Đâu là cách đúng đắn để đối diện với tội lỗi trong đời sống?

Trong hành trình đức tin, vấn đề tội lỗi luôn là một thách thức trung tâm mà mỗi Cơ Đốc nhân phải đối diện. Làm thế nào để ứng xử một cách đúng đắn, thánh khiết và phù hợp với ý muốn Đức Chúa Trời khi chúng ta phạm tội? Câu trả lời không nằm ở sự phủ nhận, biện minh hay tự hành xác, mà nằm ở một tiến trình được Kinh Thánh vạch ra rõ ràng—một tiến trình bắt nguồn từ ân điển, dẫn đến sự phục hồi và tăng trưởng thuộc linh.

Trước khi tìm cách đối diện, chúng ta phải hiểu đối tượng mình đang đối diện là gì. Trong tiếng Hy Lạp (ngôn ngữ nguyên thủy của Tân Ước), từ chính được dùng cho "tội lỗi" là hamartia (ἁμαρτία), có nghĩa đen là "trật mục tiêu" hoặc "thiếu mất vinh quang của Đức Chúa Trời" (Rô-ma 3:23). Điều này cho thấy tội không chỉ đơn thuần là một danh sách những điều cấm kỵ, mà là một tình trạng lệch lạc, không đạt được tiêu chuẩn trọn vẹn của Đức Chúa Trời.

Kinh Thánh mô tả tội lỗi ở nhiều cấp độ:

1. Tội phạm: Hành động cụ thể vi phạm luật pháp của Đức Chúa Trời. "Vì hễ ai giữ cả luật pháp, mà phạm một điều răng, thì đã thành ra có tội với hết thảy" (Gia-cơ 2:10).

2. Sự không làm điều lành: Tội cũng là sự thất bại trong việc làm điều đúng. "Vậy, kẻ biết làm điều lành mà chẳng làm, thì phạm tội" (Gia-cơ 4:17).

3. Tình trạng tội lỗi: Bản chất sa ngã mà con người thừa hưởng từ A-đam. "Bởi một người mà tội lỗi vào trong thế gian... vì mọi người đều đã phạm tội" (Rô-ma 5:12).

Cách đối diện sai lầm phổ biến nhất là che giấu, giống như A-đam và Ê-va trong vườn Ê-đen (Sáng Thế Ký 3:8-10). Ngược lại, cách đúng đắn bắt đầu bằng sự can đảm nhìn thẳng vào tội lỗi dưới ánh sáng Lời Chúa.

Vai trò của Đức Thánh Linh: Chính Thánh Linh Đức Chúa Trời dùng Lời Ngài để cảm động và soi sáng lương tâm chúng ta. "Lúc Ngài đến thì sẽ khiến thế gian tự cáo về tội lỗi, về sự công bình và về sự phán xét" (Giăng 16:8). Sự cáo trách của Thánh Linh không nhằm lên án để hủy diệt (Rô-ma 8:1), mà để dẫn đưa chúng ta đến sự ăn năn.

Hành động xưng tội: Động từ Hy Lạp homologeō (ὁμολογέω) có nghĩa là "nói ra điều giống nhau", tức là đồng ý với cách nhìn của Đức Chúa Trời về tội lỗi của mình. Đây không phải là một nghi thức máy móc, mà là thái độ chân thật từ đáy lòng.

"Còn nếu chúng ta xưng tội mình, thì Ngài là thành tín công bình để tha tội cho chúng ta, và làm cho chúng ta sạch mọi điều gian ác" (1 Giăng 1:9).

Lời hứa này dành cho các tín hữu. Sự "thành tín" của Đức Chúa Trời liên quan đến giao ước ân điển của Ngài; sự "công bình" của Ngài được thỏa mãn bởi sự chuộc tội trọn vẹn của Chúa Giê-xu trên thập tự giá. Vì thế, khi chúng ta xưng ra, Ngài không chỉ tha thứ mà còn tẩy sạch.

Xưng tội phải đi đôi với ăn năn. Từ Hy Lạp cho "ăn năn" là metanoia (μετάνοια), nghĩa là "sự thay đổi tâm trí/não trạng". Đây là một sự quay lại 180 độ, từ hướng về tội lỗi sang hướng về Đức Chúa Trời. Tiên tri Ê-sai gọi đây là sự "bỏ đường... quay gót" (Ê-sai 55:7).

Sự ăn năn thật không phải chỉ là cảm xúc hối hận (như Giu-đa Ích-ca-ri-ốt - Ma-thi-ơ 27:3-5), mà là sự đau buồn theo ý muốn Đức Chúa Trời dẫn đến sự cứu rỗi. "Vì sự buồn rầu theo ý Đức Chúa Trời sanh ra sự ăn năn, và sự ăn năn dẫn đến sự cứu rỗi, không hề làm cho ai phải hối tiếc" (2 Cô-rinh-tô 7:10).

Đây là điểm then chốt phân biệt đạo Tin Lành với mọi tôn giáo khác. Cách đối diện với tội lỗi của chúng ta không dựa trên nỗ lực cá nhân, sự đền bù hay hình phạt tự gánh chịu, mà hoàn toàn dựa trên công lao của Chúa Giê-xu Christ.

Khi chúng ta xưng tội và ăn năn, chúng ta hướng đức tin vào thập tự giá. Sự tha thứ không phải là Đức Chúa Trời bỏ qua tội lỗi một cách dễ dãi, mà là Ngài đã trừng phạt tội lỗi đó trên thân thể Con Ngài. "Ngài đã vì tội lỗi chúng ta mà bị thương tích... bởi sự thương khó của Ngài mà chúng ta được lành bịnh" (Ê-sai 53:5). Sứ đồ Giăng tuyên bố: "Huyết của Đức Chúa Jêsus Christ, Con Ngài, làm sạch mọi tội chúng ta" (1 Giăng 1:7).

