Ga-la-ti 3:27 có dạy rằng báp-têm là cần thiết cho sự cứu rỗi không?
Trong hành trình nghiên cứu Kinh Thánh, một số phân đoạn có thể tạo nên những thắc mắc thần học quan trọng, và Ga-la-ti 3:27 là một trong những câu như vậy. Câu Kinh Thánh này viết: "Vì hết thảy anh em đã chịu phép báp-têm trong Đấng Christ, đều mặc lấy Đấng Christ vậy." (Ga-la-ti 3:27, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Liệu câu này, khi đứng một mình, có dạy rằng nghi thức báp-têm bằng nước là điều kiện tiên quyết, là phương tiện không thể thiếu để một người nhận được sự cứu rỗi? Để trả lời cách chính xác, chúng ta cần đi vào một nghiên cứu chuyên sâu, xem xét bối cảnh trực tiếp, lập luận thần học của Sứ đồ Phao-lô trong cả sách Ga-la-ti, và đối chiếu với toàn bộ sự dạy dỗ của Tân Ước về ân điển, đức tin và các thánh lễ.
Sách Ga-la-ti được viết để đối đầu với một mối đe dọa nghiêm trọng: những "người Giu-đa hóa" đang gieo rắc sự lầm lạc trong Hội Thánh. Họ dạy rằng, ngoài đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ, người tin (đặc biệt là dân Ngoại) còn phải chịu cắt bì và tuân giữ Luật Pháp Môi-se để được cứu rỗi (Ga-la-ti 5:2-4, 6:12-13). Đây thực chất là một "phúc âm khác" (Ga-la-ti 1:6-9), pha trộn ân điển với việc làm, làm mờ đi công lao duy nhất của Đấng Christ trên thập tự giá.
Suốt bức thư, Phao-lô thiết lập một lập luận thần học hùng hồn: sự xưng công bình đến bởi đức tin, chứ không bởi việc làm của Luật Pháp (Ga-la-ti 2:16). Ông nhấn mạnh rằng Áp-ra-ham đã được xưng công bình bởi đức tin trước khi Luật Pháp được ban hành (Ga-la-ti 3:6-9). Luật Pháp chỉ như một "thầy giáo" (trong nguyên văn Hy Lạp là παιδαγωγός - *paidagōgos*, người dẫn dắt, giám hộ) để dẫn chúng ta đến với Đấng Christ, hầu cho chúng ta được xưng công bình bởi đức tin (Ga-la-ti 3:24). Bối cảnh này là chìa khóa: Phao-lô đang chống lại mọi nỗ lực thêm bất cứ điều kiện "việc làm" nào (dù là cắt bì hay giữ lễ nghi) vào Phúc Âm thuần túy của ân điển qua đức tin.
Để hiểu câu 27, chúng ta phải đọc từ câu 23 đến 29:
"23 Trước khi đức tin chưa đến, chúng ta bị nhốt dưới sự canh giữ của luật pháp, mà chờ đức tin phải bày ra. 24 Ấy vậy, luật pháp đã như thầy giáo đặng dẫn chúng ta đến Đấng Christ, hầu cho chúng ta bởi đức tin mà được xưng công bình. 25 Song khi đức tin đã đến, chúng ta không còn phục dưới thầy giáo ấy nữa. 26 Vì chưng anh em hết thảy đều là con trai của Đức Chúa Trời bởi đức tin trong Đức Chúa Jêsus Christ. 27 Vì hết thảy anh em đã chịu phép báp-têm trong Đấng Christ, đều mặc lấy Đấng Christ vậy. 28 Tại đây không còn chia ra người Giu-đa hoặc người Gờ-réc; không còn người tôi mọi hoặc người tự chủ; không còn đàn ông hoặc đàn bà; vì trong Đức Chúa Jêsus Christ, hết thảy anh em đều làm một. 29 Lại nếu anh em thuộc về Đấng Christ, thì anh em là dòng dõi của Áp-ra-ham, tức là kẻ kế tự theo lời hứa." (Ga-la-ti 3:23-29).
Phân đoạn này là đỉnh cao của lập luận: sự tự do và địa vị mới trong Đấng Christ. Chú ý trình tự:
1. Câu 26: Địa vị làm "con trai của Đức Chúa Trời" được xác định rõ ràng bởi phương tiện nào? "Bởi đức tin trong Đức Chúa Jêsus Christ". Đây là nền tảng.
