giê-xu Christ và câu chuyện cứu chuộc, uốn nắn tư tưởng của chúng ta.
3. Tích Cực Xây Dựng Tình Huynh Đệ Trong Đấng Christ Vượt Trên Mọi Rào Cản: Hội Thánh phải là tiền đồn của Thiên Quốc, nơi lời của Phao-lô được sống động: "Tai đây không còn chia ra người Giu-đa hoặc người Gờ-réc; không còn người tôi mọi hoặc người tự chủ; không còn đờm ông hoặc đờm bà; vì trong Đức Chúa Jêsus Christ, anh em thảy đều làm một." (Ga-la-ti 3:28). Chúng ta cần chủ động tạo dựng mối thông công, tình bạn, và sự hợp tác chức vụ với anh em tín hữu từ mọi nền văn hóa, chủng tộc.
4. Lên Tiếng Cho Công Lý Với Tình Yêu Thương: Yêu thương người lân cận bao hàm việc đứng về phía sự công bình và lên tiếng chống lại mọi hình thức kỳ thị, dù nó xuất hiện ở đâu. Điều này phải được thực hiện với tinh thần khiêm nhường, khôn ngoan và mong muốn hòa giải, chứ không phải với sự giận dữ, kết án.
Sự tự nhận là "tín đồ Cơ Đốc" trong khi ôm giữ tư tưởng thượng đẳng chủng tộc là một sự mâu thuẫn thuộc linh trầm trọng. Nó là kết quả của tội lỗi kiêu ngạo, sự giải kinh sai lạc, và sự đồng hóa đức tin với văn hóa thế tục. Đức tin Cơ Đốc chân chính, dựa trên Kinh Thánh, hoàn toàn loại trừ mọi hình thức kỳ thị, vì nó tuyên xưng rằng mọi người đều được dựng nên giống hình Đức Chúa Trời, đều sa ngã trong tội lỗi, và đều cần đến ân điển cứu rỗi qua sự chết chuộc tội của Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá. Sự cứu rỗi này phá đổ mọi hàng rào ngăn cách.
Hình ảnh cuối cùng của Khải Huyền cho chúng ta thấy một khải tượng tuyệt đẹp về Vương Quốc đời đời: "Sau đó, tôi nhìn xem, thấy một đoàn dân đông vô số, không ai đếm được, bởi mọi nước, mọi chi phái, mọi dân tộc, mọi tiếng mà ra, đứng trước ngôi và trước Chiên Con, mặc áo dài trắng, tay cầm nhành chà là." (Khải Huyền 7:9). Đây là Hội Thánh phổ thông đích thực – đa dạng nhưng hiệp một trong sự thờ phượng Chiên Con. Ước mong mỗi chúng ta, với tư cách là những người đi theo Chiên Con, luôn sống và chiến đấu cho sự hiệp một ấy ngay từ bây giờ, loại bỏ mọi hạt giống kiêu ngạo và thành kiến, để Danh Chúa được vinh hiển.
Bài nghiên cứu này dựa trên bản Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925 (Bản Truyền Thống). Các thuật ngữ Hy Lạp, Hê-bơ-rơ được tham khảo từ các công cụ nghiên cứu Kinh Thánh tiêu chuẩn.