Con Đường Xưa / Members Church of God International / Ang Dating Daan là gì?

Trong bối cảnh đa dạng các phong trào tôn giáo và giáo phái ngày nay, việc “thử cho biết các thần” (I Giăng 4:1) theo Lời Chúa dạy là điều cần thiết cho mỗi Cơ Đốc nhân. Một trong những phong trào có ảnh hưởng lớn, đặc biệt trong cộng đồng người nói tiếng Filipino và các cộng đồng hải ngoại, là “Members Church of God International” (MCGI), thường được biết đến qua chương trình truyền hình/radio “Ang Dating Daan” (tiếng Filipino, nghĩa là “Con Đường Xưa” hay “The Old Path”). Bài viết này sẽ nghiên cứu chuyên sâu về nhóm này dưới ánh sáng của Kinh Thánh, để giúp các tín hữu có cái nhìn rõ ràng và vững vàng trong đức tin.

Members Church of God International (MCGI) là một giáo phái Cơ Đốc có nguồn gốc từ Philippines, được sáng lập bởi Eli Soriano (1947-2021). Ông được các tín đồ gọi là “Brother Eli” (Anh Eli). Phương tiện truyền bá chính và nổi tiếng nhất của nhóm là chương trình “Ang Dating Daan” (Con Đường Xưa), một chương trình hỏi đáp Kinh Thánh trực tiếp, khẳng định mục đích dẫn dắt người nghe trở về với “con đường xưa” mà Kinh Thánh đề cập.

Họ thường dựa vào câu Kinh Thánh trong Giê-rê-mi 6:16: “Đức Giê-hô-va phán như vầy: Hãy đứng nơi các đường cái và nhìn xem; tra xét những đường lối cũ, xem thử đường tốt ở đâu, hãy đi đường ấy, thì các ngươi sẽ được sự an nghỉ cho linh hồn mình. Nhưng chúng nó đáp rằng: Chúng tôi không khứng đi đường ấy.” MCGI tin rằng họ chính là những người đi và dạy “con đường xưa” đó, trong khi các giáo hội khác (kể cả các giáo hội Tin Lành chính thống) đã đi sai lệch.

Để đánh giá bất kỳ giáo lý nào, tiêu chuẩn tối cao phải là Kinh Thánh (II Ti-mô-thê 3:16-17). Chúng ta sẽ xem xét một số giáo lý nổi bật của MCGI.

MCGI tin vào thuyết “Thần học Thần Nhất” (Monotheistic Theology) nhưng với cách giải thích cụ thể về thân vị của Chúa Giê-xu. Họ tin rằng chỉ có một Đức Chúa Trời duy nhất là Đức Chúa Cha. Chúa Giê-xu là Con Đức Chúa Trời, là Đấng Christ, nhưng không đồng đẳng hay đồng vĩnh cửu với Đức Chúa Cha. Họ từ chối học thuyết Chúa Ba Ngôi (Trinity) truyền thống, xem đó là sự dạy dỗ của ngoại giáo đã len lỏi vào Hội Thánh.

Giải Kinh và Phân Tích:

• Kinh Thánh khẳng định rõ ràng: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta” (Giăng 1:1, 14). Từ “Ngôi Lời” (Λόγος - Logos) ở đây chính là Chúa Giê-xu Christ. Ngài vừa “ở cùng” Đức Chúa Trời (chỉ sự phân biệt về thân vị), vừa “là” Đức Chúa Trời (chỉ sự đồng bản thể).
• Chúa Giê-xu tuyên bố: “Ta với Cha là một” (Giăng 10:30). Cụm từ “là một” (ἕν - hen) trong tiếng Hy Lạp mang nghĩa sự hợp nhất về bản chất, không phải chỉ là sự hiệp ý.
• Sứ đồ Tô-ma đã thưa với Chúa Giê-xu phục sinh: “Lạy Chúa tôi và Đức Chúa Trời tôi!” (Giăng 20:28). Chúa Giê-xu không sửa lại hay quở trách Tô-ma về lời tuyên xưng này, Ngài chấp nhận nó.
• Phao-lô viết về Chúa Christ: “Vì chưng trong Ngài (Christ) mọi vật đã được dựng nên... muôn vật đã được dựng nên bởi Ngài và vì Ngài” (Cô-lô-se 1:16). Đấng Sáng Tạo chỉ có thể là Đức Chúa Trời (Sáng-thế Ký 1:1). Việc quy sự sáng tạo cho Christ khẳng định thần tính của Ngài.

