Sách Chiến Tranh Của Chúa
Trong hành trình khám phá Kinh Thánh, đặc biệt là Cựu Ước, chúng ta thỉnh thoảng bắt gặp những cụm từ bí ẩn chỉ về các tài liệu, sách vở không còn tồn tại nhưng được chính các trước giả Kinh Thánh nhắc đến như một nguồn tham khảo đáng tin cậy. Một trong những tài liệu như vậy là “Sách Chiến Tranh của Đức Giê-hô-va” hay “Sách Chiến Tranh của Chúa”. Sự nhắc đến ngắn ngủi về nó mở ra một cánh cửa cho chúng ta suy ngẫm về cách Đức Chúa Trời ghi chép lịch sử, bản chất của những cuộc chiến thuộc linh, và sự ứng nghiệm lời Ngài trong đại cương kế hoạch cứu chuộc.
Sách Chiến Tranh của Chúa chỉ được nhắc đến duy nhất một lần trong toàn bộ Kinh Thánh:
“Vậy nên trong sách chiến trận của Đức Giê-hô-va có nói rằng: Vả, tại Phê-rê và tại khe Aït-bốt, Va-hép ở tại Su-phơ, và khe Aït-ni.” (Dân Số Ký 21:14-15, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925)
Đoạn văn này nằm trong phần ký thuật về hành trình của dân Y-sơ-ra-ên sau khi rời khỏi núi Si-na-i, tiến về đồng bằng Mô-áp, trước khi vào Đất Hứa. Đây là giai đoạn họ đối diện với nhiều cuộc chống đối và giao tranh từ các dân tộc xung quanh. Câu chuyện trực tiếp trước đoạn này là chiến thắng của Y-sơ-ra-ên trước vua A-rát, người Ca-na-an (câu 1-3), và việc Chúa sai lửa rắn giữa vòng họ vì cớ họ oán trách Ngài (câu 4-9). Sau đoạn nhắc đến “Sách Chiến Tranh”, câu chuyện tiếp tục với chiến thắng kỳ diệu trước Si-hôn, vua A-mô-rít (câu 21-32).
Bối cảnh ngay lập tức: Các câu 10-20 mô tả lộ trình di chuyển của Y-sơ-ra-ên qua nhiều địa điểm. Việc trích dẫn “Sách Chiến Tranh của Đức Giê-hô-va” dường như là để cung cấp thông tin địa lý hoặc xác nhận một sự kiện lịch sử cụ thể đã xảy ra tại những nơi đó, có thể liên quan đến các cuộc xung đột trước đó (có lẽ của các dân tộc khác hoặc của chính các tổ phụ). Cụm từ “Va-hép ở tại Su-phơ” rất khó dịch và có thể chỉ tên một thủ lĩnh, một vị thần, hoặc một địa điểm.
Để hiểu sâu hơn, chúng ta cần xem xét từ ngữ gốc Hê-bơ-rơ:
- “Sách” (סֵפֶר - Sefer): Từ này có nghĩa rộng là một văn bản được ghi chép, có thể là một cuộn giấy da, một tài liệu, một bức thư, hoặc một bản ghi chép. Nó không nhất thiết phải là một cuốn sách đóng bìa như khái niệm hiện đại.
- “Chiến tranh/Chiến trận” (מִלְחָמָה - Milchamah): Từ chỉ về cuộc chiến, trận đánh, sự xung đột vũ trang.
- “Của Đức Giê-hô-va” (יְהוָה - Yahweh): Đây là danh riêng giao ước của Đức Chúa Trời. Cụm từ “Sách Chiến Tranh của Đức Giê-hô-va” (Sefer Milchamah Yahweh) có thể được hiểu theo hai cách chính:
- Một cuốn sách thuộc về Đức Giê-hô-va: Tức là Ngài là tác giả hoặc chủ sở hữu nội dung cuốn sách. Sách ghi lại những cuộc chiến do Ngài chỉ huy, hoặc những cuộc chiến liên quan đến dân sự Ngài.
- Một cuốn sách về các cuộc chiến của Đức Giê-hô-va: Trọng tâm là ghi chép lại những trận đánh mà chính Đức Chúa Trời can thiệp và chiến đấu cho dân Ngài, như câu “Đức Giê-hô-va là chiến sĩ” (Xuất Ê-díp-tô Ký 15:3).
