Sự cứu chuộc của Cơ Đốc Nhân có nghĩa là gì?

Trong thế giới tôn giáo ngày nay, thuật ngữ “cứu chuộc” thường được nói đến, nhưng ý nghĩa thần học sâu sắc và quyền năng biến đổi của nó đôi khi bị làm mờ nhạt. Đối với Cơ Đốc Nhân, sự cứu chuộc không đơn thuần là một khái niệm triết học hay một biểu tượng tôn giáo; đó là nền tảng của đức tin, là sự kiện lịch sử-thần thánh đã thay đổi vận mệnh của nhân loại. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai phá ý nghĩa phong phú của sự cứu chuộc dưới ánh sáng của Kinh Thánh, giải nghĩa các từ ngữ gốc Hy Lạp và Hê-bơ-rơ, và trình bày những áp dụng thiết thực cho đời sống đức tin.

Để hiểu trọn vẹn, chúng ta phải trở về với ngôn ngữ gốc mà Kinh Thánh sử dụng. Từ “cứu chuộc” trong Tân Ước xuất phát từ nhóm từ Hy Lạp chủ chốt: “lutron” (λύτρον), “apolutrōsis” (ἀπολύτρωσις), và “exagorazō” (ἐξαγοράζω).

• Lutron có nghĩa đen là “giá chuộc”, “tiền chuộc mạng”. Nó chỉ về cái giá phải trả để giải phóng một người nô lệ hoặc một tù nhân. Chúa Giê-xu phán: “Con người đã đến... phó sự sống mình làm giá chuộc [lutron] cho nhiều người” (Mác 10:45).
• Apolutrōsis nhấn mạnh đến hành động giải phóng hoặc sự tự do đạt được sau khi giá chuộc đã được trả. “Ấy là trong Ngài, chúng ta nhờ huyết Ngài được cứu chuộc [apolutrōsis], được tha tội, theo sự dư dật của ân điển Ngài” (Ê-phê-sô 1:7).
• Exagorazō mang sắc thái của thương trường: “mua ra khỏi” thị trường nô lệ. Nó nhấn mạnh việc chúng ta đã bị bán cho tội lỗi và được Chúa mua lại. “Đấng Christ đã chuộc [exagorazō] chúng ta khỏi sự rủa sả của luật pháp” (Ga-la-ti 3:13).

Trong Cựu Ước, từ Hê-bơ-rơ tương ứng là “ga’al” (גָאַל) và “padah” (פָּדָה). Ga’al mô tả vai trò của người bà con chuộc lại (Redeemer-Kinsman), một nhân vật có quyền và trách nhiệm cứu một thành viên trong gia tộc khỏi cảnh nghèo khó hay nô lệ (xem sách Ru-tơ). Tiên tri Gióp từng tuyên xưng: “Tôi biết rằng Đấng chuộc tôi [Go’eli] vẫn sống…” (Gióp 19:25). Padah nhấn mạnh hơn đến hành động giải cứu bằng quyền năng. Cả hai từ này đều hội tụ nơi Đức Chúa Trời, Đấng là “Đấng Cứu Chuộc” của Y-sơ-ra-ên (Ê-sai 41:14).

Kinh Thánh trình bày một chẩn đoán nghiêm túc về tình trạng của con người: “Vì mọi người đều đã phạm tội, thiếu mất sự vinh hiển của Đức Chúa Trời” (Rô-ma 3:23). Tội lỗi không chỉ là những hành vi sai trái, mà là tình trạng phản loạn chống lại Đấng Tạo Hóa, dẫn đến sự chia cắt khỏi Ngài (Ê-sai 59:2). Hậu quả của tội lỗi là sự chết (Rô-ma 6:23), không chỉ là cái chết thể xác mà quan trọng hơn là sự chết thuộc linh – sự phân cách đời đời khỏi Đức Chúa Trời.

Con người ở trong tình trạng nô lệ. Chúa Giê-xu phán: “Quả thật, quả thật, ta nói cùng các ngươi, ai phạm tội lỗi là tôi mọi của tội lỗi” (Giăng 8:34). Sứ đồ Phao-lô mô tả: chúng ta từng là “tôi mọi của tội lỗi” (Rô-ma 6:17) và bị “buộc phải làm nô lệ cho các linh hồn hèn yếu nghèo nàn” (Ga-la-ti 4:9). Luật pháp Đức Chúa Trời vạch trần tội lỗi nhưng không có sức mạnh để giải phóng, thậm chí còn trở thành “sự rủa sả” đối với những ai không giữ trọn (Ga-la-ti 3:10). Con người hoàn toàn bất lực, không thể tự chuộc mình: “Người nào có thể bởi nó được sự sống, thì sẽ được sự sống” (Ga-la-ti 3:12b) – một điều không ai làm nổi.

