Sách của Đức Chúa Trời trong Ê-sai 34:16 là gì?

Trong hành trình đọc và suy ngẫm Lời Chúa, chúng ta thường gặp những cụm từ thần học sâu sắc mời gọi chúng ta dừng lại, tra cứu và suy nghĩ. Ê-sai 34:16 là một câu Kinh Thánh như thế: “Hãy tra trong sách Đức Giê-hô-va và đọc cho kỹ; không có một con nào trong bọn chúng thiếu, và chẳng một con nào là không có bạn; vì ấy là miệng Ngài đã truyền dặn, chính Thần Ngài đã nhóm chúng lại.” (Ê-sai 34:16, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). “Sách của Đức Chúa Trời” hay “sách Đức Giê-hô-va” ở đây là gì? Phải chăng đây chỉ là một cuộn giấy ghi lời tiên tri về sự phán xét Ê-đôm, hay nó mang ý nghĩa rộng lớn hơn, chỉ về toàn bộ Lời Đức Chúa Trời được ghi chép? Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khai phá bối cảnh, ngôn ngữ gốc, và ý nghĩa thần học của cụm từ quan trọng này, đồng thời rút ra những bài học ứng dụng thiết thực cho đời sống đức tin của Cơ Đốc nhân ngày nay.

Để hiểu câu 16, chúng ta phải đặt nó trong dòng chảy của chương 34. Đây là một chương mang tính cánh chung, công bố sự phán xét cuối cùng và kinh khiếp của Đức Chúa Trời trên tất cả các dân tộc, với trọng tâm cụ thể là Ê-đôm, một dân tộc thù nghịch với dân sự Đức Chúa Trời (câu 1-5). Hình ảnh phán xét được miêu tả sống động và khủng khiếp: trời bị cuốn lại, các tinh tú rụng xuống, gươm đao tắm huyết, đất đai trở nên hoang vu, đầy dẫy chó rừng, chim nhạn và gai góc (câu 6-15). Đây là một bức tranh về sự hủy diệt hoàn toàn và sự ô uế thay thế nền văn minh.

Giữa khung cảnh hỗn loạn đó, câu 16 vang lên như một lời tuyên bố về sự chính xác và đáng tin cậy tuyệt đối của Lời Đức Chúa Trời. Lời phán xét không phải là ngẫu nhiên hay mơ hồ. Nó đã được “miệng Ngài đã truyền dặn” và được “chính Thần Ngài đã nhóm chúng lại” (tức là khiến mọi sự ứng nghiệm). Lời kêu gọi “Hãy tra… và đọc cho kỹ” là một lời mời gọi kiểm chứng: Hãy so sánh lời tiên tri được ghi chép với thực tế xảy ra, bạn sẽ thấy không một chi tiết nào sai sót. Mọi sự sẽ xảy ra đúng như Lời Chúa đã phán.

Chúng ta hãy đi sâu vào phân tích câu Kinh Thánh này từ góc độ ngôn ngữ gốc.

1. “Hãy tra trong sách Đức Giê-hô-va” (Tiếng Hê-bơ-rơ: דִּרְשׁוּ מִסֵּפֶר יְהוָה - dirshu mi-sepher Yahweh):

• “Tra” (דָּרַשׁ - darash): Động từ này mang nghĩa “tìm kiếm, thăm dò, hỏi han, nghiên cứu cẩn thận”. Nó không phải là việc đọc lướt qua, mà là một sự khảo cứu chăm chỉ, tỉ mỉ, với tâm trí tập trung để thấu hiểu. Trong bối cảnh tôn giáo, nó thường được dùng cho việc tham vấn Đức Chúa Trời hoặc tra cứu Lời Ngài (ví dụ: Ê-xơ-ra 7:10).
• “Sách” (סֵפֶר - sepher): Từ này chỉ một văn bản được ghi chép, một cuốn sách, một cuộn giấy. Ở đây, nó được xác định rõ ràng là “sách của Đức Giê-hô-va”.
• “Của Đức Giê-hô-va” (יְהוָה - Yahweh): Danh riêng của Đức Chúa Trời giao ước. “Sách” này thuộc về Ngài, bắt nguồn từ Ngài.

