Vợ Chồng Bất Đồng Quan Điểm Về Việc Dâng Hiến/Thập Phân Nên Làm Thế Nào?
Trong hôn nhân Cơ Đốc, tài chính thường là một trong những lĩnh vực dễ gây căng thẳng nhất. Đặc biệt, việc dâng hiến – bao gồm thập phân (10% thu nhập) và các của dâng khác – có thể trở thành điểm nóng khi vợ và chồng không cùng quan điểm. Một người muốn dâng hiến nhiệt thành, người kia lại e ngại vì lo lắng về ngân sách gia đình hoặc hiểu biết khác về trách nhiệm tài chính đối với Chúa. Làm thế nào để giải quyết bất đồng này mà vẫn duy trì sự hiệp nhất và vâng phục Lời Chúa? Bài viết này sẽ khảo sát Kinh Thánh về dâng hiến, nguyên tắc hôn nhân và đưa ra những hướng dẫn thực tiễn giúp các cặp vợ chồng tìm thấy sự đồng thuận trong việc dâng hiến.
I. Dâng Hiến Và Thập Phân Theo Kinh Thánh
Trước khi đi vào giải quyết mâu thuẫn, chúng ta cần hiểu rõ giáo lý Kinh Thánh về dâng hiến. Có hai giai đoạn chính: Cựu Ước và Tân Ước.
1. Thập phân trong Cựu Ước
Thập phân (tiếng Hê-bơ-rơ: ma’aser – “phần mười”) đã xuất hiện từ trước luật pháp Môi-se. Áp-ra-ham dâng một phần mười chiến lợi phẩm cho Mên-chi-xê-đéc (Sáng-thế Ký 14:20). Gia-cốp hứa sẽ dâng một phần mười cho Đức Chúa Trời (Sáng-thế Ký 28:22). Dưới luật pháp, dân Y-sơ-ra-ên phải dâng một phần mười sản vật và chiên bò để duy trì chi phái Lê-vi, người không có phần sản nghiệp (Lê-vi Ký 27:30-33; Dân-số Ký 18:21-24). Ngoài ra còn có các của dâng khác: lễ vật, của đầu mùa, v.v. Ma-la-chi 3:8-10 nổi tiếng với lời quở trách về việc ăn cắp phần mười và lời hứa phước hạnh nếu dân sự đem phần mười vào kho nhà Chúa.
2. Nguyên tắc dâng hiến trong Tân Ước
Tân Ước không đặt ra một con số cố định (10%) như một luật lệ bắt buộc. Thay vào đó, Chúa Giê-su dạy về lòng rộng rãi và sự trung tín trong việc quản lý tiền bạc (Ma-thi-ơ 6:19-21; Lu-ca 12:33-34; 16:10-13). Ngài khen ngợi bà góa dâng hai đồng tiền nhỏ (Mác 12:41-44). Trong I Cô-rinh-tô 16:2, Phao-lô khuyên: “Cứ ngày thứ nhất trong tuần, mỗi người trong anh em khá tùy sức mình chắt lót được bao nhiêu thì để dành tại nhà mình, hầu cho khỏi đợi khi tôi đến mới góp.” II Cô-rinh-tô 9:7 dạy: “Mỗi người hãy tùy lòng rộng rãi mà quyên ra, không phải phàn nàn hay miễn cưỡng, vì Đức Chúa Trời yêu kẻ dâng hiến cách vui lòng.” Như vậy, tấm lòng vui thích, sự tự nguyện và lòng biết ơn là trọng tâm.
Tuy nhiên, nhiều nhà giải kinh xem thập phân như một khởi điểm hợp lý cho sự dâng hiến của Cơ Đốc nhân, vì nó phản ánh sự nhìn nhận rằng mọi vật đều thuộc về Chúa. Hơn nữa, Chúa Giê-su không bãi bỏ thập phân mà chỉ sửa lại tinh thần: “Các ngươi phải làm các điều nầy, mà cũng không nên bỏ các điều kia” (Ma-thi-ơ 23:23). Vì vậy, nhiều tín hữu tiếp tục dâng một phần mười như một kỷ luật tâm linh, nhưng không coi đó là điều kiện để được cứu rỗi hay phước lành.
