Ý nghĩa của việc có khuôn mặt không che màn trong 2 Cô-rinh-tô 3:18 là gì?

Trong thư tín thứ hai gởi cho Hội Thánh Cô-rinh-tô, Sứ đồ Phao-lô đang bảo vệ chức vụ và thẩm quyền của mình trước những kẻ giảng dạy sai lầm. Một trong những luận điểm thần học trọng tâm ông đưa ra là sự vượt trội của Giao Ước Mới trong Đấng Christ so với Giao Ước Cũ được ban qua Môi-se. Tại trung tâm của sự so sánh này là hình ảnh đầy sức mạnh và ẩn ý: khuôn mặt của Môi-se được che bằng màn (2 Cô-rinh-tô 3:13) đối lập với khuôn mặt không che màn của chúng ta (câu 18). Để hiểu trọn vẹn ý nghĩa của việc có "khuôn mặt không che màn", chúng ta phải đào sâu vào bối cảnh Kinh Thánh, ngôn ngữ nguyên bản và sự ứng dụng biến đổi cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.

Phao-lô viện dẫn sự kiện trong Xuất Ê-díp-tô Ký 34:29-35. Sau khi ở với Đức Giê-hô-va trên núi Sinai và nhận hai bảng đá chứa Mười Điều Răn, khuôn mặt của Môi-se “chiếu sáng” (קָרַן - qāran, có nghĩa đen là “tỏa ra tia sáng” hoặc “có sừng” – phản ánh sự phản chiếu vinh quang). Sự vinh quang này là vinh quang phản chiếu từ sự hiện diện của Đức Chúa Trời, khiến dân Y-sơ-ra-ên sợ hãi không dám đến gần.

“Vả, khi Môi-se ở trên núi bốn mươi ngày bốn mươi đêm xuống, tay cầm hai bảng chứng, thì chẳng biết rằng da mặt mình chiếu sáng bởi vì mình hầu chuyện Đức Giê-hô-va.” (Xuất Ê-díp-tô Ký 34:29)

Để làm cho dân chúng bớt sợ và có thể đến gần, Môi-se đã dùng màn che mặt lại. Tuy nhiên, Kinh Thánh cũng ghi rõ: “Khi Môi-se đi ra trước mặt dân Y-sơ-ra-ên đặng nói cùng họ, thì lấy màn che mặt đi. Sau khi Môi-se nói xong, bèn lột màn ra.” (Xuất Ê-díp-tô Ký 34:33-34). Màn này có hai chức năng quan trọng trong lập luận của Phao-lô:

• Che giấu sự tàn lụi: Vinh quang trên mặt Môi-se là vinh quang tạm thời và đang phai nhạt dần (“sự vinh hiển hay qua ấy” - 2 Cô-rinh-tô 3:7, 11).
• Biểu tượng cho sự ngăn cách: Nó minh họa cho việc tấm lòng của dân Y-sơ-ra-ên vẫn còn cứng cỏi, không thể nhìn thấy trọn vẹn mục đích tạm thời của Luật Pháp (câu 14-15).

“Chúng ta ai nấy đều để mặt trần mà nhìn xem vinh hiển Chúa như trong gương, thì hóa nên cũng một ảnh tượng Ngài, từ vinh hiển qua vinh hiển, như bởi Chúa, là Thánh Linh.” (2 Cô-rinh-tô 3:18)

Câu Kinh Thánh then chốt này chứa đựng sự phong phú của ngôn ngữ Hy Lạp:

• “Mặt trần” (Không che màn): Từ Hy Lạp là ἀνακεκαλυμμένῳ προσώπῳ (anakekalymmenō prosōpō). Đây là dạng phủ định của động từ “che đậy” (kalymnō). “Mặt trần” biểu thị sự tự do, can đảm (“parrēsia” – câu 12), và sự tiếp cận trực tiếp, không bị ngăn cách với Đức Chúa Trời.
• “Nhìn xem như trong gương”: Động từ κατοπτριζόμενοι (katoptrizomenoi) có thể mang hai sắc thái: (1) Nhìn chăm chú vào (như nhìn vào gương), hoặc (2) Phản chiếu lại (như tấm gương phản chiếu hình ảnh). Cả hai ý nghĩa đều phù hợp: Chúng ta chăm chú nhìn vào vinh quang Chúa (qua Lời Ngài, Đấng Christ), và đồng thời, chúng ta trở thành tấm gương phản chiếu vinh quang ấy ra cho thế giới.
• “Hóa nên cũng một ảnh tượng Ngài”: τὴν αὐτὴν εἰκόνα (tēn autēn eikona) – “cùng một hình ảnh.” Mục đích của chúng ta là được biến đổi để trở nên giống hình ảnh của Đấng Christ (Rô-ma 8:29).
• “Từ vinh hiển qua vinh hiển”: Đây là một tiến trình liên tục, tăng trưởng. Không phải là vinh quang tạm thời và phai tàn như trên mặt Môi-se, mà là một sự biến đổi ngày càng thêm đầy đủ hơn, từ mức độ vinh quang này đến mức độ vinh quang khác, cho đến khi chúng ta được trọn vẹn trong sự hiện diện của Ngài.
• “Như bởi Chúa, là Thánh Linh”: Tác nhân của sự biến đổi này không phải do nỗ lực tuân giữ luật pháp của chúng ta, mà là Chúa, tức là Thánh Linh (κυρίου πνεύματος - Kyriou Pneumatos). Thánh Linh là Đấng ban sự sống (câu 6), Đấng ban cho sự tự do (câu 17), và cũng chính là Đấng thực hiện công việc biến đổi bên trong chúng ta.

Từ phân tích trên, chúng ta có thể rút ra những ý nghĩa thần học sâu sắc:

1. Sự Tiếp Cận Trực Tiếp và Tự Do: Trong Đấng Christ, tấm màn ngăn cách giữa Đức Chúa Trời và con người đã bị xé rách (Ma-thi-ơ 27:51). Chúng ta không cần một trung gian như Môi-se, cũng không cần che giấu vì sợ hãi. Chúng ta có thể với lòng “tự do, mạnh dạn” (câu 12) đến gần ngôi ân điển (Hê-bơ-rơ 4:16), đối diện với Chúa cách trực tiếp qua đức tin nơi Chúa Giê-xu.

2. Sự Biến Đổi Bởi Thánh Linh, Không Bởi Luật Pháp: Vinh quang của Giao Ước Cũ, dù rực rỡ, lại dẫn đến sự kết án và sự chết (câu 7, 9), và cuối cùng phai tàn. Giao Ước Mới mang một vinh quang vượt trội – vinh quang của ân điển và sự công bình (câu 9) – và nó có quyền năng biến đổi bản chất bên trong chúng ta. Công cụ biến đổi không phải là nỗ lực bắt chước từ bên ngoài, mà là quyền năng của Thánh Linh tác động từ bên trong.

3. Tiến Trình Liên Tục và Tiến Về Phía Trước: “Từ vinh hiển qua vinh hiển” xác nhận rằng sự nên thánh là một hành trình. Chúng ta không đạt đến sự toàn hảo ngay lập tức, nhưng chúng ta đang được tiếp tục uốn nắn, tịnh luyện, trở nên giống Chúa Cứu Thế mỗi ngày một hơn. Sự biến đổi này có mục tiêu rõ ràng: trở nên giống hình ảnh Con Ngài.

4. Vai Trò Của Sự Chiêm Ngưỡng: Sự biến đổi xảy ra khi chúng ta “nhìn xem vinh hiển Chúa.” Chúng ta nhìn xem Ngài ở đâu? Qua Lời của Đức Chúa Trời, là “gương” phản chiếu đức tính và vinh quang của Ngài. Qua Chúa Giê-xu Christ, là “hình ảnh của Đức Chúa Trời vô hình” (Cô-lô-se 1:15). Khi chúng ta dành thì giờ chiêm ngưỡng Ngài trong sự cầu nguyện, thờ phượng và học Lời Ngài, chúng ta sẽ từ từ mang lấy những đặc điểm của Đấng mà chúng ta đang chăm chú nhìn xem.

