Lòng Đức Chúa Trời
Một trong những khát khao sâu xa nhất của con người, đặc biệt là người tin Chúa, là được biết và hiểu rõ Đấng mình tôn thờ. Chúng ta thường hỏi: “Làm sao tôi biết được ý muốn Ngài trong quyết định này?” hay “Ngài nghĩ gì về tình huống tôi đang đối diện?”. Tuy nhiên, trước khi biết ý muốn của Đức Chúa Trời, chúng ta cần phải biết chính lòng của Ngài. “Lòng” ở đây không chỉ là cơ quan cảm xúc, mà là cốt lõi, bản chất, tâm tình, ý định và mục đích sâu thẳm nhất của Đấng Tạo Hóa. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để khám phá: Làm thế nào một tạo vật hữu hạn có thể biết được lòng của Đấng Vô Hạn?
Trong tiếng Hê-bơ-rơ (Cựu Ước), từ “lòng” là לֵב (lev) hoặc לֵבָב (levav). Nó không chỉ chỉ nơi cảm xúc phát sinh, mà còn là trung tâm của trí tuệ, ý chí, tính cách và sự quyết định (Châm Ngôn 4:23). Trong tiếng Hy Lạp (Tân Ước), từ tương đương là καρδία (kardia), cũng mang ý nghĩa tương tự. Vì vậy, khi nói đến “lòng Đức Chúa Trời”, chúng ta nói đến bản tính cốt lõi, ý định thầm kín, tâm tình và mục đích tối hậu của Ngài.
Kinh Thánh khẳng định rằng loài người không thể tự mình thấu hiểu lòng Đức Chúa Trời: “Vì sự cao cả của Đức Giê-hô-va không thể dò xét được” (Thi Thiên 145:3). Tiên tri Ê-sai cũng xác nhận: “Đức Giê-hô-va phán: Ý tưởng ta chẳng phải ý tưởng các ngươi, đường lối các ngươi chẳng phải đường lối ta. Vì các từng trời cao hơn đất bao nhiêu, thì đường lối ta cao hơn đường lối các ngươi, ý tưởng ta cao hơn ý tưởng các ngươi bấy nhiêu” (Ê-sai 55:8-9). Sự thật này có thể khiến chúng ta nản lòng. Nhưng tin mừng là: Đức Chúa Trời đã muốn bày tỏ lòng Ngài cho chúng ta.
Cách đầu tiên và nền tảng để biết lòng Đức Chúa Trời là nhìn vào bản tánh của Ngài – những gì Ngài vốn có và tự bày tỏ về chính mình.
- Tình Yêu Thương (Agape): Bản chất cốt lõi của Đức Chúa Trời là tình yêu. Sứ đồ Giăng tuyên bố: “Đức Chúa Trời là sự yêu thương” (1 Giăng 4:8). Từ ngữ Hy Lạp agapē chỉ về tình yêu có chủ đích, hy sinh, vô điều kiện và trung tín. Lòng Ngài là lòng yêu thương. Mọi hành động, ngay cả sự đoán phạt, đều xuất phát từ bản tánh thánh khiết yêu thương này.
- Thánh Khiết: Đức Chúa Trời là thánh (Ê-sai 6:3). Chữ “thánh” (qadosh trong Hê-bơ-rơ, hagios trong Hy Lạp) mang nghĩa “biệt riêng ra, tinh sạch, hoàn toàn khác biệt với mọi điều ô uế”. Lòng Ngài ghét tội lỗi vì nó phá hoại mối tương giao và làm hư hại tạo vật Ngài yêu.
- Công Bình và Ngay Thẳng: “Đức Giê-hô-va yêu sự công bình và ngay thẳng” (Thi Thiên 33:5). Lòng Ngài luôn hướng đến việc thiết lập sự ngay thẳng, phán xét công bằng và binh vực kẻ bị áp bức.
- Thương Xót và Nhân Từ: Đây là đặc tính nổi bật trong sự tự giới thiệu của Đức Chúa Trời với Môi-se: “Đức Giê-hô-va! Đức Giê-hô-va! là Đức Chúa Trời nhân từ, thương xót, chậm giận, đầy dẫy ân huệ và thành thực” (Xuất Ê-díp-tô Ký 34:6). Lòng Ngài đầy lòng thương xót đối với những ai ăn năn và đau khổ.
Biết bản tánh Ngài là chìa khóa để giải mã mọi hành động của Ngài trong lịch sử và trong đời sống chúng ta. Nếu một việc xảy ra có vẻ khó hiểu, hãy đặt nó dưới ánh sáng của bản tánh Ngài: Ngài là tình yêu, thánh khiết, công bình và hay thương xót.
Đây là đỉnh điểm của sự mặc khải. Nếu Cựu Ước cho chúng ta thấy lòng Đức Chúa Trời qua lời phán và công việc, thì Tân Ước cho chúng ta thấy Lòng ấy trong một Con Người.
