Chúa Giê-su Là Ai? Tìm Hiểu Về Cuộc Đời và Di Sản của Ngài
Trong dòng chảy của lịch sử nhân loại, không một nhân vật nào vừa gần gũi lại vừa cao cả, vừa bí ẩn lại vừa được bày tỏ rõ ràng như Chúa Giê-su Christ. Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” không chỉ là một vấn đề lịch sử hay thần học, mà là câu hỏi định mệnh, quyết định đời đời cho mỗi linh hồn. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ dựa trên nền tảng Kinh Thánh, khảo sát thân vị, cuộc đời, sứ mệnh và di sản vĩnh cửu của Ngài, với mục đích dẫn người đọc đến chỗ nhận biết, tin cậy và tôn thờ Đấng Christ.
I. Danh Tính Căn Bản: Con Người, Con Đức Chúa Trời, và Chúa
Kinh Thánh giới thiệu Chúa Giê-su với ba danh tính căn cốt, hòa quyện một cách siêu nhiên trong một Ngôi vị.
1. Con Người Trọn Vẹn (Theanthropos - Đức Chúa Trời Nhập Thể): Chúa Giê-su không phải là một bóng ma hay một hiện thân tạm thời. Ngài đã trở nên xác thịt (Giăng 1:14). Ngài được sinh ra bởi một nữ đồng trinh (Ma-thi-ơ 1:23), lớn lên trong một gia đình (Lu-ca 2:52), biết đói, khát, mệt mỏi và đau đớn. Danh xưng “Con người” (trong tiếng Hy Lạp là ho huios tou anthropou) mà Ngài thường dùng để tự xưng, nhấn mạnh đến nhân tính đích thực của Ngài và liên hệ đến lời tiên tri trong Đa-ni-ên 7:13-14 về một Đấng đầy quyền năng đến từ trời. Trong Ngài, Đức Chúa Trời vô hạn đã tự nguyện mặc lấy sự hữu hạn của con người.
2. Con Độc Sanh của Đức Chúa Trời: Đây là danh tính thiêng liêng, khẳng định Ngài đồng bản thể với Đức Chúa Trời. Từ “độc sanh” trong tiếng Hy Lạp là monogenes, không chỉ có nghĩa “duy nhất được sinh ra” mà còn mang sắc thái “duy nhất, một loại” – nghĩa là Ngài cùng một bản chất với Cha. Giăng 1:1 tuyên bố: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời.” Chúa Giê-su chính là Ngôi Lời (Logos) ấy đã trở nên xác thịt. Trong thư tín, Sứ đồ Phao-lô xác quyết: “Vì trong Ngài có mọi sự đầy dẫy của bổn tánh Đức Chúa Trời” (Cô-lô-se 2:9).
3. Chúa và Christ (Đấng Chịu Xức Dầu): Danh hiệu “Chúa” (Kyrios trong Hy Lạp) là danh xưng tối cao, thường được dùng để dịch danh xưng GIA-VÊ (YHWH) trong Cựu Ước. Khi Tô-ma tuyên xưng “Lạy Chúa tôi và Đức Chúa Trời tôi!” (Giăng 20:28), ông đang công nhận thần tính đầy đủ của Chúa Giê-su. “Christ” (Christos) là từ Hy Lạp tương đương với “Mê-si” (Mashiach) trong tiếng Hê-bơ-rơ, nghĩa là “Đấng được xức dầu”. Ngài là Đấng được Đức Chúa Trời xức dầu, được hứa ban từ ngàn xưa để làm Vua, Thầy Tế Lễ và Tiên Tri trọn vẹn.
II. Sứ Mệnh Thiên Sai: Công Việc Của Đấng Christ Trên Thập Tự Giá
Cuộc đời Chúa Giê-su không phải là một chuỗi các sự kiện ngẫu nhiên, mà là một sự ứng nghiệm có chủ đích của các lời tiên tri Cựu Ước, hướng về đỉnh điểm là sự chết chuộc tội.
