Có sai không khi cầu nguyện bằng những lời cầu nguyện viết sẵn?

Trong đời sống tin kính, cầu nguyện là hơi thở của linh hồn, là phương tiện giao tiếp mật thiết giữa con người với Đấng Tạo Hóa. Một câu hỏi thường trực trong lòng nhiều Cơ Đốc nhân là: Có sai trật hay thiếu chân thật không khi chúng ta sử dụng những lời cầu nguyện được viết sẵn từ sách vở, bài hát, hay thậm chí là chính những lời cầu nguyện ghi lại trong Kinh Thánh? Để trả lời câu hỏi này một cách thấu đáo, chúng ta cần quay về nền tảng Lời Chúa, khám phá bản chất của sự cầu nguyện, và xem xét cách thức Chúa Giê-xu Christ cùng các sứ đồ đã dạy và thực hành.

Trước khi xét đến hình thức, chúng ta phải định nghĩa được cầu nguyện là gì theo tiêu chuẩn của Đức Chúa Trời. Từ ngữ Hy Lạp chính được dùng cho "cầu nguyện" trong Tân Ước là προσεύχομαι (proseuchomai), mang ý nghĩa cơ bản là "thưa chuyện với", "cầu xin", hướng về Đức Chúa Trời. Nó diễn tả một cuộc đối thoại, không phải là một bài độc thoại hay một công thức ma thuật.

Chúa Giê-xu đã đưa ra một cảnh báo nghiêm trọng về hình thức cầu nguyện trong Ma-thi-ơ 6:5-8: "Khi các ngươi cầu nguyện, đừng làm như bọn giả hình; vì họ ưa đứng cầu nguyện trong nhà hội và góc đường, để cho thiên hạ đều thấy. Quả thật, ta nói cùng các ngươi, bọn đó đã được phần thưởng của mình rồi. Song khi ngươi cầu nguyện, hãy vào phòng riêng, đóng cửa lại, rồi cầu nguyện Cha ngươi, ở nơi kín nhiệm đó; và Cha ngươi, là Đấng thấy trong chỗ kín nhiệm, sẽ thưởng cho ngươi. Khi cầu nguyện, đừng dùng những lời lặp vô ích như người ngoại; vì họ tưởng vì cớ lời mình nói nhiều thì được nhậm. Vậy, các ngươi đừng làm như họ; vì Cha các ngươi biết các ngươi cần sự gì, trước khi các ngươi cầu xin Ngài."

Điểm then chốt ở đây không phải là việc sử dụng lời lẽ được chuẩn bị trước, mà là thái độ của tấm lòng: sự khoe mình, hình thức, và sự lặp lại vô nghĩa (βαττολογία - battologia). Chúa lên án sự "lặp lại vô ích" của người ngoại, tức là việc lặp đi lặp lại các từ ngữ một cách máy móc với niềm tin rằng chính số lượng lời nói sẽ tạo ra hiệu quả. Đây là chìa khóa để phân biệt giữa việc sử dụng một lời cầu nguyện viết sẵn với tấm lòng chân thành và việc đọc thuộc lòng một cách vô hồn.

Điều quan trọng nhất để trả lời câu hỏi của chúng ta là chính Chúa Giê-xu đã cung cấp một lời cầu nguyện mẫu - Kinh Lạy Cha (Ma-thi-ơ 6:9-13; Lu-ca 11:2-4). Đây rõ ràng là một lời cầu nguyện "viết sẵn" đã được Đấng Christ ban cho. Ngài phán: "Ấy vậy, các ngươi hãy cầu như vầy" (Ma-thi-ơ 6:9).

Phân tích Kinh Lạy Cha, chúng ta thấy một cấu trúc toàn diện:
1. Hướng về mối quan hệ: "Lạy Cha chúng con ở trên trời" - Bắt đầu với sự thừa nhận vị trí làm con.
2. Tôn vinh Danh Chúa: "Danh Cha được tôn thánh" - Ưu tiên cho sự vinh hiển của Đức Chúa Trời.
3. Cầu xin ý chỉ Ngài: "Nước Cha được đến; ý Cha được nên ở đất như trời" - Tìm kiếm vương quyền và ý muốn của Đức Chúa Trời.
4. Nhu cầu thể chất: "Xin cho chúng con hôm nay đồ ăn đủ ngày" - Sự phó thác nhu cầu hằng ngày.
5. Nhu cầu thuộc linh: "Xin tha tội cho chúng con... xin chớ để chúng con bị cám dỗ" - Sự thanh tẩy và bảo vệ thuộc linh.

