Một Cơ Đốc nhân có thể mất sự cứu rỗi không?

Một trong những câu hỏi quan trọng nhất đối với Cơ Đốc nhân là: “Liệu một người đã thật sự tin nhận Chúa Giê-xu có thể mất sự cứu rỗi không?” Câu trả lời ảnh hưởng đến sự bảo đảm, an ninh thuộc linh, và mối liên hệ của chúng ta với Đức Chúa Trời. Kinh Thánh vừa đưa ra những lời hứa vững chắc về sự bảo tồn của các thánh đồ, vừa cảnh báo nghiêm túc về nguy cơ sa ngã. Bài viết này sẽ khảo sát Kinh Thánh cách kỹ lưỡng, kèm theo những giải nghĩa từ ngữ Hy Lạp và Hê-bơ-rơ, để làm sáng tỏ vấn đề và đưa ra áp dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc.

1. Nền Tảng Kinh Thánh về Sự Cứu Rỗi

Trước khi trả lời câu hỏi, chúng ta cần hiểu rõ bản chất của sự cứu rỗi. Theo Kinh Thánh, sự cứu rỗi là một món quà nhưng không của Đức Chúa Trời, nhờ ân điển, bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ (Ê-phê-sô 2:8-9). Đó là công việc trọn vẹn của Đấng Christ: Ngài chịu chết thay cho tội lỗi chúng ta, sống lại và ban sự sống đời đời cho những ai tin (Giăng 3:16; Rô-ma 5:8). Khi một người tin, người ấy được xưng công bình (Rô-ma 3:24), tái sinh bởi Đức Thánh Linh (Giăng 3:5), trở nên con cái Đức Chúa Trời (Giăng 1:12), và được đóng ấn bằng Đức Thánh Linh như của cầm cho cơ nghiệp đời đời (Ê-phê-sô 1:13-14). Sự cứu rỗi bao gồm ba khía cạnh: quá khứ (được cứu khỏi hình phạt tội lỗi), hiện tại (được cứu khỏi quyền lực tội lỗi), và tương lai (được cứu khỏi sự hiện diện của tội lỗi). Điểm then chốt: sự cứu rỗi bắt nguồn từ Đức Chúa Trời, không dựa trên công đức hoặc nỗ lực của con người. Nếu nó tùy thuộc vào chúng ta, thì có thể mất; nhưng nếu nó tùy thuộc vào Đức Chúa Trời, thì nó bền vững.

2. Những Lời Hứa về Sự Bảo Đảm Đời Đời

Kinh Thánh chứa nhiều câu Kinh Thánh khẳng định rằng những ai thật sự thuộc về Đấng Christ sẽ không bao giờ bị hư mất. Hãy xem xét một số phân đoạn quan trọng:

a. Giăng 10:27-30

“Chiên ta nghe tiếng ta, ta quen nó, và nó theo ta. Ta ban cho nó sự sống đời đời; nó chẳng chết mất bao giờ, và chẳng ai cướp nó khỏi tay ta. Cha ta là Đấng lớn hơn hết đã cho ta chiên đó, và chẳng ai cướp nổi chiên đó khỏi tay Cha. Ta với Cha là một.”

Trong tiếng Hy Lạp, cụm “chẳng chết mất bao giờ” là οὐ μὴ ἀπόλωνται εἰς τὸν αἰῶνα (ou mē apolōntai eis ton aiōna). Cấu trúc οὐ μή là phủ định mạnh nhất, nhấn mạnh sự chắc chắn “không bao giờ, chắc chắn không”. Đức Chúa Giê-xu khẳng định Ngài ban sự sống đời đời, và chiên của Ngài sẽ không bao giờ hư mất. Hơn nữa, không ai có thể cướp họ khỏi tay Ngài và tay Cha. Điều này cho thấy sự an toàn tuyệt đối của con cái Đức Chúa Trời.

b. Rô-ma 8:28-39

Phao-lô tuyên bố rằng Đức Chúa Trời khiến mọi sự hiệp lại làm ích cho những kẻ yêu mến Ngài, là những kẻ được gọi theo ý định Ngài (câu 28). Ngài đã định trước, gọi, xưng công bình và cũng làm vinh hiển (câu 30). Sự “làm vinh hiển” ở thì quá khứ (edoxasen) cho thấy việc đó chắc chắn như đã hoàn tất. Câu 31-39 khẳng định không điều gì có thể phân rẽ chúng ta khỏi tình yêu của Đức Chúa Trời trong Đấng Christ. Danh sách các thế lực (sự chết, sự sống, thiên sứ, quyền cai trị…) đều không thể tách chúng ta khỏi tình yêu Đức Chúa Trời.

