Được Chúa chọn từ trước khi sáng thế (Ê-phê-sô 1:4) có ý nghĩa gì?

Một trong những lẽ đạo sâu nhiệm và an ủi nhất trong Kinh Thánh được tìm thấy trong lời chào của Sứ đồ Phao-lô gửi cho Hội thánh tại thành Ê-phê-sô. Ông viết: "Trước khi sáng thế, Ngài đã chọn chúng ta trong Đấng Christ, đặng chúng ta được thánh khiết không chỗ trách được trước mặt Đức Chúa Trời" (Ê-phê-sô 1:4, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Khái niệm về sự chọn lựa từ đời đời (Eternal Election) này không phải là một học thuyết lạnh lùng, trừu tượng, mà là nền tảng cho sự bảo đảm, lòng biết ơn và mục đích sống của Cơ Đốc nhân. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào ý nghĩa của phân đoạn then chốt này trong bối cảnh toàn bộ thư Ê-phê-sô và Kinh Thánh, khám phá sự phong phú về thần học và ứng dụng thực tiễn cho đời sống đức tin.

Thư Ê-phê-sô chương 1, từ câu 3 đến 14, là một bài tán tụng (doxology) dài, một lời chúc tụng tuôn trào về những phước hạnh thuộc linh trong Đấng Christ. Cấu trúc của nó xoay quanh công việc của cả Ba Ngôi Đức Chúa Trời: Chúa Cha lập kế hoạch (c.3-6), Chúa Con thực hiện (c.7-12), và Chúa Thánh Linh đóng ấn (c.13-14). Câu 4 nằm ở trung tâm của phần nói về công việc của Chúa Cha.

Chúng ta cần phân tích từng cụm từ then chốt:

• "Trước khi sáng thế" (πρὸ καταβολῆς κόσμου - pro katabolēs kosmou): Cụm từ Hy Lạp này chỉ một thời điểm trước khi nền móng của thế gian được đặt, tức là trong cõi đời đời quá khứ. Nó nhấn mạnh rằng kế hoạch cứu rỗi không phải là ý tưởng phản ứng sau khi con người sa ngã, mà là một mục đích đời đời trong trí khôn và ý muốn của Đức Chúa Trời (xem 2 Ti-mô-thê 1:9; Tít 1:2).
• "Đã chọn" (ἐξελέξατο - exelexato): Động từ Hy Lạp ở thì aorist (chỉ hành động hoàn thành trong quá khứ), thể giữa (middle voice), hàm ý Chúa Cha đã tự mình, một cách chủ động và có chủ ý, thực hiện hành động lựa chọn. Từ gốc eklegomai mang nghĩa "chọn ra", "kén chọn". Đây là một ân sủng chủ động từ phía Đức Chúa Trời.
• "Chúng ta trong Đấng Christ" (ἐν αὐτῷ - en autō): Đây là mấu chốt của sự chọn lựa. Chúa Cha không chọn những cá nhân riêng lẻ một cách độc lập với Đấng Christ, mà Ngài chọn họ trong Đấng Christ. Đức Chúa Giê-xu Christ là người được chọn (the Elect One - Ê-sai 42:1), và tất cả những ai thuộc về Ngài đều được bao hàm trong sự chọn lựa đó. Sự chọn lựa luôn luôn dẫn đến và được thể hiện qua sự hiệp một với Đấng Christ bởi đức tin.
• "Đặng chúng ta được thánh khiết không chỗ trách được": Đây chính là mục đích của sự chọn lựa. Từ "thánh khiết" (ἅγιος - hagios) có nghĩa cơ bản là "biệt riêng ra". Chúa chọn chúng ta không chỉ để được cứu khỏi hình phạt, mà để được biến đổi thành một dân tộc thánh, được nên thánh (sanctification). "Không chỗ trách được" nói đến sự toàn vẹn và trọn vẹn trong mối tương giao với Đức Chúa Trời, được thanh tẩy bởi huyết Đấng Christ (Ê-phê-sô 5:27).

