Bản Dịch Thế Giới Mới có phải là một bản Kinh Thánh hợp lệ không?

Trong hành trình đức tin của Cơ Đốc nhân, Kinh Thánh là nền tảng không thể thiếu. Việc lựa chọn một bản dịch Kinh Thánh trung thực, chính xác và đáng tin cậy là điều vô cùng quan trọng cho sự tăng trưởng thuộc linh. Trong số nhiều bản dịch hiện có, "Bản Dịch Thế Giới Mới" (New World Translation - NWT) do Hội Tháp Canh (Watch Tower Bible and Tract Society) của Nhân Chứng Giê-hô-va xuất bản thường là chủ đề của nhiều cuộc thảo luận và tranh luận. Là những người nghiên cứu Kinh Thánh với lòng kính sợ Chúa, chúng ta cần xem xét bản dịch này dưới ánh sáng của Lời Chúa, các nguyên tắc giải kinh lành mạnh và lịch sử Hội Thánh, để tìm ra câu trả lời: Liệu đây có phải là một bản dịch Kinh Thánh hợp lệ cho đời sống và sự dạy dỗ của Hội Thánh Tin Lành?

Bản Dịch Thế Giới Mới (BDTGMT) được xuất bản lần đầu từng phần trong những năm 1950-1960 và hoàn chỉnh vào năm 1961. Bản dịch này được thực hiện bởi một Ủy ban Dịch thuật Kinh Thánh Thế Giới Mới ẩn danh, tuyên bố là những người vô danh có học thức về ngôn ngữ Kinh Thánh. Điều quan trọng cần lưu ý là bản dịch này không phải là sản phẩm của học thuật Kinh Thánh đại chúng hoặc liên hệ với các học giả từ nhiều hệ phái Cơ Đốc giáo lịch sử, mà được tạo ra độc quyền bởi và cho tổ chức Nhân Chứng Giê-hô-va, với mục đích rõ ràng là hỗ trợ cho các giáo lý đặc thù của họ. Điều này ngay lập tức đặt ra câu hỏi về tính khách quan và trung lập của bản dịch.

Kinh Thánh dạy chúng ta phải "thử cho biết các thần là thể nào" (1 Giăng 4:1) và "phải nghiệm xét mọi sự, điều chi lành thì giữ lấy" (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:21). Việc kiểm tra nguồn gốc và động cơ đằng sau bất kỳ tài liệu tôn giáo nào là trách nhiệm thuộc linh của chúng ta. Một bản dịch tốt phải xuất phát từ lòng tôn kính Lời Chúa, chứ không phải để phục vụ cho một hệ thống giáo lý định sẵn.

Sự hợp lệ của một bản dịch Kinh Thánh được đánh giá qua tính chính xác trong việc chuyển ngữ từ văn bản gốc (Hebrew, Aramaic, Hy Lạp) sang ngôn ngữ đích, đồng thời giữ được sự trung thực về thần học. Ở điểm này, BDTGMT có một số sai lệch nghiêm trọng và có hệ thống, đặc biệt liên quan đến thần tính của Chúa Giê-xu Christ và Đức Thánh Linh.

a. Danh Xưng Đức Chúa Trời (Tetragrammaton - YHWH):
BDTGMT nổi tiếng với việc phục hồi danh xưng "Giê-hô-va" (Jehovah) trong Tân Ước, nơi mà tất cả các bản thảo Hy Lạp cổ đại còn tồn tại đều dùng từ Kyrios (Chúa) hoặc Theos (Đức Chúa Trời). Họ biện minh rằng vì các sách Phúc Âm trích dẫn Cựu Ước có chứa YHWH, nên phải chèn "Giê-hô-va" vào. Tuy nhiên, đây là một sự can thiệp chủ quan vào văn bản được linh cảm. Các sứ đồ, dưới sự soi dẫn của Đức Thánh Linh, đã chọn dùng Kyrios khi trích dẫn, và điều này mang ý nghĩa thần học sâu sắc: Chúa Giê-xu là Kyrios, Ngài đồng bản thể với Đức Giê-hô-va của Cựu Ước (xem Phi-líp 2:9-11). Việc xóa bỏ tước hiệu Kyrios khỏi Chúa Giê-xu trong nhiều phân đoạn làm suy giảm thẩm quyền và thần tính của Ngài.

