Chúa Giê-su Là Ai? Khám Phá Cuộc Đời và Di Sản Của Ngài

Trong dòng chảy lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gây tranh cãi, vừa thu hút sự tôn kính và thay đổi cuộc đời hàng tỷ người như Giê-xu thành Na-xa-rét. Câu hỏi “Ngài là ai?” không chỉ là một cuộc điều tra lịch sử hay thần học, mà là câu hỏi quyết định vận mệnh đời đời của mỗi linh hồn. Phi-e-rơ đã tuyên xưng: “Ngài là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16). Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá thân vị, chức vụ, cuộc đời và di sản vĩnh cửu của Chúa Giê-su qua lăng kính Kinh Thánh, sử dụng các từ ngữ nguyên bản Hy Lạp và Hê-bơ-rơ để soi sáng ý nghĩa sâu xa.

Chúa Giê-su Christ sở hữu một thân vị kép, một mầu nhiệm mà Kinh Thánh gọi là “sự mầu nhiệm của sự tin kính” (1 Ti-mô-thê 3:16). Ngài hoàn toàn là Đức Chúa Trời và hoàn toàn là con người.

1. Ngài Là Đức Chúa Trời Trọn Vẹn (Thần Tánh): Kinh Thánh tuyên bố rõ ràng về thần tánh của Đấng Christ. Giăng mở đầu Phúc Âm bằng một tuyên ngôn chấn động: “Ban đầu có Ngôi Lời (Logos), Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta” (Giăng 1:1, 14). Từ Hy Lạp Logos không chỉ là “lời nói” mà chỉ về lý trí, nguyên lý thần thượng, sự biểu lộ trọn vẹn của Đức Chúa Trời. Chúa Giê-su tuyên bố: “Ta với Cha là một” (Giăng 10:30). Sứ đồ Phao-lô xác nhận: “Vì trong Ngài có mọi sự đầy đủ của bản thể Đức Chúa Trời ngự trong hình thể thể xác” (Cô-lô-se 2:9). Thần tánh của Ngài được bày tỏ qua quyền năng tha tội (Mác 2:5-7), tiếp nhận sự thờ phượng (Ma-thi-ơ 14:33), và danh xưng “Ta Là” (Egō Eimi) – danh xưng của Đức Giê-hô-va trong Cựu Ước (Giăng 8:58; so sánh Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14).

2. Ngài Là Con Người Trọn Vẹn (Nhân Tánh): Đồng thời, Ngài đã “tự bỏ mình đi, lấy hình tôi tớ... trở nên giống như loài người” (Phi-líp 2:7). Tên “Giê-su” là phiên âm của tiếng Hê-bơ-rơ Yeshua (יהושע), có nghĩa là “Giê-hô-va cứu rỗi” (Ma-thi-ơ 1:21). Ngài được sinh bởi một nữ đồng trinh (Ê-sai 7:14; Ma-thi-ơ 1:23), lớn lên, đói khát, mệt mỏi, khóc lóc và chịu đau đớn như chúng ta, nhưng không phạm tội (Hê-bơ-rơ 4:15). Nhân tánh trọn vẹn này khiến Ngài trở nên Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm thương xót, có thể cảm thương với những yếu đuối của chúng ta (Hê-bơ-rơ 2:17-18).

Danh hiệu “Christ” (Đấng Christ) là từ Hy Lạp Christos, dịch từ tiếng Hê-bơ-rơ Mashiach (משיח), nghĩa là “Đấng được xức dầu”. Trong Cựu Ước, các vị vua, thầy tế lễ, và tiên tri được xức dầu. Chúa Giê-su là Đấng Mết-si-a được hứa ban, hoàn thành cả ba chức vụ một cách trọn vẹn:

• Tiên Tri: Ngài là Đấng Tiên Tri mà Môi-se đã báo trước (Phục Truyền 18:15). Ngài rao giảng Phúc Âm Nước Đức Chúa Trời và mặc khải ý chỉ của Cha.
• Thầy Tế Lễ: Ngài dâng chính mình Ngài làm của lễ chuộc tội một lần đủ cả, và cầu thay cho chúng ta (Hê-bơ-rơ 9:11-14, 24).
• Vua: Ngài là Vua dòng Đa-vít, cai trị trong lòng người tin và sẽ trở lại để lập vương quốc hữu hình của Ngài (Lu-ca 1:32-33; Khải Huyền 19:16).

