Chúa Giê-su là Con Người có ý nghĩa gì?

Trong hành trình nghiên cứu Kinh Thánh, một trong những danh xưng quan trọng và đầy mầu nhiệm nhất mà Chúa Giê-su dùng để tự chỉ về mình là “Con Người” (tiếng Hy Lạp: ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου – ho huios tou anthrōpou). Danh xưng này xuất hiện hơn 80 lần trong các sách Phúc Âm và hầu hết đều từ chính miệng Đức Chúa Giê-xu phán ra. Không phải là một cách nói khiêm nhường về nhân tính của Ngài, mà là một danh hiệu thiên sai (Messianic title) mang đầy ý nghĩa tiên tri và vinh hiển, bắt nguồn từ Cựu Ước. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa đa chiều của danh xưng “Con Người”, từ nền tảng Cựu Ước, qua cách Chúa Giê-su ứng dụng trong chức vụ trần thế, đến sự ứng nghiệm vinh hiển trong tương lai, và rút ra những bài học thiết thực cho đời sống đức tin của chúng ta ngày nay.

Để hiểu trọn vẹn danh xưng “Con Người”, chúng ta phải quay về sách tiên tri Đa-ni-ên, nơi khải tượng về một Đấng mang danh hiệu này được bày tỏ cách rõ ràng nhất.

“Trong các sự hiện thấy ban đêm, ta nhìn xem, nầy, có một Đấng như con người đến với những đám mây trên trời; Ngài tới đến Đấng Thượng Cổ, và bị dẫn đến trước mặt Ngài. Ngài được ban cho quyền thế, vinh hiển, và nước; hết thảy các dân, các nước, thứ tiếng đều hầu việc Ngài. Quyền thế Ngài là quyền thế đời đời chẳng qua đi, và nước Ngài không bao giờ phải hủy phá.” (Đa-ni-ên 7:13-14, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925).

Trong nguyên văn tiếng Hê-bơ-rơ, cụm từ được dùng là “kə-ḇar ’ĕ·nāš” (כְּבַר אֱנָשׁ), có nghĩa là “như một con người”. Trong bối cảnh Đa-ni-ên 7, Đấng “như con người” này được mô tả trong sự tương phản hoàn toàn với bốn con thú dữ tợn đại diện cho các đế quốc trần gian (Ba-by-lôn, Mê-đi Ba-tư, Hy Lạp, La Mã). Các đế quốc này lên từ biển, mang bản chất thú vật, hung bạo và chóng tàn. Còn Đấng “như con người” đến “từ những đám mây trên trời”, mang bản chất thiên thượng, được dẫn đến trước mặt Đấng Thượng Cổ (tức Đức Chúa Trời Cha), và được Ngài ban cho quyền thế, vinh hiển, và một nước đời đời vô cùng. Đây rõ ràng là một hình ảnh về Đấng Mết-si-a (Đấng Christ) vừa mang nhân tính (“như con người”) vừa mang thần tính (“từ trời đến”), sẽ thiết lập vương quốc vĩnh cửu của Đức Chúa Trời.

Ngoài Đa-ni-ên, từ “con người” (tiếng Hê-bơ-rơ: ben-‘āḏām – בֶּן־אָדָם) cũng được Đức Chúa Trời dùng để gọi tiên tri Ê-xê-chi-ên hơn 90 lần, nhấn mạnh đến sự yếu đuối, phàm tục của ông khi đứng trước Đấng Thánh. Tuy nhiên, khi Chúa Giê-su áp dụng danh hiệu “Con Người” cho chính mình, Ngài đang hội tụ cả hai ý nghĩa: sự khiêm hạ, đồng cảm với phận người (như trong Ê-xê-chi-ên) VÀ quyền uy, vinh hiển thiên thượng (như trong Đa-ni-ên).

Chúa Giê-su đã sử dụng danh hiệu “Con Người” trong nhiều bối cảnh khác nhau, có thể được tổng hợp thành ba phạm trù chính: Con Người trong sự khiêm hạ và nhập thể, Con Người trong sự chuộc tội, và Con Người trong sự vinh hiển và phán xét.

1. Con Người Khiêm Hạ và Nhập Thể: Danh hiệu này nhấn mạnh nhân tính đích thực và trọn vẹn của Chúa Giê-su. Ngài thật sự là một con người, kinh nghiệm mọi sự yếu đuối, thử thách như chúng ta, nhưng không hề phạm tội.

“Chồn cáo có hang, chim trời có ổ; song Con người không có chỗ mà gối đầu.” (Ma-thi-ơ 8:20).

