Bibliomancy là gì?

Trong thế giới tâm linh, có nhiều hình thức tìm kiếm sự hướng dẫn từ các nguồn siêu nhiên. Một trong những hình thức đó là bibliomancy, thường được hiểu là việc sử dụng Kinh Thánh hoặc sách thánh như một công cụ bói toán. Người ta mở ngẫu nhiên một trang Kinh Thánh và chỉ tay vào một câu, tin rằng câu đó chứa đựng thông điệp từ Thiên Chúa về tương lai hoặc giải đáp một vấn đề cụ thể. Tuy nhiên, thực hành này đi ngược lại với tinh thần của Cơ Đốc giáo chân chính và có thể dẫn đến sự hiểu lầm nghiêm trọng về Lời Đức Chúa Trời. Bài viết này sẽ khảo sát bibliomancy từ góc độ lịch sử, thần học và đưa ra quan điểm dựa trên Kinh Thánh, đồng thời chỉ dẫn cách thức đúng đắn để tìm kiếm sự hướng dẫn từ Kinh Thánh trong đời sống hằng ngày.

Bibliomancy (bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp: biblion – sách, manteia – tiên tri) là một hình thức bói toán bằng sách, thường là sách thánh. Trong bối cảnh Cơ Đốc giáo, nó còn được biết với tên Latin Sortes Sanctorum (nghĩa là “các lá thánh”) hoặc Sortes Sacrae (“các lá thánh thư”). Thực hành này đã xuất hiện từ thời Trung cổ, khi người ta dùng Kinh Thánh hoặc các tác phẩm của Virgil (thơ Latin) để “bói”. Người thực hiện thường đặt câu hỏi trong tâm trí, sau đó mở sách một cách ngẫu nhiên, đặt ngón tay lên một câu và xem đó như lời đáp trực tiếp từ Thiên Chúa hoặc từ thần linh.

Một biến thể khác là “bói bằng thánh vịnh”, mở sách Thánh Vịnh và lấy câu đầu tiên nhìn thấy làm lời tiên tri. Đôi khi người ta còn sử dụng một chuỗi hạt hoặc vật rơi để chọn trang. Mặc dù hình thức này có vẻ vô hại, nó thực chất là một dạng của bói toán (divination), điều mà Kinh Thánh nghiêm cấm rõ ràng.

Kinh Thánh nhiều lần cảnh báo chống lại mọi hình thức bói toán, đồng cốt, chiêm tinh, và tìm kiếm điềm triệu. Trong Cựu Ước, Đức Chúa Trời đã phán qua Môi-se:

“Giữa ngươi chớ nên có ai… làm thuật số, hoặc bói khoa, hoặc thầy bùa, hoặc thầy phù thủy, hoặc kẻ hay dùng ếm chú, hoặc người hỏi đồng cốt, hoặc kẻ thuật số, hay là kẻ cầu vong. Vì Đức Giê-hô-va lấy làm gớm ghét kẻ làm các việc ấy.” (Phục truyền 18:10-12)

Những hành vi này bị cấm vì chúng thay thế sự tìm kiếm ý muốn Đức Chúa Trời bằng các phương pháp mê tín, và mở cửa cho ảnh hưởng của ma quỷ. Tân Ước cũng đồng nhất khi cảnh báo chống lại sự mê tín và thuật phù thủy (Công vụ 19:19; Khải huyền 21:8).

Đức Chúa Trời ban cho con dân Ngài Lời Ngài để dạy dỗ, quở trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình (2 Ti-mô-thê 3:16). Nhưng Lời đó phải được đọc, học hỏi, suy ngẫm và áp dụng một cách có hệ thống, chứ không phải là một phương tiện để khai thác những “tín hiệu” ngẫu nhiên. Hơn nữa, Kinh Thánh dạy rằng chúng ta không nên thử thách Đức Chúa Trời (Ma-thi-ơ 4:7) – và việc đòi hỏi một dấu hiệu từ Lời Ngài qua phương cách ngẫu nhiên có thể là một sự thử thách Ngài.

