119 Ministries
Trong hành trình đức tin, nhiều Cơ Đốc nhân khao khát tìm về cội nguồn Kinh Thánh, khám phá bối cảnh và văn hóa Do Thái gốc rễ của đức tin mình. Một trong những tổ chức nổi bật dẫn dắt cuộc hành trình này là 119 Ministries. Bài viết nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khảo sát tổ chức này dưới lăng kính Kinh Thánh, phân tích nền tảng thần học, và đánh giá sự phù hợp của nó với nền tảng Tin Lành lấy Chúa Cứu Thế Giê-xu làm trung tâm.
119 Ministries là một tổ chức Cơ Đốc giáo độc lập, quốc tế, được thành lập với sứ mệnh chính là kêu gọi các tín hữu quay trở lại với những lời dạy gốc rễ của Kinh Thánh, đặc biệt nhấn mạnh vào việc hiểu biết và thực hành Luật Pháp (Torah) của Đức Chúa Trời dưới ánh sáng của Tân Ước. Tên gọi của tổ chức bắt nguồn từ Thi Thiên 119, chương dài nhất trong Kinh Thánh, là một bài ca ngợi khen, yêu mến và suy gẫm về luật pháp, giềng mối, điều răn và lời chứng của Đức Giê-hô-va.
"Tôi sẽ ngợi khen Chúa bằng lòng ngay thẳng, Khi tôi học biết các sự đoán xét công bình của Ngài. Tôi sẽ gìn giữ các luật lệ Ngài; Xin chớ bỏ tôi trọn không." (Thi Thiên 119:7-8, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925)
Triết lý cốt lõi của họ thường được gọi là "Phong Trào Kinh Thánh Gốc Rễ" (Hebrew Roots Movement) hoặc "Phong Trào Quay Về Với Torah". Họ tin rằng nhiều giáo lý và truyền thống của Cơ Đốc giáo hiện đại (như Chủ Nhật là ngày thờ phượng, các lễ Giáng Sinh, Phục Sinh theo kiểu ngoại giáo) đã đi chệch khỏi những chỉ dẫn rõ ràng trong Kinh Thánh. Thay vào đó, họ cổ vũ việc giữ ngày Sa-bát (thứ Bảy), các lễ trọng thể của Đức Giê-hô-va (Lê-vi Ký 23), và các luật lệ về thức ăn sạch (Lê-vi Ký 11).
Để hiểu 119 Ministries, chúng ta phải nghiên cứu những phân đoạn Kinh Thánh mà họ nhấn mạnh, đồng thời đặt chúng trong toàn bộ sứ điệp cứu rỗi của Kinh Thánh.
1. Sự Vĩnh Cửu Của Luật Pháp (Torah):
119 Ministries thường trích dẫn những câu như:
"Đức Chúa Trời chẳng hề bỏ sót một lời hứa nào, vì hết thảy lời hứa của Ngài trong Ngài đều là ưng, và trong Ngài đều là a-men." (2 Cô-rinh-tô 1:20). Họ lý luận rằng các điều răn, luật lệ là một phần lời hứa và giao ước vĩnh cửu của Đức Chúa Trời với dân sự Ngài. Họ nhấn mạnh Ma-thi-ơ 5:17-19, nơi Chúa Giê-xu phán: "Các ngươi đừng tưởng ta đến đặng phá luật pháp hay là lời tiên tri. Ta đến, không phải để phá, song để làm cho trọn... Ta nói cùng các ngươi, cho đến khi trời đất qua đi, thì một chấm một nét trong luật pháp cũng không qua đi được, cho đến khi mọi sự được trọn."
2. Luật Pháp Là Giáo Sư Dẫn Đến Đấng Christ:
Đây là điểm then chốt để phân tích. Kinh Thánh dạy rõ luật pháp có chức năng quan trọng:
"Ấy vậy, luật pháp đã như thầy giáo đặng dẫn chúng ta đến Đấng Christ, hầu cho chúng ta bởi đức tin mà được xưng công bình." (Ga-la-ti 3:24).
Từ ngữ Hy Lạp cho "thầy giáo" ở đây là παιδαγωγός (paidagōgós), chỉ người hướng dẫn, dắt dẫn trẻ nhỏ đến trường. Luật pháp chỉ cho chúng ta thấy tội lỗi (Rô-ma 3:20), sự thánh khiết của Đức Chúa Trời, và sự cần thiết của một Đấng Cứu Chuộc. 119 Ministries đồng ý với chức năng này, nhưng họ đi xa hơn khi cho rằng sau khi tin Chúa Giê-xu, tín hữu vẫn phải tiếp tục vâng giữ Torah như một cách sống biết ơn và thánh khiết, chứ không chỉ là "thầy giáo" tạm thời.