Giáo lý về sự chọn lựa của Đức Chúa Trời không chỉ riêng ở Ê-phê-sô. Đây là một chủ đề xuyên suốt mặc khải của Ngài:

• Chọn Y-sơ-ra-ên: Phục Truyền 7:6-8 nhấn mạnh rằng Đức Giê-hô-va chọn Y-sơ-ra-ên không phải vì họ đông hơn hay công bình hơn, mà chỉ vì tình yêu thương và lời thề Ngài đã lập. Đây là hình bóng về dân được chọn thuộc linh là Hội Thánh (1 Phi-e-rơ 2:9).
• Lời Chúa Giê-xu dạy: Trong Giăng 6:37, 44, 65, Chúa Giê-xu nói rõ: "Mọi kẻ Cha cho ta sẽ đến cùng ta..." và "Nếu Cha, là Đấng sai ta, không kéo đến, thì chẳng có ai được đến cùng ta...". Điều này cho thấy sự kêu gọi hiệu quả bắt nguồn từ sự ban cho của Cha.
• Sứ đồ Phao-lô giảng dạy: Trong Rô-ma 8:28-30, ông phác thảo "chuỗi vàng" của sự cứu rỗi: biết trước, định sẵn, kêu gọi, xưng công bình, và làm cho vinh hiển. Sự định sẵn (προώρισεν - proōrisen, cùng gốc với "định trước" trong Ê-phê-sô 1:5,11) nằm ở trung tâm.
• Sứ đồ Phi-e-rơ: Ông gọi các tín hữu là "người được chọn" (1 Phi-e-rơ 1:1-2) và xác định họ được chọn "theo sự biết trước của Đức Chúa Trời, Cha...".

Như vậy, sự dạy dỗ nhất quán của Kinh Thánh là: sự cứu rỗi bắt nguồn từ ân điển chủ động, có chủ ý và từ đời đời của Đức Chúa Trời, được thực hiện qua công lao của Đấng Christ, và được áp dụng bởi Đức Thánh Linh cho những người tin.

Giáo lý này thường bị hiểu lầm. Cần phải làm sáng tỏ dựa trên Kinh Thánh:

• Không phải là "Định mệnh" máy móc hay độc đoán: Sự chọn lựa của Đức Chúa Trời được thực hiện "trong Đấng Christ" (Ê-phê-sô 1:4). Đấng Christ là trung tâm. Ngài là Đấng chịu chết thay cho mọi người (1 Giăng 2:2), và lời mời gọi cứu rỗi được ban cho mọi người (Ma-thi-ơ 11:28; Khải Huyền 22:17). Sự bí ẩn nằm ở sự hòa hợp giữa chủ quyền tuyệt đối của Đức Chúa Trời và trách nhiệm của con người phải ăn năn và tin (Giăng 6:37; Công vụ 17:30).
• Không phủ nhận đức tin và sự ăn năn: Ngược lại, sự chọn lựa của Đức Chúa Trời bao gồm phương tiện để đạt đến mục đích. Những người được chọn sẽ nghe Phúc Âm, được Đức Thánh Linh cảm động và đáp ứng bằng đức tin thật (2 Tê-sa-lô-ni-ca 2:13). Đức tin là phương tiện nhận lãnh ơn cứu rỗi, không phải là nguyên nhân của sự chọn lựa (Ê-phê-sô 2:8).
• Không dẫn đến sự tự mãn hoặc thờ ơ: Mục đích của sự chọn lựa là "được thánh khiết" (Ê-phê-sô 1:4). Ân điển thật sự luôn dẫn đến đời sống biến đổi (Tít 2:11-12). Sự bảo đảm dựa trên lời hứa của Đức Chúa Trời, không dựa trên cảm xúc chủ quan, chính là nguồn động lực mạnh mẽ nhất cho sự thánh khiết và phục vụ.
• Không phải là sự "thiên vị": Sự chọn lựa dựa trên ý muốn tốt lành khôn ngoan và tình yêu thương của Đức Chúa Trời (Ê-phê-sô 1:5, 9), không dựa trên bất cứ điều gì tốt đẹp Ngài thấy trước trong con người (Rô-ma 9:11). Đây là ân điển thuần túy (sola gratia). Sự công bình của Đức Chúa Trời được bày tỏ trong việc Ngài chịu lấy hình phạt thay cho tội nhân nơi thập tự giá.

Lẽ đạo này không chỉ để tranh luận, mà để biến đổi cuộc đời chúng ta. Dưới đây là những ứng dụng thiết thực:

1. Sự Bảo Đảm Và Bình An Sâu Xa: Khi hiểu rằng sự cứu rỗi của tôi bắt nguồn từ quyết định đời đời của Đức Chúa Trời trong Đấng Christ, tôi tìm thấy sự bảo đảm vững chắc. Sự cứu rỗi của tôi không phụ thuộc vào sự dao động của cảm xúc hay sức mạnh yếu đuối của đức tin tôi, nhưng dựa trên lời hứa bất di bất dịch của Đức Chúa Trời (Giăng 10:28-29; Rô-ma 8:38-39). Điều này mang lại bình an sâu xa giữa những cơn bão của cuộc đời.