Từ bối cảnh, có thể suy đoán đây là một bộ sưu tập các bài ca chiến thắng, những lời tiên tri về các trận chiến, hoặc biên niên sử ghi lại các cuộc xung đột quan trọng dưới góc nhìn thuộc linh, nhấn mạnh sự can thiệp siêu nhiên của Đức Chúa Trời. Nó có thể bao gồm những sự kiện từ thời các tổ phụ (như chiến trận của Áp-ram trong Sáng Thế Ký 14) cho đến thời Môi-se.
Dù bản thân sách không còn, việc nó được Kinh Thánh nhắc đến dạy cho chúng ta nhiều bài học quý giá:
1. Đức Chúa Trời là Đấng Ghi Chép Lịch Sử: Việc tồn tại một “Sách Chiến Tranh của Đức Giê-hô-va” cho thấy Chúa không hề thờ ơ với những biến cố trên thế giới. Ngài là Đấng ghi chép cẩn thận mọi sự. Có một “sách sự sống” (Phi-líp 4:3), sách ghi nhớ (Ma-la-chi 3:16), và sách về các việc làm (Khải Huyền 20:12). Điều này nhắc nhở chúng ta rằng mọi hành động, mọi trận chiến thuộc linh chúng ta trải qua đều ở dưới sự quan phòng và ghi chép của Ngài.
2. Bản Chất Thực Sự Của Mọi Cuộc Chiến: Kinh Thánh luôn cho thấy rằng đằng sau những cuộc xung đột thể chất là những trận chiến thuộc linh. Cuộc chiến của Y-sơ-ra-ên không chỉ chống lại người A-mô-rít hay người Ca-na-an, mà là chống lại các thế lực thần quyền của sự tối tăm (xem Ê-phê-sô 6:12). “Sách Chiến Tranh của Chúa” có lẽ đã ghi lại chiều kích thuộc linh này. Ngày nay, Cơ Đốc nhân cũng chiến đấu trong một cuộc chiến thuộc linh (2 Cô-rinh-tô 10:4).
3. Chiến Tranh Thuộc Về Chúa: Cụm từ này nhấn mạnh rằng Chúa là Đấng khởi xướng, lãnh đạo và quyết định kết quả của các trận chiến quan trọng. Ngài không phải là một vị thần thụ động. Chiến thắng tại Biển Đỏ được gọi là “chiến trận của Đức Giê-hô-va” (Xuất Ê-díp-tô Ký 14:14, 25). Bài học cho chúng ta là phải “nhường cho Đức Giê-hô-va”, tin cậy rằng Ngài sẽ chiến đấu thay cho chúng ta khi chúng ta vâng lời.
Tân Ước mặc khải cho chúng thấy “Sách Chiến Tranh” cuối cùng và vĩ đại nhất của Đức Chúa Trời. Đó là cuộc chiến chống lại tội lỗi, sự chết và ma quỷ, được thực hiện bởi Chúa Giê-xu Christ, Đấng Mê-si.
- Ngài đã chiến thắng cám dỗ trong đồng vắng (Ma-thi-ơ 4:1-11).
- Ngài đã hủy phá công việc của ma quỷ (1 Giăng 3:8b).
- Trên thập tự giá, Ngài “đã truất bỏ các quyền cầm quyền, hiếp thế, dùng thập tự giá chiến thắng chúng nó, và nộp ra tỏ tường cho thiên hạ xem” (Cô-lô-se 2:15). Đây là trận chiến quyết định của mọi thời đại.
- Sách Khải Huyền mô tả sự chiến thắng sau cùng của Chiên Con (Chúa Giê-xu) và những người theo Ngài trước các thế lực của con thú và tiên tri giả (Khải Huyền 17:14; 19:11-21).
Như vậy, toàn bộ lịch sử cứu chuộc là lịch sử của “Cuộc Chiến Tranh của Chúa” chống lại sự phản loạn và để giành lại nhân loại. Chúa Giê-xu là Tổng Tư Lệnh và cũng là Đấng Chiến Thắng vinh quang.
