Những câu Kinh Thánh nào nói về sự tin cậy?

Trong hành trình đức tin của mỗi Cơ Đốc nhân, “sự tin cậy” (trust) không đơn thuần là một khái niệm, mà là hơi thở, là thái độ căn bản định hình mối tương giao giữa con người với Đức Chúa Trời. Kinh Thánh, từ Cựu Ước đến Tân Ước, dệt nên một bức tranh sống động và xuyên suốt về chủ đề này. Sự tin cậy là lựa chọn đặt trọn gánh nặng, hy vọng và tương lai của mình lên Đấng Toàn Năng và Trung Tín. Bài nghiên cứu này sẽ khám phá chiều sâu thần học của sự tin cậy qua những phân đoạn then chốt, giải nghĩa từ ngữ gốc, và đưa ra những áp dụng thiết thực cho đời sống hằng ngày.

Để hiểu trọn vẹn, chúng ta cần trở về với ngôn ngữ gốc của Kinh Thánh.

• Trong tiếng Hê-bơ-rơ (Cựu Ước): Từ then chốt là “בָּטַח” (bāṭaḥ). Từ này mang nghĩa “tin cậy, nương cậy, cảm thấy an toàn, dạn dĩ”. Nó diễn tả một trạng thái an nghỉ, bình an và vững lòng vì biết rằng đối tượng mình nương dựa hoàn toàn đáng tin. Ví dụ điển hình trong Châm Ngôn 3:5: “Hãy hết lòng tin cậy Đức Giê-hô-va, Chớ nương cậy nơi sự thông sáng của con”. Ở đây, “tin cậy” (bāṭaḥ) và “nương cậy” (cũng từ bāṭaḥ) được đặt trong thế tương phản: một đằng là nương dựa tuyệt đối vào Đức Giê-hô-va, một đằng là ngưng dựa vào sự khôn ngoan hạn hẹp của bản thân.


• Trong tiếng Hy Lạp (Tân Ước): Từ quan trọng là “πιστεύω” (pisteuō), thường được dịch là “tin”. Tuy nhiên, nghĩa đầy đủ của nó vượt xa sự đồng ý về mặt tri thức; nó bao hàm sự tín nhiệm, giao phó, và trung thành. Khi chúng ta “tin” nơi Chúa Giê-xu, chúng ta đang giao phó cả mạng sống và vận mệnh đời đời của mình cho Ngài. Một từ khác là “πέποιθα” (pepoitha), dạng hoàn thành của peithō, nghĩa là “tôi đã bị thuyết phục, tôi có sự tin quyết vững chắc”. Thư tín của Phao-lô thường dùng từ này (ví dụ: Phi-líp 1:6; II Cô-rinh-tô 1:9).

Sự tin cậy trong Kinh Thánh, do đó, luôn là một hành động chủ động, có đối tượng rõ ràng (Đức Chúa Trời), và dẫn đến một đời sống an nghỉ, vâng lời.

Cựu Ước là câu chuyện về một Đức Chúa Trời tìm kiếm một dân tộc biết tin cậy Ngài giữa mọi hoàn cảnh.

1. Sách Châm Ngôn: Con Đường Khôn Ngoan Của Sự Tin Cậy
Châm Ngôn 3:5-6 là cột trụ: “Hãy hết lòng tin cậy Đức Giê-hô-va, Chớ nương cậy nơi sự thông sáng của con; Phàm trong các việc làm của con, khá nhận biết Ngài, Thì Ngài sẽ chỉ dẫn các nẻo của con.” Phân đoạn này đưa ra ba mệnh lệnh: (1) Tin cậy hết lòng – toàn bộ con người, không chia đôi; (2) Từ bỏ sự nương cậy vào trí tuệ bản thân; (3) Nhận biết Chúa trong mọi đường lối. Lời hứa là Ngài sẽ “chỉ dẫn các nẻo của con” – từ “יָשַׁר” (yāšar) nghĩa là làm cho ngay thẳng, bằng phẳng, dẫn đến nơi an toàn.