3. Giao Ước Mới Và Luật Pháp Được Viết Trong Lòng:
Một trong những lập luận chính của Tân Ước là sự xuất hiện của một giao ước mới và tốt hơn (Hê-bơ-rơ 8:6-13). Tiên tri Giê-rê-mi đã báo trước:
"Đức Giê-hô-va phán: Này là giao ước mà ta sẽ lập với nhà Y-sơ-ra-ên sau những ngày đó. Ta sẽ đặt luật pháp ta trong bụng chúng nó và chép vào lòng. Ta sẽ làm Đức Chúa Trời chúng nó, chúng nó sẽ làm dân ta." (Giê-rê-mi 31:33).
Sứ đồ Phao-lô giải thích rằng chính Đức Thánh Linh làm trọn điều này, ban cho chúng ta năng lực để sống theo ý muốn Đức Chúa Trời, không còn dưới hình thức chữ viết của luật pháp, nhưng dưới sự dẫn dắt của Thánh Linh (Rô-ma 7:6; 2 Cô-rinh-tô 3:6). 119 Ministries nhấn mạnh rằng việc "đặt luật pháp vào lòng" không có nghĩa là bãi bỏ các điều răn cụ thể, mà là làm cho chúng trở nên nội tâm hóa và được giữ bởi tấm lòng mới.
- Ngày Sa-bát (Thứ Bảy): Họ dựa trên Sáng Thế Ký 2:2-3 và Mười Điều Răn (Xuất Ê-díp-tô Ký 20:8-11) để lập luận rằng ngày nghỉ và thánh là ngày thứ Bảy, không thay đổi. Họ chỉ ra rằng Chúa Giê-xu và các sứ đồ đều giữ ngày Sa-bát (Lu-ca 4:16, Công Vụ 13:14, 42-44).
- Các Lễ Trọng Thể (Lê-vi Ký 23): Họ dạy rằng các lễ như Vượt Qua (Passover), Lễ Ngũ Tuần (Pentecost), Lễ Lều Tạm (Tabernacles) là những "kỳ hẹn" đời đời với Đức Chúa Trời, mang ý nghĩa tiên tri về Chúa Giê-xu (Cô-lô-se 2:16-17 gọi đó là "hình bóng"). Họ tin rằng Cơ Đốc nhân nên giữ các lễ này để hiểu sâu sắc hơn về kế hoạch cứu rỗi.
- Luật Thức Ăn: Dựa trên Lê-vi Ký 11 và Phục Truyền 14, họ tin rằng sự phân biệt giữa thú vật thanh sạch và ô uế vẫn có giá trị cho Cơ Đốc nhân ngày nay, như một phần của sự kêu gọi nên thánh.
- Từ Ngữ Hê-bơ-rơ: Họ cổ vũ việc sử dụng danh xưng nguyên thủy như YHWH (Đức Giê-hô-va) và Yeshua (Chúa Giê-xu).
Là nhà nghiên cứu Kinh Thánh Tin Lành, chúng ta phải xem xét những lời dạy này một cách cân bằng dưới ánh sáng toàn bộ Tân Ước, đặc biệt là các thư tín của Sứ đồ Phao-lô, người đã chiến đấu cho sự tự do của các tín hữu ngoại bang khỏi gánh nặng của luật pháp Môi-se.
1. Sự Trọn Vẹn Của Chúa Giê-xu:
Trọng tâm của Tin Lành là Chúa Giê-xu Christ đã làm trọn luật pháp thay cho chúng ta (Ma-thi-ơ 5:17). Ngài là sự cuối cùng của luật pháp, để bất cứ ai tin đều được xưng công bình (Rô-ma 10:4). Từ Hy Lạp τέλος (telos) trong Rô-ma 10:4 không chỉ có nghĩa là "chấm dứt" mà còn là "mục đích, sự hoàn thành". Luật pháp dẫn đến Chúa Giê-xu, và trong Ngài, mục đích của luật pháp đã được thực hiện trọn vẹn.
2. Hội Đồng Giê-ru-sa-lem Và Gánh Nặng Luật Pháp:
Sách Công Vụ chương 15 ghi lại cuộc tranh luận lịch sử: các tín hữu ngoại bang có phải chịu phép cắt bì và giữ luật pháp Môi-se không? Các sứ đồ và trưởng lão, dưới sự dẫn dắt của Đức Thánh Linh, đã đi đến kết luận:
"Vì Đức Thánh Linh và chúng ta đã ưng chẳng gán gánh nặng nào khác cho anh em ngoài mấy điều cần kíp: là phải kiêng ăn của cúng thần tượng, máu, thú vật chết ngột, và sự tà dâm..." (Công Vụ 15:28-29).
