Thánh Vịnh 151
Trong hành trình tìm hiểu Kinh Thánh, đặc biệt là sách Thánh Vịnh, nhiều tín hữu có thể bắt gặp tham chiếu đến một bài văn được gọi là “Thánh Vịnh 151”. Khác với 150 bài Thánh Vịnh quen thuộc trong bộ Kinh Thánh Cựu Ước tiêu chuẩn của Tin Lành, Thánh Vịnh 151 mang một vị thế đặc biệt và thường gây ra thắc mắc về tính chất, nguồn gốc và giá trị đối với đời sống đức tin. Bài viết nghiên cứu này sẽ đi sâu tìm hiểu về bản văn này từ góc độ của một nhà nghiên cứu Kinh Thánh Tin Lành, dựa trên nguyên tắc Sola Scriptura (Chỉ Kinh Thánh), để làm sáng tỏ vị trí và ý nghĩa của nó trong bối cảnh Lời Chúa được mặc khải trọn vẹn.
Thánh Vịnh 151 là một bản văn có thật, nhưng không nằm trong bộ Kinh Thánh Cựu Ước được công nhận bởi Hội Thánh Tin Lành. Bản Kinh Thánh tiêu chuẩn của chúng ta, dựa trên bản Masoretic tiếng Hê-bơ-rơ, chỉ chứa đúng 150 Thánh Vịnh. Tuy nhiên, trong bản Bảy Mươi (Septuagint - LXX), tức bản dịch Kinh Thánh Cựu Ước sang tiếng Hy Lạp được thực hiện vào khoảng thế kỷ thứ 3-2 TCN, người ta tìm thấy một bài văn phụ lục được đánh số là 151.
Bài văn này cũng được tìm thấy trong một số bản thảo Biển Chết (Dead Sea Scrolls) tại hang Qumran, cụ thể là trong cuộn sách 11QPsᵃ (11Q5), nhưng ở dạng dài hơn và bằng tiếng Hê-bơ-rơ. Điều này chứng tỏ Thánh Vịnh 151 đã được lưu truyền trong một số cộng đồng Do Thái giáo vào khoảng thế kỷ thứ 1-2 TCN. Bản văn này được trình bày như một bài thánh ca tự truyện của Vua Đa-vít, kể về việc ông được Chúa chọn từ chỗ chăn chiên để chiến đấu với Gô-li-át.
Bản văn Thánh Vịnh 151 (theo bản Septuagint) có thể được tóm lược như sau: Nó là lời tự thuật của Đa-vít, bắt đầu bằng việc ông nhỏ bé nhất trong gia đình và chỉ là người chăn chiên. Ông kể rằng chính tay ông đã làm ra nhạc cụ (đàn hạc) và ngón tay ông gảy đàn để ca ngợi Chúa. Quan trọng hơn, bài thánh vịnh thuật lại việc Chúa sai tiên tri Sa-mu-ên xức dầu cho ông, và sau đó là trận chiến với người Phi-li-tin cùng tên khổng lồ Gô-li-át. Đa-vít nhấn mạnh rằng chiến thắng thuộc về Chúa, vì chính Chúa đã dùng ông để thực hiện điều đó.
Khi đối chiếu với các ghi chép lịch sử trong Kinh Thánh chính thống, chúng ta thấy nội dung này hoàn toàn phù hợp với câu chuyện được ghi lại trong I Sa-mu-ên 16 và 17.
"Đức Giê-hô-va phán cùng Sa-mu-ên rằng: Ngươi hãy đổ dầu cho nó, vì nó là kẻ ta chọn... Đa-vít nói cùng người Phi-li-tin rằng: Ngươi cầm gươm, giáo, lao mà đến cùng ta; còn ta, ta nhân danh Đức Giê-hô-va vạn binh mà đến..." (I Sa-mu-ên 16:12 & 17:45).