2. Tiên Tri Ê-sai: Tin Cậy Là Nguồn Bình An Vĩnh Cửu
Ê-sai 26:3-4 tuyên bố: “Người nào để trí mình nương dựa nơi Chúa, thì Chúa sẽ gìn giữ người trong sự bình an trọn vẹn, vì người nhờ cậy Chúa. Hãy nhờ cậy Đức Giê-hô-va đời đời, vì Đức Giê-hô-va, chính Đức Giê-hô-va là vầng đá của các thời đại!” Từ “bình an trọn vẹn” (shalom shalom) nhấn mạnh sự bình an toàn diện, kiện toàn. Đối tượng của sự tin cậy được mô tả là “vầng đá của các thời đại” – nền tảng bất biến, vững chắc vĩnh cửu.

3. Thi Thiên: Tiếng Kêu Của Một Tấm Lòng Tin Cậy
Cả sách Thi Thiên thấm nhuần tinh thần tin cậy. Thi Thiên 37:5 khuyên: “Hãy phó thác đường lối mình cho Đức Giê-hô-va, và nhờ cậy nơi Ngài, thì Ngài sẽ làm thành việc ấy.” “Phó thác” ở đây (“גָּלַל” - gālal) có nghĩa đen là “lăn đi”. Hãy lăn gánh nặng, lo lắng, công việc của bạn qua cho Chúa. Thi Thiên 56:3-4 của Đa-vít là một tuyên bố trong hoạn nạn: “Trong ngày tôi sợ hãi, tôi sẽ để lòng tin cậy nơi Chúa. Tôi sẽ nhờ Đức Chúa Trời và khen ngợi lời Ngài; Tôi đã nhờ cậy Đức Chúa Trời, tôi sẽ không sợ: Người phàm làm chi được tôi?” Sự tin cậy ở đây không phủ nhận nỗi sợ, nhưng chọn lựa vượt trên nỗi sợ.

Đến Tân Ước, sự tin cậy tìm thấy đối tượng tối cao và trọn vẹn của nó: Con Đức Chúa Trời, Chúa Giê-xu Christ.

1. Tin Cậy Vào Ân Điển Cứu Rỗi
Sự tin cậy căn bản nhất là tin vào chính Chúa Giê-xu cho sự cứu rỗi. Giăng 14:1 ghi lại lời Chúa phán: “Lòng các ngươi chớ hề bối rối; hãy tin Đức Chúa Trời, cũng hãy tin ta nữa.” Động từ “tin” (pisteuō) được lặp lại, cho thấy đức tin nơi Chúa Cha và Chúa Giê-xu là một. Ê-phê-sô 1:12-13 giải thích rằng chúng ta là những kẻ “trước đã để lòng trông cậy trong Đấng Christ… sau khi đã nghe đạo chân thật, là đạo Tin Lành về sự cứu rỗi anh em, và đã tin Ngài.” Sự tin cậy này dẫn đến việc được “đóng ấn bằng Đức Thánh Linh của lời hứa.”

2. Tin Cậy Trong Mọi Hoàn Cảnh Đời Sống
Sứ đồ Phao-lô mô tả kinh nghiệm cá nhân trong II Cô-rinh-tô 1:9: “Thật chúng tôi đã nhận án tử hình trong mình, hầu cho chúng tôi không tin cậy nơi mình, nhưng tin cậy nơi Đức Chúa Trời là Đấng khiến kẻ chết sống lại.” Hoàn cảnh tuyệt vọng (“án tử hình”) được sử dụng để dạy ông và chúng ta bài học: chấm dứt tin cậy nơi bản thân, và chuyển hướng tin cậy hoàn toàn sang Đức Chúa Trời, Đấng quyền năng phục sinh. Trong Phi-líp 4:6-7, sự tin cậy được biểu hiện qua thái độ cầu nguyện: “Chớ lo phiền chi hết, nhưng trong mọi sự hãy dùng lời cầu nguyện, nài xin, và sự tạ ơn mà trình các sự cầu xin của mình cho Đức Chúa Trời. Sự bình an của Đức Chúa Trời… sẽ giữ gìn lòng và ý tưởng anh em trong Đức Chúa Jêsus Christ.” Trình dâng mọi sự cho Chúa là hành động của sự tin cậy, và kết quả là sự bình an siêu nhiên.