2. Lòng Biết Ơn Và Sự Thờ Phượng Chân Thật: Ê-phê-sô 1 bắt đầu bằng lời chúc tụng: "Chúc tạ Đức Chúa Trời, Cha Đức Chúa Giê-xu Christ chúng ta!" (c.3). Hiểu biết về ân điển chọn lựa sẽ khiến lòng chúng ta tuôn trào lòng biết ơn và thờ phượng. Chúng ta nhận ra mình hoàn toàn không xứng đáng, và mọi sự đều bởi ân điển. Điều này dẫn đến một đời sống thờ phượng với thái độ "chỉ bởi ân điển" (sola gratia).

3. Động Lực Cho Sự Thánh Khiết (Nên Thánh): Mục đích của sự chọn lựa là "được thánh khiết". Vì vậy, chúng ta không thể nói mình "được chọn" rồi sống buông thả theo xác thịt. Ngược lại, sự thật về ân điển này thúc giục chúng ta sống xứng đáng với Chúa đã kêu gọi chúng ta (Ê-phê-sô 4:1). Chúng ta theo đuổi sự thánh khiết không phải để được chọn, mà vì chúng ta đã được chọn cho mục đích đó.

4. Sự Khiêm Nhường Và Phá Vỡ Tính Tự Tôn: "Vì ngươi có gì mà ngươi chẳng đã nhận lãnh?" (1 Cô-rinh-tô 4:7). Hiểu rằng ngay cả đức tin của tôi cũng là món quà từ Đức Chúa Trời (Phi-líp 1:29) sẽ đập tan mọi sự kiêu ngạo thuộc linh, mọi ý nghĩ so sánh mình với người khác. Nó dẫn đến tinh thần khiêm nhường, dịu dàng và nhân từ.

5. Lòng Can Đảm Và Nhiệt Huyết Trong Truyền Giáo: Một số người lo ngại rằng giáo lý này sẽ làm nản lòng truyền giáo. Kinh Thánh và lịch sử Hội Thánh chứng minh điều ngược lại. Khi biết rằng Đức Chúa Trời có một dân được chọn của Ngài (Công vụ 18:10), chúng ta rao giảng với lòng tin chắc rằng Lời Ngài sẽ không trở về vô ích (Ê-sai 55:11). Chúng ta không rao giảng với nỗi sợ thất bại, nhưng với niềm vui là cộng sự viên của Đức Chúa Trời trong việc kêu gọi những người Ngài đã chọn. Sứ đồ Phao-lô, người dạy rõ về sự chọn lựa, cũng là nhà truyền giáo vĩ đại nhất.

Ê-phê-sô 1:4 mở ra cho chúng ta cánh cửa vào trong cõi đời đời, để thấy rằng trước khi muôn vật hiện hữu, chúng ta đã ở trong trí nghĩ và tình yêu của Đức Chúa Trời. Sự chọn lựa từ trước khi sáng thế không phải là một cái nhãn lạnh lùng, mà là một lời tuyên bố đầy yêu thương về tình trạng của chúng ta trong Đấng Christ: được yêu thương, được thuộc về, và được đặt để cho một mục đích cao quý là nên thánh.

Lẽ đạo này, khi được hiểu một cách cân bằng trong toàn bộ Kinh Thánh, sẽ không dẫn đến sự tranh cãi khô khan, mà dẫn đến sự thờ phượng sâu nhiệm, một đời sống thánh khiết năng động, và một nền tảng vững chắc cho niềm tin. Hãy để lẽ thật này an ủi chúng ta trong những lúc nghi ngờ, thúc giục chúng ta trong sự thánh khiết, và thúc đẩy chúng ta bước đi trong thế gian như những con người được biệt riêng ra cho Đức Chúa Trời, với lòng biết ơn tràn đầy vì ân điển diệu kỳ Ngài đã ban từ trước muôn đời.

"Ấy cũng như Ngài đã chọn chúng ta trong Ngài trước khi sáng thế, hầu cho chúng ta được nên thánh không chỗ trách được trước mặt Đức Chúa Trời, trong tình yêu thương của Ngài." (Ê-phê-sô 1:4 - Diễn Ý)