1. Sự Sống và Sự Dạy Dỗ Vương Quốc: Chúa Giê-su rao giảng “Tin Lành của nước Đức Chúa Trời” (Mác 1:15). Các phép lạ Ngài làm – chữa bệnh, đuổi quỉ, dẹp yên sóng gió, khiến kẻ chết sống lại – không chỉ là hành động nhân từ, mà là những dấu chỉ (semeia) xác nhận Nước Đức Chúa Trời đã đến giữa họ (Ma-thi-ơ 12:28). Luật pháp Ngài dạy đưa nguyên tắc đến chỗ trọn vẹn (Ma-thi-ơ 5:17), phơi bày tấm lòng con người và chỉ ra nhu cầu cần một sự công bình từ bên ngoài – chính sự công bình của Ngài.
2. Sự Chết Chuộc Tội – Công Lý và Ân Điển Gặp Nhau: Đây là trung tâm của Phúc Âm. Chúa Giê-su tuyên bố: “Con người đã đến... phó sự sống mình làm giá chuộc (lytron) cho nhiều người” (Mác 10:45). Từ lytron có nghĩa là “giá chuộc”, tiền phải trả để giải phóng một nô lệ. Sứ đồ Phao-lô giải thích: “Đấng Christ... đã vì chúng ta nộp mình cho Đức Chúa Trời làm tế lễ... để làm của lễ chuộc tội” (Ê-phê-sô 5:2), và “Đấng Christ chẳng hề biết tội lỗi, đã bị Đức Chúa Trời làm cho thành tội lỗi vì chúng ta, hầu cho chúng ta nhờ Đấng đó mà được trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời” (2 Cô-rinh-tô 5:21). Trên thập tự giá, Chúa Giê-su, Chiên Con của Đức Chúa Trời (Giăng 1:29), đã gánh lấy cơn thịnh nộ của Đức Chúa Trời đáng lẽ dành cho tội nhân, thỏa mãn hoàn toàn đòi hỏi công bình của Thánh Luật, và mở đường cho ân điển tha thội tuôn đổ.
3. Sự Sống Lại Vinh Hiển – Sự Chiến Thắng Tối Hậu: Nếu sự chết của Chúa là sự đền tội, thì sự sống lại của Ngài là sự xác nhận của Đức Chúa Trời rằng sự đền tội ấy đã được chấp nhận và hoàn tất (Rô-ma 4:25). Sự sống lại không phải là sự hồi sinh đơn thuần, mà là sự biến hóa sang một đời sống mới, bất diệt, vinh hiển. Nó là “trái đầu mùa” (1 Cô-rinh-tô 15:20) của sự phục sinh cho tất cả những ai thuộc về Ngài. Sự kiện lịch sử này xác chứng Ngài đắc thắng tội lỗi, sự chết và ma quỉ, và Ngài đúng là Con Đức Chúa Trời với quyền năng.
III. Địa Vị Hiện Tại và Tương Lai: Chúa Đang Ngự Trên Ngôi và Sự Tái Lâm
Sau khi phục sinh, Chúa Giê-su thăng thiên và hiện đang ngồi bên hữu Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 1:3; 10:12). Địa vị “bên hữu” biểu thị quyền năng, thẩm quyền tối cao và sự vinh hiển. Ngài đang làm Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm cầu thay cho dân sự Ngài (Hê-bơ-rơ 7:25), và là Chúa của Hội Thánh đang cai trị mọi sự.
