Người Cơ Đốc nên nhìn nhận chủ nghĩa hiện thực như thế nào?

Trong một thế giới đầy phức tạp với vô số triết lý và quan điểm, người tin Chúa Giê-xu thường đứng trước câu hỏi: Làm thế nào để đánh giá các hệ tư tưởng thế tục dưới ánh sáng của Lẽ Thật Kinh Thánh? Một trong những chủ nghĩa có ảnh hưởng sâu rộng, thường được mặc nhiên chấp nhận, là chủ nghĩa hiện thực. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát chủ nghĩa hiện thực từ lăng kính Kinh Thánh, phân tích những điểm tương đồng, khác biệt, và đưa ra một khuôn mẫu thần học để người Cơ Đốc có thể tương tác với nó một cách khôn ngoan và đức tin.

Chủ nghĩa hiện thực, trong bối cảnh triết học cơ bản, là quan điểm cho rằng thế giới vật chất tồn tại một cách khách quan, độc lập với tâm trí, nhận thức hay niềm tin của chúng ta. Nó khẳng định có một "thực tại" ở bên ngoài chúng ta, tuân theo các định luật tự nhiên, và chúng ta có thể nhận biết nó (dù không hoàn toàn) thông qua các giác quan và lý trí. Trái ngược với nó là chủ nghĩa duy tâm (cho rằng thực tại cơ bản là tinh thần/ý thức) hay chủ nghĩa hoài nghi (nghi ngờ khả năng nhận thức thực tại).

Trong văn học và nghệ thuật, chủ nghĩa hiện thực mô tả sự vật một cách chân thực, khách quan, không lãng mạn hóa hay lý tưởng hóa, thường tập trung vào những khía cạnh thông thường, thậm chí khắc nghiệt của cuộc sống.

Đối với người bình thường, "hiện thực" thường đồng nghĩa với việc "nhìn nhận sự việc đúng như nó là", chấp nhận những dữ kiện cứng rắn, thực tế, và từ bỏ những ảo tưởng. Tuy nhiên, câu hỏi thần học then chốt là: Đâu là "thực tại đúng như nó là" theo quan điểm của Đấng Tạo Hóa? Định nghĩa về "hiện thực" của chúng ta có bao quát toàn bộ phạm trù tồn tại mà Kinh Thánh mặc khải không?

Kinh Thánh, từ Sáng-thế-ký đến Khải-huyền, trình bày một quan điểm về thực tại vừa xác nhận vừa vượt trội hơn chủ nghĩa hiện thực thế tục. Chúng ta có thể gọi đây là "Hiện thực Cơ Đốc" hay "Hiện thực toàn diện theo Kinh Thánh", bao gồm hai lớp hiện thực gắn kết với nhau:

1. Hiện thực Vật chất/Tạo dựng: Kinh Thánh hoàn toàn xác nhận sự tồn tại khách quan của thế giới vật chất. Điều này rõ ràng ngay từ câu đầu tiên: "Ban đầu Đức Chúa Trời dựng nên trời đất" (Sáng-thế-ký 1:1). Thế giới này là thật, có thật, và được Chúa tuyên bố là "rất tốt lành" (Sáng-thế-ký 1:31). Thi-thiên 19:1 tuyên bố: "Các từng trời rao truyền sự vinh hiển của Đức Chúa Trời, Bầu trời giãi tỏ công việc tay Ngài." Vũ trụ vật chất này là tác phẩm của Ngài và phản ánh vinh quang Ngài.

2. Hiện thực Thuộc linh/Vĩnh cửu: Đây là điểm then chốt mà chủ nghĩa hiện thực thế tục thường bỏ qua hoặc phủ nhận. Kinh Thánh khẳng định có một thực tại thuộc linh, vô hình nhưng còn thực hơn và bền vững hơn thế giới vật chất tạm bợ này.

Vì chúng ta chẳng chăm sự thấy được, nhưng chăm sự không thấy được; vì những sự thấy được chỉ là tạm thời, mà sự không thấy được là đời đời không cùng vậy. (II Cô-rinh-tô 4:18)

Sứ đồ Phao-lô còn định nghĩa đức tin chính là công cụ để nhận biết thực tại thuộc linh ấy: "Đức tin là sự biết chắc vững vàng của những điều mình đương trông mong là bằng cớ của những điều mình chẳng xem thấy" (Hê-bơ-rơ 11:1). Thực tại này bao gồm sự tồn tại của Đức Chúa Trời (Giăng 4:24), các thiên sứ và ma quỷ (Ê-phê-sô 6:12), linh hồn con người (Truyền-đạo 12:7), thiên đàng và địa ngục (Khải-huyền 21:1-4; 20:15).