Cụm từ này có thể hiểu theo hai tầng nghĩa:
a. Nghĩa trực tiếp, cụ thể: Đây là “sách” ghi lại những lời tiên tri về sự phán xét Ê-đôm mà Đức Chúa Trời đã ban cho Ê-sai. Đó là một phần của sách tiên tri Ê-sai. Độc giả đương thời và tương lai được kêu gọi đối chiếu lời tiên tri trong sách với những gì xảy ra trên thực tế.
b. Nghĩa mở rộng, nguyên tắc: “Sách của Đức Giê-hô-va” đại diện cho toàn bộ Lời đã được mặc khải và ghi chép của Đức Chúa Trời – tức là Kinh Thánh. Nguyên tắc là: Mọi lời phán của Đức Chúa Trời đều đáng tin cậy và sẽ ứng nghiệm trọn vẹn.

2. “Không có một con nào trong bọn chúng thiếu…”
Hình ảnh “không một con nào thiếu” bắt nguồn từ các câu 11-15, liệt kê các loài sinh vật ô uế (như chó rừng, chim nhạn, chim cú, rắn hổ mang…) sẽ chiếm lấy Ê-đôm. Lời tiên tri chi tiết đến mức liệt kê từng loài. Lời Chúa ở đây khẳng định: Mọi chi tiết nhỏ nhất trong lời tiên tri cũng sẽ được ứng nghiệm. Không có sự tình cờ. Sự ứng nghiệm này là bằng chứng cho thấy đó thực sự là lời của Đấng toàn tri, toàn năng.

3. “Vì ấy là miệng Ngài đã truyền dặn, chính Thần Ngài đã nhóm chúng lại”:
Đây là nền tảng cho sự đáng tin cậy của “Sách”. Nguồn gốc của nó là “miệng Đức Giê-hô-va” (Lời phán trực tiếp) và được đảm bảo thực hiện bởi “Thần của Ngài” (Đức Thánh Linh). Có sự hiệp một trọn vẹn trong Ba Ngôi: Đức Chúa Cha phán lời phán xét, Đức Thánh Linh hành động để ứng nghiệm lời đó, và trong bối cảnh rộng hơn của Kinh Thánh, Đức Chúa Con là Lời thành người (Giăng 1:1, 14) sẽ thi hành sự phán xét cuối cùng. Sự ghi chép Lời Chúa thành “sách” là một hành động của ân điển, cho phép con người kiểm chứng, học biết và vâng theo.

Từ phân tích trên, chúng ta có thể kết luận “Sách của Đức Chúa Trời” trong Ê-sai 34:16 có ý nghĩa nhiều lớp:

1. Lời Tiên Tri Được Ghi Chép Cụ Thể: Trước hết, nó chỉ về chính những lời tiên tri về sự phán xét trong sách Ê-sai. Đức Chúa Trời xác nhận thẩm quyền và độ chính xác của lời tiên tri do Ngài ban cho các tiên tri của Ngài.

2. Nguyên Tắc về Tính Đáng Tin Cậy Tuyệt Đối của Kinh Thánh: Câu này thiết lập một nguyên tắc nền tảng: Điều gì Đức Chúa Trời đã phán trong Lời Ngài (được ghi chép thành sách), điều đó chắc chắn sẽ thành tựu. Nguyên tắc này áp dụng cho mọi phần của Kinh Thánh. Như Phao-lô khẳng định: “Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn” (2 Ti-mô-thê 3:16). Phi-e-rơ cũng viết: “Ấy chẳng phải bởi ý một người nào mà lời tiên tri đã đến, nhưng bởi Đức Thánh Linh cảm động mà người ta đã nói bởi Đức Chúa Trời.” (2 Phi-e-rơ 1:21). “Sách của Đức Giê-hô-va” vì thế, trong ý nghĩa trọn vẹn nhất, chính là Kinh Thánh Cựu Ước và Tân Ước – Lời thành văn đầy đủ và trọn vẹn của Đức Chúa Trời cho nhân loại.

3. Sự Đối Chiếu Giữa Lời Hứa và Sự Ứng Nghiệm: Lời kêu gọi “tra và đọc” là lời kêu gọi đức tin dựa trên bằng chứng. Chúng ta được phép, thậm chí được khuyến khích, kiểm chứng Lời Chúa. Lịch sử, khảo cổ, và sự ứng nghiệm của các lời tiên tri (đặc biệt về Đấng Mê-si) là những bằng chứng hùng hồn. Ví dụ, mọi chi tiết về sự chết và sống lại của Chúa Giê-xu Christ đều đã được báo trước trong “Sách” (Cựu Ước) và đã ứng nghiệm chính xác trong Tân Ước, chứng tỏ Ngài chính là trung tâm của toàn bộ “Sách Đức Giê-hô-va”.

