Kinh Thánh nói gì về sự ô uế?

Khái niệm "ô uế" (hay "không sạch") là một chủ đề xuyên suốt Kinh Thánh, từ Sáng Thế Ký đến Khải Huyền. Nó không chỉ là một quy định nghi lễ thuộc về thời Cựu Ước, mà còn là một nguyên tắc thuộc linh sâu sắc, giúp chúng ta hiểu về bản chất tội lỗi, sự thánh khiết của Đức Chúa Trời và con đường phục hòa mà Ngài đã thiết lập qua Chúa Giê-xu Christ. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào các khía cạnh thần học, văn hóa và ứng dụng thuộc linh của sự ô uế dưới ánh sáng của Lời Chúa.

Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ chính cho "ô uế" là "ṭāmē" (טמא), mang nghĩa là bị làm cho dơ bẩn, không trong sạch, hoặc bị nhiễm bẩn. Sự ô uế trong Cựu Ước được mô tả chi tiết nhất trong sách Lê-vi Ký và Dân Số Ký, và có thể được phân thành ba loại chính:

1. Ô Uế Nghi Lễ (Ceremonial Impurity): Loại ô uế này không nhất thiết liên quan đến tội lỗi đạo đức, mà là một điều kiện tạm thời ngăn cách một người khỏi sự thờ phượng công khai tại đền tạm hoặc đền thờ. Nó bao gồm:

• Ô uế do xác chết: "Phàm ai đụng đến xác chết của loài vật nào, sẽ bị ô uế trong bảy ngày" (Dân Số Ký 19:11). Sự chết là hậu quả của tội lỗi (Sáng Thế Ký 2:17, Rô-ma 6:23), nên việc tiếp xúc với nó gây ra sự ô uế.
• Ô uế do bệnh tật: Đặc biệt là bệnh phung (Lê-vi Ký 13-14). Người bệnh phung phải sống cách ly và kêu lên "Ô uế! Ô uế!" (Lê-vi Ký 13:45).
• Ô uế do dịch tiết cơ thể: Như kinh nguyệt, dịch nam (Lê-vi Ký 15), và sản dịch sau khi sinh con (Lê-vi Ký 12).

2. Ô Uế Đạo Đức (Moral Impurity): Loại này trực tiếp xuất phát từ tội lỗi, làm ô uế chính linh hồn con người và cả đất đai. Từ Hê-bơ-rơ thường dùng là "ṭum'ah" (טֻמְאָה). Các tội như thờ hình tượng, tà dâm, giết người được mô tả là làm cho đất trở nên "ô uế" (Lê-vi Ký 18:24-28). Tiên tri Ê-xê-chi-ên đã cảnh báo: "Hỡi con người, khi nhà Y-sơ-ra-ên ở trong đất mình, đã làm ô uế đất ấy bởi đường lối và việc làm của mình" (Ê-xê-chi-ên 36:17).

3. Ô Uế Thực Phẩm (Dietary Laws): Đức Chúa Trời phân biệt rõ ràng giữa thú vật thanh sạch và không thanh sạch (Lê-vi Ký 11, Phục-truyền Luật-lệ Ký 14). Việc ăn thú vật ô uế sẽ làm cho người đó trở nên ô uế. Mục đích của luật này, một phần, là để dân Y-sơ-ra-ên biệt riêng ra khỏi các dân tộc khác (Lê-vi Ký 20:25-26).

Trong Tân Ước, Chúa Giê-xu Christ đã mang đến một sự hiểu biết căn bản và thâm sâu về sự ô uế. Ngài không phủ nhận luật pháp, nhưng Ngài chỉ ra cội rễ thật sự của vấn đề.