Như vậy, "hiện thực" đầy đủ theo Kinh Thánh không chỉ là thế giới hữu hình mà chúng ta sờ, nếm, thấy được, mà còn bao gồm toàn bộ thế giới vô hình, thuộc linh mà Đức Chúa Trời đã mặc khải.

A. Điểm Gặp Gỡ Có Thể Có:

• Xác Nhận Tính Khách Quan của Tạo Vật: Cả Kinh Thánh lẫn chủ nghĩa hiện thực đều phản đối chủ nghĩa duy tâm cực đoan phủ nhận thế giới vật chất. Người Cơ Đốc tin vào một thế giới thật, được tạo dựng có trật tự, có thể nghiên cứu và quản lý (Sáng-thế-ký 1:28).
• Giá Trị của Sự Chân Thật và Trung Thực: Tinh thần "nói thật" và "sống thật" phù hợp với đức tính chân thật của Đức Chúa Trời (Dân-số Ký 23:19) và mạng lệnh cho con dân Ngài: "Mỗi người trong anh em hãy chớ nói dối với người lân cận mình" (Cô-lô-se 3:9).
• Từ Chối Ảo Tưởng: Kinh Thánh kêu gọi chúng ta tỉnh thức và sáng suốt, không sống trong ảo tưởng (Rô-ma 12:3). Điều này có vẻ tương đồng với việc chủ nghĩa hiện thực từ chối những quan điểm mơ hồ, phi thực tế.

B. Những Xung Đột Căn Bản và Nguy Cơ:

1. Nguy Cơ của Chủ Nghĩa Duy Vật: Chủ nghĩa hiện thực triết học thường dẫn đến hoặc đi đôi với chủ nghĩa duy vật – tin rằng vật chất là thực tại tối hậu duy nhất. Điều này trực tiếp chống lại lẽ thật trọng tâm của Cơ Đốc giáo. Chúa Giê-xu phán: "Trời đất sẽ qua, nhưng lời ta nói chẳng bao giờ qua đi" (Mác 13:31). Vật chất là tạm thời, Lời Chúa (thuộc linh) mới là vĩnh cửu.

2. Giới Hạn Của Giác Quan và Lý Trí Tự Nhiên: Chủ nghĩa hiện thực đặt niềm tin lớn vào giác quan và lý trí con người để nhận biết thực tại. Tuy nhiên, Kinh Thánh cho biết tâm trí và nhận thức của con người đã bị sa ngã làm cho hư hoại (Rô-ma 1:21-22; I Cô-rinh-tô 2:14). Chúng ta cần sự mặc khải của Đức Chúa Trời qua Kinh Thánh và sự soi sáng của Đức Thánh Linh để hiểu đúng về thực tại tối hậu.

3. Phủ Nhận Chiều Kích Siêu Nhiên: Dạng hiện thực thế tục thường loại bỏ mọi yếu tố siêu nhiên, phép lạ, hoặc sự can thiệp trực tiếp của Đức Chúa Trời. Nhưng toàn bộ lịch sử cứu chuộc trong Kinh Thánh là lịch sử của sự can thiệp siêu nhiên: từ sự Sáng Tạo, sự Giáng sinh bởi nữ đồng trinh, các phép lạ của Chúa Giê-xu, cho đến sự Phục Sinh và Thăng Thiên của Ngài. Phao-lô khẳng định: "Ví thử Đấng Christ không từ kẻ chết sống lại, thì đức tin anh em cũng vô ích... chúng ta là kẻ nói dối về Đức Chúa Trời" (I Cô-rinh-tô 15:14-15). Phủ nhận siêu nhiên là phủ nhận chính cốt lõi của đức tin.

4. Sự Bi Quan và Vô Vọng: Chủ nghĩa hiện thực trong văn học/nghệ thuật thường dẫn đến cái nhìn bi quan, nhấn mạnh sự tầm thường, đau khổ và vô nghĩa của kiếp người mà không có lối thoát. Ngược lại, Cơ Đốc giáo nhìn nhận sự thật đen tối của tội lỗi và đau khổ (hiện thực về tình trạng sa ngã), nhưng chiếu rọi vào đó niềm hy vọng siêu việt của sự cứu chuộc, sự phục hồi và sự sống đời đời trong Chúa Cứu Thế Giê-xu (Rô-ma 5:20-21).