2. Câu 27: Tiếp theo, Phao-lô nói về báp-têm. Trong nguyên văn Hy Lạp, cấu trúc là một mệnh đề phụ chỉ nguyên nhân (γὰρ - *gar*, "vì"). Câu này giải thích hoặc minh họa cho câu 26. Báp-têm được mô tả là "trong Đấng Christ" (εἰς Χριστόν - *eis Christon*), có thể hiểu là "hướng vào trong" hoặc "liên kết với" Đấng Christ. Hành động then chốt là "mặc lấy Đấng Christ" (Χριστὸν ἐνεδύσασθε - *Christon enedysasthe*). Động từ ἐνδύω (*endyō*) mang nghĩa mặc vào, khoác lấy, mô tả một sự biến đổi toàn diện về danh tính và tính cách (xem thêm Rô-ma 13:14).
3. Câu 28-29: Kết quả của việc "mặc lấy Đấng Christ" này là sự hiệp nhất và địa vị kế tự.
Vậy, Phao-lô không trình bày báp-têm như một nghi thức ma thuật tự động ban ơn cứu rỗi. Thay vào đó, ông mô tả báp-têm như một dấu hiệu bề ngoài đầy ý nghĩa và là sự công bố về một thực tại bề trong đã xảy ra bởi đức tin: đó là sự đồng nhất hóa trọn vẹn của tín hữu với Đấng Christ. Báp-têm là "hình ảnh" của việc "mặc lấy" Đấng Christ. Nó công bố cách sống động rằng người ấy, nhờ đức tin, đã được kết hợp với sự chết và sự sống lại của Ngài (Rô-ma 6:3-4).
Một nguyên tắc giải kinh quan trọng là "Kinh Thánh giải nghĩa Kinh Thánh." Chúng ta phải hiểu một câu trong sự hài hòa với toàn bộ sự dạy dỗ của Tân Ước.
1. Sự Cứu Rỗi Là Bởi Ân Điển Qua Đức Tin: Đây là sợi chỉ xuyên suốt Tân Ước. - "Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời." (Ê-phê-sô 2:8). - "Hầu cho hết thảy ai tin Con ấy đều không bị hư mất mà được sự sống đời đời." (Giăng 3:16). - Người trộm cướp trên thập tự giá được Chúa Giê-xu hứa cho vào thiên đàng chỉ dựa trên đức tin, không hề qua báp-têm (Lu-ca 23:39-43).
2. Báp-têm: Ý Nghĩa và Chỗ Đứng: Tân Ước luôn gắn liền báp-têm với đức tin và sự cứu rỗi, nhưng theo một mối quan hệ hữu cơ, không phải quan hệ nhân-quả máy móc. - Công vụ 2:38: "Phi-e-rơ trả lời rằng: Hãy hối cải, ai nấy phải nhân danh Đức Chúa Jêsus chịu phép báp-têm, để được tha tội, rồi sẽ được lãnh sự ban cho Đức Thánh Linh." Ở đây, sự hối cải (là hành động của đức tin) và báp-têm được nối liền. Báp-têm là dấu hiệu công khai của sự hối cải và nơi người đó nhận lãnh lời hứa về sự tha tội. Nó không phải là "thủ tục" để được tha tội, mà là bước vâng lời đầu tiên biểu lộ đức tin đã tiếp nhận sự tha tội đó. - I Phi-e-rơ 3:21: Chính Phi-e-rơ làm sáng tỏ: "Phép báp-têm bây giờ bèn là ảnh tượng của sự ấy để cứu anh em, phép ấy chẳng phải sự làm sạch ô uế của thân thể, nhưng một sự liên lạc lương tâm tốt với Đức Chúa Trời, bởi sự sống lại của Đức Chúa Jêsus Christ." Phi-e-rơ rõ ràng tách biệt ý nghĩa thuộc linh với hành động vật lý. Báp-têm "cứu" chúng ta không phải như một nghi lễ rửa sạch, mà như "sự liên lạc lương tâm tốt với Đức Chúa Trời" – tức là lời đáp đức tin và sự cam kết của chúng ta với Đức Chúa Trời. - Mác 16:16: "Ai tin và chịu phép báp-têm, sẽ được cứu; nhưng ai chẳng tin, sẽ bị đoán phạt." Lưu ý rằng điều kiện cho sự đoán phạt chỉ là "chẳng tin", chứ không phải "chẳng tin và không chịu báp-têm". Điều này cho thấy trọng tâm vẫn là đức tin. Báp-têm là sự bày tỏ tự nhiên và được truyền lệnh của đức tin ấy.