Việc Chúa ban cho một khuôn mẫu chứng minh rằng những lời cầu nguyện được định hình, có cấu trúc không những không sai, mà còn là một sự dạy dỗ quý báu. Mục đích không phải để chúng ta đọc lặp lại từng chữ mỗi ngày một cách máy móc (dù điều đó không bị cấm), mà để chúng ta học được những nguyên tắc, thứ tự ưu tiên và tinh thần đằng sau sự cầu nguyện đẹp lòng Chúa.

Kinh Thánh tràn ngập những lời cầu nguyện được viết sẵn và ghi lại cho chúng ta noi theo:
- Các Thi Thiên của Đa-vít và những người khác: Đây thực chất là một sách cầu nguyện, ca ngợi, than khóc của dân Y-sơ-ra-ên. Thi Thiên 51 là lời cầu nguyện ăn năn mẫu mực. Thi Thiên 23 là lời tuyên xưng đức tin và phó thác.
- Lời cầu nguyện của Chúa Giê-xu trong Giăng 17: Đây là lời cầu nguyện thầm lặng dài nhất của Chúa được ghi lại, một khuôn mẫu cho sự cầu thay.
- Lời cầu nguyện của các sứ đồ: Như lời cầu nguyện trong Công vụ 4:24-30, là một lời cầu nguyện tập thể đầy quyền năng dựa trên Lời Chúa.

Sứ đồ Phao-lô cũng thường xen những lời cầu nguyện ngắn trong các thư tín của mình (ví dụ: Ê-phê-sô 3:14-21; Phi-líp 1:9-11). Những lời cầu nguyện này được Đức Thánh Linh soi dẫn và trở thành một phần của Kinh Thánh, cho thấy chúng có giá trị làm mẫu mực cho đức tin và lời cầu nguyện của chúng ta hôm nay.

A. Lợi Ích Của Lời Cầu Nguyện Viết Sẵn (Khi Được Sử Dụng Đúng Cách):
1. Dạy Dỗ Chúng Ta Biết Cầu Nguyện: Đối với tân tín hữu hay những khi tâm linh khô khan, những lời cầu nguyện trong Kinh Thánh hay của các thánh đồ trưởng thành có thể "đổ đầy bình" và dạy chúng ta diễn đạt lòng mình.
2. Mở Rộng Tầm Nhìn Cầu Nguyện: Chúng giúp chúng ta cầu nguyện vượt ra khỏi những nhu cầu cá nhân nhỏ nhặt, hướng đến những vấn đề lớn như vương quốc Chúa, sự hiệp một của Hội Thánh, sự cứu rỗi người lân cận.
3. Gắn Kết Với Lời Chúa: Cầu nguyện bằng chính lời Kinh Thánh (như các Thi Thiên) là cách mạnh mẽ để lời Chúa thấm vào lòng và đảm bảo lời cầu nguyện của chúng ta phù hợp với ý muốn Ngài (Giăng 15:7).
4. Duy Trì Sự Tập Trung: Trong những lúc tâm trí lang thang, một lời cầu nguyện có cấu trúc có thể giúp giữ tâm trí chúng ta tập trung vào Chúa.
5. Kết Nối Với Truyền Thống Đức Tin: Nó liên kết chúng ta với những Cơ Đốc nhân qua mọi thời đại, những người đã cầu nguyện bằng những lời tương tự.

B. Nguy Cơ Tiềm Ẩn (Khi Sử Dụng Sai Cách):
1. Rơi Vào Sự "Lặp Lại Vô Nghĩa": Đây là nguy cơ lớn nhất mà Chúa Giê-xu cảnh báo. Đọc mà không suy ngẫm, không có sự tham dự của tấm lòng, chỉ là sự vận động của môi miệng.
2. Thay Thế Sự Giao Tiếp Cá Nhân Chân Thật: Cầu nguyện là mối quan hệ. Nếu chỉ phụ thuộc vào lời của người khác, chúng ta có thể trở nên lười biếng trong việc bày tỏ chính tấm lòng, những vui buồn riêng tư với Cha Thiên Thượng.
3. Tạo Ra Cảm Giác "Thành Tích" Thuộc Linh Sai Lầm: Có thể nảy sinh suy nghĩ rằng việc đọc xong một bài cầu nguyện dài là đã "hoàn thành nhiệm vụ" với Chúa.
4. Hạn Chế Sự Dẫn Dắt Của Đức Thánh Linh: Đức Thánh Linh muốn thổi sinh khí và dẫn dắt chúng ta trong sự cầu nguyện (Rô-ma 8:26-27). Nếu bám cứng vào kịch bản, chúng ta có thể bỏ lỡ sự hướng dẫn tức thời của Ngài.

