Nên cử hành Tiệc Thánh / Thánh Lễ thường xuyên như thế nào?

Trong đời sống Hội Thánh Tin Lành, Tiệc Thánh (còn được gọi là Lễ Bẻ Bánh hay Bữa Ăn Tối Của Chúa) giữ một vị trí trung tâm và thiêng liêng. Đây không đơn thuần là một nghi thức tưởng niệm, mà là một mạng lệnh trực tiếp từ Chúa Giê-xu Christ, một phương tiện ân điển qua đó con dân Chúa được nuôi dưỡng thuộc linh, công bố sự chết của Chúa, và tuyên xưng niềm hy vọng về sự trở lại của Ngài. Câu hỏi về việc nên cử hành Tiệc Thánh thường xuyên như thế nào không chỉ liên quan đến lịch trình, mà còn đụng chạm đến cốt lõi của sự hiểu biết thần học, mục vụ, và kinh nghiệm thuộc linh của cá nhân lẫn cộng đồng đức tin.

Trước hết, chúng ta phải quay về với Lời Chúa để tìm nền tảng không thể lay chuyển. Sự thiết lập Tiệc Thánh được chính Chúa Giê-xu truyền dạy trong đêm Ngài bị phản:

"Ấy vậy, Chúa Giê-xu trong đêm Ngài bị nộp, lấy bánh, tạ ơn rồi, bẻ ra mà phán rằng: Nầy là thân thể ta, vì các ngươi mà phó cho; hãy làm điều nầy để nhớ ta. Cũng một thể ấy, sau khi ăn bữa tối rồi, Ngài lấy chén mà phán rằng: Chén nầy là sự giao ước mới trong huyết ta; hễ khi nào các ngươi uống, hãy làm điều nầy để nhớ ta."
(1 Cô-rinh-tô 11:23-25, Kinh Thánh Truyền Thống 1925)

Mạng lệnh ở đây là "hãy làm điều nầy" (tiếng Hy Lạp: ποιεῖτε τοῦτο - poieite touto). Động từ "ποιεῖτε" ở thì hiện tại, thể chủ động, ngôi thứ hai số nhiều, mang ý nghĩa một hành động tiếp diễn, thường xuyên. Chúa Giê-xu không đưa ra một tần suất cụ thể (hàng tuần, hàng tháng, hàng năm), nhưng Ngài thiết lập một hành động mà Hội Thánh phải tiếp tục làm cho đến ngày Ngài trở lại: "Ấy vậy, mỗi lần các ngươi ăn bánh nầy, uống chén nầy, thì rao sự chết của Chúa cho tới lúc Ngài đến." (1 Cô-rinh-tô 11:26). Cụm "mỗi lần" (tiếng Hy Lạp: ὁσάκις ἂν - hosakis an) chỉ sự lặp lại không xác định, nhưng thường xuyên, tùy vào hoàn cảnh.

Quan trọng hơn, chúng ta thấy gương mẫu rõ ràng từ Hội Thánh đầu tiên tại Giê-ru-sa-lem:

"Vả, những người ấy bền lòng giữ lời dạy của các sứ đồ, sự thông công của anh em, lễ bẻ bánh, và sự cầu nguyện."
(Công vụ các Sứ đồ 2:42)

"Lễ bẻ bánh" (tiếng Hy Lạp: τῇ κλάσει τοῦ ἄρτου - tē klasei tou artou) được liệt kê như một trong bốn trụ cột căn bản của đời sống Hội Thánh, cùng với sự dạy dỗ, thông công và cầu nguyện. Điều này cho thấy nó không phải là một sự kiện hiếm hoi, mà là một phần của nhịp sống thường xuyên, bền lòng của cộng đồng tín hữu. Trong Công vụ 20:7, chúng ta thấy một manh mối quan trọng về thời điểm: "Ngày thứ nhứt trong tuần lễ, chúng ta đang nhóm lại để bẻ bánh..." Điều này chỉ ra rằng vào ngày Chúa Nhật (ngày thứ nhất, kỷ niệm sự sống lại của Chúa), việc nhóm lại và bẻ bánh là trọng tâm. Từ "đang" (tiếng Hy Lạp: συνήγμενων) diễn tả một thói quen, một việc làm thường lệ.

