Chúa Giê-su Là Ai? Khám Phá Cuộc Đời và Di Sản Của Ngài

Trong dòng chảy lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gần gũi lại vừa siêu việt, vừa là con người trọn vẹn lại vừa là Đức Chúa Trời trọn vẹn như Chúa Giê-su Christ. Câu hỏi “Ngươi nói Ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15) mà Ngài đặt ra cho các môn đồ vẫn vang vọng qua các thời đại, đòi hỏi một lời đáp cá nhân và thần học sâu sắc từ mỗi chúng ta. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá căn tính, cuộc đời, chức vụ và di sản đời đời của Chúa Giê-su Christ dựa trên nền tảng Kinh Thánh, sử dụng nguyên ngữ Hy Lạp và Hê-bơ-rơ để soi sáng ý nghĩa.

I. Danh Tính Căn Bản: Lời Tuyên Bố Thần Tính

Trước khi khảo sát cuộc đời Chúa Giê-su, chúng ta phải bắt đầu từ lời tuyên bố về chính Ngài. Danh **“Giê-su”** (Ἰησοῦς / *Iēsous*) là dạng Hy Lạp của tên Hê-bơ-rơ **“Giô-suê”** (יְהוֹשֻׁעַ / *Yehoshua*), có nghĩa là **“Đức Giê-hô-va là sự cứu rỗi”**. Thiên sứ đã giải thích rõ: “Ngươi sẽ đặt tên là Giê-su, vì chính Ngài sẽ cứu dân mình ra khỏi tội” (Ma-thi-ơ 1:21). Ngay từ tên gọi, sứ mệnh cứu chuộc của Ngài đã được bày tỏ.

Danh hiệu **“Christ”** (Χριστός / *Christos*) là phiên âm từ tiếng Hy Lạp của từ Mê-si (מָשִׁיחַ / *Mashiach*) trong tiếng Hê-bơ-rơ, có nghĩa là **“Đấng được xức dầu”**. Trong Cựu Ước, các chức vụ quan trọng như Vua, Thầy Tế Lễ, và Tiên Tri đều được xức dầu để biệt riêng ra cho Đức Chúa Trời. Chúa Giê-su chính là Đấng Mê-si được hứa, hoàn thành trọn vẹn cả ba chức vụ này (Hê-bơ-rơ 1:9).

Tuy nhiên, danh tính sâu xa nhất của Ngài được bày tỏ trong chính lời tuyên bố: **“Ta và Cha là một”** (Giăng 10:30). Trong tiếng Hy Lạp, từ “một” (ἕν / *hen*) diễn tả sự hiệp nhất về bản chất, chứ không chỉ là sự đồng lòng. Sứ đồ Giăng mở đầu sách Phúc Âm bằng một tuyên ngôn thần học hùng hồn: **“Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta”** (Giăng 1:1,14). Thuật ngữ **“Ngôi Lời”** (Λόγος / *Logos*) không chỉ là lời nói, mà còn biểu thị sự biểu lộ trọn vẹn, lý tính sáng tạo và bản thể thần thượng của Đức Chúa Trời. Chúa Giê-su chính là Đức Chúa Trời nhập thể, Đấng Tạo Hóa bước vào thời gian và không gian của tạo vật.

II. Cuộc Đời Chúa Giê-su: Sự Hài Hòa Giữa Thần Tính và Nhân Tính

1. Sự Giáng Sinh: Sự Nhập Thể (Incarnation)

Sự giáng sinh của Chúa Giê-su không phải là khởi đầu sự tồn tại của Ngài, mà là sự Ngài “xuống thế” từ ngôi vị vinh hiển (Phi-líp 2:6-7). Lời tiên tri trong Ê-sai 7:14 đã được ứng nghiệm: “Nầy, một gái đồng trinh sẽ chịu thai, và sanh một con trai, rồi người ta sẽ đặt tên con trai đó là Em-ma-nu-ên”, nghĩa là **“Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta”**. Sự thai dựng bởi quyền năng Đức Thánh Linh (Ma-thi-ơ 1:20) đảm bảo Ngài vô nhiễm tội nguyên tổ, đồng thời là con người trọn vẹn (qua dòng dõi Ma-ri) và là Đức Chúa Trời trọn vẹn.

