Tại sao Chúa Giê-su dạy chúng ta cầu nguyện "xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ"?

Lời cầu nguyện chung mà Chúa Giê-su Christ dạy các môn đồ, thường được gọi là “Lời Cầu Nguyện Chung” hay “Kinh Lạy Cha”, là một kho tàng thần học và thực hành thuộc linh sâu sắc. Trong đó, một lời thỉnh cầu thường gây ra thắc mắc và suy ngẫm cho nhiều tín hữu là: “Xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ” (Ma-thi-ơ 6:13a). Nếu Đức Chúa Trời là thánh khiết và không cám dỗ ai (Gia-cơ 1:13), tại sao chúng ta lại phải cầu xin Ngài đừng để chúng ta sa vào điều mà chính Ngài không hề làm? Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khai quật ý nghĩa của lời cầu nguyện này qua lăng kính nguyên văn, bối cảnh Kinh Thánh, và sự ứng dụng thiết thực cho đời sống đức tin hôm nay.

Lời cầu nguyện này được chép trong hai sách Phúc Âm:

• Ma-thi-ơ 6:13 (VT1925): “Xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ, mà cứu chúng con khỏi điều ác!”
• Lu-ca 11:4 (VT1925): “Xin chớ để chúng con sa vào sự cám dỗ.”

Trong nguyên văn Hy Lạp (Koine Greek), cụm từ then chốt là "καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν" (kai mē eisenenkēs hēmas eis peirasmon). Động từ "εἰσενέγκῃς" (eisenenkēs) có nghĩa là “đem vào, dẫn vào, đưa vào”. Danh từ "πειρασμόν" (peirasmon) là một từ phức tạp, mang hai sắc thái chính: thử thách (test, trial) và cám dỗ (temptation). Sự thử thách có mục đích tôi luyện đức tin (Gia-cơ 1:2-4), trong khi cám dỗ đến từ sự ham muốn xấu xa bên trong nhằm kéo con người phạm tội (Gia-cơ 1:13-15). Bối cảnh trực tiếp của lời cầu nguyện này là bài giảng trên núi, nơi Chúa Giê-su dạy về đời sống công chính thật, không hình thức. Lời cầu xin này không đứng riêng lẻ, mà là một phần của cả một mẫu mực cầu nguyện, đặt sau lời tôn vinh Danh Cha, Nước Cha, Ý Cha, và nhu cầu hằng ngày về lương thực và sự tha thứ.

Để giải đáp thắc mắc chính, chúng ta cần phân tích ba khía cạnh then chốt:

1. Lời Thừa Nhận Về Sự Yếu Đuối và Phụ Thuộc Của Con Người: Lời cầu nguyện này, trước hết, là một sự tự hạ, thừa nhận rằng sức riêng của chúng ta không đủ để đương đầu với quyền lực của tội lỗi và ma quỷ. Sứ đồ Phao-lô cảnh báo: “Ai tưởng mình đứng, hãy giữ kẻo ngã” (1 Cô-rinh-tô 10:12). Cầu xin “xin chớ để” là công nhận rằng chúng ta cần sự bảo vệ chủ động và sự dẫn dắt khôn ngoan của Chúa Cha trong hành trình thuộc linh. Nó giống như lời của Chúa Giê-su với Phi-e-rơ: “Si-môn, Si-môn, nầy quỉ Sa-tan đã đòi sàng sảy ngươi như lúa mì. Song ta đã cầu nguyện cho ngươi, hầu cho đức tin ngươi không thiếu thốn” (Lu-ca 22:31-32). Chúa biết rõ sự yếu đuối của môn đồ, và Ngài cầu thay. Lời cầu nguyện của chúng ta là sự đáp lại và đồng điệu với sự cầu thay đó.

2. Lời Cầu Xin Được Giữ Khỏi Tình Thế Cùng Cực Có Thể Dẫn Đến Sa Ngã: Từ peirasmos cũng có thể chỉ về những hoàn cảnh thử thách gay gắt, khủng hoảng đến mức có nguy cơ làm sụp đổ đức tin. Cầu xin “xin chớ đưa chúng con vào” không có nghĩa là xin tránh mọi khó khăn, nhưng là xin Chúa, trong sự quan phòng toàn tri của Ngài, không dẫn dắt chúng ta vào những cơn thử thách vượt quá sức chịu đựng mà Ngài biết chúng ta chưa sẵn sàng. Lời hứa trong 1 Cô-rinh-tô 10:13 khẳng định: “Đức Chúa Trời là thành tín, Ngài chẳng hề cho anh em bị cám dỗ quá sức mình đâu.” Lời cầu nguyện này là cách chúng ta vận dụng lời hứa đó, phó thác đường lối mình cho Ngài.