Tần suất cử hành Tiệc Thánh không thể tách rời khỏi việc chúng ta hiểu ý nghĩa của nó là gì. Nếu xem đây chỉ là một nghi thức tưởng niệm xa xưa, chúng ta dễ rơi vào thái độ hình thức. Nhưng Kinh Thánh bày tỏ những chiều sâu phong phú:

1. Sự Nhớ Lại Mang Tính Công Bố (Anamnesis): "Hãy làm điều nầy để nhớ ta." Sự "nhớ" (tiếng Hy Lạp: ἀνάμνησιν - anamnēsin) trong ngữ cảnh Kinh Thánh không phải là một hồi ức thụ động, mà là một sự tái hiện sống động, một sự công bố hiện tại hóa ý nghĩa của sự kiện trong cộng đồng. Mỗi lần cử hành, chúng ta công bố sự chết của Chúa cho đến lúc Ngài đến (1 Cô-rinh-tô 11:26).

2. Sự Hiệp Một trong Thân Thể Đấng Christ: Sứ đồ Phao-lô giải thích: "Vì chỉ có một cái bánh, chúng ta dầu nhiều, cũng chỉ là một thân; bởi chưng chúng ta đều có phần chung trong một cái bánh ấy." (1 Cô-rinh-tô 10:17). Tiệc Thánh là dấu chỉ hữu hình của sự hiệp nhất vô hình trong Đấng Christ. Việc tham dự thường xuyên nhắc nhở và củng cố mối liên hệ giữa tín hữu với Chúa và với nhau.

3. Sự Xét Mình và Làm Mới Giao Ước: 1 Cô-rinh-tô 11:27-29 cảnh báo nghiêm túc về việc dự Tiệc Thánh một cách không xứng đáng, mà không "xét mình" (tiếng Hy Lạp: δοκιμαζέτω - dokimazetō). Đây là cơ hội thường xuyên để con dân Chúa dừng lại, kiểm điểm đời sống, ăn năn, và làm mới lại giao ước ân điển với Chúa. Nhu cầu thuộc linh này là liên tục, không phải chỉ thỉnh thoảng.

4. Bánh Sự Sống và Sự Nuôi Dưỡng Thuộc Linh: Chúa Giê-xu phán: "Ta là bánh của sự sống... ai ăn bánh nầy, thì sẽ sống đời đời." (Giăng 6:48, 51). Trong khi phân đoạn Giăng 6 không trực tiếp nói về Tiệc Thánh theo nghi thức, nó hé lộ chân lý thuộc linh: Chúa Christ là nguồn dinh dưỡng duy nhất cho linh hồn. Tiệc Thánh, với bánh và chén, là dấu chỉ hữu hình và phương tiện đức tin để chúng ta tiếp nhận Ngài cách thiết thực. Cơ thể vật lý cần ăn thường xuyên; linh hồn cũng cần được nuôi dưỡng thường xuyên qua những phương tiện Chúa đã lập.

Từ nền tảng Kinh Thánh và ý nghĩa thần học, chúng ta có thể rút ra những nguyên tắc cho việc cử hành thường xuyên:

1. Tần Suất: Thường Xuyên và Có Ý Nghĩa. Khuôn mẫu Tân Ước ủng hộ một tần suất thường xuyên (có lẽ hàng tuần, như trong Công vụ 20:7). Đây là thực hành của phần lớn Hội Thánh trong nhiều thế kỷ đầu. Tuy nhiên, "thường xuyên" cần được hiểu với mục đích là giữ cho ý nghĩa của Tiệc Thánh luôn sống động, chứ không trở thành một thói quen máy móc, vô hồn. Một số Hội Thánh chọn cử hành hàng tháng để tạo sự đặc biệt và chuẩn bị kỹ lưỡng hơn. Điều quan trọng là tần suất phải thúc đẩy sự tham dự với lòng kính sợ, vui mừng và biết ơn, không phải là gánh nặng.

2. Sự Cân Bằng Giữa Lễ Nghi và Tự Do trong Thần Linh. Tiệc Thánh phải được cử hành trong trật tự và trang nghiêm (1 Cô-rinh-tô 14:40), nhưng không nên bị đóng khung trong một hình thức cứng nhắc đến mức mất đi sự sống động. Yếu tố cốt lõi phải được giữ vững: bẻ bánh (tượng trưng cho thân thể Chúa), uống chén (tượng trưng cho huyết giao ước mới), lời giải nghĩa từ Kinh Thánh, sự cầu nguyện, và sự nhớ đến Chúa.

