Tại sao sự hiểu biết Kinh Thánh là quan trọng?

Trong thời đại của thông tin tràn ngập và những tiếng nói đa chiều, Hội Thánh Chúa đứng trước một thách thức không nhỏ: làm thế nào để phân biệt chân lý với sự sai lạc, ánh sáng với bóng tối? Câu trả lời then chốt không nằm đâu xa, mà chính ở trong Lời Hằng Sống của Đức Chúa Trời – Kinh Thánh. Sứ đồ Phao-lô căn dặn người lãnh đạo trẻ Ti-mô-thê: “Hãy chuyên tâm cho được đẹp lòng Đức Chúa Trời như người làm công không chỗ trách được, lấy lòng ngay thẳng giảng dạy lời của lẽ thật” (2 Ti-mô-thê 2:15). Cụm từ “lấy lòng ngay thẳng giảng dạy” trong nguyên văn Hy Lạp là “orthotomounta ton logon tēs alētheias” (ὀρθοτομοῦντα τὸν λόγον τῆς ἀληθείας), mang ý nghĩa sâu xa là “cắt cho đúng, chia cho thẳng, trình bày cách chính xác” Lời của lẽ thật. Điều này đòi hỏi một sự hiểu biết thấu đáo, nghiêm túc, không hời hợt. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá lý do tại sao sự hiểu biết Kinh Thánh không chỉ là một hoạt động tôn giáo, mà là nền tảng sống còn cho đời sống đức tin, sự tăng trưởng thuộc linh và sự vững vàng của mỗi Cơ Đốc nhân cũng như toàn thể Hội Thánh.

Trước hết, sự hiểu biết Kinh Thánh quan trọng vì chính bản chất của Kinh Thánh. Kinh Thánh không phải là một quyển sách triết học hay lịch sử thông thường, mà là Lời được Đức Chúa Trời hà hơi. Trong 2 Ti-mô-thê 3:16 chép: “Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời hà hơi”. Từ “hà hơi” (Hy Lạp: theopneustos - θεόπνευστος) có nghĩa đen là “được Đức Chúa Trời thở ra”. Điều này khẳng định nguồn gốc thần thượng và thẩm quyền tối thượng của Kinh Thánh. Sứ đồ Phi-e-rơ cũng xác nhận: “Ấy chẳng phải bởi ý một người nào mà lời tiên tri đã đến, nhưng ấy là bởi Đức Thánh Linh cảm động mà người ta đã nói bởi Đức Chúa Trời” (2 Phi-e-rơ 1:21).

Vì Kinh Thánh là Lời của chính Đức Chúa Trời, nên hiểu biết Kinh Thánh chính là hiểu biết tâm ý, bản tính, ý chỉ và kế hoạch cứu rỗi của Ngài. Qua Kinh Thánh, Đức Chúa Trời bày tỏ chính Ngài cho con người. Nếu không nghiên cứu, suy ngẫm và hiểu biết Kinh Thánh, chúng ta đang từ chối phương tiện chính yếu mà Đức Chúa Trời dùng để phán với chúng ta ngày nay. Chúa Giê-xu, khi đối diện với cám dỗ trong đồng vắng, đã ba lần dùng Lời Chúa (Phúc Âm Ma-thi-ơ 4:4, 7, 10) để đánh bại ma quỷ, cho thấy quyền năng và sự cần thiết của Lời Đức Chúa Trời đã được hiểu và áp dụng đúng chỗ.

Mục đích tối thượng của sự hiểu biết Kinh Thánh không phải là tích lũy kiến thức tôn giáo, mà là để nhận biết chính Đức Chúa Trời và Con Ngài là Chúa Cứu Thế Giê-xu. Chính Chúa Giê-xu đã quở trách những người nghiên cứu Kinh Thánh mà không nhận ra Ngài: “Các ngươi dò xem Kinh Thánh, vì tưởng bởi đó được sự sống đời đời: ấy là Kinh Thánh làm chứng về ta vậy. Các ngươi không muốn đến cùng ta để được sự sống!” (Giăng 5:39-40). Toàn bộ Cựu Ước là một sự chuẩn bị, hình bóng và tiên tri về Đấng Mê-si. Tân Ước là sự bày tỏ trọn vẹn và giải thích về công trình cứu chuộc của Ngài.

