Một Cơ Đốc Nhân Có Nên Kỷ Niệm Ngày Trái Đất?
Chào bạn, là một nhà nghiên cứu Kinh Thánh, tôi hiểu rằng câu hỏi này không chỉ thuộc về văn hóa hay xã hội, mà thực chất là một câu hỏi thần học sâu sắc liên quan đến thế giới quan của Cơ Đốc nhân. Để trả lời, chúng ta không thể chỉ dựa trên cảm xúc hay xu hướng thời đại, mà phải quay về nền tảng Lời Đức Chúa Trời – Kinh Thánh – để tìm kiếm nguyên tắc đời đời. Bài viết này sẽ cùng bạn khám phá chủ đề này một cách toàn diện, với góc nhìn từ Sáng Thế Ký đến Khải Huyền.
Trước khi bàn đến một ngày kỷ niệm cụ thể, chúng ta phải thiết lập nền tảng: Quan điểm của Kinh Thánh về Trái Đất là gì?
1. Đức Chúa Trời là Chủ Sở Hữu Tối Thượng: Điều đầu tiên và quan trọng nhất Kinh Thánh tuyên bố là Trái Đất thuộc về Chúa. Thi Thiên 24:1 chép: “Đất và muôn vật trên đất, Thế gian và những kẻ ở trong đó đều thuộc về Đức Giê-hô-va.” Từ ngữ Hê-bơ-rơ cho “thuộc về” (לַֽיהוָה, *la-YHWH*) mang nghĩa sở hữu tuyệt đối. Lê-vi Ký 25:23 cũng nhấn mạnh: “Đất chớ nên bán hẳn, vì đất thuộc về ta.” Điều này đập tan mọi chủ nghĩa con người là trung tâm (anthropocentrism) hay thuyết thờ linh hồn đất (pantheism). Chúng ta không tôn thờ tạo vật, nhưng tôn kính Đấng Tạo Hóa.
2. Con Người Là Quản Gia (Steward) Được Ủy Thác: Khi Đức Chúa Trời dựng nên loài người, Ngài ban cho họ một vị trí và trách nhiệm đặc biệt. Sáng Thế Ký 1:26 ghi: “Đức Chúa Trời phán rằng: Chúng ta hãy làm nên loài người như hình ta và theo tượng ta, đặng quản trị… trên cả đất.” Động từ Hê-bơ-rơ “quản trị” (רדה, *radah*) không mang nghĩa bóc lột hay hủy diệt, nhưng là cai quản, chăm sóc, như một vị vua nhân từ cai trị dân chúng. Điều này được làm rõ hơn trong Sáng Thế Ký 2:15: “Giê-hô-va Đức Chúa Trời đem người ở vào vườn Ê-đen để trồng và giữ vườn.” Từ “giữ” (שׁמר, *shamar*) có nghĩa là bảo vệ, gìn giữ, canh giữ. Vậy, ngay từ ban đầu, thiên chức của con người là quản gia trung tín, chăm sóc và gìn giữ công trình sáng tạo tốt lành của Đức Chúa Trời.
3. Sự Sa Ngã và Hậu Quả Cho Đất Đai: Tội lỗi đã phá vỡ mối quan hệ hài hòa này. Sáng Thế Ký 3:17-18 ghi lại lời phán xét: “Đất sẽ bị rủa sả vì ngươi... nó sẽ sanh chông gai và cây tật lê cho ngươi.” Tội lỗi của con người không chỉ ảnh hưởng đến bản thân họ mà còn gây ra sự rủa sả và sự hư nát cho cả tạo vật (Rô-ma 8:20-22). Vấn đề môi trường ngày nay, ở một mức độ sâu xa, là hậu quả của tội lỗi – sự tham lam, ích kỷ, và sự thờ lạy tạo vật thay vì Đấng Tạo Hóa (Rô-ma 1:25).