3. Lời Kêu Gọi Tin Cậy Vào Sự Quan Phòng Của Chúa
Ma-thi-ơ 6:25-34 là bài giảng đầy đủ nhất của Chúa Giê-xu về sự tin cậy trong những nhu cầu vật chất. Ngài phán: “Vì vậy ta nói cùng các ngươi, đừng vì sự sống mà lo đồ ăn uống; cũng đừng vì thân thể mà lo đồ mặc… mà trước hết, hãy tìm kiếm nước Đức Chúa Trời và sự công bình của Ngài, thì Ngài sẽ cho thêm các ngươi mọi điều ấy nữa.” Lý do để tin cậy? (1) Sự sống quí hơn đồ ăn (c.25). (2) Cha trên trời biết các con cần (c.32). (3) Ngày nào có sự lo ngày nấy (c.34). Tin cậy ở đây là tin rằng Cha Thiên Thượng yêu thương và chăm sóc từng chi tiết của đời sống chúng ta.

Làm thế nào để sự tin cậy Kinh Thánh trở nên sống động?

• Bắt đầu bằng Lời Chúa và Cầu Nguyện: Sự tin cậy được nuôi dưỡng bởi sự hiểu biết về bản tính của Đức Chúa Trời. Hãy đọc và suy ngẫm những câu Kinh Thánh về sự thành tín, quyền năng và tình yêu của Ngài. Biến lời hứa của Chúa thành lời cầu nguyện cá nhân.


• Thực Hành “Lăn Gánh Lo” (Thi Thiên 55:22): Khi lo lắng ập đến, hãy dừng lại, nhận biết mình đang cố gắng gánh vác điều gì, và cố ý cầu nguyện: “Lạy Chúa, con lăn điều lo này cho Ngài. Con tin cậy Ngài xử lý nó.”


• Vâng Lời Trong Sự Bất Định: Hành động vâng lời Chúa dù chưa thấy toàn bộ bức tranh là đỉnh cao của sự tin cậy (như Áp-ra-ham ra đi mà không biết mình đi đâu – Hê-bơ-rơ 11:8).


• Chuyển Đổi Ngôn Ngữ: Thay vì nói “Tôi quá lo về chuyện này”, hãy tập tuyên bố: “Điều này thật khó, nhưng tôi chọn tin cậy Chúa trong hoàn cảnh này.”


• Nhìn Lại Lịch Sử Đời Mình: Ghi lại những lần Chúa đã thành tín trong quá khứ. Điều này xây dựng “bằng chứng” cho sự tin cậy trong hiện tại và tương lai.

Sự tin cậy không phải là cảm giác không lo lắng, mà là sự lựa chọn vâng phục và nương dựa vào một Đấng hoàn toàn đáng tin. Từ bāṭaḥ trong Cựu Ước đến pisteuō trong Tân Ước, Đức Chúa Trời kêu gọi dân sự Ngài sống một đời sống dạn dĩ, an nghỉ trong tình yêu và quyền tể trị của Ngài. Sự tin cậy tìm thấy nền tảng vững chắc nơi thập tự giá và sự phục sinh của Chúa Giê-xu Christ – bằng chứng tối thượng về tình yêu và quyền năng của Đức Chúa Trời dành cho chúng ta.

Hãy để lời của Tiên tri Ê-sai vang vọng như một lời mời gọi cho chúng ta hôm nay: “Kẻ nào tin sẽ chẳng vội vàng” (Ê-sai 28:16). Người tin cậy Chúa có thể bước đi trong bình an, kiên nhẫn và hy vọng, dẫu giữa những cơn bão của cuộc đời, vì biết chắc rằng Vầng Đá vững chắc muôn đời đang nâng đỡ mình.