Hudson Taylor là ai?

Trong lịch sử truyền giáo của Hội Thánh, một số tên tuổi nổi lên như những ngọn hải đăng, định hình tầm nhìn và thực hành truyền giáo cho các thế hệ sau. Trong số đó, James Hudson Taylor (1832-1905) là một gương mặt không thể không nhắc đến, đặc biệt trong công cuộc đem Phúc Âm đến đất nước Trung Hoa rộng lớn. Cuộc đời và chức vụ của ông không chỉ là một câu chuyện lịch sử cảm động, mà còn là một bài học sống động về đức tin thuần khiết, sự vâng lời triệt để, và tầm nhìn chiến lược được đặt nền tảng trên Lời Chúa. Bài viết này sẽ nghiên cứu chuyên sâu về con người, nguyên tắc thuộc linh, và di sản của Hudson Taylor, qua đó rút ra những bài học ứng dụng quý báu cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.

Hudson Taylor sinh ra trong một gia đình tin kính tại Yorkshire, Anh Quốc. Từ thuở nhỏ, ông đã có lòng khao khát đặc biệt dành cho Trung Quốc. Có một giai thoại kể rằng vào năm 17 tuổi, sau khi đọc một bài viết về nhu cầu thuộc linh của Trung Quốc, lòng Taylor bị thôi thúc mạnh mẽ. Trong chính khoảnh khắc đó, ông đã quyết định dâng đời mình cho Chúa để đến Trung Quốc. Ông bắt đầu chuẩn bị bằng cách rèn luyện thể chất (như tắm nước lạnh, ngủ trên giường cứng) và học tập y khoa. Quan trọng hơn, ông tập sống bằng đức tin, tin cậy Chúa cho mọi nhu cầu, từ những điều nhỏ nhặt nhất.

Taylor đến Thượng Hải lần đầu vào năm 1854, khi mới 21 tuổi, dưới sự bảo trợ của Hội Truyền Giáo Trung Quốc (Chinese Evangelisation Society). Tuy nhiên, ông sớm nhận thấy những phương pháp và cơ cấu truyền giáo truyền thống của người phương Tây có nhiều hạn chế. Các nhà truyền giáo thường sống trong các khu nhượng địa, ăn mặc và sinh hoạt như người Âu, tạo ra khoảng cách lớn với người dân bản địa. Taylor cảm nhận sâu sắc sự kêu gọi phải đem Phúc Âm vào sâu trong nội địa, nơi hàng trăm triệu người chưa từng một lần nghe danh Chúa Giê-xu.

Năm 1865, sau nhiều năm phục vụ, trở về Anh vì lý do sức khỏe, và trải qua những tranh chiến thuộc linh lớn, Taylor đã thành lập Hội Truyền Giáo Nội Địa Trung Hoa (China Inland Mission - CIM). Đây là một tổ chức mang tính cách mạng với những nguyên tắc căn bản:

1. Nguyên tắc "Bằng Đức Tin" (Faith Principle): CIM không kêu gọi quyên góp công khai, không có nguồn thu cố định. Các nhân sự phải cầu nguyện và trông đợi sự chu cấp trực tiếp từ Chúa, và Ngài sẽ cảm động lòng các tín hữu dâng hiến. Điều này dựa trên niềm tin vào Phi-líp 4:19: "Ðức Chúa Trời tôi sẽ làm cho đầy đủ mọi sự cần dùng của anh em y theo sự giàu có của Ngài ở nơi vinh hiển trong Ðức Chúa Jêsus Christ."

2. Nguyên tắc Hội Nhập Văn Hóa: Taylor yêu cầu các nhà truyền giáo của mình mặc trang phục Trung Hoa, cạo tóc và để đuôi sam, cố gắng sống và ăn uống như người bản địa. Ông muốn loại bỏ mọi rào cản không cần thiết để Phúc Âm có thể được tiếp nhận. Điều này phản ánh tinh thần của I Cô-rinh-tô 9:22: "Với những người yếu đuối, tôi trở nên yếu đuối, hầu được những người yếu đuối; tôi đã trở nên mọi cách cho mọi người, hầu cứu chuộc được một vài người bởi mọi cách."

3. Tầm Nhìn Toàn Quốc và Tin Lành Hóa Thế Hệ: Mục tiêu của ông không phải là thành lập những giáo đoàn nhỏ lẻ, mà là rao truyền Phúc Âm cho toàn bộ 18 tỉnh của Trung Quốc nội địa, với niềm tin rằng một thế hệ người Trung Quốc có thể được cứu và chính họ sẽ truyền giáo cho đồng bào mình.

Mọi hành động và tổ chức của Hudson Taylor đều bắt nguồn từ sự suy ngẫm và vâng theo Lời Chúa cách sâu sắc. Chúng ta hãy cùng phân tích một số phân đoạn then chốt định hình nên ông.