Ngày Trái Đất (22 tháng 4) ra đời năm 1970 như một phong trào môi trường thế tục, nhấn mạnh đến ý thức bảo vệ hành tinh. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta cần phân biệt rõ:
A. Những Điểm Có Thể Đối Lập Với Niềm Tin Cơ Đốc:
- Chủ Nghĩa Vật Chất (Materialism) và Thuyết Phiếm Thần (Pantheism): Nhiều người tham gia với quan điểm rằng Trái Đất là tất cả, là “Mẹ Thiên Nhiên” cần được tôn thờ. Điều này trực tiếp vi phạm điều răn thứ nhất (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:3). Cơ Đốc nhân tin rằng thiên nhiên là công trình (creation), không phải là đấng sáng tạo (creator). Cô-lô-se 1:16-17 khẳng định: “Muôn vật đã được dựng nên trong Ngài (Christ)… và muôn vật đứng vững trong Ngài.”
- Chủ Nghĩa Nhân Bản (Humanism): Động lực đôi khi xuất phát từ việc cứu lấy chính loài người, đặt con người làm trung tâm và giải pháp tối thượng, mà quên đi Đấng Cứu Chuộc tối thượng là Chúa Giê-xu Christ.
B. Những Điểm Có Thể Đồng Điệu Với Trách Nhiệm Cơ Đốc:
- Lời Kêu Gọi Bảo Vệ và Gìn Giữ: Hoạt động dọn dẹp, trồng cây, tiết kiệm tài nguyên phản ánh phần nào trách nhiệm “trồng và giữ” mà Đức Chúa Trời giao.
- Nhận Thức Về Sự Hư Nát: Nó nhắc nhở về thực trạng ô nhiễm và suy thoái, là bằng chứng hữu hình cho hậu quả của tội lỗi và sự cần thiết của sự cứu chuộc toàn diện.
Đức tin Cơ Đốc không chỉ dừng ở việc “giữ gìn một khu vườn đã hư hoại”. Nó mang một viễn cảnh vĩ đại hơn: Sự Cứu Chuộc Toàn Vẹn (Cosmic Redemption).
Công trình của Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá không chỉ cứu chuộc linh hồn con người, mà còn hướng đến sự phục hồi cho mọi tạo vật. Cô-lô-se 1:19-20 tuyên bố: “Vì chưng Đức Chúa Trời đã vui lòng khiến mọi sự đầy dẫy của mình chứa trong Christ, và bởi Ngài mà làm nên hòa giải muôn vật với mình, bất luận vật ở trên đất hay vật ở trên trời.” Từ Hy Lạp “muôn vật” (τὰ πάντα, *ta panta*) bao hàm toàn bộ vũ trụ.
Rô-ma 8:19-21 là phân đoạn then chốt: “Thật thế, muôn vật (κτίσις, *ktisis* – tạo vật) hằng mong đợi sự tỏ ra của con cái Đức Chúa Trời… mà cũng sẽ được giải phóng khỏi làm tôi sự hư nát, đặng dự phần trong sự tự do vinh hiển của con cái Đức Chúa Trời.” Điều này cho thấy tạo vật đang “thở than” chờ đợi sự giải cứu sau cùng, khi con cái Đức Chúa Trời được hoàn toàn vinh hiển. Do đó, việc chăm sóc tạo vật hôm nay chính là một hành động tiên tri, một sự công bố trước về sự phục hồi sau cùng mà Đấng Christ sẽ thực hiện. Nó cho thế giới thấy rằng chúng ta tin vào một Đức Chúa Trời sẽ tạo dựng “Trời Mới Đất Mới, tại đó sự công bình ăn ở” (2 Phi-e-rơ 3:13).
Vậy, một Cơ Đốc nhân có nên tham gia Ngày Trái Đất? Câu trả lời không phải là “có” hoặc “không” đơn giản, mà là: “Chúng ta nên sống mỗi ngày như một ‘Ngày Quản Gia Trung Tín’ dưới sự chủ quyền của Đấng Christ.” Dưới đây là những nguyên tắc và ứng dụng cụ thể:
1. Động Cơ và Nền Tảng Đúng Đắn: Mọi hành động của chúng ta phải bắt nguồn từ sự vâng lời và tôn kính Chủ Nhân (Đức Chúa Trời), chứ không phải từ sự sợ hãi, chủ nghĩa môi trường cực đoan, hay mong muốn được người đời công nhận. Chúng ta chăm sóc Trái Đất vì chúng ta yêu mến Đấng Tạo Hóa và muốn làm vinh hiển Ngài (1 Cô-rinh-tô 10:31).