Cụm từ then chốt trong Ga-la-ti 3:27 không phải là "đã chịu phép báp-têm" mà là "mặc lấy Đấng Christ". Đây mới là cốt lõi của kinh nghiệm cứu rỗi. Trong bối cảnh của Ga-la-ti, "mặc lấy Đấng Christ" có nghĩa là:
1. Chấm Dứt Việc Tìm Kiếm Sự Xưng Công Bình Qua Luật Pháp: Khi mặc lấy Ngài, chúng ta được xưng công bình trong Ngài (II Cô-rinh-tô 5:21).
2. Sống Bởi Sự Sống Của Ngài: "Tôi đã bị đóng đinh vào thập tự giá với Đấng Christ, mà tôi sống, không phải là tôi sống nữa, nhưng Đấng Christ sống trong tôi." (Ga-la-ti 2:20).
3. Được Nhận Một Danh Tính Mới, Hiệp Nhất và Bình Đẳng: Như câu 28-29 mô tả.
Báp-têm bằng nước là biểu tượng công khai tuyệt vời cho sự thật thuộc linh này. Nó là nghi thức chôn và sống lại thu nhỏ (Rô-ma 6:4). Tuy nhiên, nghi thức mà không có thực tại (đức tin chân thật, sự hối cải, sự tái sinh bởi Thánh Linh - Giăng 3:5) thì chỉ là một thân thể không hồn (Gia-cơ 2:26). Ngược lại, một người có đức tin chân thật nơi Đấng Christ (và do đó đã "mặc lấy Ngài") sẽ khao khát và vâng theo mạng lệnh làm báp-têm như một lời tuyên xưng đức tin.
1. Xác Lập Nền Tảng Cứu Rỗi Vững Vàng: Mỗi Cơ Đốc nhân cần xác quyết rằng sự cứu rỗi của mình dựa trọn vẹn trên công lao của Đấng Christ, được tiếp nhận bởi đức tin, chứ không dựa trên bất kỳ nghi lễ hay việc lành nào. Sự bảo đảm này mang lại bình an thật sự.
2. Hiểu và Trân Quý Ý Nghĩa Báp-têm: Thay vì xem báp-têm như một "tấm vé" vào thiên đàng, chúng ta nên trân trọng nó như một dấu ấn trang trọng của giao ước giữa chúng ta với Đức Chúa Trời. Nó là lời tuyên bố công khai với thế giới, với ma quỷ, và với chính lòng mình rằng: "Tôi thuộc về Đấng Christ."
3. Sống Theo Danh Tính Đã Được "Mặc Lấy": Mỗi ngày, chúng ta được kêu gọi sống xứng đáng với danh tính "được mặc lấy Đấng Christ". Điều này ảnh hưởng đến đạo đức, các mối quan hệ (Ga-la-ti 3:28), và cách chúng ta đối diện với tội lỗi.
4. Rao Giảng Phúc Âm Cách Trọn Vẹn và Chính Xác: Khi chia sẻ Phúc Âm, chúng ta phải nhấn mạnh vào đức tin nơi Chúa Giê-xu là điều kiện duy nhất cho sự cứu rỗi, đồng thời dạy dỗ về báp-têm như một bước vâng lời quan trọng và ý nghĩa đầu tiên cho mọi tín hữu mới.
Ga-la-ti 3:27 không dạy rằng báp-têm bằng nước là điều kiện cần thiết về mặt nghi lễ để được cứu rỗi theo nghĩa cơ học. Đọc câu này trong toàn bộ lập luận của Phao-lô, chúng ta thấy ông đang mô tả bản chất và ý nghĩa thuộc linh của báp-têm đối với những người đã trở nên con cái Đức Chúa Trời bởi đức tin (câu 26). Báp-têm là dấu hiệu hữu hình, là lời tuyên xưng công khai của việc "mặc lấy Đấng Christ" – một hành động của đức tin kết hợp chúng ta với sự chết và sống lại của Ngài.
Sự cứu rỗi là công việc siêu nhiên của Đức Chúa Trời qua Đức Thánh Linh, khiến một người được tái sinh bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ. Báp-têm là lễ nghi quan trọng đầu tiên, là mạng lệnh Chúa truyền để công bố và kinh nghiệm cách sống động sự thật đó. Chúng ta tuyệt đối không được coi thường hay xem nhẹ mạng lệnh làm báp-têm (Ma-thi-ơ 28:19), nhưng cũng không được phép biến nó thành một "việc làm" mới của Luật Pháp, làm lu mờ chân lý nền tảng: Người công bình sẽ sống bởi đức tin (Ga-la-ti 3:11).