1. Đức Tin và Sự Cung Ứng (Hê-bơ-rơ 11:1, 6 & Ma-thi-ơ 6:33):
Niềm tin tuyệt đối vào sự chu cấp của Đức Chúa Trời là xương sống của CIM. Hê-bơ-rơ 11:1 định nghĩa: "Vả, đức tin là sự biết chắc vững vàng của những điều mình đương trông mong, là bằng cớ của những điều mình chẳng xem thấy." Taylor sống với "bằng cớ" đó. Ông không xem thấy nguồn tài chính, nhưng biết chắc Đấng Christ là Đầu Hội Thánh sẽ lo liệu cho công việc của Ngài. Hê-bơ-rơ 11:6 nhấn mạnh: "Vả, không có đức tin, thì chẳng hề có thế nào ở cho đẹp ý Ngài..." Cách sống bằng đức tin của Taylor là cách làm đẹp lòng Chúa. Điều này ăn khớp với lời dạy của Chúa Giê-xu trong Ma-thi-ơ 6:33: "Nhưng trước hết, hãy tìm kiếm nước Đức Chúa Trời và sự công bình của Ngài, thì Ngài sẽ cho thêm các ngươi mọi điều ấy nữa." Ưu tiên của Taylor là Nước Trời, và ông tin Chúa sẽ gánh mọi lo về nhu cầu.

2. Đại Mạng Lệnh và Tầm Nhìn Chiến Lược (Ma-thi-ơ 28:19-20 & Công Vụ 1:8):
Sự thôi thúc đem Phúc Âm vào nội địa Trung Quốc bắt nguồn từ sự hiểu biết nghiêm túc về Ma-thi-ơ 28:19-20: "Vậy, hãy đi dạy dỗ muôn dân, hãy nhân danh Đức Cha, Đức Con, và Đức Thánh Linh mà làm phép báp-tem cho họ... Và nầy, ta thường ở cùng các ngươi luôn cho đến tận thế." Từ "muôn dân" (trong tiếng Hy Lạp là panta ta ethne) chỉ về mọi nhóm người, mọi dân tộc. Taylor nhìn thấy hàng trăm "nhóm người" chưa được nghe trong các tỉnh nội địa Trung Quốc. Ông cũng nắm lấy lời hứa "ta thường ở cùng các ngươi" để dạn dĩ tiến vào những vùng đất xa lạ, đầy hiểm nguy. Công Vụ 1:8 – "...và các ngươi sẽ làm chứng về ta tại thành Giê-ru-sa-lem, cả xứ Giu-đê, xứ Sa-ma-ri, cho đến cùng trái đất." – cũng là kim chỉ nam: từ các thành phố cảng (Giê-ru-sa-lem) tiến dần vào các vùng sâu vùng xa (cùng trái đất).

3. Sự Từ Bỏ và Hội Nhập (Phi-líp 2:5-7 & I Cô-rinh-tô 9:19-23):
Quyết định mặc trang phục Trung Hoa của Taylor bị nhiều người phương Tây chỉ trích, nhưng nó thể hiện một sự thấu hiểu thần học sâu sắc về sự nhập thể. Trong Phi-líp 2:5-7, Phao-lô mô tả về Chúa Giê-xu: "...Ngài vốn có hình Đức Chúa Trời... song đã tự bỏ mình đi, lấy hình tôi tớ... hiện ra như một người." Chúa Giê-xu, là Đức Chúa Trời, đã từ bỏ địa vị, hội nhập vào văn hóa nhân loại để cứu chuộc con người. Taylor tin rằng nhà truyền giáo cũng phải có tâm tình đó: từ bỏ sự thoải mái, quyền lợi văn hóa của mình để trở nên giống với những người mình muốn chinh phục cho Christ, miễn là không ảnh hưởng đến chân lý Phúc Âm. Đây là sự ứng dụng thực tế của I Cô-rinh-tô 9:19-23.

Chức vụ của Hudson Taylor không hề dễ dàng. Ông đối mặt với bệnh tật triền miên, sự chống đối từ cả người Trung Quốc lẫn cộng đồng truyền giáo phương Tây, nạn cướp biển, và những biến động chính trị như Phong Trào Nghĩa Hòa Đoàn. Nỗi đau lớn nhất có lẽ là cái chết của người vợ yêu dấu Maria và nhiều đứa con nhỏ. Tuy nhiên, trong mọi thử thách, ông tìm thấy sức mạnh trong II Cô-rinh-tô 12:9: "Ân điển ta đủ cho ngươi rồi, vì sức mạnh của ta nên trọn vẹn trong sự yếu đuối." Chính trong những lúc yếu đuối nhất, quyền năng của Đấng Christ lại được bày tỏ rõ ràng qua ông. Sự kiên trì của Taylor minh họa cho Gia-cơ 1:2-4 về việc xem thử thách là niềm vui, vì nó sản sinh ra sự kiên nhẫn và khiến đức tin trở nên trọn vẹn.