2. Sự Tham Gia Có Phân Biện (Discernment): Nếu tham gia các hoạt động Ngày Trái Đất, hãy:
- Tránh những sự kiện mang màu sắc thờ lạy thiên nhiên hay chủ nghĩa phiếm thần.
- Tận dụng cơ hội để làm chứng về Đấng Tạo Hóa. Khi ai đó hỏi tại sao bạn tham gia, hãy sẵn sàng nói: “Tôi làm điều này vì tôi tin Đức Chúa Trời đã giao cho chúng ta trách nhiệm chăm sóc hành tinh tuyệt vời này của Ngài.”
- Ưu tiên các hoạt động thực tế như trồng cây, dọn rác hơn là các buổi diễn thuyết mang tính ý thức hệ trái ngược với Kinh Thánh.
3. Sống Phong Cách Quản Gia Mỗi Ngày (Lối Sống Bền Vững Thuộc Linh): Đây là điều quan trọng hơn một ngày kỷ niệm:
- Tiết Kiệm và Chống Lãng Phí: Quản lý tốt tài nguyên nước, điện, thức ăn. Nhớ đến phép lạ Chúa Giê-xu hóa bánh ra nhiều, nhưng Ngài vẫn dạy: “Hãy lượm những miếng thừa, hầu cho không bị mất chút nào” (Giăng 6:12).
- Giản Dị và Chống Chủ Nghĩa Tiêu Thụ: Sống hài lòng với những gì mình có, chống lại văn hóa “dùng một lần” và mua sắm vô độ, vốn xuất phát từ lòng tham và sự không thỏa lòng (Hê-bơ-rơ 13:5).
- Tôn Trọng Sự Sống: Bảo vệ môi trường sống của muông thú, thể hiện lòng thương xót đối với công trình sáng tạo của Đức Chúa Trời (Châm Ngôn 12:10).
4. Cầu Nguyện Cho Tạo Vật và Rao Truyền Tin Lành: Hãy nhớ rằng giải pháp tối thượng cho tiếng thở than của tạo vật không phải là công nghệ xanh, mà là Tin Lành của Chúa Giê-xu Christ. Khi con người được biến đổi bởi ân điển, mối quan hệ với Đức Chúa Trời, với nhau và với tạo vật mới được phục hồi. Hãy cầu nguyện cho môi trường và tích cực rao truyền Tin Lành cứu rỗi.
Vậy, một Cơ Đốc nhân có nên kỷ niệm Ngày Trái Đất không? Nếu hiểu Ngày Trái Đất đơn thuần là một sự kiện thế tục với những triết lý đối nghịch với Kinh Thánh, thì chúng ta nên thận trọng và có sự phân biện. Nhưng nếu chúng ta nhìn thấy trong đó một lời nhắc nhở về trách nhiệm quản gia trung tín mà Đức Chúa Trời đã giao phó từ thuở ban đầu, thì nó có thể trở thành một cơ hội để thể hiện đức tin.
Tuy nhiên, đừng để sự trung tín của bạn bị giới hạn trong một ngày. Hãy để đời sống bạn trở thành một lời tuyên xưng sống động rằng: “Đất và muôn vật trên đất đều thuộc về Chúa.” Bằng cách quản lý khôn ngoan tài nguyên, sống giản dị, yêu thương công trình sáng tạo, và trên hết, rao truyền Tin Lành cứu chuộc cho mọi loài thọ tạo, bạn đang sống vì sự vinh hiển của Đấng Tạo Hóa và bày tỏ niềm hy vọng về Trời Mới Đất Mới.
“Hỡi Đức Giê-hô-va, Chúa chúng tôi, Danh Chúa được sang trọng trên khắp trái đất!” (Thi Thiên 8:9)