Sự cứu chuộc không phải là một ý tưởng trừu tượng, mà là một hành động cụ thể của Đức Chúa Trời trong lịch sử. “Nhưng kỳ đến thời kỳ trọn, Đức Chúa Trời bèn sai Con Ngài bởi một người nữ sanh ra, sinh ra dưới luật pháp, để chuộc [exagorazō] những kẻ ở dưới luật pháp” (Ga-la-ti 4:4-5). Đức Chúa Giê-xu Christ, Ngôi Lời vĩnh hằng, đã trở nên người bà con chuộc lại của chúng ta.

1. Sự Nhập Thể: Người Bà Con Chuộc Lại Đến Gần: Để làm người bà con chuộc lại theo luật định (Lê-vi Ký 25:25, 48-49), Chúa Giê-xu phải trở nên giống như chúng ta mọi đàng. Ngài đã mặc lấy xác thịt và huyết (Giăng 1:14; Hê-bơ-rơ 2:14), trở nên “Anh em” của chúng ta, để có quyền cứu chuộc chúng ta.

2. Sự Chết Đền Tội: Giá Chuộc Bằng Huyết Báu: Cái giá cho sự tự do của chúng ta chính là sự sống của Con Đức Chúa Trời. “Vì mọi người đều đã phạm tội... và họ nhờ ân điển Ngài mà được xưng công bình nhưng không, bởi sự chuộc tội [apolutrōsis] đã làm trọn trong Đức Chúa Giê-xu Christ. Đức Chúa Trời đã lập Ngài làm của lễ chuộc tội [hilastērion] bởi đức tin trong huyết Ngài” (Rô-ma 3:23-25). Từ hilastērion ở đây vô cùng quan trọng, nó chỉ về “nắp thi ân” trong nơi chí thánh, nơi huyết của sinh tế được rưới lên để chuộc tội cho dân sự trong Cựu Ước (Lê-vi 16). Chúa Giê-xu chính là Nắp Thi Ân cuối cùng và hoàn hảo, nơi cơn thịnh nộ công bình của Đức Chúa Trời được thỏa mãn (propitiation) và tội lỗi chúng ta được tha thứ (expiation).

Ngài gánh thay án phạt của chúng ta: “Người đã vì tội lỗi chúng ta mà bị vết, vì sự gian ác chúng ta mà bị thương; bởi sự sửa phạt Ngài chịu chúng ta được bình an, bởi lằn roi Ngài chúng ta được lành bịnh” (Ê-sai 53:5). Ngài chuộc chúng ta khỏi sự rủa sả của luật pháp bằng cách trở nên sự rủa sả thay cho chúng ta trên cây thập tự (Ga-la-ti 3:13).

3. Sự Phục Sinh: Xác Nhận Giá Chuộc Được Chấp Nhận: Nếu sự chết của Chúa Giê-xu là giá chuộc được trả, thì sự phục sinh của Ngài là biên lai xác nhận Đức Chúa Cha đã chấp nhận giá chuộc đó. “Ngài đã bị nộp vì tội lỗi chúng ta, và sống lại vì sự xưng công bình của chúng ta” (Rô-ma 4:25). Sự phục sinh tuyên bố sự chiến thắng của Ngài trên tội lỗi, sự chết và quyền lực Sa-tan – những chủ nô cũ của chúng ta.

Sự cứu chuộc mang lại một sự biến đổi toàn diện cho người tin nhận:

• Được Tha Tội và Xưng Công Bình: Chúng ta được giải thoát khỏi hình phạt của tội lỗi. “Chẳng còn có sự định tội cho những kẻ ở trong Đức Chúa Giê-xu Christ” (Rô-ma 8:1). Chúng ta được kể như công bình trước mặt Đức Chúa Trời.
• Được Giải Phóng Khỏi Quyền Lực Tội Lỗi: Chúng ta được giải thoát khỏi quyền lực của tội lỗi. “Vì tội lỗi không cai trị trên anh em đâu; bởi anh em chẳng thuộc dưới luật pháp, mà thuộc dưới ân điển” (Rô-ma 6:14). Chúng ta không còn là nô lệ, nhưng có năng lực từ Thánh Linh để nói “không” với tội lỗi.
• Được Nhận Làm Con Nuôi và Thừa Kế: Chúng ta được giải thoát khỏi tình trạng nô lệ để trở nên con cái của Đức Chúa Trời. “Lại vì anh em là con, nên Đức Chúa Trời đã sai Thánh Linh của Con Ngài vào lòng chúng ta, kêu rằng: A-ba! Cha!” (Ga-la-ti 4:6). Chúng ta trở thành thừa kế của Đức Chúa Trời và đồng thừa kế với Đấng Christ (Rô-ma 8:17).
• Được Dự Phần Vào Giao Ước Mới: Sự cứu chuộc đưa chúng ta vào một mối quan hệ giao ước mới với Đức Chúa Trời. Chúa Giê-xu phán về huyết Ngài: “Huyết nầy là huyết của sự giao ước đã đổ ra cho nhiều người được tha tội” (Ma-thi-ơ 26:28).
• Được Mong Đợi Sự Cứu Chuộc Trọn Vẹn Thân Thể: Sự cứu chuộc hiện nay chưa hoàn tất. Chúng ta còn “trông đợi sự cứu chuộc thân thể chúng ta” (Rô-ma 8:23). Đó là ngày thân thể hay chết này được biến hóa nên vinh hiển, không còn bệnh tật, đau đớn hay sự chết.