Sứ đồ Giăng gọi Chúa Giê-xu là “Logos” (Ngôi Lời) – sự bày tỏ trọn vẹn và có tính cách ngôi vị của Đức Chúa Trời (Giăng 1:1, 14). Chúa Giê-xu tuyên bố: “Ai đã thấy ta, tức là đã thấy Cha” (Giăng 14:9). Vì vậy, để biết lòng Đức Chúa Trời, chúng ta không cần tìm đâu xa hơn cuộc đời, chức vụ, sự chết và sự sống lại của Đấng Christ.
- Qua sự nhập thể: Ngài “ở giữa chúng ta” (Giăng 1:14). Đức Chúa Trời vĩ đại đã tự hạ mình, mang lấy thân xác con người. Điều này cho thấy lòng Ngài muốn đồng cảm, gần gũi và liên hệ với tạo vật.
- Qua lời giảng dạy và hành động: Chúa Giê-xu bày tỏ lòng thương xót với người tội lỗi (Ma-thi-ơ 9:10-13), sự công bình với kẻ giả hình (Ma-thi-ơ 23), sự quan tâm đến trẻ em (Mác 10:13-16), và quyền năng trên thiên nhiên, bệnh tật, ma quỷ. Mỗi phép lạ là một “dấu chỉ” (sēmeion) bày tỏ lòng Ngài muốn phục hồi một thế gian đang hư hoại.
- Qua thập tự giá: Đây là sự bày tỏ vĩ đại nhất về lòng Đức Chúa Trời. “Đức Chúa Trời tỏ lòng yêu thương Ngài đối với chúng ta, khi chúng ta còn là người có tội, thì Đấng Christ vì chúng ta chịu chết” (Rô-ma 5:8). Thập tự giá cho thấy: 1) Lòng Ngài ghét tội lỗi kinh khủng đến mức phải trả giá bằng sự chết của Con Một; 2) Lòng Ngài yêu tội nhân sâu đậm đến mức sẵn sàng trả giá ấy thay cho họ.
- Qua sự phục sinh: Bày tỏ quyền năng chiến thắng sự chết và lòng Ngài muốn ban sự sống đời đời cho những ai tin.
Do đó, nếu muốn biết Đức Chúa Trời nghĩ gì về tội lỗi, hãy nhìn lên thập tự giá. Muốn biết Ngài nghĩ gì về bạn, hãy nhìn lên thập tự giá. Đó là tấm gương phản chiếu rõ nhất lòng của Cha Thiên Thượng.
Chúa Giê-xu là Ngôi Lời (Logos) sống động, còn Kinh Thánh là Lời (logos) được viết ra. Chúng không tách rời nhau. Thánh Linh, Đấng linh cảm Kinh Thánh (2 Phi-e-rơ 1:21), cũng chính là Thánh Linh làm chứng về Đấng Christ (Giăng 15:26).
Phao-lô viết: “Ấy vậy, Kinh Thánh đã dùng sự khôn ngoan mà làm cho người ấy được sự cứu rỗi bởi đức tin trong Đức Chúa Jêsus Christ. Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình” (2 Ti-mô-thê 3:15-16). Kinh Thánh không chỉ là sách lịch sử hay luân lý; đó là phương tiện Đức Chúa Trời dùng để bày tỏ chính Ngài, ý định cứu chuộc và ý muốn của Ngài cho dân sự.
Khi đọc Kinh Thánh với tấm lòng cầu nguyện, chúng ta không chỉ học về Đức Chúa Trời, mà còn được gặp gỡ Ngài. Thánh Linh dùng Lời Chúa để phán với lòng chúng ta, “vì lời của Đức Chúa Trời là lời sống và linh nghiệm” (Hê-bơ-rơ 4:12). Mỗi phân đoạn, từ sự sáng tạo đến sự tái lâm, đều góp phần vẽ nên bức tranh về một Đức Chúa Trời có lòng yêu thương, thánh khiết, trung tín và đầy mục đích.
Sau khi Chúa Giê-xu thăng thiên, Ngài sai Đức Thánh Linh đến. Một trong những chức vụ chính của Thánh Linh là dạy dỗ và dẫn chúng ta vào mọi lẽ thật (Giăng 16:13). Làm thế nào Thánh Linh bày tỏ lòng Đức Chúa Trời?
- Ngài làm chứng với lòng chúng ta: “Ấy chính Đức Thánh Linh đã làm chứng cho lòng chúng ta rằng chúng ta là con cái Đức Chúa Trời” (Rô-ma 8:16). Ngài xác nhận mối liên hệ cha-con, là biểu hiện cụ thể của tình yêu thương trong lòng Đức Chúa Trời.
- Ngài giúp chúng ta cầu nguyện: “Đức Thánh Linh lấy sự thở than không thể nói ra được mà cầu khẩn thay cho chúng ta” (Rô-ma 8:26). Khi chúng ta không biết cầu nguyện thế nào, chính Thánh Linh cầu thay theo ý muốn (theléma) của Đức Chúa Trời. Ngài kết nối lòng chúng ta với lòng Cha.
