Kế hoạch cứu rỗi là gì?

Trong chiều dài lịch sử nhân loại, một câu hỏi căn cốt luôn ám ảnh tâm trí con người: Làm thế nào để được hòa thuận lại với Đấng Tạo Hóa? Làm thế nào để giải quyết vấn đề tội lỗi và sự chết? Kinh Thánh, Lời Đức Chúa Trời, không để chúng ta trong sự mơ hồ hay phỏng đoán. Nó mặc khải một Kế Hoạch Cứu Rỗi vĩ đại, trọn vẹn, và duy nhất—một kế hoạch được dệt nên từ trước buổi sáng thế, được bày tỏ qua dòng lịch sử, và được hoàn thành trong Chúa Cứu Thế Giê-xu. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá sự vĩ đại, cấu trúc thần học, và ứng dụng thực tiễn của kế hoạch cứu chuộc nhân loại khỏi tội lỗi và sự hư mất đời đời.

Để hiểu được sự cứu rỗi, trước hết phải hiểu được điều chúng ta cần được cứu khỏi là gì. Kế hoạch cứu rỗi không phải là một ý tưởng trừu tượng, mà là giải pháp cho một vấn đề thực tế và nghiêm trọng: Tội lỗi và sự phân cách khỏi Đức Chúa Trời.

Sách Sáng-thế Ký chép: “Vì vậy, như bởi một người mà tội lỗi vào trong thế gian, lại bởi tội lỗi mà có sự chết, thì sự chết đã trải qua trên hết thảy mọi người như vậy, vì mọi người đều phạm tội” (Rô-ma 5:12). Nguyên tội của A-đam đã đem sự chết (cả thuộc thể lẫn thuộc linh) vào thế gian. Từ “tội lỗi” trong tiếng Hy Lạp là “hamartia” (ἁμαρτία), nghĩa đen là “trật mục tiêu” hoặc “thiếu sót tiêu chuẩn”. Con người đã trật khỏi mục đích và tiêu chuẩn thánh khiết hoàn hảo của Đức Chúa Trời.

Sứ đồ Phao-lô tóm tắt tình trạng bi đát này: “Vì mọi người đều đã phạm tội, thiếu mất sự vinh hiển của Đức Chúa Trời” (Rô-ma 3:23). Hậu quả của tội lỗi là sự chết: “Vì tiền công của tội lỗi là sự chết; nhưng sự ban cho của Đức Chúa Trời là sự sống đời đời trong Đức Chúa Jêsus Christ, Chúa chúng ta” (Rô-ma 6:23). Kế hoạch cứu rỗi, do đó, là kế hoạch của Đức Chúa Trời để giải quyết vấn đề tội lỗi, xóa bỏ sự phân cách, và phục hồi mối quan hệ với Ngài, ban cho sự sống đời đời.

Kế hoạch cứu rỗi không xuất hiện đột ngột trong Tân Ước. Toàn bộ Cựu Ước là một sự chuẩn bị lâu dài, một sự mặc khải tiệm tiến về Đấng Cứu Thế sẽ đến. Các nghi lễ, lễ hội, và chức vụ trong Cựu Ước đều là “bóng hình” (“skia” trong Hy Lạp) của thực tại sẽ đến trong Đấng Christ (Cô-lô-se 2:17, Hê-bơ-rơ 10:1).

1. Lời Hứa Đầu Tiên (Protoevangelium): Ngay sau khi tội lỗi vào thế gian, Đức Chúa Trời đã hứa về một Đấng Giải Cứu: “Ta sẽ làm cho mày cùng người nữ, dòng dõi mày cùng dòng dõi người nữ nghịch thù nhau. Người sẽ giày đạp đầu mày, còn mày sẽ cắn gót chân người” (Sáng-thế Ký 3:15). “Dòng dõi người nữ” ám chỉ đến Đấng Christ, sẽ đạp đầu (tiêu diệt quyền lực) của con rắn (Sa-tan).

2. Giao Ước với Áp-ra-ham: Đức Chúa Trời hứa rằng qua dòng dõi Áp-ra-ham, “mọi chi tộc nơi thế gian sẽ được phước” (Sáng-thế Ký 12:3). Sứ đồ Phao-lô giải thích rằng “dòng dõi” đó chính là Đấng Christ (Ga-la-ti 3:16).

3. Hệ Thống Tế Lễ: Sách Lê-vi mô tả chi tiết các của lễ chuộc tội. Nguyên tắc then chốt được thiết lập: “Vì sinh mạng của xác thịt ở trong huyết; ta đã cho các ngươi huyết rưới trên bàn thờ đặng làm lễ chuộc tội cho linh hồn mình; vì nhờ sinh mạng mà huyết làm chuộc tội” (Lê-vi Ký 17:11). Sự đổ huyết của sinh tế vô tội thay thế cho tội nhân là một bức tranh tiên tri về huyết báu của Chúa Giê-xu, Chiên Con vô tội của Đức Chúa Trời, sẽ đổ ra trên thập tự giá.