c. Ê-phê-sô 1:13-14

“… sau khi anh em đã nghe đạo chân thật, là Tin Lành về sự cứu rỗi anh em, và đã tin Ngài, thì được đóng ấn bằng Đức Thánh Linh là Đấng Chúa đã hứa, Đấng ấy là cầm của cơ nghiệp chúng ta, cho đến kỳ chuộc lấy những kẻ mà Ngài đã được để khen ngợi sự vinh hiển Ngài.”

Từ “đóng ấn” (σφραγίζω, sphragizō) trong văn hóa cổ đại mang ý nghĩa xác nhận quyền sở hữu và bảo vệ. “Cầm” (ἀρραβών, arrabōn) là khoản đặt cọc đảm bảo rằng phần còn lại chắc chắn sẽ được trao. Đức Thánh Linh là bảo chứng cho cơ nghiệp đời đời của chúng ta, và Ngài đóng ấn chúng ta cho đến ngày cứu chuộc sau cùng.

d. Phi-líp 1:6

“Tôi tin chắc rằng Đấng đã khởi làm việc lành trong anh em sẽ làm trọn hết cho đến ngày của Đức Chúa Jêsus Christ.” Đức Chúa Trời là Đấng bắt đầu công trình cứu rỗi, và chính Ngài sẽ hoàn tất. Điều này không phụ thuộc vào sự kiên trì của chúng ta, nhưng vào quyền năng Ngài.

e. 1 Phi-e-rơ 1:3-5

“Nguyền xin Đức Chúa Trời, Cha Đức Chúa Jêsus Christ chúng ta, đã theo sự thương xót cả thể khiến chúng ta lại sanh, đặng chúng ta nhờ sự Đức Chúa Jêsus Christ sống lại từ trong kẻ chết mà trông cậy sống, để được cơ nghiệp không hư đi, không ô uế, không suy tàn, để dành trong các tầng trời cho anh em, là kẻ bởi đức tin nhờ quyền phép Đức Chúa Trời giữ, đặng ban sự cứu rỗi đã sắm sẵn trong kỳ sau rốt hiện ra.”

Ở đây, Phao-lô nói chúng ta được “giữ” (φρουρέω, phroureō) bởi quyền năng Đức Chúa Trời, thông qua đức tin. Sự bảo vệ thuộc về Chúa, nhưng đức tin là phương tiện Ngài dùng; tuy nhiên, ngay cả đức tin cũng là ơn ban (Ê-phê-sô 2:8).

3. Các Đoạn Kinh Thánh Cảnh Báo về Sự Sa Ngã

Mặt khác, Kinh Thánh cũng chứa những lời cảnh báo nghiêm trọng về việc từ bỏ đức tin, dường như cho thấy khả năng mất sự cứu rỗi. Chúng ta cần giải nghĩa chúng trong toàn bộ ngữ cảnh và sự hài hòa của Kinh Thánh.

a. Hê-bơ-rơ 6:4-6

“Vì chưng những kẻ đã được soi sáng một lần, đã nếm sự ban cho trên trời, dự phần về Đức Thánh Linh, nếm đạo lành Đức Chúa Trời và quyền phép của đời sau, nếu vấp ngã, thì không thể khiến họ lại ăn năn nữa, vì họ đóng đinh Con Đức Chúa Trời trên thập tự giá cho mình một lần nữa, làm cho Ngài sỉ nhục tỏ tường.”