2. Chức Vụ Công Khai: Lời Nói và Phép Lạ

Chức vụ của Chúa Giê-su được tóm tắt trong chính lời Ngài phán tại nhà hội Na-xa-rét: **“Thần của Chúa ngự trên ta; vì Ngài đã xức dầu cho ta đặng truyền tin lành cho kẻ nghèo... đặng rao cho kẻ bị cầm được tha”** (Lu-ca 4:18, trích Ê-sai 61:1). Các phép lạ Ngài làm (σημεῖα / *sēmeia* – “dấu lạ, dấu hiệu”) không phải chỉ để tỏ quyền năng, mà chính là để xác nhận Ngài là Đấng Mê-si và bày tỏ lòng thương xót của Đức Chúa Trời (Giăng 20:30-31). Từ hóa nước thành rượu (Giăng 2) đến khiến kẻ chết sống lại (Giăng 11), mỗi phép lạ đều là một “dấu hiệu” chỉ về thân vị và vương quốc của Ngài.

3. Bài Giảng và Giáo Lý: Uy Quyền Mới Mẻ

Đám đông kinh ngạc vì “Ngài dạy dỗ như có quyền phép, chớ chẳng phải như các thầy thông giáo đâu” (Mác 1:22). Bài Giảng Trên Núi (Ma-thi-ơ 5-7) không phải là một hệ thống luật pháp mới, mà là sự giải thích thẩm quyền về tinh thần và chiều sâu của luật pháp Đức Chúa Trời, hướng đến sự công bình nội tâm. Trọng tâm giáo lý của Ngài là **“Nước Đức Chúa Trời”** (βασιλεία τοῦ θεοῦ / *basileia tou theou*), một vương quốc không thuộc về thế gian này, nơi Đức Chúa Trời cai trị trong lòng người (Lu-ca 17:21).

III. Cao Điểm Của Chức Vụ: Sự Chết và Sự Sống Lại

1. Sự Chết Chuộc Tội: Của Lễ Trọn Vẹn

Chúa Giê-su đã nhiều lần báo trước về sự chết của Ngài (Mác 8:31). Mục đích của sự chết này được giải thích rõ: **“Con người đã đến... phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người”** (Mác 10:45). Từ **“giá chuộc”** (λύτρον / *lytron*) mang ý nghĩa giá tiền phải trả để giải phóng một nô lệ. Sứ đồ Giăng giới thiệu Ngài là **“Chiên Con của Đức Chúa Trời, là Đấng cất tội lỗi thế gian đi”** (Giăng 1:29), trực tiếp chỉ về hệ thống tế lễ trong Cựu Ước. Sứ đồ Phao-lô khẳng định: **“Đấng Christ đã vì chúng ta chịu lấy sự rủa sả của chúng ta”** (Ga-la-ti 3:13), ứng nghiệm hình ảnh con sinh tế chịu thay (Lê-vi Ký 16). Trên thập tự giá, tiếng kêu **“Đức Chúa Trời tôi ơi, Đức Chúa Trời tôi ơi, sao Ngài lìa bỏ tôi?”** (Ma-thi-ơ 27:46, trích Thi-thiên 22:1) cho thấy Ngài đang gánh chịu sự đoán phạt và sự phân cách khỏi Đức Chúa Trời Cha thay cho tội nhân.

2. Sự Sống Lại Vinh Hiển: Sự Chiến Thắng Tối Hậu

Sự sống lại của Chúa Giê-su không phải là sự hồi sinh thông thường, mà là sự phục sinh vào một thân thể vinh hiển, bất tử, mở đầu cho kỷ nguyên mới. Đây là bằng chứng tối hậu xác nhận thần tính của Ngài và sự chấp nhận của Đức Chúa Trời Cha về của lễ chuộc tội (Rô-ma 1:4). Sứ đồ Phao-lô tuyên bố: **“Nếu Đấng Christ không sống lại, thì đức tin anh em cũng vô ích, anh em cũng còn ở trong tội lỗi mình”** (1 Cô-rinh-tô 15:17). Sự sống lại là nền tảng không thể lay chuyển của đức tin Cơ Đốc.

IV. Di Sản Đời Đời: Chúa Cứu Thế và Chúa Tể

Bốn mươi ngày sau khi sống lại, Chúa Giê-su **“được cất lên trời, và ngồi bên hữu Đức Chúa Trời”** (Mác 16:19). Việc “ngồi bên hữu” biểu thị quyền thế, địa vị và công việc đã hoàn tất (Hê-bơ-rơ 10:12). Ngài hiện đang thi hành chức vụ Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm cầu thay cho con dân Ngài (Hê-bơ-rơ 7:25).