Danh hiệu “Chúa” (Kyrios trong tiếng Hy Lạp) là một tuyên bố về quyền tể trị tuyệt đối. “Nếu miệng ngươi xưng Đức Chúa Jêsus là Chúa (Kyrios) và lòng ngươi tin Đức Chúa Trời đã khiến Ngài từ kẻ chết sống lại, thì ngươi sẽ được cứu” (Rô-ma 10:9). Xưng Ngài là Chúa nghĩa là đầu phục mọi lãnh vực đời sống dưới sự cai trị của Ngài.

Cuộc đời Chúa Giê-su không phải là một huyền thoại, mà được ghi chép trong các sử liệu và đặc biệt là bốn sách Phúc Âm – những tài liệu có độ xác tín lịch sử cao.

1. Sự Giáng Sinh và Thời Gian Ẩn Dật: Sự giáng sinh ứng nghiệm hàng loạt lời tiên tri Cựu Ước (ví dụ: sanh tại Bết-lê-hem – Mi-chê 5:2; bởi nữ đồng trinh – Ê-sai 7:14). Ngài “tăng trưởng về khôn ngoan, vóc giạc và ân điển trước mặt Đức Chúa Trời và người ta” (Lu-ca 2:52), cho thấy một cuộc sống hoàn toàn bình thường nhưng vô tội.

2. Chức Vụ Công Khai: Khi chịu Giăng Báp-tít làm phép báp-têm, Ngài được Đức Chúa Cha xác nhận: “Nầy là Con yêu dấu của ta, đẹp lòng ta mọi đàng” (Ma-thi-ơ 3:17). Suốt ba năm rưỡi, Ngài dạy dỗ với thẩm quyền, chữa lành, đuổi quỷ, và bày tỏ quyền năng trên thiên nhiên. Các phép lạ (sēmeia – dấu kỳ) của Ngài không phải chỉ để thể hiện quyền năng, mà là những “dấu chỉ” để chỉ về thân vị và chức vụ cứu thế của Ngài (Giăng 20:30-31).

3. Sự Chết Chuộc Tội – Cốt Lõi Của Phúc Âm: Đỉnh điểm chức vụ Ngài là sự chết tự nguyện trên thập tự giá. Đây không phải là một tai nạn lịch sử, mà là mục đích chính Ngài đến thế gian: “Con người đã đến... phó sự sống mình làm giá chuộc (lytron) cho nhiều người” (Mác 10:45). Từ Hy Lạp lytron nghĩa là “giá chuộc”, tiền chuộc một nô lệ. Chúng ta là nô lệ cho tội lỗi và sự chết, và huyết của Chúa Giê-su là giá chuộc. Sứ đồ Phao-lô tóm tắt: “Đấng Christ đã vì tội lỗi chúng ta chịu chết... và Ngài đã được chôn, đến ngày thứ ba, Ngài sống lại, theo lời Kinh Thánh” (1 Cô-rinh-tô 15:3-4). Trên thập tự giá, Ngài gánh thay sự hình phạt mà chúng ta đáng chịu, thỏa mãn sự công bình thánh khiết của Đức Chúa Trời (Rô-ma 3:25-26).

4. Sự Phục Sinh – Bảo Chứng Của Sự Chiến Thắng: Ngôi mộ trống và những lần hiện ra của Chúa phục sinh là bằng chứng không thể chối cãi. Sự phục sinh (anastasis) của Ngài là chiến thắng vĩ đại trên tội lỗi, sự chết và Sa-tan. Như Phao-lô công bố: “Hỡi sự chết, sự thắng của mầy ở đâu? Hỡi sự chết, cái nọc của mầy ở đâu?” (1 Cô-rinh-tô 15:55). Sự phục sinh xác nhận Ngài đúng là Con Đức Chúa Trời (Rô-ma 1:4) và bảo đảm sự sống lại và sự sống đời đời cho những ai thuộc về Ngài.

5. Sự Thăng Thiên và Chức Vụ Đang Tiếp Diễn: Bốn mươi ngày sau khi phục sinh, Ngài thăng thiên trước sự chứng kiến của các môn đồ (Công Vụ 1:9). Hiện nay, Ngài đang ngồi bên hữu Đức Chúa Trời, cầu thay cho chúng ta (Rô-ma 8:34; Hê-bơ-rơ 7:25). Ngài cũng đang xây dựng Hội Thánh Ngài (Ma-thi-ơ 16:18) và chuẩn bị chỗ cho chúng ta (Giăng 14:2-3).

