Ý Nghĩa Của Việc 'Trong Mọi Sự Đức Chúa Trời Được Tôn Vinh' (1 Phi-e-rơ 4:11)
Câu Kinh Thánh 1 Phi-e-rơ 4:11 là một tuyên bố then chốt, đúc kết mục đích tối thượng của đời sống và sự phục vụ của Cơ Đốc nhân: “Ví bằng có người giảng luận, hãy giảng như rao lời sấm truyền của Đức Chúa Trời; nếu có kẻ làm chức gì, hãy làm như nhờ sức Đức Chúa Trời ban, hầu Đức Chúa Trời được sáng danh trong mọi sự bởi Đức Chúa Jêsus Christ, là Đấng được sự vinh hiển quyền phép đời đời vô cùng. A-men.” Cụm từ “hầu Đức Chúa Trời được sáng danh trong mọi sự” (trong các bản dịch khác: “hầu trong mọi sự Đức Chúa Trời được tôn vinh”) không chỉ là một lời kết thúc đẹp đẽ, mà là trung tâm điểm của thần học và thực hành đức tin. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào bối cảnh, ngữ nghĩa, và ứng dụng thực tiễn của nguyên tắc nền tảng này.
Thư tín thứ nhất của Phi-e-rơ được viết cho các tín hữu đang chịu khổ vì danh Chúa, bị tản lạc khắp vùng Tiểu Á (1 Phi-e-rơ 1:1). Trong bối cảnh đó, sứ đồ Phi-e-rơ khích lệ họ sống một đời sống thánh khiết (1:15-16) và làm chứng tốt giữa vòng dân ngoại (2:12). Đến chương 4, ông tập trung vào thái độ của tín hữu trong thì cuối cùng. Các câu 7-11 là một đơn vị văn chương hoàn chỉnh, kêu gọi sự tỉnh thức, cầu nguyện, yêu thương, hiếu khách và sử dụng ân tứ để phục vụ lẫn nhau.
Ân tứ (χαρίσματα, *charismata*) ở đây được phân thành hai loại chính: ân tứ “nói” (giảng luận) và ân tứ “phục vụ” (làm chức gì). Điều quan trọng là cả hai đều phải được thực thi với một thái độ và nguồn lực đúng đắn: giảng thì phải như rao “lời sấm truyền của Đức Chúa Trời” (λόγια Θεοῦ, *logia Theou* – những lời phán của Đức Chúa Trời); phục vụ thì phải “nhờ sức Đức Chúa Trời ban” (ἰσχύος, *ischyos* – sức mạnh, năng lực). Mục đích tối hậu của cả hai không phải là sự thành công, sự công nhận của con người, hay sự thỏa mãn cá nhân, mà là: “hầu Đức Chúa Trời được sáng danh trong mọi sự”.
Để hiểu sâu sắc câu Kinh Thánh, chúng ta cần xem xét ý nghĩa của các từ then chốt trong nguyên ngữ Hy Lạp.
1. “Trong Mọi Sự” (ἐν πᾶσιν, *en pasin*): Cụm từ này có phạm vi bao trùm toàn bộ. Nó không chỉ giới hạn trong những “việc thuộc linh” hay những việc làm trong nhà thờ. “Mọi sự” bao gồm mọi khía cạnh của đời sống: lời nói, hành động, suy nghĩ, công việc, mối quan hệ, niềm vui, nỗi đau, thậm chí là những việc nhỏ nhặt thường ngày. Sứ đồ Phao-lô cũng đồng thanh khi viết: “Vậy, anh em hoặc ăn, hoặc uống, hay là làm sự chi khác, hãy làm tất cả vì sáng danh Đức Chúa Trời.” (1 Cô-rinh-tô 10:31). Không có lĩnh vực nào trong đời sống của tín hữu được miễn trừ khỏi mục đích tối cao này.
2. “Được tôn vinh” hay “được sáng danh” (δοξάζω, *doxazō*): Động từ này rất phong phú về ý nghĩa. Xuất phát từ danh từ *doxa* (δόξα) – vinh quang, nó mang ý nghĩa là “làm cho vinh quang được nhận biết”, “làm rạng danh”, “tán dương”, “tôn quý”. Khi chúng ta tôn vinh Đức Chúa Trời, không phải chúng ta “thêm” vinh quang cho Ngài, vì Ngài vốn đã trọn vẹn vinh hiển. Thay vào đó, chúng ta bày tỏ, phản chiếu, và công nhận vinh quang vốn có của Ngài cho thế gian thấy. Đó là hành động đưa Ngài vào đúng vị trí tối cao trong nhận thức, lời nói và hành động của chúng ta, để mọi người nhìn thấy và nhận biết Ngài là ai.
