Kinh Thánh nói gì về khủng long?
Trong thế giới hiện đại, khủng long là chủ đề thu hút sự tò mò của nhiều người, đặc biệt là các tín hữu Cơ Đốc. Vì Kinh Thánh không trực tiếp nhắc đến từ “khủng long” – một thuật ngữ mới xuất hiện từ năm 1841 – nên nhiều người thắc mắc liệu Kinh Thánh có đề cập gì về những sinh vật khổng lồ này không? Bài viết này sẽ khám phá những đoạn Kinh Thánh liên quan, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về khủng long trong lăng kính của Lời Chúa và rút ra những bài học thực tiễn cho đời sống đức tin.
Kinh Thánh mở đầu bằng sự sáng tạo của Đức Chúa Trời. Sáng Thế Ký 1:20-25 cho biết:
“Đức Chúa Trời lại phán rằng: Nước phải sanh các vật sống cho nhiều, và các loài chim phải bay trên mặt đất trong khoảng không trên trời. Đức Chúa Trời dựng nên các loài cá lớn, các vật sống tùy theo loài mà nước sanh ra nhiều, và các loài chim có cánh tùy theo loài. Đức Chúa Trời thấy điều đó là tốt lành.” (c.20-21)
Ở đây, từ Hê-bơ-rơ “tannin” được dịch là “các loài cá lớn” hoặc “quái vật biển”. Có thể những sinh vật biển khổng lồ này bao gồm cả những loài bò sát biển thời tiền sử như Plesiosaur, Mosasaur… Đến ngày thứ sáu, Đức Chúa Trời tạo nên các loài thú trên đất:
“Đức Chúa Trời lại phán rằng: Đất phải sanh các vật sống tùy theo loài, tức súc vật, côn trùng, và thú rừng, đều tùy theo loài; thì có như vậy.” (c.24)
Như vậy, khủng long – vốn là các loài bò sát trên cạn – được Đức Chúa Trời tạo dựng cùng ngày với loài người (c.26-27). Điều này cho thấy khủng long và con người đã cùng tồn tại ít nhất vào thời điểm sau khi sáng tạo.
Sự kiện Nô-ê và trận lụt toàn cầu (Sáng Thế Ký 6–9) đóng vai trò quan trọng trong việc giải thích sự biến mất của nhiều loài khủng long và sự hình thành hóa thạch. Đức Chúa Trời truyền cho Nô-ê đưa vào tàu mỗi loài một cặp (7:2-3). Khủng long cũng thuộc “mọi loài xác thịt” (6:19), vì vậy có lẽ chúng đã được đưa lên tàu. Tuy nhiên, do kích thước lớn, Nô-ê có thể đã chọn những con non để dễ dàng hơn. Sau trận lụt, điều kiện khí hậu thay đổi mạnh mẽ, nhiều loài khổng lồ không thích nghi được và dần tuyệt chủng.
Trận lụt toàn cầu với các trận mưa dữ dội và nước dâng lên đã gây ra sự dịch chuyển trầm tích lớn, chôn vùi vô số sinh vật, tạo thành hóa thạch. Điều này giải thích tại sao chúng ta tìm thấy nhiều hóa thạch khủng long ở các lớp địa chất trên khắp thế giới. Như vậy, Kinh Thánh không nói thẳng về khủng long nhưng qua câu chuyện Nô-ê, chúng ta có thể hiểu được nguyên nhân diệt vong của chúng.
Hai sinh vật được mô tả chi tiết trong sách Gióp có nhiều đặc điểm tương đồng với khủng long.
Behemoth (Gióp 40:15-24)
“Hãy xem con behemoth mà ta đã dựng nên như đã dựng nên ngươi; nó ăn cỏ như bò. Kìa, sức lực nó ở nơi lưng, và sức mạnh nó ở trong gân bụng nó. Nó cong đuôi nó như cây bá hương; gân đùi nó kết chặt với nhau. Xương cốt nó như ống đồng, tứ chi nó như thanh sắt. ... Kìa, nước sông chảy mạnh mà nó chẳng sợ; dẫu sông Giô-đanh tràn lên miệng nó, nó cũng chẳng lo.”
Behemoth thường được một số học giả cho là voi hoặc hà mã. Nhưng đuôi của voi và hà mã nhỏ, không thể so với “cây bá hương” – một loại cây to lớn, cành sum suê. Hơn nữa, xương như ống đồng, gân như sắt cho thấy đây là một sinh vật cực kỳ mạnh mẽ, có thể là loài khủng long Sauropod (như Brachiosaurus) với chiếc đuôi to, dài và thân hình đồ sộ, sống gần sông và ăn thực vật. Đức Chúa Trời dùng behemoth để minh họa quyền năng của Ngài – nếu Ngài có thể tạo ra và kiểm soát sinh vật khổng lồ như vậy, thì con người có thể tin cậy Ngài hoàn toàn.
Leviathan (Gióp 41, Thi Thiên 104:26, Ê-sai 27:1)
“Ngươi có thể lấy câu móc xỏ lỗ mũi nó không? Có thể lấy dây xỏ lưỡi nó không? … Hơi thở nó làm than hồng cháy đỏ, từ miệng nó phát ra ngọn lửa. … Dưới bụng nó có những mảnh sành nhọn; nó để lại vệt như lưỡi cày trên bùn.” (Gióp 41:1-2, 20-22)
Mô tả này vượt xa một con cá sấu thông thường: nó phun lửa, vảy cứng như khiên, không thể bị đâm thủng. Leviathan được gọi là “con rắn lẹ làng, con rắn cong queo” (Ê-sai 27:1). Nhiều nhà nghiên cứu tin rằng Leviathan có thể là một loài bò sát biển khổng lồ, có khả năng phun chất dễ cháy (giống như một số loài cá có khả năng phóng điện hoặc chất hóa học). Dù chính xác là loài nào, rõ ràng Leviathan là một sinh vật đáng sợ, biểu tượng cho sự hỗn loạn, nhưng Đức Chúa Trời hoàn toàn làm chủ nó (Thi Thiên 104:26).