Di sản Chúa Giê-su để lại không phải là các công trình kiến trúc hay tác phẩm văn chương, mà là một thực thể sống và hy vọng sống động.

1. Hội Thánh – Thân Thể Của Đấng Christ: Ngài phán: “Ta sẽ lập Hội thánh ta” (Ma-thi-ơ 16:18). Hội Thánh (Ekklēsia) là cộng đồng những người được kêu gọi ra khỏi thế gian, được cứu chuộc bằng huyết Ngài. Hội Thánh là “thân thể của Đấng Christ”, và Ngài là đầu (Cô-lô-se 1:18). Đây là di sản cộng đồng vĩ đại nhất, vượt qua mọi biên giới chủng tộc, văn hóa và thời đại.

2. Kinh Thánh Tân Ước – Lời Chứng Về Ngài: Toàn bộ Tân Ước được viết bởi những người làm chứng hoặc môn đệ trực tiếp của các sứ đồ. Đây là tài liệu được Đức Thánh Linh cảm thúc, giải thích trọn vẹn ý nghĩa cuộc đời và công tác của Chúa Giê-su, và là quy chuẩn đức tin, thực hành cho mọi thế hệ Cơ Đốc nhân.

3. Lời Hứa Về Sự Tái Lâm và Vương Quốc Đời Đời: Di sản của Ngài bao gồm một lời hứa chưa hoàn thành: “Ta sẽ trở lại” (Giăng 14:3). Sự tái lâm của Ngài là hy vọng phước hạnh (makaria elpis) của Hội Thánh (Tít 2:13). Ngài sẽ trở lại để phán xét thế gian, tiêu diệt mọi sự dữ, và thiết lập trời mới đất mới, nơi sự công bình ngự trị (Khải Huyền 21:1-5).

Hiểu biết về Chúa Giê-su phải dẫn đến sự biến đổi đời sống. Dưới đây là những ứng dụng thiết thực:

1. Đặt Đức Tin và Sự Tin Cậy Nơi Ngài Là Cứu Chúa và Chúa: Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” đòi hỏi một sự đáp cá nhân. Bạn có tin Ngài là Con Đức Chúa Trời, Đấng chết thay cho tội lỗi bạn và sống lại không? Bạn có bằng lòng từ bỏ tội lỗi và tiếp nhận Ngài làm Cứu Chúa (Sōtēr) và Chúa (Kyrios) của đời mình không? Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất (Giăng 1:12).

2. Bước Đi Trong Mối Tương Giao và Sự Vâng Phục: Đời sống Cơ Đốc là một hành trình tương giao. Hãy dành thời gian cầu nguyện (trò chuyện với Chúa), học Kinh Thánh (lắng nghe Ngài phán), và vâng theo điều Ngài dạy dỗ. “Nếu các ngươi yêu mến ta, thì giữ các điều răn ta” (Giăng 14:15).

3. Sống Với Hy Vọng Và Mục Đích: Biết rằng bạn thuộc về Đấng Christ và tương lai đời đời đã được bảo đảm, bạn có thể sống giữa thế gian đầy rẫy hoạn nạn với sự bình an và hy vọng. Mọi công việc, mối quan hệ đều có thể được thực hiện như sự phục vụ Chúa (Cô-lô-se 3:23-24).

4. Trở Thành Chứng Nhân Về Ngài: Chúng ta được kêu gọi chia sẻ cho người khác về Chúa Giê-su mà chúng ta đã biết và kinh nghiệm. Hãy sẵn sàng làm chứng về ân điển Ngài trong cuộc sống hàng ngày (Công Vụ 1:8).

Chúa Giê-su là ai? Ngài là Đức Chúa Trời vĩ đại mặc lấy thân xác con người, là Đấng Mết-si-a được hứa ban, là Chiên Con chịu cắt đứt vì tội lỗi thế gian, là Đấng Phục Sinh đắc thắng, là Chúa đang trị vì, và là Bạn hữu của người tin. Di sản Ngài để lại là sự cứu rỗi, Hội Thánh, Lời Hằng Sống và hy vọng vinh quang về sự trở lại của Ngài. Câu trả lời của mỗi người cho câu hỏi này không chỉ định hình đời sống hiện tại mà còn quyết định định mệnh đời đời. Nguyện mỗi chúng ta, như Thô-ma, có thể quỳ xuống trước Đấng Phục Sinh và tuyên xưng: “Lạy Chúa tôi và Đức Chúa Trời tôi!” (Giăng 20:28).