Từ ngữ “nhận biết” trong Kinh Thánh (Hy Lạp: ginōskō - γινώσκω; Hê-bơ-rơ: yada - יָדַע) thường mang ý nghĩa thân mật, trải nghiệm, không chỉ là tri thức lý thuyết. Ô-sê 6:6 tuyên bố: “Vì ta ưa sự nhân từ, không ưa của tế lễ; ta ưa sự nhận biết Đức Chúa Trời hơn là của lễ thiêu”. Sự nhận biết Đức Chúa Trời ở đây đến từ việc lắng nghe và hiểu Lời Ngài. Không có sự hiểu biết Kinh Thánh đúng đắn, hình ảnh về Đức Chúa Trời trong chúng ta dễ bị bóp méo bởi cảm xúc, văn hóa hoặc những giáo lý sai lầm.

Sứ đồ Phao-lô cảnh báo rõ ràng về những ngày sau rốt: “Vì sẽ có một thời kia, người ta không chịu nghe đạo lành; nhưng vì họ ham nghe những lời êm tai, theo tư dục mà nhóm họp các giáo sư xung quanh mình, bịt tai không nghe lẽ thật, mà xây hướng về chuyện huyễn” (2 Ti-mô-thê 4:3-4). Ma quỷ, kẻ thù của linh hồn, là “kẻ nói dối và là cha sự nói dối” (Giăng 8:44). Một trong những chiến thuật chính của nó là bóp méo Lời Đức Chúa Trời, như đã làm với Ê-va trong vườn Ê-đen (Sáng Thế Ký 3:1-5).

Chúa Giê-xu đã dùng sự hiểu biết chính xác về Kinh Thánh để đánh bại sự cám dỗ và xuyên tạc của Sa-tan (Ma-thi-ơ 4:1-11). Tương tự, Cơ Đốc nhân được kêu gọi để “phải có lòng yêu thương, và làm cho sung mãn về sự hiểu biết trọn vẹn của Đức Chúa Trời, để anh em có thể phân biệt được điều tốt hơn” (Phi-líp 1:9-10). Sự “phân biệt” (Hy Lạp: dokimazō - δοκιμάζω) này là khả năng thử nghiệm, đánh giá để nhận ra điều thật và điều giả. Khả năng này chỉ có được khi tâm trí chúng ta được Lời Chúa uốn nắn và hướng dẫn (Rô-ma 12:2).

Lời Chúa không chỉ để phòng thủ, mà còn để tấn công, xây dựng và biến đổi. “Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời hà hơi, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình, hầu cho người thuộc về Đức Chúa Trời được trọn vẹn và sắm sẵn để làm mọi việc lành” (2 Ti-mô-thê 3:16-17). Bốn chức năng này – dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy trong sự công bình – đều đòi hỏi sự hiểu biết. Làm sao chúng ta có thể để Lời Chúa dạy dỗ nếu chúng ta không biết Lời ấy dạy gì? Làm sao chúng ta có thể để Thánh Linh dùng Lời Chúa để bẻ trách tội lỗi nếu chúng ta không quen thuộc với những tiêu chuẩn thánh khiết của Ngài?

Sứ đồ Phi-e-rơ kêu gọi: “Như con cái mới sanh, hãy thèm sữa thiêng liêng của Đạo, hầu cho anh em nhờ đó lớn lên mà được rỗi linh hồn” (1 Phi-e-rơ 2:2). “Sữa” và sau này là “đồ ăn đặc” (1 Cô-rinh-tô 3:2; Hê-bơ-rơ 5:12-14) tượng trưng cho Lời Chúa ở những mức độ hiểu biết khác nhau. Sự trưởng thành thuộc linh tỷ lệ thuận với sự hiểu biết và áp dụng Lời Chúa vào đời sống. Chính Chúa Giê-xu đã cầu nguyện: “Xin Cha lấy lẽ thật khiến họ nên thánh; Lời Cha tức là lẽ thật” (Giăng 17:17). Quá trình nên thánh (hagiasmos) được thực hiện bởi quyền năng của Lẽ Thật – tức Lời Đức Chúa Trời.

Trong một thế giới đầy bất an, lo lắng và thất vọng, Kinh Thánh là nguồn hy vọng vững chắc. Thi Thiên 119:105 tuyên bố: “Lời Chúa là ngọn đèn cho chân tôi, Ánh sáng cho đường lối tôi.” Từ “ngọn đèn” (Hê-bơ-rơ: ner - נֵר) và “ánh sáng” (or - אוֹר) nói lên khả năng soi dẫn, cảnh báo nguy hiểm và chỉ ra lối đi an toàn của Lời Chúa. Sự hiểu biết này không tự động; nó đòi hỏi sự suy ngẫm (thi thiên 119:15, 97) và vâng giữ.