Lẽ thật từ Ê-sai 34:16 không chỉ để suy ngẫm học thuật, mà còn biến đổi đời sống chúng ta.

1. Thái Độ Đối Với Kinh Thánh: Sự Tôn Trọng, Tin Cậy và Nghiên Cứu Tỉ Mỉ.
Chúng ta được kêu gọi “tra” (darash) và “đọc cho kỹ”. Điều này đòi hỏi:

• Đọc Kinh Thánh có hệ thống: Không phải chỉ đọc những câu yêu thích, mà nghiên cứu toàn bộ ý muốn của Đức Chúa Trời.
• Suy ngẫm sâu sắc: Dành thời gian để hiểu bối cảnh, văn mạch, và ý nghĩa. Sử dụng các công cụ nghiên cứu, sách giải nghĩa.
• Tin cậy tuyệt đối: Khi gặp những lời hứa, lời răn dạy, hay cả những lời tiên tri về tương lai, chúng ta có thể tin chắc rằng Đức Chúa Trời sẽ làm ứng nghiệm theo cách thức và thời điểm hoàn hảo của Ngài.

2. Nền Tảng cho Đức Tin và Sự Vững Lòng.
Trong một thế giới đầy biến động, bất an, “Sách của Đức Giê-hô-va” là chỗ dựa vững chắc. Khi chúng ta thấy thế giới dường như hỗn loạn (như hình ảnh trong Ê-sai 34), chúng ta có thể mở Kinh Thánh và tìm thấy sự bình an. Chúng ta biết rằng Đức Chúa Trời vẫn đang cai trị, và mọi sự cuối cùng sẽ ứng nghiệm theo kế hoạch công bình và yêu thương của Ngài. Lời Chúa là “ngọn đèn cho chân tôi, Ánh sáng cho đường lối tôi.” (Thi thiên 119:105).

3. Động Lực cho Sự Vâng Lời.
Nếu chúng ta thực sự tin rằng đây là Lời từ chính miệng Đức Chúa Trời, được Thánh Linh Ngài soi dẫn, thì thái độ của chúng ta không thể dừng lại ở sự tò mò tri thức. Nó phải dẫn đến sự vâng phục. Chúa Giê-xu phán: “Ai yêu mến ta sẽ vâng giữ lời ta.” (Giăng 14:23). Việc “tra và đọc” “Sách của Đức Giê-hô-va” phải đi đôi với việc để Lời ấy uốn nắn tư tưởng, lời nói và hành động của chúng ta mỗi ngày.

4. Chìa Khóa để Hiểu Biết Ý Muốn Chúa.
Khi đối diện với những quyết định lớn nhỏ trong cuộc sống, thay vì chỉ dựa vào cảm xúc hay xu hướng thế gian, Cơ Đốc nhân được mời gọi “tra trong sách Đức Giê-hô-va”. Qua sự cầu nguyện và suy ngẫm Lời Chúa, Đức Thánh Linh – chính Đấng đã “nhóm” các lời tiên tri lại để ứng nghiệm – sẽ dạy dỗ và dẫn dắt chúng ta (Giăng 16:13).

Ê-sai 34:16 không chỉ là một câu giải thích cho một lời tiên tri cụ thể. Nó là một tuyên ngôn hùng hồn về thẩm quyền, sự chính xác và quyền năng của Lời Đức Chúa Trời đã được ghi chép. “Sách của Đức Giê-hô-va” chính là Kinh Thánh – Lời sống động và linh nghiệm, bắt nguồn từ Đức Chúa Cha, được chứng thực bởi Đức Thánh Linh và làm chứng về Chúa Giê-xu Christ, Đấng ứng nghiệm mọi lời tiên tri.

Lời kêu gọi “Hãy tra… và đọc cho kỹ” vẫn còn vang vọng đến chúng ta ngày nay. Trong một thời đại có quá nhiều tiếng nói, hãy quay về với Tiếng Nói đáng tin cậy nhất. Hãy đào sâu vào “Sách của Đức Chúa Trời” với lòng kính sợ, tin yêu và tinh thần học hỏi. Khi làm điều đó, chúng ta sẽ khám phá rằng không một lời hứa nào của Ngài là thiếu, không một sự dạy dỗ nào là sai lầm. Mọi sự đều được đảm bảo bởi chính Đấng đã phán: “Trời đất sẽ qua, nhưng lời ta nói chẳng bao giờ qua đi.” (Ma-thi-ơ 24:35).