Danh hiệu của Chúa Giê-xu—Jêsus (Giê-xu) có nghĩa là "Giê-hô-va cứu rỗi"—khẳng định sứ mệnh của Ngài: "Ngài sẽ cứu dân mình ra khỏi tội" (Ma-thi-ơ 1:21). Vì vậy, đối diện với tội lỗi là đối diện với thập tự giá, nơi án phạt đã được thi hành và ân điển được ban cho cách dư dật.

Sự tha thứ không phải là điểm kết thúc, mà là điểm khởi đầu cho một cuộc sống mới. "Vậy, nếu ai ở trong Đấng Christ, thì nấy là người dựng nên mới; những sự cũ đã qua đi, nầy mọi sự đều trở nên mới" (2 Cô-rinh-tô 5:17).

1. Từ bỏ tội lỗi: Đây là hành động thực tiễn của sự ăn năn. "Vậy, hãy phó các chi thể mình cho Đức Chúa Trời như đồ đã chết mà trở nên người sống, và phó thân thể mình cho Đức Chúa Trời như khí cụ về sự công bình" (Rô-ma 6:13). Chúng ta phải chủ động "tránh khỏi" những cơ hội, môi trường dẫn đến tội (2 Ti-mô-thê 2:22).

2. Được Thánh Linh làm cho nên mạnh mẽ: Chiến đấu với tội bằng sức riêng là vô vọng. Chiến thắng đến nhờ đời sống được Thánh Linh đầy dẫy và chi phối. "Hãy bước đi theo Thánh Linh, chớ hề làm trọn những điều ưa muốn của xác thịt" (Ga-la-ti 5:16). Thánh Linh ban cho chúng ta năng lực để sống thánh khiết và sản sinh bông trái Thánh Linh (Ga-la-ti 5:22-23), đối nghịch với công việc của xác thịt.

Làm thế nào để áp dụng những nguyên tắc Kinh Thánh này vào cuộc sống thường nhật?

1. Thói quen Tự kiểm điểm thuộc linh mỗi ngày: Trước sự hiện diện của Chúa, hãy thinh lặng và cầu xin Ngài dò xét lòng mình. "Hỡi Đức Chúa Trời, xin hãy dò xét tôi, và biết lòng tôi; hãy thử thách tôi, và biết tư tưởng tôi" (Thi-thiên 139:23). Đừng để tội chất chứa; hãy giải quyết ngay trong ngày.

2. Sử dụng Lời Chúa như tấm gương: Hãy đọc và suy ngẫm Kinh Thánh cách đều đặn. "Lời Chúa... phán đoán các tư tưởng và ý định trong lòng" (Hê-bơ-rơ 4:12). Khi Lời Chúa vạch trần tội lỗi, hãy lập tức đáp ứng bằng sự xưng tội và ăn năn.

3. Trách nhiệm và sự minh bạch: Đừng sống đức tin trong sự cô lập. Hãy tìm một người bạn tín nhiệm, chín chắn trong Chúa để chia sẻ, cầu thay và khích lệ nhau (Gia-cơ 5:16). Điều này phá vỡ sức mạnh của sự che giấu và bí mật.

4. Lập tức quay lại khi vấp ngã: Sự trọn vẹn không có nghĩa là không bao giờ phạm tội, mà là không ở lì trong tội. Khi vấp ngã (và chúng ta sẽ có lúc vấp), hãy nhớ lời Chúa trong 1 Giăng 1:9 và 2:1: "Hỡi các con cái bé mọn ta, ta viết cho các con điều nầy, hầu cho các con không phạm tội. Ví bằng có ai phạm tội, thì chúng ta có Đấng cầu thay ở nơi Đức Chúa Cha, là Đức Chúa Jêsus Christ, tức là Đấng công bình". Đừng để ma quỷ lên án bạn và kéo bạn xa khỏi Chúa. Hãy chạy ngay đến với Đấng Cầu Thay của bạn.

5. Hướng mắt về Chúa Giê-xu: Cuối cùng, sự thánh khiết không đến từ việc chỉ tập trung vào tội để tránh nó, mà từ việc tập trung vào Christ để trở nên giống Ngài. "Nhưng chúng ta ai nấy đều để mặt trần mà nhìn xem vinh hiển Chúa, thì hóa nên cũng một ảnh tượng Ngài, từ vinh hiển qua vinh hiển, như bởi Chúa, là Thánh Linh" (2 Cô-rinh-tô 3:18).

Cách đúng đắn để đối diện với tội lỗi là một hành trình được Thánh Linh dẫn dắt: Nhận biết tội dưới ánh sáng Lời Chúa, Thành thật xưng ra với Chúa, Ăn năn thật lòng với sự đau buồn theo ý Chúa, Tiếp nhận bằng đức tin sự tha thứ đã được mua bằng huyết báu Chúa Giê-xu, và Bước đi mới trong quyền năng của Đức Thánh Linh.

Quy trình này không phải là một gánh nặng luật pháp, mà là đặc ân của con cái Đức Chúa Trời—những người không còn bị kết tội (Rô-ma 8:1), nhưng được tự do để vâng phục và yêu mến Cha trên trời. Mỗi lần chúng ta thành thật đối diện với tội lỗi theo cách này, mối tương giao với Chúa được phục hồi, đức tin được tinh luyện, và chúng ta được biến đổi để phản chiếu hình ảnh Con Ngài cách rõ ràng hơn. Hãy can đảm sống trong ánh sáng và ân điển đó.