3. Sự Phân Biệt Giữa “Thử Thách” Của Đức Chúa Trời và “Cám Dỗ” Của Ma Quỷ: Đức Chúa Trời có thể cho phép thử thách xảy ra để tinh luyện đức tin chúng ta (như với Gióp, hay sự tôi luyện đức tin trong 1 Phi-e-rơ 1:6-7). Nhưng ma quỷ (kẻ cám dỗ) và bản ngã tội lỗi của chúng ta lại lợi dụng những hoàn cảnh ấy để cám dỗ chúng ta phạm tội, nghi ngờ, hay chối bỏ Đức Chúa Trời. Lời cầu nguyện “xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ” có thể hiểu là: “Lạy Cha, trong những hoàn cảnh thử thách mà Ngài cho phép xảy đến, xin Ngài bảo vệ tấm lòng và tâm trí con, để con không sa vào cạm bẫy của sự cám dỗ, không dùng ý riêng tội lỗi để đối diện với thử thách, mà vững vàng trong đức tin.” Nó là lời cầu xin cho sự gìn giữ thuộc linh giữa cơn bão.

Gương mẫu sâu sắc nhất về tinh thần của lời cầu nguyện này chính là Chúa Giê-su tại vườn Ghết-sê-ma-nê. Trước khi bị bắt và chịu khổ hình thập tự, Ngài đã cầu nguyện: “Cha ơi! nếu Cha muốn, xin cất chén nầy khỏi tôi! Dầu vậy, xin ý Cha được nên, chớ không theo ý tôi!” (Lu-ca 22:42). “Chén” ở đây chính là peirasmos tột cùng – sự thử thách của thập tự giá và sự cám dỗ từ bỏ ý muốn Cha. Chúa Giê-su, dù là Con Đức Chúa Trời, đã trải qua sự thử thách đến cực điểm (Hê-bơ-rơ 4:15). Lời cầu nguyện của Ngài không phải là trốn tránh ý muốn Cha, mà là bày tỏ sự run sợ, đau đớn trước sự thật về tội lỗi mà Ngài sẽ gánh, đồng thời khẳng định sự vâng phục trọn vẹn. Ngài đã không “sa” vào cám dỗ của việc chọn con đường dễ dàng. Như vậy, lời cầu nguyện “xin chớ để” không phải là mong ước một đời sống không có khổ đau, mà là ước muốn được trung tín và vâng phục trong mọi hoàn cảnh, dẫu hoàn cảnh đó có đau đớn đến đâu.

Lời cầu nguyện này không phải là câu thần chú để tránh né mọi khó khăn, mà là kim chỉ nam cho thái độ sống và chiến đấu thuộc linh.

1. Thái Độ Tỉnh Thức và Cầu Nguyện: Chúa Giê-su cảnh báo: “Hãy tỉnh thức và cầu nguyện, kẻo các ngươi sa vào chước cám dỗ; tâm thần thì muốn lắm, mà xác thịt thì yếu đuối” (Mác 14:38). Cầu nguyện “xin chớ để” đi đôi với sự tỉnh thức – nhận biết những điểm yếu, những tình huống, những mối quan hệ dễ khiến mình vấp ngã, và chủ động cầu xin sự gìn giữ.

2. Sự Lệ Thuộc Hằng Ngày Vào Ân Điển: Mỗi ngày, chúng ta cần Lời Chúa (Ma-thi-ơ 4:4, 7, 10) và Thánh Linh Ngài để phân biệt và chiến thắng cám dỗ. Lời cầu nguyện này nhắc chúng ta rằng sự thánh khiết là một cuộc hành trình với ân điển, không phải thành tích cá nhân.

3. Tìm Đường Lối Thoát: Khi đối diện với cám dỗ, lời cầu nguyện này hướng chúng ta đến lời hứa về “đường thoát” (1 Cô-rinh-tô 10:13). Nó giúp chúng ta tin cậy rằng Chúa sẽ mở lối, dù là bằng cách cho chúng ta sức chịu đựng, một sự trợ giúp, hay một lối thoát thực tế.

4. Cầu Nguyện Cho Anh Em Mình: Chúng ta không chỉ cầu nguyện cho bản thân, mà còn “chúng con”. Điều này khích lệ tinh thần cộng đồng, quan tâm và cầu thay lẫn nhau, nhận biết rằng chúng ta cùng ở trong cuộc chiến chung.

“Xin chớ để chúng con sa chước cám dỗ” là lời cầu nguyện đầy trí tuệ và khiêm nhường. Nó không mâu thuẫn với bản tính thánh khiết của Đức Chúa Trời, nhưng bày tỏ một thực tại bi thảm của cuộc chiến thuộc linh và sự yếu đuối của con người. Lời cầu nguyện này dạy chúng ta:

• Phó thác sự dẫn dắt đời mình cho Cha Thiên Thượng, Đấng biết rõ giới hạn và sự trưởng thành của chúng ta.
• Chiến đấu trong sự lệ thuộc, không phải tự tin vào bản thân.
• Khao khát sự trung tín hơn là sự dễ dàng, mong được gìn giữ trong ý muốn Ngài dẫu qua thung lũng tối.

Như sứ đồ Phao-lô kinh nghiệm: “Ân điển của ta đủ cho ngươi rồi, vì sức mạnh của ta nên trọn vẹn trong sự yếu đuối” (2 Cô-rinh-tô 12:9). Hãy cầu nguyện lời này mỗi ngày với lòng tin quyết rằng Cha Thiên Thượng sẽ nhậm lời, không phải bằng cách cất mọi thử thách, mà bằng cách ban cho chúng ta ân điển đủ để đứng vững và được cứu khỏi điều ác – chính ma quỷ và quyền lực tội lỗi. A-men.