Cơ Đốc nhân nên đáp ứng thế nào trước nạn nghèo đói toàn cầu?

Nghèo đói toàn cầu không chỉ là một thống kê kinh tế hay một vấn đề xã hội; đó là một thực tại nhức nhối đối diện với lương tâm của Hội Thánh Chúa. Hàng triệu người thiếu thức ăn, nước sạch, chỗ ở, và cơ hội công bằng. Là những người mang danh Chúa Cứu Thế Giê-xu, chúng ta không thể dửng dưng. Câu hỏi then chốt không phải là "Có nên đáp ứng không?" mà là "Phải đáp ứng như thế nào theo Lời Chúa dạy?" Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào nền tảng Kinh Thánh, khai triển thần học về sự nghèo khó, và đưa ra khuôn mẫu ứng dụng thực tiễn cho từng cá nhân lẫn cộng đồng tin kính.

Ngay từ Cựu Ước, bản tính của Đức Chúa Trời đã được bày tỏ rõ ràng qua mối quan tâm đặc biệt của Ngài đối với người nghèo khó, cô thế, và bị áp bức.

1. Luật Pháp Mô-se và Sự Công Bình: Cả bộ luật Torah đều thấm nhuần tinh thần bảo vệ người nghèo. Luật dâng một phần mười, năm Sa-bát (năm thứ bảy), và năm hân hỉ (năm thứ năm mươi) đều có mục đích tái phân phối tài nguyên, xóa nợ, và phục hồi cơ hội (Lê-vi Ký 25, Phục-truyền 15). Đặc biệt, Phục-truyền Luật-lệ Ký 15:11 chép: "Vì sẽ không thiếu kẻ nghèo nàn trong xứ; cho nên ta truyền lịnh cho ngươi mà rằng: Khá mở rộng bàn tay ra cho anh em mình, kẻ thiếu thốn, và kẻ nghèo nàn ở trong xứ ngươi." Mệnh lệnh này không chỉ thừa nhận thực tại của sự nghèo khó mà còn đặt trách nhiệm tích cực lên cộng đồng.

2. Tiên Tri và Tiếng Gọi Công Lý: Các tiên tri lớn của Y-sơ-ra-ên đã lên tiếng mạnh mẽ chống lại sự bất công và thờ ơ với người nghèo. Tiên tri Ê-sai kêu gọi: "Hãy tìm kiếm sự công bình, hãy đỡ đần kẻ bị hà hiếp, hãy làm công bình cho kẻ mồ côi, hãy binh vực lẽ của người góa bụa." (Ê-sai 1:17). Tiên tri A-mốt quở trách những người giàu có ở Y-sơ-ra-ên vì đã "ép nài người nghèo khó và đè bẹp kẻ thiếu thốn" trong khi sống xa hoa (A-mốt 4:1, 8:4-6). Danh từ Hê-bơ-rơ "mishpat" (sự xét đoán/công lý) và "tsedaqah" (sự công bình/sự công chính) thường xuyên xuất hiện cùng nhau, cho thấy đối với Đức Chúa Trời, công lý không phải là một khái niệm trừu tượng, mà là hành động cụ thể để thiết lập sự ngay thẳng trong các mối quan hệ xã hội.

3. Chức Vụ Của Chúa Giê-xu Christ: Chúa Giê-xu, Đấng Mê-si, đã công bố sứ mệnh của Ngài trong Lu-ca 4:18-19 bằng lời tiên tri Ê-sai: "Thần của Chúa ngự trên ta; vì Ngài đã xức dầu cho ta đặng truyền tin lành cho kẻ nghèo... đặng rao cho kẻ bị cầm được tha, kẻ mù được sáng, kẻ bị hà hiếp được tự do." Chức vụ của Ngài là một chức vụ toàn diện, chữa lành cả linh hồn lẫn thân thể, phục hồi cả mối quan hệ với Đức Chúa Trời lẫn địa vị trong xã hội. Ngài đồng hóa mình với người nghèo và thiếu thốn một cách đáng kinh ngạc trong Ma-thi-ơ 25:31-46 (câu chuyện về chiên và dê), khi phán rằng những gì làm cho "một người trong những người rất hèn mọn nầy" tức là làm cho chính Ngài.