Quyết định này rõ ràng miễn trừ các tín hữu không phải gốc Do Thái khỏi việc phải giữ toàn bộ Torah. Điều này cho thấy bản chất của giao ước mới trong Chúa Giê-xu.
3. Sự Tự Do Trong Đấng Christ Và Nguy Cơ Trở Lại Dưới Ách Nô Lệ:
Sứ đồ Phao-lô cảnh báo nghiêm khắc:
"Đấng Christ đã buông tha chúng ta cho được tự do; vậy hãy đứng vững, chớ lại để mình dưới ách tôi mọi nữa... Anh em thảy đều muốn cậy luật pháp cho được xưng công bình, thì đã lìa khỏi Đấng Christ, mất ân điển rồi." (Ga-la-ti 5:1, 3:10-14; 5:4).
Nguy cơ của việc quá nhấn mạnh vào việc "giữ luật" là có thể vô tình đặt gánh nặng lên người khác và đánh mất sự tập trung vào ân điển duy nhất đến bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu (Ê-phê-sô 2:8-9).
Dù chúng ta có đồng ý với mọi lập trường của 119 Ministries hay không, có những bài học thiết thực và lành mạnh mà mọi Cơ Đốc nhân có thể áp dụng:
- Yêu Mến Và Nghiên Cứu Kinh Thánh Sâu Hơn: Tinh thần của Thi Thiên 119 – khao khát, yêu mến và suy gẫm Lời Chúa ngày và đêm – là gương mẫu cho mọi tín hữu. Hãy chăm chỉ học Kinh Thánh, cả Cựu Ước lẫn Tân Ước.
- Tìm Hiểu Bối Cảnh Do Thái: Việc tìm hiểu văn hóa, lịch sử và ngôn ngữ Hê-bơ-rơ giúp chúng ta hiểu Kinh Thánh phong phú hơn, thấy được sự nhất quán tuyệt vời trong kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời từ Sáng Thế đến Khải Huyền.
- Sống Thánh Khiết: Mục đích của luật pháp là dạy chúng ta về sự thánh khiết của Đức Chúa Trời. Dù chúng ta không còn dưới sự rủa sả của luật pháp, chúng ta được kêu gọi sống thánh khiết theo tiêu chuẩn của Đức Chúa Trời, bởi năng quyền của Đức Thánh Linh (1 Phi-e-rơ 1:15-16).
- Giữ Sự Cân Bằng: Ân Điển Và Lẽ Thật: Chúa Giê-xu đầy ân điển và lẽ thật (Giăng 1:14). Chúng ta cần giữ sự cân bằng: tránh chủ nghĩa hình thức cứng nhắc của người Pha-ri-si, nhưng cũng tránh thái độ coi thường luật pháp của Đức Chúa Trời. Lời Chúa là chân thật và phải được giảng dạy trọn vẹn.
- Tập Trung Vào Trung Tâm Là Chúa Giê-xu: Mọi nghiên cứu, mọi lễ nghi, mọi thực hành phải luôn quy về Chúa Giê-xu Christ, là Đấng làm trọn mọi lời tiên tri và luật pháp. Ngài là trung tâm của sự cứu rỗi, không phải sự vâng giữ luật lệ của chúng ta.
119 Ministries đóng vai trò như một tiếng gọi cảnh tỉnh cho Hội Thánh về tầm quan trọng của Cựu Ước và việc nghiên cứu Kinh Thánh nghiêm túc. Họ thách thức các truyền thống của loài người có thể che khuất Lời Chúa. Tuy nhiên, là những Cơ Đốc nhân Tin Lành, chúng ta phải luôn kiểm tra mọi sự dạy dỗ dưới ánh sáng của Tân Ước và thần học về ân điển.
Ân điển của Đức Chúa Trời qua Chúa Giê-xu Christ là không thể thêm bớt. Sự cứu rỗi đến bởi đức tin nơi Ngài, không bởi việc làm của luật pháp. Đồng thời, đức tin chân thật sẽ tự nhiên sanh ra đời sống vâng lời và yêu mến Lời Chúa (Gia-cơ 2:17). Ước mong mỗi chúng ta, như tác giả Thi Thiên 119, có thể cầu nguyện: "Xin Chúa mở mắt tôi, để tôi thấy sự lạ lùng trong luật pháp của Ngài!" (câu 18), và sau đó nhìn thấy Chúa Giê-xu, Đấng làm trọn luật pháp ấy, để chúng ta được tự do thật sự và sống đời sống làm đẹp lòng Ngài.
Bài nghiên cứu này được thực hiện dựa trên Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925 (Bản Truyền Thống) với sự tham khảo các bản gốc Hy Lạp và Hê-bơ-rơ. Mọi sự dạy dỗ cần được kiểm chứng với Lời Chúa và sự dẫn dắt của Đức Thánh Linh.