Tại sao Israel được gọi là Đất Thánh?

Trong hành trình đức tin của Cơ Đốc nhân, cụm từ “Đất Thánh” (Holy Land) luôn mang một âm hưởng thiêng liêng và đầy quyền năng. Nó không chỉ đơn thuần là một địa danh địa lý, mà còn là trung tâm của lịch sử cứu rỗi, nơi Đức Chúa Trời đã chọn để bày tỏ chính Ngài và thực hiện kế hoạch cứu chuộc nhân loại qua Chúa Cứu Thế Giê-xu. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá nền tảng Kinh Thánh, ý nghĩa thần học và sự ứng dụng thực tiễn cho đời sống đức tin hôm nay từ danh xưng đặc biệt dành cho vùng đất Israel.

Trước khi tìm hiểu về “Đất Thánh”, chúng ta phải hiểu rõ ý nghĩa của từ “thánh” (Holy). Trong tiếng Hê-bơ-rơ (Hebrew), từ được sử dụng là “qadosh” (קָדוֹשׁ), mang ý nghĩa căn bản là “được biệt riêng ra”, “được tách ra” cho một mục đích đặc biệt, thường là cho Đức Chúa Trời. Trong tiếng Hy Lạp (Greek), từ tương ứng là “hagios” (ἅγιος), cũng mang ý nghĩa tương tự: thánh khiết, thuộc về thần thánh, được dâng hiến.

Như vậy, một vật, một người hay một nơi chốn được gọi là “thánh” không phải vì bản chất tự nhiên của nó, mà vì mối quan hệ đặc biệt với Đức Chúa Trời. Nó được Ngài chọn lựa và biệt riêng cho những mục đích đặc biệt của Ngài. Kinh Thánh chép: “Các ngươi sẽ nên thánh, vì ta là Đức Giê-hô-va, Đức Chúa Trời các ngươi, vốn là thánh.” (Lê-vi Ký 19:2). Sự thánh khiết bắt nguồn từ chính Đức Chúa Trời và được ban cho những gì Ngài chạm đến.

Danh hiệu “Đất Thánh” dành cho Israel được xây dựng trên ba trụ cột vững chắc trong suốt mạch lịch sử cứu rỗi của Kinh Thánh.

Nền tảng đầu tiên và quan trọng nhất là Giao Ước Áp-ra-ham. Đức Chúa Trời đã chọn một người và qua ông, Ngài chọn một dân tộc và một vùng đất. Lời hứa này được lặp đi lặp lại:

• “Đức Giê-hô-va phán cùng Áp-ram rằng: Ngươi hãy ra khỏi quê hương, vòng bà con và nhà cha ngươi, mà đi đến xứ ta sẽ chỉ cho. Ta sẽ làm cho ngươi nên một dân lớn; ta sẽ ban phước cho ngươi... và các chi tộc nơi thế gian sẽ nhờ ngươi mà được phước.” (Sáng Thế Ký 12:1-3).
• “Cả xứ mà ngươi thấy đó, ta sẽ ban cho ngươi và cho dòng dõi ngươi đời đời.” (Sáng Thế Ký 13:15).

Đến Sáng Thế Ký 17:7-8, Đức Chúa Trời lập giao ước đời đời: “Ta sẽ lập giao ước cùng ngươi và dòng dõi ngươi... ta sẽ cho ngươi cùng dòng dõi ngươi xứ mà ngươi đang kiều ngụ, tức toàn xứ Ca-na-an, làm kỷ nghiệp đời đời.”

Vùng đất này, ban đầu được gọi là Ca-na-an, trở thành “Đất Hứa” (Promised Land). Nó không phải là phần thưởng cho sự công bình của con người, mà là biểu tượng của ân điển và sự thành tín của Đức Chúa Trời. Đất được hứa là “nơi chảy sữa và mật” (Xuất Ê-díp-tô Ký 3:8), biểu trưng cho sự chu cấp dồi dào và phước hạnh của Đức Chúa Trời dành cho dân sự Ngài khi họ vâng lời và thờ phượng Ngài. Sự kiện Giô-suê dẫn dân Y-sơ-ra-ên vào đất hứa (Sách Giô-suê) là sự ứng nghiệm trọn vẹn lời hứa này, và từ đó, đất ấy được biệt riêng.

Trụ cột thứ hai khiến Israel trở nên thánh là vì đó là nơi Đức Giê-hô-va đặt Danh Ngài và thiết lập sự thờ phượng chính thống. Sau khi vua Đa-vít thống nhất đất nước và đem Hòm Giao Ước về Giê-ru-sa-lem, con trai ông là Sa-lô-môn đã xây dựng Đền Thờ đầu tiên. Đền thờ này trở thành trung tâm thờ phượng duy nhất, nơi Đức Chúa Trời hứa sẽ ngự giữa dân sự Ngài.

“Đức Giê-hô-va phán với Sa-lô-môn rằng: ... Ta đã biệt riêng ra thánh đền nầy mà ngươi đã xây, để cho danh ta ngự tại đó đời đời; mắt và lòng ta sẽ ở đó luôn luôn.” (1 Các Vua 9:3).