Vậy, người Cơ Đốc nên xây dựng một thế giới quan như thế nào? Chúng ta có thể gọi đó là "Hiện thực trong Đấng Christ" hoặc "Hiện thực được Chúa mặc khải", với các đặc điểm:

• Lấy Kinh Thánh Làm Nền Tảng Nhận Thức: Thực tại tối hậu không được định nghĩa bởi quan sát hạn hẹp của con người, mà bởi Lời Đức Chúa Trời. "Lời Chúa là chân thật" (Giăng 17:17).
• Công Nhận Cả Hai Chiều Kích: Sống với nhận thức rằng chúng ta đang cùng lúc tồn tại trong hai cõi thực: vật chất và thuộc linh. Chúng ta quản lý công việc vật chất (làm việc, học tập) nhưng luôn hướng lòng về cõi thuộc linh (cầu nguyện, thờ phượng, tìm kiếm Nước Đức Chúa Trời trước nhất - Ma-thi-ơ 6:33).
• Sống Với Hy Vọng Siêu Việt: Chúng ta có thể đối diện với những hiện thực khắc nghiệt nhất của cuộc đời (bệnh tật, thất bại, mất mát) không với sự bi quan hay cam chịu, mà với niềm hy vọng vững chắc vào sự hiện diện, sự an ủi của Chúa và sự sống lại cuối cùng. "Tôi đã bị đóng đinh vào thập tự giá với Đấng Christ, mà tôi sống, không phải là tôi sống nữa, nhưng Đấng Christ sống trong tôi" (Ga-la-ti 2:20). Đây là hiện thực thuộc linh sâu sắc nhất.

1. Trong Công Việc và Học Tập: Người Cơ Đốc có thể và nên là những người "thực tế" nhất, vì chúng ta tin vào một thế giới có trật tự do Chúa sáng tạo. Chúng ta lao động cách chăm chỉ, sáng tạo, sử dụng lý trí và kỹ năng để giải quyết vấn đề (Truyền-đạo 9:10). Nhưng động lực và mục đích tối thượng của chúng ta không phải là thành công vật chất, mà là làm sáng Danh Chúa và phục vụ người khác (I Cô-rinh-tô 10:31).

2. Trong Quan Hệ và Xã Hội: Chúng ta nhìn nhận con người một cách "hiện thực": họ là những tạo vật có hình ảnh Đức Chúa Trời nhưng đã sa ngã, có thể yêu thương nhưng cũng có thể tổn thương và phản bội. Điều này dạy chúng ta sống chân thật, tha thứ (Ê-phê-sô 4:25), và đặt niềm tin cuối cùng nơi Chúa chứ không nơi người đời (Thi-thiên 118:8).

3. Trong Đối Diện Khó Khăn: Khi gặp thử thách, chúng ta không chối bỏ thực tại khó khăn ("tích cực suy nghĩ" một cách mù quáng), cũng không chìm trong tuyệt vọng. Thay vào đó, chúng ta thừa nhận nó, nhưng đồng thời nhìn lên Đấng Christ là nguồn sức mạnh và hy vọng. Như Phao-lô đã học: "Tôi làm được mọi sự nhờ Đấng ban thêm sức cho tôi" (Phi-líp 4:13).

4. Trong Việc Rao Giảng Tin Lành: Chúng ta cần trình bày đức tin Cơ Đốc không phải như một "ảo tưởng an ủi" hay "chuyện cổ tích", mà như sự thật tối hậu về thực tại. Tin Lành giải quyết những vấn đề hiện thực nhất của con người: tội lỗi, sự chết, và sự trống rỗng trong tâm hồn. Chúng ta mời gọi người khác bước vào thực tại đầy đủ và đời đời trong Chúa Giê-xu.

Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi để có cái nhìn rõ ràng và sâu sắc nhất về thực tại – cái nhìn được Đức Chúa Trời mặc khải. Chúng ta tôn trọng thế giới vật chất như tạo vật tốt lành của Ngài, nhưng không bị nó giam hãm. Chúng ta sống trên đất với hai chân đứng vững trên mặt đất, nhưng đôi mắt đức tin hướng về trời.

Chủ nghĩa hiện thực thế tục, với sự nhấn mạnh vào cái nhìn thấy, có thể là một đối tác đối thoại, nhưng không bao giờ là khuôn mẫu tối hậu. Thế giới quan của chúng ta phải được xây dựng trên Lẽ Thật vĩnh cửu của Kinh Thánh và con người vĩ đại nhất trong lịch sử – Chúa Giê-xu Christ, Đấng chính là hiện thân của Đức Chúa Trời trong thế giới vật chất, Đấng đã chết và sống lại để đem chúng ta vào thực tại đời đời với Ngài.

Hãy sống như những công dân của Nước Trời, khôn ngoan, thực tế, nhưng luôn tràn đầy hy vọng siêu nhiên, vì chúng ta biết rằng hiện thực cuối cùng không phải là sự hư mất, đau khổ hay sự chết, mà là sự chiến thắng, sự phục hồi và sự sống vĩnh cửu trong Chúa Cứu Thế của chúng ta. A-men.