Người Cơ Đốc nên nhìn nhận người nghiện rượu như thế nào?

Trong xã hội đương đại, chứng nghiện rượu là một vấn nạn phức tạp, gây tổn thương sâu sắc cho cá nhân, gia đình và cộng đồng. Đối diện với người đang vật lộn trong vòng xoáy của rượu chè, người tín hữu Cơ Đốc chúng ta thường trải qua nhiều cảm xúc lẫn lộn: từ sự thương xót, bất lực đến thất vọng, thậm chí là sự kết án. Vậy, quan điểm của Kinh Thánh – Lời Đức Chúa Trời – dạy chúng ta điều gì về cách nhìn nhận và đối đãi với người nghiện rượu? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào phân tích Kinh Thánh, khám phá bản chất của vấn đề và đưa ra một cái nhìn cân bằng giữa lẽ thật và ân điển, giữa sự thánh khiết và tình yêu thương phục hồi.

Trước khi tìm hiểu cách nhìn nhận người nghiện, chúng ta cần hiểu rõ lập trường của Kinh Thánh về chất gây nghiện và hành vi say sưa. Kinh Thánh không cấm tuyệt đối việc dùng rượu, nhưng lên án mạnh mẽ sự say sưa, thái quá và để rượu chi phối đời sống.

• Châm Ngôn 20:1 cảnh báo: "Rượu khiêu khích, đồ uống say làm ồn ào; Phàm ai dùng nó quá độ, ắt không khôn ngoan." Từ "khiêu khích" trong tiếng Hê-bơ-rơ (לֵץ, *lets*) mang nghĩa nhạo báng, chế giễu. Rượu trở thành kẻ nhạo báng, lừa dối người dùng nó, hứa hẹn sự vui vẻ nhưng cuối cùng dẫn đến sự hổ thẹn và mất khôn ngoan.
• Ê-phê-sô 5:18 đưa ra mệnh lệnh tương phản rõ ràng: "Đừng say rượu, vì rượu xui cho luông tuồng; nhưng phải đầy dẫy Đức Thánh Linh." Động từ "đầy dẫy" (πληροῦσθε, *plērousthe*) ở thì tiếp diễn, ám chỉ một trạng thái liên tục được Đức Thánh Linh kiểm soát và hướng dẫn. Sự say sưa (*μέθη, *methē*) là hành vi làm đầy mình bằng một chất kiểm soát thân thể và lý trí, trái ngược hoàn toàn với việc để Đức Thánh Linh làm chủ.
• Ga-la-ti 5:19-21 liệt kê "công việc của xác thịt", trong đó có "sự say sưa" (μέθαι, *methai*), và cảnh cáo rằng "những kẻ phạm các việc thể ấy không được hưởng nước Đức Chúa Trời." Điều này cho thấy nghiện rượu không chỉ là một thói quen xấu hay bệnh lý đơn thuần, mà trước hết và quan trọng nhất, nó là một biểu hiện của đời sống xác thịt, của việc không đầu phục Đức Thánh Linh.

Do đó, Kinh Thánh xem sự say sưa và nghiện ngập là tội lỗi. Nó là sự thờ phượng sai lầm, tìm kiếm sự thỏa mãn, an ủi, quên lãng hay sức mạnh từ một chất bên ngoài thay vì từ chính Đức Chúa Trời (Phi-líp 4:13, 19). Nhận thức này là nền tảng để chúng ta có cái nhìn chính xác, tránh việc yêu thương giả tạo (bỏ qua tội lỗi) hoặc kết án khắc nghiệt (bỏ qua ân điển).

Mặc dù Kinh Thánh định tội hành vi say sưa, nhưng điều đó không có nghĩa chúng ta đơn giản quy chụp người nghiện rượu là "kẻ có tội" và bỏ mặc họ. Sự nghiện ngập là một mớ hỗn độn phức tạp của:

1. Tội lỗi thuộc linh: Như đã phân tích, gốc rễ là sự nổi loạn chống lại sự cai trị của Đức Chúa Trời, tìm kiếm sự cứu giúp nơi tạo vật thay vì Đấng Tạo Hóa.
2. Sự trói buộc và nô lệ: Chúa Giê-xu phán: "Ai phạm tội lỗi là tôi mọi của tội lỗi" (Giăng 8:34). Từ "tôi mọi" (δοῦλος, *doulos*) chỉ người nô lệ hoàn toàn. Người nghiện rượu dần mất khả năng tự chủ, trở thành nô lệ cho cơn nghiện. Họ có thể ghét chính hành vi của mình nhưng cảm thấy bất lực (Rô-ma 7:15).
3. Tổn thương tâm lý và thể chất: Nghiện rượu thường bắt nguồn hoặc dẫn đến những chấn thương tinh thần, lo âu, trầm cảm, và gây tổn hại nghiêm trọng đến các cơ quan trong cơ thể.
4. Ảnh hưởng xã hội và gia đình: Nó phá vỡ các mối quan hệ, gây ra bạo lực, nghèo đói và mất niềm tin.

Do đó, khi nhìn một người nghiện rượu, người Cơ Đốc cần nhìn thấy một linh hồn đang bị giam cầm, một con người đang chịu đựng hậu quả thảm khốc của tội lỗi (cả của chính họ và có thể của người khác). Họ không chỉ là "người có vấn đề về rượu", mà là một tạo vật của Đức Chúa Trời đang bị Sa-tan lừa dối và trói buộc trong một chiến trận thuộc linh khốc liệt.

Chúa Giê-xu, Đấng trung tâm của đức tin chúng ta, là mẫu mực hoàn hảo trong cách tiếp cận người tội lỗi và những người bị xã hội ruồng bỏ.

• Ngài biết rõ tội lỗi: Khi gặp người đàn bà tại giếng Sa-ma-ri, Ngài thẳng thắn chỉ ra đời sống tội lỗi của bà ("ngươi đã có năm đời chồng, còn người mà ngươi hiện có, chẳng phải là chồng ngươi" – Giăng 4:18). Ngài không né tránh sự thật.
• Nhưng Ngài bày tỏ tình yêu và ân điển: Cũng chính Ngài đã phán với người đàn bà ấy về "nước hằng sống" (c.10), và cuối cùng bày tỏ thân phận Mê-si-a cho bà (c.26). Ngài nhìn thấy nhu cầu thuộc linh sâu xa bên dưới những tội lỗi bề ngoài.
• Ngài bị chỉ trích vì tiếp xúc với người tội lỗi: Ngài bị gọi là "bạn của người thâu thuế và kẻ có tội" (Ma-thi-ơ 11:19). Trong văn hóa Do Thái, việc cùng ăn với ai là sự đồng nhất hóa sâu sắc. Chúa Giê-xu sẵn sàng đồng nhất hóa mình với những người bị xem là hư hỏng để đưa họ về.
• Mệnh lệnh của Ngài: "Hãy đi, và từ nay đừng phạm tội nữa" (Giăng 8:11). Lời này nói với người đàn bà phạm tội ngoại tình sau khi bà được tha thứ, cho thấy ân điển không dung dưỡng tội lỗi, mà ban quyền năng để sống một đời sống mới.

Áp dụng vào vấn đề nghiện rượu, Chúa Giê-xu dạy chúng ta: phải ghét tội, nhưng yêu người có tội. Ngài sẽ không bao giờ nói: "Việc say xỉn của anh không sao đâu, cứ tiếp tục đi." Nhưng Ngài cũng sẽ không đẩy người nghiện ra xa với sự khinh miệt. Thay vào đó, Ngài sẽ đến với họ với sự thật giải phóng (Giăng 8:32) và quyền năng để thay đổi (Phi-líp 4:13).

Từ nền tảng Kinh Thánh và gương của Chúa Giê-xu, đây là một số nguyên tắc thực tiễn cho cá nhân và Hội Thánh:

• Nhìn với cặp mắt của sự khiêm nhường và cảm thông: "Hãy cẩn thận về chính mình, e các ngươi cũng bị dỗ dành chăng" (Ga-la-ti 6:1). Chúng ta cũng có những điểm yếu và sự cám dỗ riêng. Đừng đứng ở vị trí của người tự tôn để phán xét.
• Phân biệt giữa con người và hành vi: Ghét sự nghiện ngập đang hủy hoại họ, nhưng yêu thương linh hồn của họ. Cầu nguyện cho họ như một người đang bị trói buộc cần được giải cứu.
• Từ bỏ thái độ kỳ thị và đồn đại: Không dán nhãn "con nghiện" như một định mệnh không đổi. Hãy nhớ họ là "anh/chị em trong Christ" đang sa ngã (nếu là tín hữu) hoặc là "người lân cận" mà Chúa kêu gọi chúng ta yêu thương (nếu chưa tin).