Tại trung tâm của đền thờ là Nơi Chí Thánh (Holy of Holies), nơi đặt Hòm Giao Ước và là biểu tượng cho ngai của Đức Chúa Trời trên đất. Sự hiện diện vinh quang của Đức Chúa Trời (Shekinah) ngự tại đó (2 Sử Ký 7:1-3). Vì thế, thành Giê-ru-sa-lem và đền thờ trở thành “thánh địa” theo nghĩa đen. Tiên tri Xa-cha-ri gọi nó là “Đất Thánh” (Xa-cha-ri 2:12). Chính Chúa Giê-xu cũng gọi đền thờ là “nơi thánh” (Ma-thi-ơ 24:15).

Đây là chiều kích quan trọng nhất đối với đức tin Cơ Đốc, biến Israel từ “Đất Thánh” của Cựu Ước thành “Đất Thánh” của Tin Lành. Vùng đất này là khung cảnh lịch sử cho sự nhập thể, chức vụ, sự chết và sự sống lại của Chúa Giê-xu Christ.

• Bết-lê-hem: Nơi Lời trở nên xác thịt, Đấng Mê-si được sinh ra (Mi-chê 5:2; Lu-ca 2:4-7).
• Na-xa-rét & Ga-li-lê: Nơi Ngài lớn lên và bắt đầu chức vụ công khai (Ma-thi-ơ 4:12-17).
• Giê-ru-sa-lem: Trung tâm của sự thương khó. Tại đây, Chúa Giê-xu dự lễ Vượt Qua cuối cùng, bị phản bội, xét xử, và quan trọng nhất, Ngài bị đóng đinh trên thập tự giá tại đồi Gô-gô-tha để gánh tội lỗi cho nhân loại (Giăng 19:16-18).
• Ngôi mộ trống: Sự kiện Phục Sinh vinh hiển xảy ra tại Giê-ru-sa-lem, xác nhận chiến thắng của Ngài trên tội lỗi và sự chết (Ma-thi-ơ 28:1-6).
• Núi Ô-li-ve: Nơi Chúa Giê-xu thăng thiên về trời sau khi phục sinh (Công Vụ 1:9-12).

Mỗi tấc đất nơi đây đều thấm đẫm ý nghĩa của sự cứu chuộc. Sứ đồ Phi-e-rơ tuyên bố: “Ấy chính Đức Chúa Trời của Áp-ra-ham, Y-sác, và Gia-cốp, Đức Chúa Trời của tổ phụ chúng ta đã làm vinh hiển Đầy tớ Ngài là Đức Chúa Jêsus... Ngài là Đấng các ông đã đóng đinh trên thập tự giá.” (Công Vụ 3:13-15). Đất Thánh, do đó, trước hết và trên hết, là thánh vì máu của Con Đức Chúa Trời đã đổ ra trên đó để cất tội lỗi thế gian đi (Giăng 1:29).

Hiểu về Đất Thánh không chỉ để thêm kiến thức, mà phải dẫn chúng ta đến sự thay đổi trong đời sống và tâm linh.

1. Sống Đời Sống “Được Biệt Riêng” (Thánh Khiết Cá Nhân): Nếu một vùng đất có thể được gọi là thánh vì được Đức Chúa Trời chọn và dùng cho mục đích của Ngài, thì mỗi chúng ta, là con cái Ngài, càng phải sống một đời sống thánh khiết. Phi-e-rơ nhắc nhở: “Nhưng anh em là dòng giống được lựa chọn, là chức thầy tế lễ nhà vua, là dân thánh, là dân thuộc về Đức Chúa Trời... Anh em hãy nên thánh trong mọi cách ăn nết ở... vì có lời chép: Hãy nên thánh, vì ta là thánh.” (1 Phi-e-rơ 2:9; 1:15-16). Chúng ta được cứu chuộc để trở nên “thánh địa di động” của Đức Thánh Linh (1 Cô-rinh-tô 6:19).

2. Sống Với Lòng Biết Ơn Về Sự Thành Tín của Đức Chúa Trời: Lịch sử Israel và Đất Hứa cho thấy Đức Chúa Trời giữ lời hứa Ngài dù con người bất trung. Điều này củng cố đức tin chúng ta vào những lời hứa trong Tân Ước: sự tha tội, sự hiện diện của Ngài, sự trở lại của Chúa Giê-xu. Chúng ta có thể hoàn toàn tin cậy vào sự thành tín của Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 10:23).

3. Hướng Lòng Về Quê Hương Thiên Quốc: Đất Thánh dưới đất là hình bóng và là sự bảo đảm cho “Đất Thánh” trên trời, tức là Thiên Quốc đời đời. Các anh hùng đức tin trong Hê-bơ-rơ 11 “xưng mình là kẻ khách và kiều ngụ trên đất”, trông đợi một quê hương tốt hơn, tức là quê hương ở trên trời (Hê-bơ-rơ 11:13-16). Chúng ta trân trọng ý nghĩa lịch sử của Israel, nhưng không đặt hy vọng cuối cùng vào một vùng đất địa lý nào. Hy vọng của chúng ta là “Giê-ru-sa-lem mới từ trên trời, ở nơi Đức Chúa Trời mà xuống” (Khải Huyền 21:2). Chúa Giê-xu dạy chúng ta cầu nguyện: “Xin nước Cha được đến” (Ma-thi-ơ 6:10).