Một câu Kinh Thánh thường bị trích dẫn sai để biện minh cho bibliomancy là Giê-rê-mi 33:3: “Hãy kêu cầu ta, ta sẽ trả lời cho; ta sẽ tỏ cho ngươi những việc lớn và khó, là những việc ngươi chưa từng biết.” Tuy nhiên, câu này nói về sự cầu nguyện và sự mặc khải của Đức Chúa Trời, chứ không phải về việc mở sách ngẫu nhiên. Cầu nguyện là cuộc đối thoại hai chiều với Chúa, trong khi bibliomancy tìm kiếm câu trả lời máy móc, không có sự tương tác của Thánh Linh.

Thoạt nhìn, bibliomancy có vẻ vô tư và thậm chí “đạo đức” vì dùng Kinh Thánh. Nhưng thực tế, nó tiềm ẩn nhiều nguy cơ:

1. Lạm dụng Lời Chúa: Kinh Thánh là Lời hằng sống của Đức Chúa Trời, cần được tôn trọng và sử dụng đúng mục đích. Dùng Kinh Thánh như một công cụ bói toán làm giảm giá trị của nó xuống thành một quyển sách bói, xúc phạm đến sự thánh khiết của Lời Đức Chúa Trời.
2. Hiểu lầm ý nghĩa: Khi rút một câu Kinh Thánh ra khỏi ngữ cảnh, người ta có thể gán cho nó ý nghĩa hoàn toàn khác với ý định nguyên thủy. Điều này dẫn đến sự giải thích sai lệch và có thể gây tổn hại tâm linh (2 Phi-e-rơ 3:16).
3. Mở cửa cho sự lừa dối: Sa-tan có thể lợi dụng sự ngây thơ này để đưa ra những “lời tiên tri” sai trái, gây hoang mang, sợ hãi hoặc dẫn người ta đi lạc khỏi ý muốn Chúa. Kinh Thánh cảnh báo về các tiên tri giả (Ma-thi-ơ 7:15).
4. Thay thế mối quan hệ cá nhân với Chúa: Bibliomancy khuyến khích thái độ thụ động, tìm kiếm câu trả lời nhanh chóng thay vì tìm kiếm Chúa qua sự cầu nguyện, suy ngẫm và vâng phục. Đức Chúa Trời muốn chúng ta biết Ngài cách thân mật (Giê-rê-mi 9:24).
5. Vi phạm điều răn về bói toán: Như đã nêu, Kinh Thánh cấm bất kỳ hình thức bói toán nào, ngay cả khi sử dụng sách thánh. Hành vi này không được Đức Chúa Trời chấp nhận.

Đức Chúa Trời thực sự muốn hướng dẫn chúng ta qua Lời Ngài. Nhưng Ngài đã thiết lập những phương cách lành mạnh, chứ không phải qua may rủi. Dưới đây là một số nguyên tắc Kinh Thánh:

Thi Thiên 119:105 dạy: “Lời Chúa là ngọn đèn cho chân tôi, ánh sáng cho đường lối tôi.” Ánh sáng đó không phải là tia sáng lóe lên từ một câu ngẫu nhiên, mà là sự soi dẫn liên tục khi chúng ta đi trong Lời Chúa mỗi ngày. Hãy đọc Kinh Thánh theo kế hoạch, từng sách, hiểu bối cảnh và ý nghĩa. “Phước cho người … vui thích về luật pháp của Đức Giê-hô-va, và suy ngẫm luật pháp ấy ngày và đêm” (Thi Thiên 1:2).

Thánh Linh là Đấng dạy dỗ và nhắc nhở chúng ta (Giăng 14:26). Trước khi đọc Kinh Thánh, hãy cầu xin Ngài mở mắt tâm linh để hiểu Lời Ngài. “Xin Chúa mở mắt tôi, để tôi thấy sự lạ lùng trong luật pháp của Ngài” (Thi Thiên 119:18).