Từ ngữ Hy Lạp được sử dụng trong Thánh Vịnh 151 (bản LXX) cho thấy đây là một bài thơ (psalmos) được cho là "của Đa-vít" (tō David), và được xem như một bài hát chiến thắng cá nhân (eis ton holiađ - về Gô-li-át). Tuy nhiên, mặc dù nội dung thuật lại sự kiện có thật, vấn đề then chốt nằm ở thẩm quyền và sự mặc khải. Các Thánh Vịnh từ 1 đến 150 được công nhận vì chúng là một phần của bộ sưu tập thánh ca được Đức Thánh Linh cảm thúc, dùng cho sự thờ phượng chung của dân Y-sơ-ra-ên và Hội Thánh. Thánh Vịnh 151, mặc dù có giá trị lịch sử và văn học, lại không được đưa vào quy điển thánh (canon) bởi các học giả Do Thái và sau này là Hội Thánh đầu tiên.
Câu hỏi này đưa chúng ta đến nguyên tắc căn bản của đức tin Tin Lành: Quy Điển Thánh (Biblical Canon). Quy điển là danh sách các sách được công nhận là Lời được Đức Chúa Trời mặc khải, có thẩm quyền tối cao cho đức tin và sự sống. Quy trình hình thành quy điển Cựu Ước được dẫn dắt bởi chính Đức Chúa Trời qua các trước giả và sự công nhận của cộng đồng dân sự Ngài.
1. Tiêu Chuẩn Quy Điển: Các sách được đưa vào quy điển phải được viết bởi một tiên tri hoặc người được Chúa trực tiếp ủy nhiệm (Phục truyền 18:18), phải phù hợp với các mặc khải trước đó, và được dân sự của Đức Chúa Trời chấp nhận và sử dụng trong sự thờ phượng một cách rộng rãi và lâu dài. Thánh Vịnh 151, dù gắn liền với Đa-vít, có vẻ như được viết và lưu hành trong một nhóm nhỏ hơn, và không được tìm thấy trong các bản danh sách quy điển chính thức của người Do Thái (như được Philo và Josephus trích dẫn, hay Công vụ 24:14 nói về "mọi điều chép trong sách luật và các đấng tiên tri").
2. Sự Khẳng Định của Tân Ước: Chúa Giê-xu và các sứ đồ nhiều lần trích dẫn "Luật pháp, Tiên tri và Thánh Vịnh" (Lu-ca 24:44) như là toàn bộ Cựu Ước. Cách dùng từ này cho thấy một bộ Thánh Vịnh đã được xác định rõ ràng. Không có trích dẫn Tân Ước nào từ Thánh Vịnh 151.
3. Nguyên Tắc Sola Scriptura: Đây là trụ cột của Cải Chánh. Chúng ta tin rằng 66 sách trong Kinh Thánh (39 Cựu Ước + 27 Tân Ước) là đầy đủ (sufficient), có thẩm quyền (authoritative), và rõ ràng (clear) cho mọi vấn đề đức tin và nếp sống. Việc thêm vào bất kỳ văn bản nào khác, dù có giá trị lịch sử, sẽ làm sai lệch nguyên tắc này. Sự đầy đủ của Kinh Thánh được khẳng định:
"Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình, hầu cho người thuộc về Đức Chúa Trời được trọn vẹn và sắm sẵn để làm mọi việc lành." (II Ti-mô-thê 3:16-17).
Việc nghiên cứu về Thánh Vịnh 151 không chỉ là tìm hiểu lịch sử, mà còn đem lại những bài học thiêng liêng sâu sắc cho chúng ta ngày nay.
1. Trân Trọng và Vâng Theo Quy Điển Được Mặc Khải: Hành trình tìm hiểu về Thánh Vịnh 151 củng cố lòng biết ơn của chúng ta về sự quan phòng của Đức Chúa Trời trong việc bảo tồn Lời Ngài. Chúng ta được nhắc nhở để tin cậy và nghiên cứu sâu sắc 150 Thánh Vịnh đã được ban cho, vì chúng là "đủ" để dạy dỗ, an ủi, và hướng dẫn chúng ta. Thay vì tò mò về những văn bản ngoại kinh, hãy đầu tư thời gian khám phá sự phong phú vô tận trong những gì đã có.