Những mô tả này cho thấy khủng long không xa lạ với các tác giả Kinh Thánh. Họ đã thấy hoặc nghe về những sinh vật tương tự, và Đức Chúa Trời dùng chúng để dạy dỗ con người.
Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ “tannin” (số nhiều: tanninim) thường được dịch là “rồng”, “quái vật biển” hoặc “rắn lớn”. Ngoài Sáng Thế Ký 1:21, nó còn xuất hiện trong Xuất Ê-díp-tô Ký 7:9-12 khi Môi-se biến gậy thành một “tannin” trước mặt Pha-ra-ôn. Bản dịch Việt ngữ thường ghi là “con rắn”. Như vậy, từ này chỉ các loài bò sát lớn, có thể bao gồm cả khủng long. Trong Thi Thiên 74:13, Đức Chúa Trời được ca ngợi vì đã “đập nát đầu Leviathan” và “ban nó làm thức ăn cho dân ở đồng vắng”, ám chỉ việc Ngài chiến thắng thế lực sự dữ. Dù mang tính biểu tượng, những hình ảnh này bắt nguồn từ những sinh vật có thật mà con người thời đó biết đến.
Dựa trên trình tự sáng tạo, khủng long và người đã cùng tồn tại. Nhiều nền văn hóa cổ đại có những truyền thuyết về rồng – những sinh vật to lớn, có vảy, đôi khi phun lửa – rất giống mô tả về khủng long. Điều này cho thấy tổ tiên loài người có thể đã gặp những con khủng long cuối cùng và lưu truyền ký ức về chúng qua các thế hệ. Kinh Thánh cũng ghi nhận sự tồn tại của người khổng lồ (Nê-phi-lim, Sáng Thế Ký 6:4) và các chiến binh can đảm đánh nhau với những thú dữ. Tuy nhiên, do sự tàn phá của trận lụt, các quần thể khủng long bị suy giảm mạnh và cuối cùng tuyệt chủng trong khoảng vài trăm năm sau đó. Vì vậy, con người và khủng long có một giai đoạn chồng lấn ngắn, phù hợp với Kinh Thánh và lịch sử.
Khủng long không chỉ là chủ đề học thuật, mà còn mang lại những áp dụng quý giá cho đức tin chúng ta:
- Tin cậy Lời Chúa: Khi đối diện với những lý thuyết khoa học dường như mâu thuẫn với Kinh Thánh, chúng ta cần nhớ rằng Lời Chúa là chân thật và đáng tin cậy. Sự tồn tại của khủng long không hề làm yếu đi Kinh Thánh; trái lại, Kinh Thánh cung cấp một khuôn khổ để hiểu chúng. Hãy giữ vững đức tin nơi Chúa và Kinh Thánh của Ngài.
- Ngợi khen Đấng Tạo Hóa: Sự đa dạng và kích thước khổng lồ của khủng long cho thấy quyền năng sáng tạo vô hạn của Đức Chúa Trời. Chúng ta thường ngạc nhiên trước những gì con người tạo ra, nhưng công trình của Đấng Tạo Hóa còn vĩ đại hơn gấp bội. Hãy dâng lời tôn vinh Ngài: “Lạy Chúa, Đấng đã dựng nên muôn vật, vì ý muốn Chúa mà muôn vật mới có và được dựng nên.” (Khải Huyền 4:11)
- Sự khiêm nhường và trách nhiệm: Dù khủng long to lớn hơn con người, Đức Chúa Trời đã ban cho loài người quyền cai trị muôn loài (Sáng Thế Ký 1:28). Điều này nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm quản lý tạo vật một cách khôn ngoan, bảo vệ môi trường và đối xử nhân ái với muôn loài.
- Hy vọng về tương lai: Tiên tri Ê-sai mô tả một thiên đàng mới nơi muông thú sống hòa thuận: “Sói sẽ ở với chiên con, beo nằm với dê con …” (Ê-sai 11:6-9). Sự hiện diện của những sinh vật dữ tợn trong thế giới hiện tại không phải là ý định cuối cùng của Đức Chúa Trời. Ngài hứa sẽ tái lập sự hòa hợp tuyệt vời. Dù cuộc sống đầy thử thách, chúng ta có niềm hy vọng về một thế giới mới không còn sự sợ hãi.
- Trang bị để biện giáo: Một Cơ Đốc nhân cần sẵn sàng giải đáp thắc mắc về đức tin. Hiểu biết về khủng long từ quan điểm Kinh Thánh giúp chúng ta trả lời những người hoài nghi và củng cố đức tin cho bản thân cũng như anh chị em khác.
Kinh Thánh không dùng từ “khủng long”, nhưng qua các đoạn mô tả về behemoth, leviathan, “các loài cá lớn” và “rồng”, chúng ta thấy rằng Đức Chúa Trời đã tạo dựng những sinh vật khổng lồ mà ngày nay chúng ta gọi là khủng long. Chúng là một phần của công trình sáng tạo tuyệt vời của Ngài, và sự biến mất của chúng có liên quan đến cơn đại hồng thủy thời Nô-ê. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta có thể tin cậy rằng Kinh Thánh hoàn toàn đáng tin và không hề sai lầm. Hãy để sự hiểu biết này củng cố đức tin, thúc đẩy chúng ta tôn thờ Đấng Tạo Hóa và sống đẹp lòng Ngài mỗi ngày.