Lẽ thật về sự cứu chuộc không chỉ để suy ngẫm, mà phải định hình toàn bộ đời sống Cơ Đốc Nhân.

1. Sống Trong Sự Tự Do Đích Thực: “Ấy là sự tự do mà Đấng Christ đã buông tha chúng ta. Vậy hãy đứng vững, chớ lại để mình dưới ách tôi mọi nữa” (Ga-la-ti 5:1). Người được cứu chuộc không còn sống để thỏa mãn xác thịt, nhưng bước đi theo Thánh Linh, kinh nghiệm sự tự do để yêu thương và phục vụ (Ga-la-ti 5:13).

2. Có Lòng Biết Ơn và Thờ Phượng: Nhận biết mình đã được mua bằng giá quá cao (1 Cô-rinh-tô 6:20), chúng ta sống để làm sáng danh Đức Chúa Trời. “Vậy, anh em hoặc ăn, hoặc uống, hay là làm sự chi khác, hãy vì sự vinh hiển Đức Chúa Trời mà làm” (1 Cô-rinh-tô 10:31). Sự thờ phượng trở nên một lời đáp lại đầy biết ơn.

3. Chiến Đấu Chống Lại Tội Lỗi Bằng Đức Tin: Khi cám dỗ ập đến, hãy nhớ rằng bạn không còn là nô lệ của nó. Hãy “tín nhận” (xem) mình “thật đã chết về tội lỗi và sống cho Đức Chúa Trời trong Đức Chúa Giê-xu Christ” (Rô-ma 6:11). Sự chết và phục sinh của Chúa Giê-xu trở thành kinh nghiệm và quyền năng của chính bạn.

4. Phục Vụ Như Người Đầy Tớ Của Đấng Christ: Chúng ta được mua để thuộc về Ngài. “Vì chưng có ai chết thì được thoát khỏi tội lỗi” (Rô-ma 6:7). Giờ đây, chúng ta là đầy tớ của sự công bình (Rô-ma 6:18), dùng đời sống mình để phục vụ Chúa và phục vụ người khác trong tình yêu thương.

5. Rao Truyền Tin Lành Cứu Chuộc: Sự cứu chuộc không phải là một bí mật để giữ kín. Chúng ta được kêu gọi làm chứng về Đấng đã “gọi chúng ta ra khỏi nơi tối tăm, đến nơi sáng láng lạ lùng của Ngài” (1 Phi-e-rơ 2:9).

Sự cứu chuộc của Cơ Đốc Nhân là một công trình vĩ đại, phức hợp và hoàn hảo của Đức Chúa Trời Ba Ngôi. Đó là hành động yêu thương của Đức Chúa Cha, đã lập kế hoạch và sai Con Ngài đến. Đó là sự hy sinh tự nguyện của Đức Chúa Giê-xu, Người Bà Con Chuộc Lại, đã trả giá bằng chính huyết báu quý báu của Ngài trên thập tự giá. Và đó là công tác áp dụng của Đức Thánh Linh, Đấng làm cho sự cứu chuộc đó trở nên hiệu nghiệm trong lòng người tin. Sự cứu chuộc giải phóng chúng ta khỏi hình phạt, quyền lực, và một ngày kia khỏi cả sự hiện diện của tội lỗi.

Là những người đã được mua bằng giá quá cao, chúng ta không còn thuộc về chính mình. Hãy sống mỗi ngày trong sự tự do vinh hiển của con cái Đức Chúa Trời, với lòng biết ơn sâu xa, với sự vâng phục yêu thương, và với niềm hy vọng vững chắc về ngày cứu chuộc trọn vẹn. “Hãy tôn vinh Đức Chúa Trời trong thân thể của anh em, là thân thể thuộc về Ngài” (1 Cô-rinh-tô 6:20). A-men.