Đây là đoạn gây tranh cãi. Các cụm từ “được soi sáng”, “nếm sự ban cho trên trời”, “dự phần về Đức Thánh Linh” thường được dùng để mô tả kinh nghiệm bề ngoài trong cộng đồng Cơ Đốc, nhưng không nhất thiết chỉ sự tái sinh thật. Từ “dự phần” (μετέχω, metechō) có thể chỉ sự tham dự, chia sẻ, chứ không phải sở hữu. Điều quan trọng: tác giả nói rằng nếu những người đó “vấp ngã” (παραπίπτω, parapiptō – rơi vào tình trạng bội đạo), thì không thể khiến họ lại ăn năn. Điều này cho thấy nếu một người thật sự được cứu rồi từ bỏ Chúa, họ không thể được phục hồi; nhưng liệu điều đó có xảy ra không? Tác giả viết để cảnh báo, ngăn chặn tình trạng đó. Hơn nữa, 1 Giăng 2:19 cho chìa khóa: “Chúng nó từ giữa chúng ta mà ra, nhưng vốn chẳng phải thuộc về chúng ta; vì nếu thuộc về chúng ta, thì đã ở cùng chúng ta; song điều đó xảy ra, để tỏ ra rằng mọi kẻ ấy chẳng thuộc về chúng ta.” Những người rời bỏ đức tin chứng tỏ họ chưa bao giờ thật sự thuộc về Đấng Christ.

b. Hê-bơ-rơ 10:26-31

Đoạn này cảnh báo về việc cố ý phạm tội sau khi đã nhận biết lẽ thật, không còn của tế lễ chuộc tội nữa. Tương tự, đối tượng là những người tuyên xưng đức tin nhưng sau đó khước từ Chúa. Đây là tội bội đạo, khinh thường huyết của giao ước. Lời cảnh báo là thật và nghiêm trọng, nhưng nó không mâu thuẫn với lời hứa bảo tồn các thánh đồ; thay vào đó, nó nhấn mạnh rằng những ai thật sự thuộc về Đấng Christ sẽ không rơi vào tình trạng đó.

c. 2 Phi-e-rơ 2:20-22

“Vả, nếu sau khi đã lánh khỏi sự ô uế của thế gian, bởi sự nhìn biết Chúa và Cứu Chúa chúng ta là Đức Chúa Jêsus Christ, lại vướng mắc vào đó mà bị phục, thì số phận sau cùng của họ trở xấu hơn lúc đầu.” Ở đây Phi-e-rơ nói về những kẻ giả hình, đã biết về Chúa nhưng không thực sự được biến đổi. Dấu hiệu là họ quay trở lại với tội lỗi như heo đã tắm rồi lại lăn trong vũng bùn. Điều này minh họa rằng người thật sự được tái sinh sẽ có đời sống thánh khiết tiến triển, dù có thể vấp ngã nhưng không từ bỏ Chúa.

d. Ma-thi-ơ 24:13

“Nhưng kẻ nào bền chí cho đến cuối cùng, thì sẽ được cứu.” Đức Chúa Giê-xu nói về thời kỳ cuối cùng và sự bền đỗ của các thánh đồ. Sự bền đỗ là dấu hiệu của đức tin chân thật, không phải điều kiện để được cứu. Đức Chúa Trời ban cho chúng ta khả năng bền đỗ, và chính Ngài bảo tồn chúng ta.

4. Giáo Lý về Sự Bền Đỗ của Các Thánh Đồ (Perseverance of the Saints)

Giáo lý này, được rút ra từ Kinh Thánh, dạy rằng những ai Đức Chúa Trời đã chọn, kêu gọi, và xưng công bình, thì Ngài cũng sẽ làm vinh hiển (Rô-ma 8:30). Một người thật sự được tái sinh sẽ tiếp tục trong đức tin cho đến cuối cùng. Sự bền đỗ không phải là công lao của con người, mà là kết quả của công việc Đức Thánh Linh trong lòng họ. Đức Chúa Giê-xu phán: “Ai đã tin Con thì được sự sống đời đời” (Giăng 6:47). Sự sống đời đời, theo định nghĩa, là đời đời—không thể mất đi.

Trong Giăng 10, Đức Chúa Giê-xu nói rằng chiên Ngài nghe tiếng Ngài và theo Ngài. Đặc điểm của chiên thật là họ đi theo Chủ chiên. Nếu một người hoàn toàn từ bỏ đức tin và không còn đi theo Chúa, đó là dấu hiệu cho thấy họ chưa bao giờ thuộc về Ngài. 1 Giăng 2:19 xác nhận điều này.