Kinh Thánh hứa chắc rằng Ngài sẽ trở lại một cách hữu hình, cá nhân và vinh hiển. Sự tái lâm này không phải như lần thứ nhất trong sự khiêm nhường, mà là trong uy quyền và vinh quang để phán xét thế gian, tiêu diệt kẻ thù cuối cùng là sự chết, và thiết lập vương quốc vĩnh cửu của Ngài (Công vụ 1:11; Khải Huyền 19:11-16; 1 Cô-rinh-tô 15:24-26). Mọi đầu gối sẽ quỳ xuống, mọi lưỡi sẽ xưng nhận Giê-su Christ là Chúa (Phi-líp 2:10-11).
IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Việc hiểu biết Chúa Giê-su là ai không phải là một bài tập trí thức, mà phải dẫn đến sự biến đổi trong đời sống.
1. Đức Tin và Sự Cứu Rỗi Cá Nhân: Câu hỏi quan trọng nhất mỗi người phải đối diện là: “Đối với tôi, Chúa Giê-su là ai?” Câu trả lời của Phi-e-rơ “Chúa là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16) phải trở thành lời tuyên xưng cá nhân của đức tin. Sự cứu rỗi đến bởi tin nhận Chúa Giê-su là Chúa và tin rằng Đức Chúa Trời đã khiến Ngài từ kẻ chết sống lại (Rô-ma 10:9).
2. Sự Thờ Phượng và Vâng Phục: Nhận biết Ngài là Chúa đòi hỏi một đời sống đầu phục trọn vẹn. Chúng ta không còn sống cho chính mình, mà sống cho Đấng đã chết và sống lại vì chúng ta (2 Cô-rinh-tô 5:15). Mọi lĩnh vực đời sống – gia đình, công việc, tài chính – đều phải được đặt dưới sự cai trị của Đấng Christ.
3. Hy Vọng và An Ủi Trong Mọi Hoàn Cảnh: Vì Chúa chúng ta đã sống lại và đang ngự trên ngôi, chúng ta có một hy vọng sống. Sự chết không phải là hết. Sự khó khăn, bệnh tật, bất công dưới đất này không phải là câu chuyện cuối cùng. Chúng ta có thể vững lòng vì biết rằng Chúa đang cầm quyền và sẽ trở lại để khiến mọi sự nên mới.
4. Động Lực Truyền Giáo: Nếu Chúa Giê-su thật sự là Đường Đi, Lẽ Thật và Sự Sống, và chẳng bởi Ngài thì không ai được đến cùng Cha (Giăng 14:6), thì việc rao truyền Danh Ngài cho mọi dân tộc không phải là một lựa chọn, mà là mệnh lệnh tối cao và đặc ân lớn nhất (Ma-thi-ơ 28:18-20).
Kết Luận: Lời Mời Gọi Cá Nhân
Chúa Giê-su là ai? Ngài là Đức Chúa Trời vinh hiển mặc lấy thân phận con người. Ngài là Chiên Con toàn hảo gánh tội lỗi thế gian. Ngài là Đấng Christ phục sinh, chiến thắng sự chết. Ngài là Chúa tối cao đang trị vì và sẽ trở lại trong vinh quang. Và quan trọng hơn hết, Ngài muốn trở thành Cứu Chúa và Chúa của chính bạn.
Di sản của Ngài không phải là một tòa nhà hay một học thuyết trừu tượng, mà là một dân tộc được cứu chuộc – Hội Thánh – những người được tái sinh, được biến đổi bởi quyền năng Phúc Âm, và đang sống với niềm hy vọng vĩnh cửu về ngày Ngài trở lại. Lời mời gọi của Ngài vẫn còn vang vọng: “Hãy đến cùng ta... và ta sẽ cho các ngươi được an nghỉ” (Ma-thi-ơ 11:28). Sự nhận biết về Chúa Giê-su đòi hỏi một sự đáp ứng: hoặc bạn khước từ Ngài, hoặc bạn quỳ xuống thờ lạy Ngài. Không có lựa chọn trung lập.
“Ấy chính Ngài là đá bị các ngươi xây nhà bỏ ra, rồi trở nên đá góc nhà. Chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu.” – Công vụ 4:11-12