3. Gắn Liền Với Sự Giảng Dạy Lời Chúa. Cử hành Tiệc Thánh mà không có việc rao giảng, giải thích Lời Chúa là một sự thiếu sót lớn. Phao-lô đã "giảng luận" (Công vụ 20:7) cho đến nửa đêm trước khi bẻ bánh. Bài giảng phải dẫn dắt tấm lòng của con dân Chúa hướng về thập tự giá, khơi gợi sự xét mình và lòng biết ơn.

4. Sự Chuẩn Bị Cá Nhân và Cộng Đồng. Mỗi tín hữu cần được dạy dỗ để tự xét mình (1 Cô-rinh-tô 11:28). Đây là thời điểm nhìn lại mối tương giao với Chúa, xưng nhận tội lỗi, làm hòa với anh em (Ma-thi-ơ 5:23-24), và bằng đức tin tiếp nhận sự tha thứ. Sự chuẩn bị này làm cho Tiệc Thánh trở nên sâu sắc và biến đổi.

1. Đối Với Cá Nhân Tín Hữu:

• Xem Tiệc Thánh Là Nhu Cầu, Không Phải Nghĩa Vụ: Hãy nuôi dưỡng tấm lòng khao khát được dự Tiệc của Chúa như khao khát lương thực thuộc linh.
• Chuẩn Bị Tấm Lòng Mỗi Tuần: Dành thời gian trước khi nhóm lại để tĩnh nguyện, xét lòng, ăn năn và suy gẫm về thập tự giá.
• Tham Dự Cách Chủ Động và Đức Tin: Khi cầm bánh và chén, hãy dùng đức tin để nhận lấy sự sống, sự tha tội và sức mới từ Chúa. Thầm lặng tạ ơn Ngài.
• Sống Trong Sự Hiệp Một: Tiệc Thánh nhắc bạn thuộc về một Thân Thể. Hãy sống hòa thuận, yêu thương và gánh vác gánh nặng cho nhau trong tuần lễ.

2. Đối Với Hội Thánh Địa Phương:

• Ưu Tiên Cử Hành Thường Xuyên: Cân nhắc tần suất hàng tuần hoặc hai tuần một lần, đặt Tiệc Thánh ở vị trí trung tâm của sự nhóm lại, đặc biệt trong ngày Chúa Nhật.
• Giáo Dục Ý Nghĩa: Thường xuyên dạy dỗ cho tín hữu mới và củ cố về ý nghĩa thần học và thuộc linh của Tiệc Thánh.
• Tạo Bầu Khí Trang Nghiêm và Đầy Ân Điển: Cử hành với thái độ tôn kính, nhưng cũng đầy lòng biết ơn và vui mừng về sự cứu chuộc. Âm nhạc, lời cầu nguyện và bài giảng nên hướng về Chúa Cứu Thế.
• Khích Lệ Sự Xét Mình: Dành vài phút yên lặng hoặc hướng dẫn ngắn gọn trước khi dự tiệc để mọi người có cơ hội xét lòng.
• Mang Tính Cộng Đồng: Nhấn mạnh khía cạnh "một thân, một bánh". Có thể kết hợp với giờ thông công, chia sẻ và cầu nguyện cho nhau.

Việc cử hành Tiệc Thánh thường xuyên như thế nào cuối cùng phải xuất phát từ sự vâng phục Lời Chúa và sự khôn ngoan được Thánh Linh dẫn dắt trong bối cảnh mục vụ cụ thể. Khuôn mẫu Tân Ước chỉ ra một đời sống Hội Thánh nơi Lễ Bẻ Bánh là một phần không thể thiếu, thường xuyên và sống động của sự thờ phượng. Mục tiêu không phải là tuân thủ một lịch trình cứng nhắc, mà là để qua nghi thức đầy ý nghĩa này, con dân Chúa được liên tục đưa về với thập tự giá, được nuôi dưỡng bởi chính Đấng Christ là Bánh Sự Sống, được nhắc nhở về giao ước mới trong huyết Ngài, và được kết nối sâu sắc với nhau trong một Thân Thể. Khi chúng ta "làm điều nầy" với tấm lòng kính sợ, biết ơn và đức tin, chúng ta không chỉ nhớ về quá khứ, mà còn sống trong hiện tại với năng lực của sự cứu chuộc, và hướng vể tương lai với niềm hy vọng tràn đầy: "Cho tới lúc Ngài đến."

Ước mong mỗi chúng ta và Hội Thánh khắp nơi tìm lại sự phong phú, quyền năng và vẻ đẹp thánh khiết của Bữa Tiệc mà Chúa đã lập ra, và cử hành nó một cách thường xuyên, sống động, để vinh hiển thuộc về Ngài.