II. Nguyên Tắc Trong Hôn Nhân Cơ Đốc: Sự Hiệp Một Và Tôn Trọng
Kinh Thánh dạy rõ về mối quan hệ vợ chồng. Sáng-thế Ký 2:24: “Cho nên người nam sẽ lìa cha mẹ mà dính díu với vợ mình, và cả hai sẽ nên một thịt.” Ê-phê-sô 5:21-33 là đoạn then chốt: “Hãy kính sợ Đấng Christ mà vâng phục nhau” (c.21), người chồng là đầu của vợ như Đấng Christ là đầu Hội Thánh (c.23), chồng phải yêu vợ như chính thân mình (c.28), vợ phải tôn trọng chồng (c.33). Sự hiệp nhất trong hôn nhân đòi hỏi cả hai phải cùng nhau đưa ra quyết định, đặc biệt trong vấn đề tài chính – vì “nếu hai người không đồng ý với nhau, thì há cùng đi chung được sao?” (A-mốt 3:3).
Trong I Phi-e-rơ 3:1-7, sứ đồ khuyên vợ phục tùng chồng dù chồng không tin đạo, để họ có thể được cảm hóa bởi đời sống đạo đức; còn chồng phải ở với vợ cách sáng suốt, tôn trọng họ như người cùng hưởng ân điển sự sống. Như vậy, khi bất đồng xảy ra, thái độ đầu tiên là tôn trọng và yêu thương, không ép buộc hay áp đặt.
III. Khi Vợ Chồng Bất Đồng Về Dâng Hiến
Có nhiều lý do dẫn đến sự khác biệt quan điểm về dâng hiến:
- Khác biệt về nền tảng giáo lý: Một người có thể được dạy rằng thập phân là mệnh lệnh bắt buộc, người kia lại hiểu rằng chúng ta được tự do dâng tùy lòng.
- Áp lực tài chính: Gia đình đang nợ nần, thu nhập thấp, sợ thiếu hụt nếu dâng phần mười.
- Ưu tiên khác nhau: Một người muốn dành tiền cho tiết kiệm, đầu tư, mua sắm, trong khi người kia muốn ưu tiên cho việc Chúa.
- Thiếu hiểu biết về Lời Chúa: Chưa nắm vững các nguyên tắc quản lý tài chính theo Kinh Thánh.
- Một người chưa tin Chúa: Đây là tình huống đặc biệt khi chỉ một người là tín hữu.
1. Tìm hiểu lý do bất đồng
Trước tiên, hãy cùng nhau trò chuyện cởi mở để hiểu gốc rễ của sự bất đồng. Hỏi nhau những câu như: “Anh/em cảm thấy thế nào khi dâng hiến? Điều gì khiến anh/em lo lắng? Anh/em hiểu Kinh Thánh dạy gì về vấn đề này?” Lắng nghe với tấm lòng thông cảm, không chỉ trích. Nhiều khi những lo lắng về tài chính là hợp lý và cần được giải quyết trước khi có thể dâng hiến cách vui lòng.
2. Cầu nguyện và tìm kiếm sự hướng dẫn của Chúa
Gia-cơ 1:5: “Ví bằng trong anh em có kẻ kém khôn ngoan, hãy cầu xin Đức Chúa Trời, là Đấng ban cho mọi người cách rộng rãi, không trách móc ai, thì kẻ ấy sẽ được ban cho.” Cả hai hãy cùng cầu nguyện, xin Chúa ban sự khôn ngoan để hiểu ý muốn Ngài và có tấm lòng vâng phục. Cũng nên cầu nguyện riêng cho người phối ngẫu, xin Chúa thay đổi tấm lòng nếu cần.
3. Học Lời Chúa cùng nhau
Hãy dành thời gian đọc và thảo luận các phân đoạn Kinh Thánh liên quan đến dâng hiến và quản lý tài chính. Ví dụ: Ma-la-chi 3:8-12; Ma-thi-ơ 6:19-34; Lu-ca 6:38; II Cô-rinh-tô 8-9; I Ti-mô-thê 6:6-10, 17-19. Khi Lời Chúa được đặt lên hàng đầu, Ngài sẽ soi sáng và đưa đến sự đồng thuận.
Trong quá trình học, có thể tìm hiểu thêm về từ ngữ gốc. Chẳng hạn, “thập phân” (ma’aser) không chỉ là nghĩa vụ mà còn là lời tuyên xưng rằng Đức Chúa Trời là Chủ. Từ “dâng hiến” trong Tân Ước thường dùng prosphora (của dâng) hoặc charis (ân điển, cũng chỉ về sự rộng rãi).