Sứ đồ Phao-lô viết: “Những điều đã chép từ xưa, đều để dạy dỗ chúng ta, hầu cho bởi sự nhịn nhục và sự yên ủi của Kinh Thánh dạy mà chúng ta được sự trông cậy” (Rô-ma 15:4). “Sự trông cậy” (elpis - ἐλπίς) ở đây không phải là ước muốn mơ hồ, mà là sự trông đợi chắc chắn dựa trên lời hứa thành tín của Đức Chúa Trời. Khi hiểu biết các lời hứa, giao ước và bản tính thành tín của Đức Chúa Trời được bày tỏ trong Kinh Thánh, đức tin chúng ta được củng cố, và sự bình an siêu nhiên của Ngài gìn giữ lòng chúng ta (Phi-líp 4:7).

Kiến thức không tự sinh ra. Dưới đây là một số nguyên tắc thực tiễn, dựa trên Kinh Thánh, để phát triển sự hiểu biết Kinh Thánh cách lành mạnh:

1. Tiếp Cận Với Thái Độ Đúng Đắn và Sự Cầu Nguyện: Trước khi mở Kinh Thánh, hãy cầu xin Thánh Linh – Đấng soi dẫn Kinh Thánh – mở mắt thuộc linh cho chúng ta (Thi Thiên 119:18; Giăng 14:26; 16:13). Hãy khiêm nhường, thừa nhận rằng chúng ta cần sự dạy dỗ từ Đức Chúa Trời.

2. Đọc và Nghiên Cứu Có Hệ Thống: Đừng chỉ đọc những câu yêu thích. Hãy đọc theo sách, theo phân đoạn, tìm hiểu bối cảnh lịch sử, văn hóa, văn thể. Sử dụng các công cụ nghiên cứu đơn giản (như bản dịch song ngữ, từ điển Kinh Thánh, sách dẫn) để hiểu rõ hơn ý nghĩa nguyên thủy.

3. Suy Ngẫm và Ghi Nhớ: Thi Thiên 1 mô tả người được phước là người “lấy làm vui vẻ về luật pháp Đức Giê-hô-va, và suy gẫm luật pháp ấy ngày và đêm” (câu 2). “Suy gẫm” (Hê-bơ-rơ: hagah - הָגָה) giống như việc nhai kỹ, suy nghĩ đi suy nghĩ lại, áp dụng vào các tình huống khác nhau. Việc ghi nhớ câu gốc cũng cực kỳ hữu ích (Thi Thiên 119:11).

4. Học Hỏi Trong Cộng Đồng Hội Thánh: Đức Chúa Trời ban cho Hội Thánh những người giảng dạy để gây dựng chúng ta (Ê-phê-sô 4:11-12). Việc học trong nhóm nhỏ, lớp Trường Chúa Nhật, hay nghe giảng đạo giúp chúng ta có những góc nhìn đa chiều và tránh sự giải nghĩa cá nhân cực đoan (2 Phi-e-rơ 1:20).

5. Vâng Giữ và Áp Dụng Ngay: Sự hiểu biết thật luôn dẫn đến sự vâng phục. Chúa Giê-xu phán: “Nếu các ngươi biết những điều nầy, thì có phước, miễn là các ngươi làm theo” (Giăng 13:17). Hãy luôn tự hỏi: “Đoạn Kinh Thánh này đòi hỏi tôi phải tin điều gì, suy nghĩ điều gì, và hành động ra sao?”.

Sự hiểu biết Kinh Thánh không phải là một lựa chọn tùy nghi cho những Cơ Đốc nhân “nhiệt thành”, mà là lương thực thiết yếu cho sự sống và sức khỏe thuộc linh của mọi con cái Chúa. Nó là nền tảng để nhận biết Chúa, là vũ khí để chiến đấu với tà giáo, là công cụ để được nên thánh, và là nguồn an ủi để bước đi trong hy vọng. Hãy noi gương người Bê-rê, những người “sẵn lòng chịu lấy đạo, ngày nào cũng tra xem Kinh Thánh, để xét lời giảng có thật chăng” (Công Vụ 17:11). Ước mong mỗi chúng ta có thể thưa với Chúa như tiên tri Giê-rê-mi: “Lời Chúa là sự vui mừng hớn hở của lòng tôi” (Giê-rê-mi 15:16), và để Lời Đấng Christ đầy dẫy trong lòng chúng ta (Cô-lô-se 3:16), hầu cho chúng ta ngày càng được lớn lên trong ân điển và trong sự thông biết Chúa và Cứu Chúa chúng ta là Đức Chúa Giê-xu Christ (2 Phi-e-rơ 3:18).