2. Bài Học Về Sự Khiêm Nhường và Chiến Thắng Thuộc Về Chúa: Chủ đề chính của Thánh Vịnh 151 – Đa-vít, người chăn chiên nhỏ bé được Chúa cất nhắc và ban chiến thắng – là một chủ đề xuyên suốt Kinh Thánh. Đây chính là ân điển. Chúng ta có thể áp dụng điều này mỗi ngày: Khi đối diện với những "gô-li-át" của sự sợ hãi, tội lỗi, hay hoàn cảnh khó khăn, hãy nhớ rằng chiến thắng đến từ Chúa, không phải từ sức riêng. Hãy nói như Đa-vít:
"Đức Giê-hô-va là ánh sáng và là sự cứu rỗi tôi: tôi sẽ sợ ai? Đức Giê-hô-va là đồn lũy của mạng sống tôi: tôi sẽ kinh hãi ai?" (Thánh Vịnh 27:1).
3. Sự Thờ Phượng Chân Thật Xuất Phát Từ Tấm Lòng: Thánh Vịnh 151 nhấn mạnh hình ảnh Đa-vít làm đàn và ca ngợi Chúa nơi đồng vắng. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng sự thờ phượng không bị giới hạn trong đền thờ hay nghi thức, mà bắt nguồn từ một tấm lòng yêu mến, biết ơn Chúa trong mọi hoàn cảnh, dù là khiêm tốn và âm thầm nhất. Mỗi Cơ Đốc nhân đều có thể và nên trở thành "người chơi đàn" ca ngợi Chúa bằng chính đời sống, công việc và lời nói của mình.
4. Sự Khôn Ngoan Trong Việc Tiếp Cận Các Tài Liệu Tôn Giáo: Là tín hữu Tin Lành, chúng ta cần có sự phân biệt (diakrisis trong tiếng Hy Lạp, xem Hê-bơ-rơ 5:14). Các văn bản lịch sử, khảo cổ như Thánh Vịnh 151 có thể giúp hiểu bối cảnh, nhưng không bao giờ được đặt ngang hàng hoặc dùng để bổ sung, sửa đổi cho Lời Chúa đã được mặc khải trọn vẹn. Mọi sự dạy dỗ phải được kiểm nghiệm dưới ánh sáng của 66 sách Kinh Thánh.
Thánh Vịnh 151 là một cửa sổ thú vị vào thế giới tôn giáo và văn học Do Thái trong thời kỳ giao thoa giữa hai Ước. Nó cho thấy lòng ngưỡng mộ của người đời sau đối với Vua Đa-vít và ước muốn ghi lại những chi tiết mang tính cá nhân từ cuộc đời ông. Tuy nhiên, từ góc độ thần học Tin Lành, nó không phải là một phần của Lời Đức Chúa Trời được mặc khải và linh cảm, và do đó không có thẩm quyền đối với đức tin và sự thực hành của Hội Thánh.
Thay vì tập trung vào những điều "ở ngoài", chúng ta hãy cảm tạ Chúa vì kho báu vô giá Ngài đã ban: Kinh Thánh trọn vẹn và đầy đủ. Trong 150 Thánh Vịnh chính thống, chúng ta đã có trọn vẹn mọi cảm xúc, kinh nghiệm thuộc linh, lời tiên tri về Đấng Christ, và sự hướng dẫn cho đời sống thờ phượng. Hãy để lòng chúng ta, như Đa-vít, luôn khao khát ca ngợi Chúa và tìm kiếm sức mạnh từ Ngài, là Đấng ban chiến thắng trên mọi gô-li-át trong đời sống chúng ta.
"Lời Chúa là ngọn đèn cho chân tôi, Ánh sáng cho đường lối tôi." (Thánh Vịnh 119:105). Ánh sáng đó đã được ban đầy đủ và trọn vẹn trong Kinh Thánh. Hãy bước đi trong ánh sáng ấy.