b. Thần Tính của Chúa Giê-xu Christ (Giăng 1:1):
Đây có lẽ là sự khác biệt gây tranh cãi nhất. Giăng 1:1 trong tiếng Hy Lạp nguyên thủy viết: και θεος ην ο λογος (kai Theos ēn ho Logos). Hầu hết các bản dịch truyền thống đều dịch là "và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời" (Kinh Thánh Truyền Thống 1925) hoặc "và Ngôi Lời là God" (cùng một bản chất với Đức Chúa Trời). Tuy nhiên, BDTGMT dịch là "và Ngôi Lời là một vị thần". Họ lập luận dựa trên việc thiếu mạo từ xác định (ho) trước Theos trong cụm từ này. Tuy nhiên, trong ngữ pháp Hy Lạp (Quy tắc Colwell), một danh từ đứng trước động từ mà không có mạo từ vẫn có thể mang nghĩa xác định. Hơn nữa, ngữ cảnh toàn bộ sách Giăng và Tân Ước khẳng định mạnh mẽ thần tính đầy đủ của Chúa Giê-xu (xem Giăng 8:58, "Trước khi chưa có Áp-ra-ham, đã có ta" – Ngài tự xưng là "Ta Là" (ἐγώ εἰμι, egō eimi), danh xưng của Đức Giê-hô-va trong Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14). Cách dịch "một vị thần" hạ thấp Chúa Giê-xu xuống thành một thần thể thọ tạo, đi ngược lại với giáo lý then chốt của Kinh Thánh.

c. Thần Tính và Nhân Cách của Đức Thánh Linh:
BDTGMT nhất quán dịch từ pneuma (πνεῦμα) liên quan đến Đức Thánh Linh là "thần khí" với chữ "t" thường, và trong nhiều ngữ cảnh, họ thêm từ "của Đức Chúa Trời" (ví dụ: "thần khí của Đức Chúa Trời"). Điều này nhằm củng cố giáo lý cho rằng Đức Thánh Linh chỉ là một "lực hoạt động" vô ngã của Đức Chúa Trời, chứ không phải là một Ngôi Vị trong Ba Ngôi. Tuy nhiên, Kinh Thánh mô tả Đức Thánh Linh có các thuộc tính của một ngôi vị: Ngài biết (1 Cô-rinh-tô 2:11), Ngài phán (Công vụ 13:2), Ngài cảm thương (Rô-ma 15:30), Ngài có thể bị làm buồn (Ê-phê-sô 4:30). Việc phi nhân cách hóa Đức Thánh Linh làm sai lệch sự mặc khải đầy đủ về bản chất của Đức Chúa Trời.

d. Sự Phục Sinh Thân Thể của Chúa Giê-xu:
Trong Luca 24:36-43, khi Chúa Giê-xu phục sinh hiện ra và nói "Thần chẳng có thịt và xương như các ngươi thấy ta có", hầu hết các bản dịch đều giữ nguyên. BDTGMT, trong một số ấn bản cũ, có thêm từ "linh hồn" vào câu 37 ("họ kinh hãi, tưởng thấy linh hồn"), mặc dù từ "linh hồn" (psychē) không có trong bản gốc. Sự thêm vào này có vẻ phù hợp với giáo lý của Nhân Chứng Giê-hô-va cho rằng Chúa Giê-xu đã sống lại như một tạo vật thiêng liêng, không phải trong thân thể vật lý. Điều này mâu thuẫn trực tiếp với lời chứng rõ ràng của Kinh Thánh về sự phục sinh thân thể (Giăng 20:27, Lu-ca 24:39).

Dựa trên Lời Chúa, chúng ta có thể đưa ra một số nguyên tắc để đánh giá:

• Tôn Trọng Văn Bản Gốc: Một bản dịch tốt phải bám sát vào các bản thảo Hê-bơ-rơ và Hy Lạp đáng tin cậy nhất, và minh bạch về các lựa chọn dịch thuật. Nó không được thêm vào hoặc bớt đi vì mục đích giáo lý (Khải Huyền 22:18-19).
• Trung Thực với Toàn Bộ Sứ Điệp Kinh Thánh (Analogy of Faith): Một đoạn khó hiểu phải được giải thích dưới ánh sáng của những đoạn rõ ràng hơn. Một bản dịch không được mâu thuẫn với các giáo lý nền tảng đã được toàn bộ Kinh Thánh xác nhận, như thần tính của Đấng Christ (Cô-lô-se 2:9), sự cứu rỗi bởi ân điển qua đức tin (Ê-phê-sô 2:8-9), và sự sống lại của thân thể (1 Cô-rinh-tô 15).
• Được Hội Thánh Phổ Thông Công Nhận: Trong suốt lịch sử, Hội Thánh (bao gồm các học giả, nhà thần học từ nhiều truyền thống) đã công nhận và sử dụng những bản dịch trung thực. Sự chấp nhận rộng rãi qua thời gian thử thách là một dấu hiệu của độ tin cậy.
• Tôn Cao Chúa Giê-xu Christ: Mọi sự mặc khải đều quy về Ngài (Lu-ca 24:27). Một bản dịch hợp lệ phải tôn vinh Ngài là Chúa và là Đức Chúa Trời (Giăng 20:28), không hạ thấp địa vị của Ngài.