Đến khi Taylor qua đời năm 1905, Hội Truyền Giáo Nội Địa Trung Hoa đã có 825 nhà truyền giáo và 125,000 tín hữu được báp-tem, với công trình rao giảng Phúc Âm lan rộng khắp Trung Quốc. Di sản của ông vượt xa những con số; đó là một mô hình truyền giáo dựa trên đức tin, một tinh thần hội nhập tôn trọng văn hóa bản địa, và một tấm gương về sự cầu nguyện, khiêm nhường và kiên trì.

Cuộc đời Hudson Taylor không chỉ dành cho các nhà truyền giáo chuyên nghiệp, mà còn để lại những bài học sâu sắc cho mọi tín hữu trong hành trình theo Chúa hàng ngày.

1. Sống Đời Sống Bằng Đức Tin Trong Mọi Phương Diện:
Nguyên tắc "bằng đức tin" của Taylor dạy chúng ta rằng Chúa quan tâm đến mọi nhu cầu của con cái Ngài, từ thuộc linh đến vật chất. Thay vì chỉ lo lắng (Phi-líp 4:6-7), chúng ta được kêu gọi trình dâng mọi sự cầu xin, và tin cậy Ngài sẽ chu cấp theo cách và thời điểm hoàn hảo của Ngài. Điều này áp dụng từ việc tài chính gia đình, công việc, cho đến sự dẫn dắt trong chức vụ.

2. Có Tầm Nhìn Vượt Khỏi "Vùng An Toàn" Của Mình:
Taylor không bằng lòng với việc truyền giáo tại các thành phố cảng an toàn. Ông hướng đến những nơi chưa ai từng đến. Trong đời sống chúng ta, "nội địa" có thể là những mối quan hệ khó khăn trong gia đình, những đồng nghiệp chưa tin Chúa mà chúng ta né tránh, hay một nhóm người thiểu số, yếu thế trong xã hội mà chúng ta chưa quan tâm. Chúa kêu gọi chúng ta bước ra khỏi vùng an toàn để làm chứng cho Ngài.

3. Hội Nhập Với Tinh Thần Yêu Thương và Khiêm Nhường:
Nguyên tắc hội nhập văn hóa dạy chúng ta về sự đồng cảm. Để chia sẻ Phúc Âm hiệu quả, chúng ta cần học cách lắng nghe, hiểu biết hoàn cảnh, văn hóa và cách suy nghĩ của người khác. Điều này đòi hỏi sự khiêm nhường, từ bỏ những định kiến và sự kiêu hãnh về văn hóa hay địa vị của mình, để yêu thương và phục vụ người khác cách chân thành.

4. Kiên Trì và Tìm Kiếm Sức Mạnh Trong Sự Yếu Đuối:
Taylor tìm thấy sức mạnh trong sự yếu đuối và bệnh tật. Trong những lúc chúng ta cảm thấy kiệt sức, thất bại, hoặc bế tắc, thay vì bỏ cuộc, hãy nhớ rằng ân điển Chúa là đủ. II Cô-rinh-tô 4:7 nói: "Chúng ta chứa của quí nầy trong chậu bằng đất, hầu cho tỏ quyền phép lớn dường ấy là bởi Ðức Chúa Trời, mà chẳng phải bởi chúng ta." Chính khi chúng ta thừa nhận mình là "chậu bằng đất", quyền năng của Đấng Christ mới được bày tỏ rõ ràng hơn.

Hudson Taylor không phải là một siêu anh hùng không tì vết, mà là một con người với nhiều yếu đuối và giới hạn. Nhưng ông đã chọn đặt trọn đức tin nơi một Đức Chúa Trời Toàn Năng, vâng theo Lời Chúa một cách triệt để, và dâng hiến cả đời sống cho một mục đích cao cả: đem vinh hiển của Đấng Christ đến với muôn dân. Cuộc đời ông là một minh chứng hùng hồn cho chân lý trong II Cô-rinh-tô 12:9 và Hê-bơ-rơ 11:6.

Ngày nay, khi Hội Thánh đối diện với những thách thức mới trong một thế giới đa văn hóa và phức tạp, những nguyên tắc sống bằng đức tin, hội nhập với tình yêu, và kiên trì với tầm nhìn từ nơi Chúa của Hudson Taylor vẫn còn nguyên giá trị. Ước mong mỗi chúng ta, từ trong hoàn cảnh của mình, học theo gương của ông, can đảm bước đi bởi đức tin, sốt sắng tìm kiếm vinh quang Chúa, và trung tín trong sự kêu gọi mà Ngài đã đặt để trên đời sống mình. "Vả, người công bình của đức tin mình mà sẽ sống" (Rô-ma 1:17).