- Ngài ban cho sự khôn ngoan và sự mặc khải: Phao-lô cầu nguyện cho tín hữu Ê-phê-sô được “thần của sự khôn ngoan và của sự tỏ ra” để biết Chúa hơn (Ê-phê-sô 1:17). Thánh Linh mở mắt thuộc linh để chúng ta hiểu biết những điều sâu nhiệm của Đức Chúa Trời (1 Cô-rinh-tô 2:10-12).
Kiến thức về thần học sẽ trở nên vô ích nếu không áp dụng vào đời sống. Dưới đây là những bước thực hành:
- Đắm Mình Trong Lời Chúa Cách Có Hệ Thống: Đừng chỉ đọc để lấy thông tin, nhưng hãy đọc với câu hỏi: “Phân đoạn này bày tỏ điều gì về bản tánh và tấm lòng của Đức Chúa Trời?” Hãy suy ngẫm (meditate) và ghi nhớ.
- Cầu Nguyện Với Thái Lòng Tìm Kiếm: Trước khi hỏi “Chúa ơi, con phải làm gì?”, hãy cầu nguyện rằng: “Lạy Cha, xin bày tỏ chính Ngài cho con. Cho con biết lòng Ngài trong tình huống này.” Hãy thinh lặng lắng nghe sự dẫn dắt của Thánh Linh qua Lời Chúa đã đọc.
- Nhìn Mọi Sự Việc Qua Lăng Kính Chúa Giê-xu: Khi đối diện với một quyết định hay thử thách, hãy tự hỏi: “Điều nào phản ánh đúng nhất tấm lòng của Chúa Giê-xu được bày tỏ trong Phúc Âm?” Hành động nào mang tính yêu thương, thánh khiết, thương xót và công bình như Ngài?
- Vâng Lời Trong Những Điều Đã Được Tỏ Rõ: Chúng ta thường muốn biết ý muốn tương lai trong khi bỏ qua ý muốn hiện tại đã được bày tỏ rõ trong Kinh Thánh (như yêu thương, tha thứ, sống thánh khiết, làm chứng...). Khi chúng ta trung tín vâng theo những điều đã biết, Thánh Linh sẽ thường dẫn chúng ta sâu hơn vào sự hiểu biết những điều chưa biết.
- Sống Trong Sự Hiệp Một Với Hội Thánh: Đức Chúa Trời thường dùng những tín hữu trưởng thành và khôn ngoan khác để khuyên bảo, sửa dạy chúng ta (Châm Ngôn 11:14). Lòng Đức Chúa Trời có thể được xác nhận qua sự đồng thuận thuộc linh trong Hội Thánh.
- Tập Nhận Biết Tiếng Chúa Qua Sự Bình An: Cô-lô-se 3:15 dạy: “Nguyền xin sự bình an của Đấng Christ cai trị trong lòng anh em”. Trong tiếng Hy Lạp, “cai trị” (brabeuō) có nghĩa như một trọng tài phân xử. Khi chúng ta tìm kiếm ý Chúa, sự bình an siêu nhiên của Ngài có thể là “trọng tài” xác nhận rằng chúng ta đang đi đúng hướng theo lòng Ngài.
Biết lòng Đức Chúa Trời không phải là một bí quyết bí truyền dành cho giới tinh hoa thuộc linh, mà là đặc ân và mối quan hệ dành cho mọi con cái Ngài. Chúng ta biết lòng Ngài không phải bằng nỗ lực trí tuệ siêu phàm, nhưng bằng đức tin khiêm nhường đón nhận sự mặc khải Ngài đã ban: qua bản tánh Ngài, qua Chúa Giê-xu Christ – Ngôi Lời nhập thể, qua Kinh Thánh – Lời thành văn, và qua Thánh Linh – Đấng dạy dỗ.
Hành trình biết lòng Cha là hành trình cả đời, đầy kinh ngạc và thỏa lòng. Mỗi ngày, chúng ta có thể cầu nguyện như Đa-vít: “Hỡi Đức Chúa Trời, xin hãy dò xét tôi, và biết lòng tôi; hãy thử thách tôi, và biết tư tưởng tôi” (Thi Thiên 139:23). Và khi chúng ta mở lòng ra với Ngài, chúng ta sẽ khám phá rằng lòng Ngài đầy tình yêu thương diệu kỳ dành cho chúng ta, một tình yêu đã được định sẵn từ trước khi sáng thế và được bảo đảm trên thập tự giá.
“Đức Chúa Trời đã soi sáng lòng chúng tôi, đặng sự sáng của sự hiểu biết về vinh hiển Đức Chúa Trời soi trong mặt Đức Chúa Jêsus Christ được rực rỡ.” (2 Cô-rinh-tô 4:6)