Là những Cơ Đốc nhân khao khát Lời Chúa, chúng ta nên làm gì?

a. Lựa Chọn Bản Dịch Chính Thức Cẩn Thận: Đối với việc học hỏi, giảng dạy và nghiên cứu nghiêm túc, hãy sử dụng các bản dịch được công nhận rộng rãi trong cộng đồng Tin Lành, như Kinh Thánh Truyền Thống (1925), Kinh Thánh Tiếng Việt Hiện Đại (2011), hoặc Kinh Thánh Bản Dịch Mới (NVSSB). Có thể tham khảo nhiều bản dịch để hiểu sâu hơn, nhưng hãy lấy một bản dịch trung tín làm nền tảng.

b. Học Hỏi với Tinh Thần Phân Biệt: "Hãy cân nhắc mọi điều, điều gì tốt hãy giữ lấy" (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:21). Nếu bạn tiếp xúc với BDTGMT hay bất kỳ tài liệu nào, hãy kiểm tra kỹ lưỡng với các bản dịch khác và các tài liệu tham khảo giải kinh đáng tin cậy. Đặt câu hỏi: "Điều này có tôn cao Chúa Giê-xu Christ không? Có phù hợp với toàn bộ sứ điệp Kinh Thánh không?"

c. Gắn Bó Với Hội Thánh Địa Phương: Đức Chúa Trời đã đặt các mục sư, giáo sư trong Hội Thánh để giúp chúng ta "khỏi bị mọi đạo giáo dỗ dành" (Ê-phê-sô 4:11-14). Hãy học hỏi trong mối thông công với các anh chị em trưởng thành trong đức tin và các nhà lãnh đạo thuộc linh mà bạn tin cậy.

d. Cầu Xin Sự Dẫn Dắt của Đức Thánh Linh: Chính Đức Thánh Linh, Đấng linh cảm Kinh Thánh, sẽ dẫn chúng ta vào mọi lẽ thật (Giăng 16:13). Hãy nghiên cứu Lời Chúa với tấm lòng cầu nguyện, xin Ngài mở mắt thuộc linh để hiểu biết chân lý.

Qua việc phân tích dựa trên văn bản gốc, nguyên tắc giải kinh và sự so sánh với toàn bộ sứ điệp Kinh Thánh, chúng ta thấy rằng Bản Dịch Thế Giới Mới có những sai lệch có hệ thống và nghiêm trọng trong các giáo lý nền tảng, đặc biệt liên quan đến thần tính của Chúa Giê-xu Christ và Đức Thánh Linh. Những sai lệch này không phải là lỗi ngẫu nhiên, mà là sự cố ý uốn nắn văn bản để phù hợp với thần học của một nhóm đặc thù. Vì vậy, đối với Cơ Đốc nhân Tin Lành, những người tôn trọng Kinh Thánh là Lời được linh cảm của Đức Chúa Trời và tuyên xưng Chúa Giê-xu là Chúa và là Đức Chúa Trời trọn vẹn, Bản Dịch Thế Giới Mới không được xem là một bản dịch Kinh Thánh hợp lệ hay đáng tin cậy cho việc nghiên cứu và xây dựng đức tin.

Hãy ghi nhớ lời khuyên của sứ đồ Phao-lô: "Hãy giữ lấy mẫu mực của các sự dạy dỗ lành mạnh mà con đã nghe nơi ta, trong đức tin và sự yêu thương trong Đấng Christ Jêsus. Hãy nhờ Đức Thánh Linh ngự trong chúng ta mà giữ gìn sự phó thác tốt đẹp ấy" (2 Ti-mô-thê 1:13-14). Sự cứu rỗi và mối tương giao của chúng ta với Đức Chúa Trời được xây dựng trên chính Chúa Giê-xu Christ – Con Đức Chúa Trời hằng sống – như Ngài đã được mặc khải trung thực trong Kinh Thánh. Hãy trân quý, học hỏi và gìn giữ Lời Chúa chân chính, để đức tin chúng ta ngày càng vững vàng trong ân điển và lẽ thật của Ngài.