4. Các Lời Tiên Tri Mê-si: Các tiên tri như Ê-sai, Mi-chê, Đa-ni-ên đã nói trước rất chi tiết về thân thế, chức vụ, sự chết và sự sống lại của Đấng Mê-si (Ê-sai 53; Mi-chê 5:2; Đa-ni-ên 9:24-27).

Tân Ước tuyên bố cách rõ ràng rằng Chúa Giê-xu Christ chính là sự ứng nghiệm và là hiện thân của toàn bộ kế hoạch cứu rỗi. Ngài là “A-men” cho mọi lời hứa của Đức Chúa Trời (2 Cô-rinh-tô 1:20).

1. Nhập Thể: Đức Chúa Trời trong Xác Thịt. Giăng 1:1, 14 tuyên bố: “Ban đầu có Ngôi Lời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta.” Đấng Christ, là Đức Chúa Trời trọn vẹn, đã mang lấy bản tính con người trọn vẹn (ngoại trừ tội lỗi) để có thể đại diện cho loài người và gánh tội thay. Đây là sự mầu nhiệm của sự nhập thể.

2. Đời Sống Vô Tội. Để làm Chiên Con không tì vết, Chúa Giê-xu đã sống một đời sống hoàn toàn vâng phục luật pháp Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 4:15). Sự vô tội của Ngài làm cho Ngài trở nên sinh tế hoàn hảo, có giá trị vô hạn.

3. Sự Chết Đền Tội (Atonement). Trọng tâm của kế hoạch cứu rỗi nằm trên thập tự giá. Chúa Giê-xu đã chịu chết không phải vì tội của chính mình, mà “vì tội lỗi chúng ta” (1 Cô-rinh-tô 15:3). Ngài là Đấng gánh thay (“substitute”). Tiếng Hy Lạp sử dụng từ “hilasterion” (ἱλαστήριον) trong Rô-ma 3:25, có nghĩa là “của lễ chuộc tội” hoặc “nắp thi ân”. Cái chết của Chúa Giê-xu là của lễ chuộc tội đầy đủ, thỏa mãn sự công bình và thánh khiết của Đức Chúa Trời, đồng thời bày tỏ tình yêu thương của Ngài.

4. Sự Sống Lại Khải Thắng. Nếu sự chết của Chúa Giê-xu là sự trả giá, thì sự sống lại của Ngài là sự xác nhận của Đức Chúa Trời rằng giá đã được trả xong. “Ngài đã bị nộp vì tội lỗi chúng ta, và sống lại vì sự xưng công bình chúng ta” (Rô-ma 4:25). Sự sống lại tuyên bố sự khải hoàn trên tội lỗi và sự chết, và bảo đảm sự sống lại của những ai thuộc về Ngài.

5. Sự Thăng Thiên và Chức Vụ Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm. Sau khi thăng thiên, Chúa Giê-xu ngồi bên hữu Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 10:12). Tại đó, Ngài đang làm Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm của chúng ta, luôn cầu thay cho những kẻ thuộc về Ngài (Hê-bơ-rơ 7:25).

Làm thế nào để một người được dự phần vào kế hoạch cứu rỗi hoàn hảo này? Kinh Thánh dạy rõ ràng: bởi ân điển, thông qua đức tin.

“Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời. Ấy chẳng phải bởi việc làm đâu, hầu cho không ai khoe mình” (Ê-phê-sô 2:8-9).

• Ân Điển (“charis” trong Hy Lạp): Là ân huệ nhưng không, không đáng được, của Đức Chúa Trời ban cho tội nhân. Cứu rỗi khởi đầu, tiếp tục và kết thúc bởi ân điển của Đức Chúa Trời. Nó hoàn toàn là công trình của Ngài.
• Đức Tin (“pistis” trong Hy Lạp): Là phương tiện chúng ta nhận lấy ân điển đó. Đức tin không phải là một “việc làm” để kiếm công đức, mà là sự tín thác, tin cậy, và đầu phục. Nó hướng vào đối tượng duy nhất là Chúa Giê-xu Christ và công việc Ngài đã hoàn thành.

Sứ đồ Giăng viết: “Nhưng hễ ai đã nhận Ngài, thì Ngài ban cho quyền phép trở nên con cái Đức Chúa Trời, là ban cho những kẻ tin danh Ngài” (Giăng 1:12). “Nhận Ngài” và “tin danh Ngài” nói lên bản chất của đức tin cứu rỗi: sự tiếp nhận cá nhân Chúa Giê-xu Christ làm Cứu Chúa và Chủ của đời sống mình.

Kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời không chỉ cứu chúng ta khỏi hình phạt của tội (sự xưng công bình), mà còn khỏi quyền lực của tội (sự nên thánh), và cuối cùng khỏi sự hiện diện của tội (sự vinh hiển).

1. Sự Xưng Công Bình: Khi tin nhận Chúa Giê-xu, tội nhân được Đức Chúa Trời tuyên bố là công bình. Điều này không có nghĩa chúng ta trở nên không hề phạm tội, nhưng vì sự công bình của Đấng Christ được kể cho chúng ta (“imputation”). “Hễ ai tin Đức Chúa Jêsus, thì được xưng công bình bởi Đức Chúa Trời” (Công vụ 13:39).

2. Sự Tái Sanh và Làm Con: Chúng ta được tái sanh bởi Thánh Linh (Giăng 3:3), trở nên con cái Đức Chúa Trời (Rô-ma 8:15-16). Đây là một sự thay đổi bản chất thuộc linh.

3. Sự Nên Thánh: Thánh Linh Đức Chúa Trời ngự trong tín đồ, giúp họ từng bước chiến thắng tội lỗi và trở nên giống hình ảnh Chúa Giê-xu mỗi ngày (Rô-ma 8:29, Phi-líp 2:13).

4. Sự Bảo Đảm Đời Đời: Sự cứu rỗi được bảo đảm bởi chính Đức Chúa Trời, chứ không bởi sự giữ đạo của chúng ta. “Tôi chắc rằng không có sự chết, sự sống... hay là một vật nào hiện có hoặc sẽ đến, có thể phân rẽ chúng ta khỏi sự yêu thương mà Đức Chúa Trời đã chứng cho chúng ta trong Đức Chúa Jêsus Christ, Chúa chúng ta” (Rô-ma 8:38-39).

Hiểu biết về kế hoạch cứu rỗi không chỉ là tri thức thần học, mà phải biến đổi cách chúng ta sống và suy nghĩ.

1. Đối Với Người Chưa Tin: Thông điệp rất rõ ràng: “Hãy hối cải, và mỗi người trong các ngươi hãy nhân danh Đức Chúa Jêsus chịu phép báp-têm, để được tha tội; rồi sẽ được lãnh sự ban cho Đức Thánh Linh” (Công vụ 2:38). Sự ăn năn (“metanoia” – thay đổi tâm trí) và đức tin nơi Chúa Giê-xu là lời đáp duy nhất.

2. Đối Với Tín Đồ:

• Sống Trong Sự Biết Ơn: Mỗi ngày, hãy nhớ rằng mình được cứu bởi ân điển. Điều này dẫn đến lòng biết ơn sâu sắc và ước muốn sống đẹp lòng Ngài (Cô-lô-se 3:15-17).
• Sống Trong Sự Tự Do và An Nghỉ: Bạn không còn phải cố gắng tự cứu mình. Hãy an nghỉ trong công việc đã hoàn tất của Christ. Sự vâng phục và phục vụ bây giờ xuất phát từ tình yêu, không phải từ sự sợ hãi hay ép buộc.
• Làm Chứng Nhân Cách Tự Tin: Bạn có một “Tin Lành” (Good News) để chia sẻ—không phải là một danh sách những điều cấm kỵ, mà là câu chuyện về tình yêu và sự cứu chuộc của Đức Chúa Trời trong Chúa Giê-xu. Hãy kể lại câu chuyện cứu rỗi của chính bạn.
• Tiếp Tục Trong Sự Nên Thánh: Được cứu bởi ân điển, chúng ta cũng được kêu gọi sống thánh khiết bởi ân điển. Hãy để Thánh Linh hành động trong bạn mỗi ngày.

Kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời là kiệt tác của sự khôn ngoan, quyền năng và tình yêu thương của Ngài. Nó bắt nguồn từ ý chỉ tốt lành của Đức Chúa Cha từ trước muôn đời, được thực hiện bởi sự hy sinh của Đức Chúa Con trên thập tự giá, và được áp dụng bởi công tác thuyết phục của Đức Thánh Linh trong lòng người. Kế hoạch này vừa vĩ đại trong phạm vi (dành cho cả thế gian – Giăng 3:16) lại vừa cá nhân (đòi hỏi sự đáp ứng của đức tin). Nó giải quyết triệt để vấn đề tội lỗi, ban cho con người sự tha thứ, sự sống mới, và hy vọng vĩnh cửu.

Lời mời gọi của Tin Lành vẫn còn hiệu lực: “Hãy đến cùng ta, hết thảy những kẻ mệt mỏi và gánh nặng, ta sẽ cho các ngươi được an nghỉ” (Ma-thi-ơ 11:28). Kế hoạch cứu rỗi không phải là một lý thuyết để tranh luận, mà là một thực tại để kinh nghiệm, một ân điển để nắm lấy, và một Tin Lành để truyền rao cho đến tận cùng trái đất.