Khi gặp một tình huống cụ thể, hãy tìm những nguyên tắc Kinh Thánh liên quan, chứ không phải chọn ngẫu nhiên một câu. Ví dụ, nếu cần quyết định về hôn nhân, hãy nghiên cứu những phần Kinh Thánh nói về hôn nhân (Ê-phê-sô 5, 1 Cô-rinh-tô 7, v.v.). Nếu cần sự khôn ngoan, hãy cầu xin Chúa (Gia-cơ 1:5) và tìm trong sách Châm Ngôn.

Đức Chúa Trời thường dùng các mục sư, giáo sĩ và anh chị em trong đức tin để khuyên bảo chúng ta (Châm Ngôn 11:14, Hê-bơ-rơ 13:17). Hội Thánh là thân thể Đấng Christ, nơi mỗi chi thể góp phần khuyên răn, dạy dỗ (Cô-lô-se 3:16).

Thánh Linh sống trong mỗi tín hữu và có thể cá nhân hóa Lời Chúa cho hoàn cảnh của chúng ta. Ngài có thể nhắc nhở một câu Kinh Thánh cụ thể trong lúc cầu nguyện hoặc khi chúng ta suy ngẫm. Điều này khác với bibliomancy vì nó đến từ sự tương giao liên tục với Chúa, không phải từ hành động cơ học.

Thay vì rơi vào cám dỗ của bibliomancy, chúng ta hãy phát triển những thói quen lành mạnh:

• Lập kế hoạch đọc Kinh Thánh mỗi ngày: Có thể dùng các kế hoạch đọc theo chủ đề hoặc theo trình tự. Điều quan trọng là tiếp xúc thường xuyên với toàn bộ Lời Chúa.
• Ghi chú và suy ngẫm: Viết ra những điều Chúa phán với bạn qua phân đoạn. Áp dụng nguyên tắc: Lời Chúa dạy tôi điều gì về Đức Chúa Trời? Về tội lỗi? Về sự cứu rỗi? Tôi cần thay đổi điều gì?
• Cầu nguyện theo Lời Chúa: Dùng Kinh Thánh làm nền tảng cho lời cầu nguyện. Ví dụ, khi đọc Thi Thiên 23, hãy cảm tạ Chúa vì Ngài là Đấng chăn hiền lành.
• Tham gia nhóm nhỏ: Cùng nhau thảo luận Kinh Thánh giúp hiểu sâu sắc hơn và tránh giải thích sai lạc.
• Tránh những trò chơi hoặc ứng dụng “câu Kinh Thánh ngẫu nhiên”: Ngày nay, có nhiều trang web hoặc app cung cấp “câu Kinh Thánh hàng ngày” – điều này không xấu nếu được dùng như một lời nhắc nhở, nhưng chúng ta không nên coi đó là “lời tiên tri” cho quyết định của mình. Hãy dùng nó như một điểm khởi đầu để suy ngẫm, không phải để bói toán.

Bibliomancy, dù mang danh “dùng Kinh Thánh”, thực chất là một hình thức bói toán bị Kinh Thánh lên án. Là con cái Đức Chúa Trời, chúng ta được kêu gọi sống bởi đức tin, không bởi sự ngẫu nhiên (2 Cô-rinh-tô 5:7). Đức Chúa Trời đã ban Lời Ngài để chúng ta biết Ngài, yêu mến Ngài và vâng theo ý muốn Ngài. Hãy trân trọng Lời Chúa bằng cách nghiên cứu, suy ngẫm và áp dụng một cách có trách nhiệm. Khi làm vậy, chúng ta sẽ nhận được sự hướng dẫn rõ ràng, bình an và phước hạnh thật sự.

“Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình, hầu cho người thuộc về Đức Chúa Trời được trọn vẹn và sắm sẵn để làm mọi việc lành.” (2 Ti-mô-thê 3:16-17)