1. Sống Với Nhận Thức Về Cuộc Chiến Thuộc Linh: Chúng ta cần nhận biết rằng mình đang sống trong một thời đại của cuộc chiến thuộc linh. Mỗi ngày là một trận chiến chống lại tội lỗi, sự ích kỷ, những lời nói dối của ma quỷ và sự thỏa hiệp với thế gian. Hãy “mặc lấy mọi khí giới của Đức Chúa Trời” (Ê-phê-sô 6:11).
2. Chiến Đấu Bằng Đức Tin và Lời Hứa: Dân Y-sơ-ra-ên chiến thắng khi họ vâng lời và tin vào lời hứa của Chúa. “Sách Chiến Tranh” của chúng ta ngày nay chính là Kinh Thánh, nơi chứa đựng mọi lời hứa chiến thắng (ví dụ: Rô-ma 8:37; 1 Giăng 5:4). Hãy học thuộc, suy ngẫm và tuyên xưng Lời Chúa trong mọi trận chiến.
3. Nhường Chỗ Cho Chúa Chiến Đấu: Trong nhiều tình huống, chiến lược tốt nhất là dừng lại, cầu nguyện, và để Chúa hành động. “Hãy ở yên, và biết rằng ta là Đức Chúa Trời” (Thi Thiên 46:10). Điều này áp dụng cho những xung đột trong gia đình, nơi làm việc, hay những thói quen tội lỗi mà sức riêng không thể thắng nổi.
4. Ghi Chép Lại Những Chiến Thắng Thuộc Linh Cá Nhân: Theo gương “Sách Chiến Tranh”, chúng ta nên có một cuốn nhật ký thuộc linh để ghi lại những lần Chúa đáp lời cầu nguyện, ban chiến thắng khỏi cám dỗ, và giải cứu chúng ta. Điều này sẽ củng cố đức tin cho chính mình và làm chứng cho thế hệ sau về những việc quyền năng Chúa đã làm.
5. Tập Trung Vào Chiến Thắng Của Đấng Christ: Nền tảng cho mọi chiến thắng của chúng ta là chiến thắng hoàn toàn của Chúa Giê-xu trên thập tự giá. Chúng ta chiến đấu từ chiến thắng của Ngài, chứ không phải để đạt được chiến thắng ấy. Sự chết và sống lại của Ngài là trang cuối cùng quan trọng nhất trong “Sách Chiến Tranh của Chúa”.
“Sách Chiến Tranh của Đức Giê-hô-va” tuy chỉ là một cái bóng mờ trong ký thuật Kinh Thánh, nhưng lại phản chiếu một chân lý vĩ đại và rõ ràng: Đức Chúa Trời chúng ta là Đấng chiến tranh. Ngài chiến đấu vì dân sự Ngài, vì sự công chính và vì vinh quang của danh Ngài. Cuộc chiến vĩ đại nhất đã được hoàn tất bởi Chúa Giê-xu Christ. Giờ đây, với tư cách là những người lính của Đấng Christ, chúng ta được mời gọi bước vào chiến trận thuộc linh mỗi ngày, không bằng sức riêng, nhưng bằng quyền năng của Thánh Linh, trang bị bằng Lời Chúa và dưới sự lãnh đạo của Vị Đại Tướng đã chiến thắng. Hãy sống và chiến đấu với lòng tin chắc rằng tên chúng ta đã được ghi trong “Sách Sự Sống của Chiên Con” – cuốn sách cuối cùng xác định quyền công dân thiên quốc và sự dự phần vào chiến thắng vĩnh cửu của Ngài.
“Nhưng, chúng ta thuộc về Đức Chúa Trời; ai nhìn biết Đức Chúa Trời thì nghe chúng ta, còn ai chẳng hề thuộc về Đức Chúa Trời, thì chẳng nghe chúng ta. Ấy bởi đó chúng ta nhìn biết thần chân thật và thần sai lầm. Hỡi kẻ rất yêu dấu, chúng ta hãy yêu mến lẫn nhau; vì sự yêu thương đến từ Đức Chúa Trời, kẻ nào yêu, thì sanh từ Đức Chúa Trời và nhìn biết Đức Chúa Trời... vì ai sanh bởi Đức Chúa Trời, thì chiến thắng thế gian; và sự chiến thắng thế gian là đức tin của chúng ta.” (1 Giăng 4:6-7; 5:4)