Câu này khẳng định sự tự hạ đến tột cùng của Ngài. Từ ngữ “Con Người” trong tiếng Hy Lạp ở đây (ho huios tou anthrōpou) được đặt trong sự tương phản với các loài thọ tạo khác, để nêu bật sự lưu lạc và từ bỏ của Đấng tạo hóa khi bước vào thế gian mà Ngài đã dựng nên. Hơn nữa, Chúa Giê-su cũng tuyên bố quyền năng thiên thượng của mình với tư cách là Con Người: “Vả, Con người là Chúa của ngày Sa-bát” (Ma-thi-ơ 12:8). Tại đây, chúng ta thấy sự kết hợp độc đáo: một danh hiệu nhấn mạnh nhân tính (“Con Người”) lại được dùng để tuyên bố uy quyền thần thượng (“Chúa của ngày Sa-bát”).

2. Con Người Chuộc Tội: Đây là trọng tâm của chức vụ Chúa Giê-su trên đất. Danh hiệu “Con Người” gắn liền với sứ mạng hy sinh chính mình làm giá chuộc cho nhiều người.

“Vì Con người đã đến không phải để người ta hầu việc mình, song để hầu việc người ta, và phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người.” (Mác 10:45).

Trong nguyên văn Hy Lạp, từ “giá chuộc” (lytron – λύτρον) có nghĩa là giá phải trả để giải phóng một nô lệ hoặc tù nhân. Chúa Giê-su, với tư cách là Con Người đại diện hoàn hảo cho nhân loại, đã trả giá bằng chính huyết Ngài để giải phóng chúng ta khỏi ách nô lệ của tội lỗi. Điều này ứng nghiệm lời tiên tri về Đầy Tớ Chịu Khổ trong Ê-sai 53. Ngài cũng phán: “Con người đến để tìm và cứu kẻ bị mất.” (Lu-ca 19:10). Sứ mạng cứu rỗi này chỉ có thể được hoàn thành bởi một Đấng vừa hoàn toàn là Đức Chúa Trời (để giá trị hy sinh có giá trị vô hạn), vừa hoàn toàn là con người (để có thể thay thế và đại diện cho loài người).

3. Con Người Vinh Hiển và Phán Xét: Đây là khía cạnh ứng dụng trực tiếp từ Đa-ni-ên 7. Chúa Giê-su dùng danh hiệu này để nói về sự phục sinh, thăng thiên, và đặc biệt là sự tái lâm trong quyền phép và vinh hiển.

“Song từ rày về sau, Con người sẽ ngồi bên hữu quyền phép Đức Chúa Trời.” (Lu-ca 22:69).

“Khi ấy, điềm Con người sẽ hiện ra ở trên trời, mọi dân tộc dưới đất sẽ đấm ngực, và thấy Con người lấy đại quyền đại vinh ngự trên mây trời mà đến.” (Ma-thi-ơ 24:30).

Trước mặt thầy cả thượng phẩm, Chúa Giê-su đã trực tiếp ám chỉ Đa-ni-ên 7:13: “Song ta nói cùng các ngươi, từ nay về sau các ngươi sẽ thấy Con người ngồi bên hữu quyền phép Đức Chúa Trời, và ngự trên mây trời mà đến.” (Ma-thi-ơ 26:64). Lời tuyên bố này chính là lý do Ngài bị kết tội phạm thượng, vì Ngài rõ ràng đang tuyên bố mình chính là Đấng Mết-si-a vinh hiển trong khải tượng của Đa-ni-ên, đồng đẳng với Đức Chúa Trời. Vì vậy, danh hiệu “Con Người” không hề làm giảm thần tính của Ngài, mà trái lại, càng tôn cao Ngài trong địa vị là Đấng Phán Xét tối cao của cả thế gian.

Danh hiệu “Con Người” là một công cụ thần học mạnh mẽ bày tỏ mầu nhiệm nhập thể. Nó công bố rằng Chúa Giê-su không phải là một thiên sứ mang hình người, cũng không phải một con người được “thần hóa”. Ngài là Ngôi Lời vĩnh hằng (Giăng 1:1), Đức Chúa Trời thật, đã trở nên xác thịt (Giăng 1:14). “Con Người” chính là Đức Chúa Trời trong hình hài con người. Điều này được minh chứng qua lời tuyên bố độc nhất vô nhị:

“Chưa hề có ai lên trời, chỉ trừ Đấng từ trời xuống, ấy là Con người vốn ở trên trời.” (Giăng 3:13, Kinh Thánh Truyền Thống 1925).