Tuy nhiên, di sản của Ngài không dừng lại ở quá khứ. Kinh Thánh long trọng tuyên bố Ngài sẽ trở lại: **“Các ngươi thấy ta lên trời thể nào, thì cũng sẽ thấy ta trở lại thể ấy”** (Công vụ 1:11). Lần đến thứ hai này sẽ không phải với tư cách Chiên Con chịu chết, mà là Vua vinh hiển để phán xét thế gian và thiết lập vương quốc đời đời của Ngài (Khải Huyền 19:11-16).

V. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân

Hiểu biết về Chúa Giê-su không chỉ là kiến thức thần học, mà phải biến đổi toàn bộ đời sống chúng ta.

• 1. Nền Tảng Đức Tin và Sự Cứu Rỗi: Sự cứu rỗi không dựa trên việc lành của chúng ta, mà hoàn toàn dựa trên con người và công trình của Chúa Giê-su. Đức tin đặt nơi Ngài (Giăng 3:16) là con đường duy nhất để được hòa thuận với Đức Chúa Trời (Giăng 14:6). Mỗi ngày, chúng ta cần nhìn lên thập tự giá để nhắc nhở mình về ân điển không đáng được nhận.
• 2. Khuôn Mẫu Cho Đời Sống Môn Đồ: Chúa Giê-su là gương mẫu trọn vẹn về sự vâng phục, khiêm nhường, yêu thương và cầu nguyện (Phi-líp 2:5). Học biết Ngài qua Kinh Thánh để “mặc lấy Chúa Giê-su Christ” (Rô-ma 13:14) trong cách cư xử hằng ngày.
• 3. Nguồn Hy Vọng và An Ủi: Vì Ngài đã sống lại và đang ngự bên hữu Đức Chúa Trời, chúng ta có một “hy vọng sống” (1 Phi-e-rơ 1:3). Trong mọi hoàn cảnh khó khăn, thậm chí khi đối diện với sự chết, chúng ta có thể vững lòng vì biết rằng Đấng đánh bại sự chết đang đồng hành cùng chúng ta.
• 4. Động Lực cho Sự Thờ Phượng và Truyền Giáo: Sự nhận biết về Đấng Christ phải dẫn chúng ta đến sự thờ phượng chân thật. Đồng thời, lòng biết ơn về sự cứu chuộc thúc đẩy chúng ta rao truyền danh Ngài, chia sẻ với người khác về Chúa Giê-su – Đấng duy nhất có thể thay đổi định mệnh đời đời của con người.

Kết Luận

Chúa Giê-su Christ không phải chỉ là một bậc thầy đạo đức, một nhà cách mạng, hay một biểu tượng tôn giáo. Ngài là **Em-ma-nu-ên – Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta**, là **Chiên Con của Đức Chúa Trời** gánh tội lỗi thế gian, là **Đấng Christ** được xức dầu, là **Chúa** đang cai trị, và là **Đấng Cứu Rỗi** đời đời cho bất cứ ai tin cậy Ngài. Cuộc đời Ngài là sự bày tỏ trọn vẹn nhất về tình yêu và bản tính của Đức Chúa Trời dành cho nhân loại. Câu hỏi quan trọng nhất trong cuộc đời mỗi người vẫn là câu hỏi Chúa Giê-su đã đặt ra: **“Còn các ngươi thì nói ta là ai?”** (Ma-thi-ơ 16:15). Câu trả lời của chúng ta sẽ định đoạt không chỉ đời này, mà còn cả cõi đời đời. Nguyện xin Đức Thánh Linh mở mắt chúng ta để nhìn biết Ngài cách đúng đắn, và để cuộc đời chúng ta trở nên một bài ca ngợi khen về ân điển của Đức Chúa Trời trong Chúa Giê-su Christ.

“Vì chưng Đức Chúa Trời là thánh, và chỉ có một Đấng Trung bảo ở giữa Đức Chúa Trời và loài người, tức là Đức Chúa Jêsus Christ, là người; Ngài đã phó chính mình Ngài làm giá chuộc mọi người.”
— 1 Ti-mô-thê 2:5-6a