1. Lời Dạy Căn Bản Của Chúa Giê-xu: Trong Mác 7:14-23, Chúa Giê-xu tuyên bố một chân lý làm đảo lộn quan niệm của người Pha-ri-si: "Có một sự từ ngoài vào người, không làm cho người ra ô uế được; nhưng sự từ trong người ra, đó là sự làm ô uế người" (câu 15). Ngài giải thích rõ: "Vì thật là tự trong, tự lòng người mà ra những ác tưởng, sự dâm dục, trộm cướp, giết người, tà dâm, tham lam, hung ác, gian dối, hoang đàng, con mắt ganh đố, lộng ngôn, kiêu ngạo, sự điên cuồng. Hết thảy những điều xấu ấy ra từ trong lòng thì làm cho dơ dáy người" (câu 21-23).

Từ Hy Lạp được dùng cho "làm ô uế" ở đây là "koinoō" (κοινόω), nghĩa là "làm cho thành chung" (common), tức là không thánh sạch, không được biệt riêng ra. Chúa Giê-xu chuyển trọng tâm từ sự ô uế bên ngoài (tay chưa rửa, thức ăn) sang sự ô uế bên trong (tấm lòng).

2. Sự Dạy Dỗ Của Các Sứ Đồ: Sau khi Chúa Giê-xu phục sinh và Thánh Linh giáng lâm, các sứ đồ tiếp tục khai triển chân lý này:

• Sứ đồ Phi-e-rơ và Khải Tượng Về Các Loài Vật: Trong Công Vụ 10, Đức Chúa Trời dùng một khải tượng để dạy Phi-e-rơ rằng Ngài đã khiến mọi vật trở nên thanh sạch. Từ Hy Lạp "katharizō" (καθαρίζω) có nghĩa là "làm sạch, tẩy sạch". Điều này không chỉ áp dụng cho thức ăn, mà quan trọng hơn, là áp dụng cho các dân tộc – người ngoại bang không còn bị xem là "ô uế" về mặt thuộc linh nữa (Công Vụ 10:28).
• Sứ đồ Phao-lô Về Sự Ô Uế Thuộc Linh: Phao-lô liên tục nhấn mạnh đến sự ô uế của tội lỗi. Ông liệt kê những việc làm của xác thịt, bao gồm "sự ô uế" (Galati 5:19), và cảnh báo: "Chớ hề giả hình sự ô uế" (1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:7). Ông định nghĩa sự ô uế thuộc linh là bất cứ điều gì trái với sự thánh sạch của Đức Chúa Trời và phá vỡ mối tương giao với Ngài.

Cựu Ước và Tân Ước đều chỉ ra một con đường duy nhất để được tẩy sạch.

1. Trong Cựu Ước – Nghi Lễ Tẩy Uế: Quy trình tẩy uế thường liên quan đến thời gian chờ đợi, tắm rửa bằng nước, và đôi khi cần đến của lễ (như chim, chiên con) và huyết rưới (Lê-vi Ký 14, Dân Số Ký 19). Những nghi lễ này là "hình bóng của sự thanh sạch thật sẽ đến trong Đấng Christ (Hê-bơ-rơ 9:9-10, 13-14). Nước và huyết của các con sinh tế chỉ có giá trị tạm thời và bề ngoài.

2. Trong Tân Ước – Huyết Chúa Giê-xu Christ: Đây là sự ứng nghiệm trọn vẹn và vĩnh viễn. Sứ đồ Giăng tuyên bố: "Nếu chúng ta đi trong sự sáng cũng như chính mình Ngài ở trong sự sáng, thì chúng ta giao thông cùng nhau; và huyết của Đức Chúa Jêsus, Con Ngài, làm sạch mọi tội chúng ta" (1 Giăng 1:7). Từ "làm sạch" ở đây là "katharizō" – cùng một từ dùng trong Công Vụ 10:15. Hê-bơ-rơ 9:14 khẳng định: "huống chi huyết của Đấng Christ, là Đấng nhờ Đức Thánh Linh đời đời, dâng chính mình không tì tích cho Đức Chúa Trời, sẽ làm sạch lương tâm anh em khỏi công việc chết, đặng hầu việc Đức Chúa Trời hằng sống!"

Sự tẩy sạch này không chỉ là ngoài da, mà là sự tẩy sạch lương tâm (Hê-bơ-rơ 9:14) và toàn bộ con người bề trong.