Logic trong câu này là nghịch lý đối với loài người: Một “Con Người” đang đứng trên đất và nói chuyện với Ni-cô-đem (tức là mang nhân tính đầy đủ) lại đồng thời là Đấng “từ trời xuống” và “vốn ở trên trời” (tức là mang thần tính đầy đủ). Chỉ có Chúa Giê-su, Ngôi Hai trong Ba Ngôi Đức Chúa Trời, mới có thể là “Con Người” theo nghĩa sâu xa và trọn vẹn này. Ngài là cầu nối duy nhất giữa trời và đất, giữa Đức Chúa Trời và loài người.

Hiểu được ý nghĩa của danh hiệu “Con Người” không chỉ là kiến thức thần học, mà phải biến đổi đời sống chúng ta. Dưới đây là một số ứng dụng thiết thực:

1. An Ủi Trong Sự Đồng Cảm của Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm: Vì Chúa Giê-su là Con Người thật, Ngài hoàn toàn hiểu và cảm thông với mọi nỗi yếu đuối, cám dỗ, đau khổ và mất mát của chúng ta (Hê-bơ-rơ 4:15). Trong những lúc cô đơn, bị hiểu lầm, chịu đau đớn thể xác hay tinh thần, chúng ta có thể đến với Ngài, biết rằng Ngài không phải là một vị thần xa cách, mà là một Đấng đã từng trải qua tất cả. Chúng ta có một Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm biết xót thương.

2. Động Lực cho Sự Khiêm Nhường và Phục Vụ: Nếu Chúa của vũ trụ, Đấng có muôn vàn thiên sứ hầu việc, đã tự nguyện trở nên “Con Người” không chỗ gối đầu và đến để “hầu việc” người ta, thì chúng ta càng không có lý do gì để tìm kiếm địa vị, sự tiện nghi hay quyền lợi cho bản thân. Danh hiệu này thách thức lối sống vị kỷ và kêu gọi chúng ta bước vào đời sống phục vụ khiêm nhường, lấy tấm gương của Ngài làm khuôn mẫu (Phi-líp 2:5-8).

3. Nền Tảng Vững Chắc cho Đức Tin và Sự Cứu Rỗi: Sự cứu rỗi của chúng ta không dựa trên triết lý hay nỗ lực cá nhân, mà dựa trên công trình của một Con Người lịch sử – Chúa Giê-su Christ – Đấng đã chết và sống lại. Nhân tính trọn vẹn của Ngài đảm bảo rằng sự hy sinh của Ngài có giá trị thay thế cho loài người. Thần tính trọn vẹn của Ngài đảm bảo rằng giá trị hy sinh đó là vô hạn và đủ cho mọi tội lỗi. Đức tin của chúng ta đặt trên một nền tảng lịch sử và thần học vững chắc.

4. Sự Thôi Thúc Sống Thánh Khiết và Trông Đợi Sự Tái Lâm: Biết rằng “Con Người” sẽ trở lại trong vinh hiển để phán xét thế gian nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm sống đẹp lòng Ngài trong hiện tại. Nó cho chúng ta một viễn cảnh đời đời, giúp chúng ta sống khôn ngoan, không mê đắm thế gian, và hết lòng làm việc lành cho Vương Quốc của Ngài (1 Giăng 3:2-3). Mỗi ngày sống là một cơ hội để chuẩn bị gặp Đấng Phán Xét, cũng là Đấng Cứu Chuộc yêu dấu của chúng ta.

Danh hiệu “Con Người” mà Chúa Giê-su tự xưng là một viên ngọc quý trong kho tàng mặc khải của Kinh Thánh. Nó kết nối Cựu Ước và Tân Ước, bày tỏ một Đấng Mết-si-a vừa khiêm hạ thẳm sâu vừa vinh hiển siêu việt. Ngài là Con Người của sự đau khổ và là Con Người của đám mây vinh hiển. Ngài là Đấng bị treo trên thập tự giá và cũng là Đấng ngự bên hữu Đức Chúa Trời. Hiểu được ý nghĩa này không chỉ làm phong phú nhận thức thần học của chúng ta, mà còn đem lại sự an ủi sâu xa, thúc đẩy đời sống khiêm nhường phục vụ, củng cố đức tin nơi sự cứu chuộc, và khơi dậy lòng khao khát trông chờ ngày Ngài trở lại. Ước mong mỗi chúng ta, khi suy ngẫm về Chúa Giê-su là Con Người, sẽ càng kính sợ, yêu mến, và trung tín đi theo Ngài cho đến cuối cùng.