Giáo lý Tin Lành chính thống, dựa trên toàn bộ chứng cớ Kinh Thánh, khẳng định Chúa Giê-xu Christ vừa trọn vẹn là Đức Chúa Trời (thần tính), vừa trọn vẹn là con người (nhân tính), một của lễ hoàn hảo để chuộc tội cho nhân loại. Học thuyết Chúa Ba Ngôi là nỗ lực của Hội Thánh đầu tiên để hệ thống hóa sự mặc khải này của Kinh Thánh, không phải là mâu thuẫn với Kinh Thánh.

Đây là điểm khác biệt then chốt. MCGI nhấn mạnh mạnh mẽ vào việc làm và sự vâng giữ các điều răn như một phần thiết yếu để được cứu rỗi. Họ dạy rằng đức tin thôi là chưa đủ; phải báp-têm đúng cách (nhân danh Chúa Giê-xu), phải thuộc về Hội Thánh đúng (tức MCGI), và phải vâng giữ các luật lệ trong Kinh Thánh (bao gồm cả các qui định về ăn uống trong Cựu Ước theo cách giải thích của họ) để duy trì sự cứu rỗi.

Giải Kinh và Phân Tích:

• Sứ đồ Phao-lô tuyên bố dứt khoát: “Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời. Ấy chẳng phải bởi việc làm đâu, hầu cho không ai khoe mình” (Ê-phê-sô 2:8-9). Từ “việc làm” (ἔργων - ergōn) chỉ về mọi nỗ lực tuân giữ luật pháp của con người.
• Công-vụ các Sứ-đồ 16:30-31 ghi lại lời của Phao-lô và Si-la cho người cai ngục: “Hỡi các chúa, tôi phải làm chi cho được cứu? Hai người trả lời rằng: Hãy tin Đức Chúa Jêsus Christ, thì ngươi và cả nhà đều sẽ được cứu.” Câu trả lời ngay lập tức là “hãy tin”, không phải một danh sách các việc cần làm.
• Rô-ma 3:28 khẳng định: “Vậy chúng ta kết luận rằng người ta được xưng công bình bởi đức tin, chớ không bởi việc làm theo luật pháp.”
• Tuy nhiên, Kinh Thánh không tách rời đức tin chân thật ra khỏi đời sống biến đổi. Gia-cơ 2:17 nói: “Đức tin không có việc làm là đức tin chết.” Điều này có nghĩa việc làm là bằng chứng (fruit - trái) và hệ quả tất yếu của đức tin cứu rỗi chân thật, chứ không phải là điều kiện tiên quyết hay phương tiện để kiếm được sự cứu rỗi. Sự cứu rỗi là ân điển (χάρις - charis) nhưng không, qua đức tin (πίστις - pistis) nơi công lao của Chúa Giê-xu Christ trên thập tự giá.

MCGI thường dạy rằng sự cứu rỗi chỉ có trong Hội Thánh của họ, vì chỉ họ mới dạy và thực hành “con đường xưa” một cách đúng đắn. Điều này dẫn đến thái độ loại trừ các Cơ Đốc nhân thuộc các giáo hội khác.

Giải Kinh và Phân Tích:

• Chúa Giê-xu phán: “Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha” (Giăng 14:6). Trung tâm của sự cứu rỗi là Con Người Chúa Giê-xu Christ, chứ không phải một tổ chức, giáo hội hay danh xưng nào của loài người.
• Phao-lô viết: “Vì chẳng có ai lập nền khác ngoài nền đã lập, là Đức Chúa Jêsus Christ” (I Cô-rinh-tô 3:11). Nền tảng duy nhất của Hội Thánh là Chúa Christ.
• Kinh Thánh nói về “Hội Thánh” (ἐκκλησία - ekklēsia, nghĩa là “những người được gọi ra”) như là thân thể của Đấng Christ, bao gồm tất cả những người thật lòng tin nhận Ngài, bất kể họ thuộc hệ phái nào về mặt tổ chức (I Cô-rinh-tô 12:12-13; Ê-phê-sô 4:4-6). Sự hiệp một thuộc linh này vượt trên mọi ranh giới tổ chức.