Hiểu biết về sự ô uế không phải là kiến thức suông, mà phải dẫn đến đời sống thực hành.

1. Tỉnh Thức Về Nguồn Ô Uế Thật – Tấm Lòng: Chúng ta cần thường xuyên xét lòng mình trước Chúa. Thay vì chỉ chú trọng đến hình thức bên ngoài (ăn gì, mặc gì, đi đâu), chúng ta phải cầu xin Chúa dò xét những ác tưởng, lòng tham, sự ganh ghét, tính kiêu ngạo... phát ra từ trong lòng (Thi Thiên 139:23-24). Sự ô uế bắt đầu từ một tư tưởng chưa được bắt phục dưới sự kiểm soát của Đấng Christ.

2. Tránh Xa Sự Ô Uế Thuộc Linh Của Thế Gian: Phao-lô khuyên: "Hãy ra khỏi giữa chúng nó, hãy phân rẽ ra khỏi chúng nó... chớ đụng đến đồ ô uế" (2 Cô-rinh-tô 6:17). "Đồ ô uế" ở đây bao gồm những triết lý, lối sống, giải trí, và các mối quan hệ tình cảm làm suy yếu đức tin và làm vấy bẩn lòng yêu mến Chúa. Chúng ta được kêu gọi sống trong thế gian nhưng không thuộc về thế gian (Giăng 17:14-16).

3. Giữ Cho Thân Thể – Đền Thờ Của Đức Thánh Linh – Được Thanh Sạch: "Anh em há chẳng biết rằng thân thể mình là đền thờ của Đức Thánh Linh sao?" (1 Cô-rinh-tô 6:19). Mọi sự ô uế về thể xác như tà dâm, say sưa, và cả việc lạm dụng hay làm hại thân thể đều là xúc phạm đến đền thờ của Đức Chúa Trời. Sự thanh sạch thân thể là một phần của sự thờ phượng thuộc linh (Rô-ma 12:1).

4. Nương Dựa Vào Sự Tẩy Sạch Liên Tục Của Huyết Chúa Giê-xu: Dù đã được tái sinh, chúng ta vẫn có thể vấp phạm và bị ô uế bởi tội lỗi. Lời hứa quý báu là: "Nếu chúng ta xưng tội mình, thì Ngài là thành tín công bình để tha tội cho chúng ta, và làm sạch chúng ta khỏi mọi điều không công bình" (1 Giăng 1:9). Đời sống Cơ Đốc là một hành trình liên tục quay về với thập tự giá, nơi huyết báu của Chiên Con không hề đánh mất quyền năng tẩy sạch.

Kinh Thánh vẽ nên một bức tranh toàn diện về sự ô uế: từ sự ô uế nghi lễ mang tính tượng trưng trong Cựu Ước, đến sự ô uế thuộc linh xuất phát từ tấm lòng tội lỗi mà Chúa Giê-xu đã phơi bày, và cuối cùng là giải pháp vĩnh cửu qua huyết của Ngài. Sự dạy dỗ về ô uế nhắc nhở chúng ta về sự thánh khiết tuyệt đối của Đức Chúa Trời và tình trạng tuyệt vọng của con người. Nhưng nó cũng chỉ về Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã "vì tội lỗi chúng ta, gánh lấy sự ô uế của chúng ta trên thập tự giá, để trong Ngài, chúng ta trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời" (2 Cô-rinh-tô 5:21).

Ước mong mỗi chúng ta, với lòng biết ơn sâu xa, sống một đời sống biệt riêng ra thánh, "hãy làm sạch mình khỏi mọi sự dơ bẩn phần xác thịt và phần thần linh, lại lấy sự kính sợ Đức Chúa Trời mà làm cho trọn việc nên thánh của chúng ta" (2 Cô-rinh-tô 7:1). Sự nên thánh không phải là gánh nặng luật pháp, mà là đáp ứng tình yêu đối với Đấng đã dùng chính huyết Ngài để tẩy sạch chúng ta hoàn toàn.