Để đáp ứng cách đúng đắn, chúng ta cần hiểu quan điểm Kinh Thánh về nguyên nhân của nghèo đói và mục đích của của cải.

1. Nguyên Nhân Phức Hợp: Kinh Thánh cho thấy nghèo đói có nhiều nguyên nhân: sự lười biếng cá nhân (Châm-ngôn 6:10-11), sự áp bức và bất công (A-mốt 2:6-7), tai ương tự nhiên (Rô-tơ 1:1), và cả cấu trúc tội lỗi của hệ thống xã hội. Vì vậy, không được đơn giản hóa và đổ lỗi hoàn toàn cho người nghèo. Cơ Đốc nhân cần sự khôn ngoan để phân biệt và đáp ứng phù hợp.

2. Sự Quản Lý (Stewardship) Thay Vì Quyền Sở Hữu Tuyệt Đối: Kinh Thánh dạy rõ rằng mọi vật đều thuộc về Chúa (Thi-thiên 24:1). Của cải chúng ta có chỉ là ủy thác, là "talents" (nén bạc - Ma-thi-ơ 25:14-30) để chúng ta quản lý cho mục đích của Ngài. Do đó, sự giàu có đi kèm với trách nhiệm lớn lao: "Vì người nào đã được ban cho nhiều, thì sẽ bị đòi lại nhiều; và người ta đã giao cho nhiều, thì sẽ đòi lại nhiều hơn." (Lu-ca 12:48).

3. Đức Tin và Việc Làm: Thư Gia-cơ là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ cho Hội Thánh. Sứ đồ viết: "Hỡi anh em, nếu ai nói mình có đức tin, song không có việc làm, thì ích chi chăng? Đức tin đó cứu người ấy được chăng? Ví thử có anh em hoặc chị em nào không quần áo mặc, thiếu của ăn uống hằng ngày, mà một kẻ trong anh em nói với họ rằng: "Hãy đi cho bình an, hãy sưởi cho ấm và ăn cho no", nhưng không cho họ đồ cần dùng về phần xác, thì có ích gì chăng? Về đức tin, cũng một lẽ ấy; nếu đức tin không sanh ra việc làm, thì tự mình nó chết." (Gia-cơ 2:14-17). Đức tin thật phải được chứng minh bằng hành động yêu thương cụ thể.

Từ nền tảng Kinh Thánh, chúng ta có thể xây dựng một mô hình đáp ứng toàn diện, từ cá nhân đến cộng đồng, từ cứu trợ đến thay đổi hệ thống.

1. Đáp Ứng Cá Nhân:
Cầu Nguyện với Sự Nhận Biết: Cầu nguyện không chỉ là xin Chúa giúp đỡ người nghèo, mà còn là xin Chúa mở mắt chúng ta để thấy họ như Ngài thấy, và xét lòng chúng ta về thái độ sở hữu, tiêu dùng.
Cho Đi Cách Kín Đáo và Rộng Rãi: Chúa Giê-xu dạy: "Song khi ngươi làm bố thí, đừng cho tay tả biết tay hữu làm việc gì" (Ma-thi-ơ 6:3). Cho đi phải xuất phát từ lòng thương xót (từ Hy Lạp "eleos"), không phải từ sự khoe khoang. Sự dâng hiểu thường xuyên cho Hội Thánh và các tổ chức Cơ Đốc uy tín là kênh quan trọng.
Sống Đơn Giản và Tiết Kiệm: Điều chỉnh lối sống, giảm tiêu thụ, chống chủ nghĩa tiêu dùng để có nhiều nguồn lực hơn chia sẻ và giảm gánh nặng lên môi trường – vốn thường ảnh hưởng nặng nề nhất đến người nghèo.