• Lời nói phải đầy ân điển và có muối: (Cô-lô-se 4:6). Trò chuyện trong tinh thần xây dựng, không công kích. Tìm thời điểm thích hợp để chia sẻ sự quan tâm, nhưng đừng thuyết giảng hay lên lớp. Hãy lắng nghe để hiểu câu chuyện, nỗi đau và nguyên nhân sâu xa đằng sau.
• Khuyên giải trong tinh thần nhu mì: (Ga-la-ti 6:1). Mục đích là "phục hồi" (καταρτίζω, *katartizō* – sửa chữa, chắp nối lại). Quá trình này cần kiên nhẫn, thời gian và sự hỗ trợ thực tế (giới thiệu chuyên gia tư vấn, nhóm hỗ trợ Cơ Đốc, giúp đỡ gia đình).
• Thiết lập giới hạn lành mạnh với tình yêu thương: Yêu thương không có nghĩa là dung túng hay chu cấp cho cơn nghiện. Đôi khi, tình yêu cứng rắn buộc họ phải đối diện với hậu quả để tỉnh ngộ (xin xem cách Đức Chúa Trời sửa phạt những kẻ Ngài yêu trong Châm Ngôn 3:11-12).
• Giới thiệu quyền năng cứu chuộc của Phúc Âm: Cuối cùng, chỉ có Đấng Christ mới có thể phá vỡ xiềng xích của tội lỗi và sự nô lệ. Hãy chia sẻ về sự tha thứ, về Thánh Linh ban năng lực, về một đời sống mới trong Ngài. Người nghiện cần được tái sinh (Giăng 3:3), không chỉ "cai nghiện".

• Phải là một cộng đồng của sự chữa lành và tiếp nhận: Hội Thánh không nên là câu lạc bộ của những người hoàn hảo, mà là bệnh viện cho những linh hồn bị thương. Cần tạo ra một môi trường an toàn, nơi người đang vật lộn có thể mở lòng mà không sợ bị tẩy chay.
• Có những chương trình và nhóm hỗ trợ chuyên biệt: Ví dụ: môn đồ hóa cho người từng nghiện, nhóm 12 bước dựa trên nguyên tắc Cơ Đốc, sự hỗ trợ từ những tín hữu đã được giải phóng khỏi chính chứng nghiện này.
• Đồng hành lâu dài: Sự phục hồi là một hành trình, không phải điểm đến. Hội Thánh cần sẵn sàng đồng hành, khích lệ, và giúp họ tái hòa nhập với trách nhiệm dần dần.

Nhìn nhận người nghiện rượu theo quan điểm Tin Lành đòi hỏi sự khôn ngoan từ trên cao (Gia-cơ 3:17). Chúng ta phải giữ vững lẽ thật rằng nghiện rượu là tội lỗi, là công việc của xác thịt, và nó gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Đồng thời, chúng ta phải mở rộng vòng tay của ân điển, nhìn họ như những tù nhân đang cần được giải cứu bởi quyền năng của Phúc Âm.

Chúa Giê-xu đã đến để tìm và cứu kẻ bị hư mất (Lu-ca 19:10). Người nghiện rượu, trong sự hủy hoại và tuyệt vọng của họ, chính là đối tượng mà sứ mạng đó nhắm đến. Là chân tay của Ngài trên đất, Hội Thánh được kêu gọi để tiếp tục công việc đó: với sự thánh khiết không thỏa hiệp, với tình yêu thương không điều kiện, và với niềm hy vọng vững chắc rằng "Đấng Christ đã giải phóng chúng ta cho được tự do" (Ga-la-ti 5:1).

Hãy cầu nguyện để chúng ta có được cặp mắt của Đấng Chăn Chiên Nhân Lành, nhìn thấy đám đông tan lạc như chiên không có kẻ chăn (Ma-thi-ơ 9:36), và sẵn sàng bước vào trong sự hỗn độn của cuộc đời họ với Lời Chân Lý và Tình Yêu Cứu Chuộc.