Lẽ thật vĩ đại này không chỉ dừng lại ở lý thuyết thần học, mà phải được thể hiện trong đời sống hằng ngày của chúng ta.

1. Sống Với Sự Thành Thật và Minh Bạch Thuộc Linh: “Khuôn mặt không che màn” kêu gọi chúng ta từ bỏ sự giả hình. Không cần phải che giấu sự yếu đuối, nghi ngờ hay tội lỗi của mình sau một “tấm màn” đạo đức giả. Thay vào đó, với lòng khiêm nhường, chúng ta mang mọi điều đó ra trước mặt Chúa và trong sự tin cậy với anh em trong Đấng Christ để được chữa lành và phục hồi (Gia-cơ 5:16).

2. Ưu Tiên Cho Sự Tương Giao Cá Nhân Với Chúa: Sự biến đổi không xảy ra qua các hoạt động tôn giáo mang tính nghi thức, mà qua mối liên hệ sống động. Hãy dành thì giờ mỗi ngày để “nhìn xem vinh hiển Chúa” – đọc Kinh Thánh cách suy gẫm, cầu nguyện chân thành, thinh lặng trước sự hiện diện Ngài. Đây là nơi quyền năng biến đổi được phát huy.

3. Để Cho Thánh Linh Làm Việc: Thay vì cố gắng hết sức để “trở nên tốt hơn” bằng sức riêng, hãy học tập tín thác và vâng phục sự dẫn dắt của Thánh Linh mỗi ngày. Cầu xin Ngài bày tỏ những điều trong đời sống cần được biến đổi và ban năng lực để chúng ta đáp ứng.

4. Phản Chiếu Chúa Cứu Thế Cho Thế Gian: Khi chúng ta được biến đổi, chúng ta trở thành những tấm gương phản chiếu vinh quang Chúa. Tính cách, lời nói và hành động của chúng ta sẽ từ từ thể hiện tình yêu thương, sự hiền lành, nhịn nhục và thánh khiết của Đấng Christ. Mục đích không phải để người khác thấy chúng ta, mà để họ thấy Ngài qua chúng ta (Ma-thi-ơ 5:16).

5. Sống Trong Hi Vọng và Sự Chờ Đợi Vinh Quang Trọn Vẹn: Hành trình “từ vinh hiển qua vinh hiển” sẽ đạt đến đỉnh điểm khi chúng ta gặp Chúa mặt đối mặt. “Chúng ta sẽ giống như Ngài, vì sẽ thấy Ngài như vốn có thật vậy.” (1 Giăng 3:2). Hi vọng này cho chúng ta sự kiên nhẫn và can đảm để tiếp tục bước đi, ngay cả khi sự biến đổi dường như chậm chạp.

Hình ảnh “khuôn mặt không che màn” trong 2 Cô-rinh-tô 3:18 là một trong những mô tả đẹp đẽ và đầy quyền năng nhất về đời sống Cơ Đốc. Nó đánh dấu sự chuyển đổi vĩ đại từ sự sợ hãi sang sự tự do, từ luật pháp phán xét sang ân điển biến đổi, từ vinh quang phai tàn sang vinh quang vĩnh cửu. Lời mời gọi dành cho mỗi chúng ta ngày hôm nay là hãy bước đi trong sự tự do mà Đấng Christ đã đem đến, can đảm để cho Thánh Linh của Chúa hành động, và chăm chú nhìn xem vinh quang Ngài. Khi làm như vậy, chúng ta sẽ kinh nghiệm một cuộc đời được biến đổi cách kỳ diệu – từ vinh hiển qua vinh hiển – cho đến khi chúng ta hoàn toàn phản chiếu hình ảnh của Con yêu dấu Ngài.

“Ấy là Chúa, là Thánh Linh; và Chúa ở đâu, thì sự tự do cũng ở đó.” (2 Cô-rinh-tô 3:17).