Vậy, làm thế nào để chúng ta áp dụng những hiểu biết này một cách cân bằng và khôn ngoan?

1. Sử Dụng Lời Cầu Nguyện Viết Sẵn Như "Người Dẫn Đường" (Guide), Không Phải "Lời Thoại" (Script): Hãy xem chúng như bản đồ hoặc khung xương. Đọc từng phần, sau đó dừng lại suy ngẫm, bày tỏ lòng mình bằng lời riêng với Chúa. Ví dụ, khi đọc "Danh Cha được tôn thánh," hãy dừng lại và tự hỏi: "Lạy Cha, danh Ngài đang được tôn thánh thế nào trong công việc, gia đình, suy nghĩ của con hôm nay?"

2. Ưu Tiên Cầu Nguyện Bằng Lời Kinh Thánh: Hãy biến các Thi Thiên, lời cầu nguyện của Phao-lô thành của bạn. Đọc một câu, sau đó cầu nguyện hồi đáp lại. Đây là phương pháp "cầu nguyện bằng Lời Chúa" mạnh mẽ nhất.

3. Luôn Chân Thật Với Tấm Lòng Mình: Dù sử dụng hình thức nào, hãy nhớ lời Chúa phán với người đàn bà Sa-ma-ri: "Đức Chúa Trời là thần, nên ai thờ lạy Ngài thì phải lấy tâm thần và lẽ thật mà thờ lạy" (Giăng 4:24). Tâm thần (πνεῦμα - pneuma) và lẽ thật (ἀλήθεια - alētheia) là điều kiện tiên quyết.

4. Phát Triển Cả Hai Cơ Bắp Thuộc Linh: Tập luyện cả việc cầu nguyện tự phát từ tấm lòng lẫn việc suy ngẫm cầu nguyện theo những khuôn mẫu thánh. Khi tâm linh khô khan, hãy dựa nhiều hơn vào những lời cầu nguyện trong Kinh Thánh. Khi được đầy dẫy, hãy tự do tuôn đổ lòng mình ra với Chúa.

5. Nhớ Rằng Chúa Nhìn Thấy Tấm Lòng: Cuối cùng, Đức Chúa Trời không chấm điểm sự phức tạp hay tính nguyên bản của từ ngữ. Ngài nhìn thấy tấm lòng hướng về Ngài (1 Sa-mu-ên 16:7). Một lời cầu nguyện giản dị, chân thành từ trái tim còn quý hơn một bài văn trau chuốt nhưng lạnh lùng.

Vậy, có sai không khi cầu nguyện bằng những lời cầu nguyện viết sẵn? Không, hoàn toàn không sai, nếu chúng ta sử dụng chúng với tấm lòng chân thật, với tâm thần và lẽ thật, và như những công cụ để bày tỏ lòng mình với Đức Chúa Trời, chứ không phải để thay thế cho mối quan hệ đó.

Sự tự do trong Đấng Christ cho phép chúng ta sử dụng mọi phương tiện chân chính để nuôi dưỡng đời sống cầu nguyện. Điều Chúa ghét là sự giả hình và hình thức trống rỗng, chứ không phải bản thân việc sử dụng ngôn ngữ được chuẩn bị. Hãy để lời cầu nguyện viết sẵn, đặc biệt là những lời trong chính Kinh Thánh, trở thành người thầy, người bạn đồng hành, và người mở rộng tầm nhìn thuộc linh cho bạn. Nhưng trên hết, hãy luôn giữ cho dòng chảy giao tiếp cá nhân, chân thật giữa bạn - là con cái - với Cha Thiên Thượng không bao giờ bị gián đoạn. Hãy cầu nguyện trong mọi lúc, bằng mọi cách, bởi Đức Thánh Linh (Ê-phê-sô 6:18).