Tuy nhiên, Kinh Thánh cũng ghi nhận trường hợp những Cơ Đốc nhân phạm tội nghiêm trọng (như Đa-vít, Phi-e-rơ). Nhưng họ đã ăn năn và được phục hồi. Sự sa ngã tạm thời không đồng nghĩa với mất sự cứu rỗi. Chính những lời cảnh báo là phương tiện Đức Chúa Trời dùng để giữ con dân Ngài khỏi sự bội đạo. Như Phi-líp 2:12-13 dạy: “… hãy làm nên sự cứu rỗi mình với sự sợ sệt run rẩy, vì ấy chính Đức Chúa Trời cảm động lòng anh em vừa muốn vừa làm theo ý tốt Ngài.” Chúng ta phải cẩn trọng, nhưng đồng thời biết rằng Đức Chúa Trời đang hành động trong chúng ta.

5. Áp Dụng Thực Tiễn trong Đời Sống Cơ Đốc

Hiểu được sự bảo đảm cứu rỗi và những cảnh báo Kinh Thánh giúp chúng ta sống vững vàng trong ân điển Chúa.

a. Sự Bảo Đảm cho Người Tin

Nếu bạn đã thật lòng tin nhận Chúa Giê-xu làm Cứu Chúa, bạn có thể chắc chắn rằng bạn được cứu và sẽ không bao giờ mất sự cứu đó. Đức Thánh Linh làm chứng với linh hồn bạn rằng bạn là con cái Đức Chúa Trời (Rô-ma 8:16). Đừng dựa vào cảm xúc hay hành vi không hoàn hảo, nhưng dựa vào lời hứa của Chúa. Khi nghi ngờ, hãy đọc lại những câu Kinh Thánh như Giăng 5:24: “Quả thật, quả thật, ta nói cùng các ngươi, ai nghe lời ta mà tin Đấng đã sai ta, thì được sự sống đời đời, và không đến sự phán xét, nhưng vượt khỏi sự chết mà đến sự sống.”

b. Sự Cẩn Trọng và Tự Xét Mình

Mặt khác, Kinh Thánh kêu gọi chúng ta “hãy tự xét để xem mình có đức tin chăng” (2 Cô-rinh-tô 13:5). Nếu đời sống bạn không có dấu hiệu của sự tái sinh (yêu mến Chúa, vâng lời, ghét tội lỗi, kết quả Thánh Linh), thì bạn cần nghiêm túc xem xét lại đức tin của mình. Đừng an tâm nếu bạn sống trong tội mà không ăn năn. Các cảnh báo trong Hê-bơ-rơ nhắc nhở rằng tội bội đạo là cực kỳ nguy hiểm.

c. Bền Đỗ trong Đức Tin

Để bền đỗ, hãy gắn bó với Chúa Giê-xu như nhánh nho gắn liền với gốc nho (Giăng 15:4-5). Thực hành những kỷ luật thuộc linh: đọc Kinh Thánh, cầu nguyện, thờ phượng, thông công với Hội Thánh, phục vụ. Khi vấp ngã, hãy ăn năn ngay và nhận sự tha thứ (1 Giăng 1:9). Hãy sống với thái độ cảm tạ vì sự cứu rỗi vĩnh viễn Chúa ban.

d. Đối với Người Thân Yêu

Nếu bạn lo lắng về người thân có vẻ đã từ bỏ đức tin, hãy nhớ rằng Đức Chúa Trời thành tín. Hãy kiên trì cầu nguyện và yêu thương họ. Chỉ Chúa mới biết lòng người. Đừng tuyệt vọng; hãy tin cậy vào quyền năng phục hồi của Ngài.

6. Kết Luận

Vậy, một Cơ Đốc nhân có thể mất sự cứu rỗi không? Kinh Thánh dạy rằng những ai thật sự thuộc về Đấng Christ sẽ được Ngài giữ gìn cho đến cuối cùng; sự cứu rỗi là công việc của Đức Chúa Trời từ đầu đến cuối, nên nó không thể bị hủy bỏ. Tuy nhiên, Kinh Thánh cũng đưa ra những cảnh báo nghiêm khắc về việc từ bỏ đức tin, để thử thách và củng cố lòng trung tín của chúng ta. Những cảnh báo đó không mâu thuẫn với lời hứa, nhưng chúng là phương tiện để chúng ta kiên trì và xác định đức tin chân chính. Vì thế, chúng ta có thể sống trong sự bảo đảm vui mừng, đồng thời nghiêm túc theo đuổi sự thánh khiết, luôn gắn bó với Chúa Giê-xu Christ, Đấng là nguồn cứu rỗi đời đời của chúng ta.