2. Đáp Ứng Cộng Đồng (Hội Thánh Địa Phương):
Phục Vụ và Lập Quỹ Từ Thiện: Hội Thánh đầu tiên đã thiết lập một mô hình chia sẻ tài sản tự nguyện để "trong vòng môn đồ không có ai thiếu thốn cả" (Công-vụ 4:34). Hội Thánh địa phương cần có các quỹ đặc biệt để giúp đỡ người trong và ngoài Hội Thánh gặp khủng hoảng (thức ăn, nhà ở, y tế).
Thiết Lập Các Chương Trình Phát Triển Bền Vững: Vượt trên việc cứu trợ khẩn cấp, Hội Thánh có thể hỗ trợ hoặc liên kết với các tổ chức để thực hiện các dự án dạy nghề, hỗ trợ vốn nhỏ, giáo dục... giúp người nghèo tự vươn lên.
Lên Tiếng cho Công Lý (Advocacy): Theo gương các tiên tri, Hội Thánh được kêu gọi làm tiếng nói cho người không có tiếng nói. Điều này có thể bao gồm việc giáo dục tín hữu về các vấn đề công lý, vận động chính sách công nhằm bảo vệ người yếu thế, và đối thoại với các nhà lãnh đạo.

3. Đáp Ứng Toàn Cầu (Hợp Tác và Ủy Thác):
Một Cơ Đốc nhân hay một Hội Thánh địa phương không thể tự giải quyết nạn nghèo đói toàn cầu. Chúng ta cần hợp tác.
Hỗ Trợ Các Tổ Chức Cứu Trợ và Phát Triển Cơ Đốc: Hãy tìm hiểu và ủng hộ tài chính, cầu nguyện cho các tổ chức như World Vision, Samaritan's Purse, Food for the Hungry... những tổ chức vừa đáp ứng nhu cầu thể chất, vừa mang Tin Lành đến cho người nghèo khó.
Tham Gia Các Phong Trào Công Lý Có Căn Cứ Kinh Thánh: Tham gia hoặc ủng hộ các phong trào chống nạn buôn người, cải thiện điều kiện lao động, bảo vệ môi trường... với tấm lòng và sự khôn ngoan được Chúa dẫn dắt.

1. Đánh Giá Cá Nhân: Dành thời gian kiểm điểm lại cách tiêu dùng, đầu tư và cho đi của mình. Ngân sách gia đình có phản ánh các ưu tiên của Nước Trời không?

2. Giáo Dục và Nhận Thức: Chủ động tìm hiểu về nguyên nhân nghèo đói ở địa phương và toàn cầu. Đọc sách, xem tài liệu từ góc nhìn Cơ Đốc.

3. Bắt Đầu Từ Nơi Bạn Đứng: Tình nguyện tại nhà bếp từ thiện địa phương, thăm hỏi người già neo đơn trong khu phố, hỗ trợ một đứa trẻ nghèo trong vùng thông qua Hội Thánh.

4. Cầu Nguyện Chiến Lược: Cầu nguyện cho các nhà lãnh đạo quốc gia và quốc tế có sự khôn ngoan và lòng công bình. Cầu nguyện cho các nhà truyền giáo và nhân viên cứu trợ đang làm việc tại những vùng khó khăn.

5. Truyền Cảm Hứng cho Người Khác: Chia sẻ những câu chuyện, bài học Kinh Thánh, và kinh nghiệm phục vụ của bạn trong nhóm nhỏ, lớp Trường Chúa Nhật để truyền lửa cho người khác.

Đáp ứng của Cơ Đốc nhân trước nghèo đói toàn cầu không xuất phát từ cảm giác tội lỗi hay áp lực xã hội, mà xuất phát từ ân điển đã nhận lãnh. Chính vì chúng ta đã được Đấng Christ, là Đấng "vốn giàu có, vì cớ anh em mà tự làm nên nghèo, hầu cho bởi sự nghèo của Ngài, anh em được nên giàu có" (II Cô-rinh-tô 8:9), nên chúng ta được giải phóng để rộng rãi. Công việc này đầy thách thức và đôi khi gây nản lòng, nhưng chúng ta có lời hứa: "Vậy, hỡi anh em yêu dấu, anh em hãy vững vàng, chớ rúng động, hãy làm công việc Chúa cách dư dật luôn, vì biết rằng công khó của anh em trong Chúa chẳng phải là vô ích đâu." (I Cô-rinh-tô 15:58). Mỗi bát cháo, món quà, lời cầu nguyện, và hành động công bình đều là một lời chứng về tình yêu của Đấng Christ và là dấu chỉ của Nước Trời đang đến – nơi sẽ không còn nghèo đói, khổ đau hay nước mắt nữa (Khải-huyền 21:4).