Việc nghiên cứu này không chỉ để thỏa mãn tri thức, mà để gây dựng đức tin và trang bị cho chúng ta trong cuộc sống và sự làm chứng.

1. Gốc Rễ Vững Chắc Trong Ân Điển: Mỗi tín hữu cần hiểu rõ và kinh nghiệm sâu sắc lẽ thật về sự cứu rỗi bởi ân điển qua đức tin. Điều này giải phóng chúng ta khỏi gánh nặng phải tự mình “kiếm được” sự cứu rỗi và mang đến sự bình an thật sự (Rô-ma 5:1). Sự vâng giữ Lời Chúa xuất phát từ lòng biết ơn và yêu mến, không phải từ sự sợ hãi mất sự cứu rỗi.
2. Trang Bị Để Bênh Vực Đức Tin: Chúng ta được kêu gọi “hãy sẵn sàng để trả lời mọi kẻ hỏi lẽ về sự trông cậy trong anh em” (I Phi-e-rơ 3:15). Hiểu biết về các giáo lý căn bản (như thần tính của Christ, ân điển, đức tin) giúp chúng ta phân biệt được lẽ thật và sai lầm, không chỉ với MCGI mà còn với bất kỳ sự dạy dỗ nào không thuần túy theo Kinh Thánh.
3. Đối Thoại Trong Tình Yêu Thương: Khi gặp gỡ hay thảo luận với các tín đồ của MCGI hoặc các nhóm tương tự, thái độ của chúng ta phải là “nói ra lẽ chân thật trong tình yêu thương” (Ê-phê-sô 4:15). Mục tiêu không phải là “thắng cuộc tranh luận” mà là trình bày về Chúa Giê-xu Christ và Phúc Âm cứu rỗi của Ngài một cách rõ ràng, khiêm nhường. Hãy tập trung vào Christ và thập tự giá (I Cô-rinh-tô 2:2).
4. Gắn Bó Với Hội Thánh Địa Phương: Hãy trung tín trong một Hội thánh địa phương trung thành giảng dạy Lời Chúa. Sự giao thông, thờ phượng và phục vụ chung giúp chúng ta được nuôi dưỡng, sửa trị và lớn lên trong đức tin, tránh bị “lừa đảo bởi mưu kế của loài người” (Ê-phê-sô 4:14).

“Con Đường Xưa” mà Kinh Thánh thật sự nói đến không phải là một tập hợp các giáo lý và luật lệ do một tổ chức đặc thù độc quyền nắm giữ. “Con Đường Xưa” chính là Con Đường của Sự Cứu Rỗi qua Đấng Christ đã được hứa từ ban đầu (Sáng-thế Ký 3:15), được báo trước bởi các tiên tri, và được bày tỏ trọn vẹn trong Chúa Giê-xu Christ—Đấng là Đường, Lẽ Thật và Sự Sống.

Lời mời gọi của Đức Chúa Trời vang vọng xuyên suốt Kinh Thánh là: “Hãy hết lòng trở về cùng ta” (Giô-ên 2:12). Sự trở về đó là quay lưng khỏi tội lỗi và tin cậy nơi Chúa Giê-xu Christ, Con Đức Chúa Trời, Đấng đã chết thay cho tội lỗi chúng ta và sống lại. Đó mới chính là “con đường hẹp dẫn đến sự sống” (Ma-thi-ơ 7:14) mà mỗi chúng ta cần tìm kiếm và bước đi.

Ước mong mỗi chúng ta, với lòng kính sợ Chúa và yêu mến Lời Ngài, luôn “thử nghiệm cho biết những sự ban cho thiêng liêng là tốt lành” (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:21) và bám chặt lấy Đấng Christ, là nền tảng vững chắc cho đức tin và hy vọng đời đời của chúng ta.