4. Áp dụng các nguyên tắc Kinh Thánh
a. Sự hiệp nhất: Mục tiêu là đạt được thỏa thuận chung, không phải “thắng” cuộc tranh luận. Nếu hiện tại chưa thể thống nhất về mức dâng cụ thể, hãy tạm thời dừng lại và tiếp tục cầu nguyện. Có thể đồng ý dâng một số tiền nhỏ hơn mà cả hai cảm thấy thoải mái, rồi từ từ tăng lên khi Chúa dẫn dắt.
b. Tình yêu và sự phục vụ: Người muốn dâng nhiều nên bày tỏ tình yêu và sự tôn trọng đối với người kia, không dùng Kinh Thánh như cây gậy đánh đập. Hãy nhớ I Cô-rinh-tô 13:1 – dù có dâng hết tài sản mà không có tình yêu thương thì cũng vô ích.
c. Trách nhiệm quản lý: Cả hai cần xem mình là quản gia của Chúa, không phải chủ nhân của cải. Khi cùng nhận thức rằng mọi thứ đều từ Chúa, sẽ dễ dàng hơn để dâng lại một phần cho Ngài.
d. Lòng tin cậy Chúa: Ma-thi-ơ 6:33: “Nhưng trước hết, hãy tìm kiếm nước Đức Chúa Trời và sự công bình của Ngài, thì Ngài sẽ cho thêm các ngươi mọi điều ấy nữa.” Nỗi sợ hãi thiếu thốn thường cản trở dâng hiến. Hãy đặt niềm tin nơi Chúa, Đấng sẽ cung ứng mọi nhu cầu.
5. Một số bước thực hành cụ thể
• Lập ngân sách gia đình chung: Ngồi lại cùng lập kế hoạch thu chi, trong đó có mục dâng hiến. Hãy xem dâng hiến là ưu tiên hàng đầu (Châm ngôn 3:9-10). Nếu người chồng là trưởng gia đình, hãy lãnh đạo cách dịu dàng, quyết định sau khi đã nghe ý kiến vợ.
• Bắt đầu từ một mức dễ chịu: Nếu một người chưa sẵn sàng dâng 10%, hãy thỏa thuận dâng 5% hoặc một số tiền cố định. Sau một thời gian, khi thấy Chúa chu cấp và ban phước, có thể tăng dần.
• Tách biệt tài khoản? Một số cặp vợ chồng có tài khoản riêng và mỗi người tự quyết định dâng hiến từ phần của mình. Tuy nhiên, Kinh Thánh nhấn mạnh sự hiệp nhất về tài chính, nên việc chia tách có thể dẫn đến thiếu minh bạch. Tốt nhất là cùng nhau quản lý chung.
• Tham vấn mục sư hoặc người khôn ngoan: Đôi khi cần một người thứ ba khách quan để hòa giải và tư vấn dựa trên Lời Chúa.
• Ghi nhận phước hạnh: Hãy cùng ghi chép lại những điều Chúa ban khi bạn trung tín dâng hiến, để củng cố đức tin cho cả hai.
IV. Trường Hợp Đặc Biệt: Một Người Chưa Tin Chúa
Nếu chỉ một người là tín hữu, việc dâng hiến có thể gặp khó khăn hơn. Kinh Thánh dạy người vợ tin Chúa phải vâng phục chồng (I Phi-e-rơ 3:1-2), nhưng nếu chồng không cho phép dâng hiến thì sao? Trước hết, hãy cầu nguyện và sống đẹp lòng Chúa, để đời sống bạn cảm hóa chồng. Bạn có thể dùng tiền riêng (nếu có) để dâng một phần nhỏ, nhưng không nên lén lút làm trái ý chồng, vì sẽ phá vỡ sự tin tưởng. Thay vào đó, hãy tìm cơ hội chia sẻ về sự chu cấp của Chúa và mời chồng cùng tham dự các buổi nhóm nơi nghe được lời dạy về dâng hiến. Nếu chồng vẫn không đồng ý, bạn vẫn có thể dâng hiến bằng thời gian, công sức phục vụ Chúa. Hãy nhớ rằng Chúa nhìn thấy tấm lòng và hoàn cảnh của bạn.
V. Kết Luận
Bất đồng về dâng hiến không phải là vấn đề không thể giải quyết. Với tấm lòng khiêm nhường, cùng nhau tìm kiếm Chúa và Lời Ngài, vợ chồng có thể đạt được sự đồng thuận và thậm chí biến việc dâng hiến thành một hành động thờ phượng vui mừng chung. Hãy nhớ: mục tiêu không phải là dâng đúng 10% cho bằng dâng với tấm lòng yêu mến Chúa và yêu thương nhau. “Mọi sự đều được phép, nhưng chẳng phải mọi sự đều có ích; mọi sự đều được phép, nhưng chẳng phải mọi sự đều làm gương tốt.” (I Cô-rinh-tô 10:23). Ước mong mỗi gia đình Cơ Đốc đều tìm thấy niềm vui trong việc dâng hiến và kinh nghiệm phước hạnh dư dật của Chúa.