Lý do sâu xa nhất cho mệnh lệnh này nằm ở chính bản tính của Đức Chúa Trời và mục đích của sự sáng tạo. Kinh Thánh tuyên bố:
“Vì muôn vật đều là từ Ngài, bởi Ngài, và hướng về Ngài. Vinh hiển cho Ngài đời đời vô cùng! A-men.” (Rô-ma 11:36).
Ba mệnh đề này là nền tảng không thể lay chuyển:
- Từ Ngài (ἐξ αὐτοῦ, *ex autou*): Mọi sự hiện hữu đều bắt nguồn từ Ngài. Ngài là Nguồn Gốc Tối Hậu.
- Bởi Ngài (δι’ αὐτοῦ, *di autou*): Mọi sự được duy trì và vận hành bởi quyền năng và sự khôn ngoan của Ngài.
- Hướng về Ngài (εἰς αὐτόν, *eis auton*): Mọi sự tồn tại là để hoàn thành mục đích của Ngài và quy về vinh quang của Ngài.
Con người, là đỉnh cao của sự sáng tạo, được dựng nên cách đặc biệt để phản chiếu vinh quang của Đức Chúa Trời (Ê-sai 43:7). Tội lỗi đã làm méo mó mục đích đó, khiến con người quay sang “đổi sự vinh hiển của Đức Chúa Trời không hề hư nát lấy hình tượng của loài người hay hư nát” (Rô-ma 1:23). Công cuộc cứu chuộc trong Đấng Christ chính là để phục hồi con người về đúng mục đích ban đầu: sống để tôn vinh Đức Chúa Trời (Ê-phê-sô 1:11-12). Vì vậy, khi một tín hữu sống để Đức Chúa Trời được tôn vinh, người ấy đang sống đúng với bản chất thật và mục đích tối hậu của đời mình.
Nguyên tắc “trong mọi sự Đức Chúa Trời được tôn vinh” không trừu tượng. Nó được áp dụng cụ thể vào từng ngõ ngách của đời sống.
1. Trong Lời Nói và Sự Dạy Dỗ (Ân Tứ “Nói”):
“Giảng như rao lời sấm truyền của Đức Chúa Trời” nghĩa là lời giảng phải trung thực với Lời Chúa, không thêm bớt, không xào nấu theo ý riêng hay theo trào lưu thế tục. Nó đòi hỏi sự nghiên cứu, cầu nguyện nghiêm túc và sự khiêm nhường để Lời Chúa được tôn cao hơn lời của người giảng. Điều này cũng áp dụng cho mọi lời nói thường ngày: “Chớ có một lời dữ nào ra từ miệng anh em; nhưng khi đáng nói, hãy nói một vài lời lành giúp ơn cho và có ích lợi cho kẻ nghe đến.” (Ê-phê-sô 4:29). Lời nói yêu thương, chân thật, khích lệ chính là tôn vinh Đấng là Tình Yêu và Chân Lý.
2. Trong Hành Động và Sự Phục Vụ (Ân Tứ “Làm”):
“Làm như nhờ sức Đức Chúa Trời ban” nhấn mạnh sự lệ thuộc. Chúng ta phục vụ không bằng sức riêng hay để thể hiện bản thân, mà bằng năng lực Chúa cung ứng. Điều này dẫn đến sự khiêm nhường (vì sức mạnh đến từ Ngài) và lòng biết ơn. Dù là phục vụ trong Hội Thánh hay lao động chân tay ngoài xã hội, chúng ta đều có thể làm việc “hết lòng như làm cho Chúa, chớ không phải cho người ta” (Cô-lô-se 3:23). Thái độ siêng năng, trung tín, liêm chính trong công việc là một bài giảng không lời tôn vinh Chúa.
3. Trong Thái Độ và Phản Ứng Khi Chịu Khổ:
Đây là chủ đề xuyên suốt thư 1 Phi-e-rơ. Sống để tôn vinh Chúa ngay cả trong hoạn nạn là bằng chứng mạnh mẽ nhất. Khi bị vu cáo, sỉ nhục vì đức tin, nếu tín hữu “lấy lòng ngay lành mà ăn ở” và giữ “cách ăn ở tốt lành” (1 Phi-e-rơ 3:16), thì chính đời sống đó sẽ làm sáng danh Chúa. Sự bình an siêu nhiên, lòng tha thứ và niềm hy vọng vững chắc giữa nghịch cảnh là những chứng cớ sống động về ân điển và quyền năng của Đức Chúa Trời.
4. Trong Cộng Đồng và Mối Quan Hệ:
Phi-e-rơ kêu gọi: “Trước hết, hãy có lòng yêu thương sốt sắng về nhau; vì sự yêu thương che đậy vô số tội lỗi.” (1 Phi-e-rơ 4:8). Tình yêu thương chân thật, hiếu khách, và sự cảm thông giữa các thánh đồ (1 Phi-e-rơ 4:9-10) là phương cách để thế gian nhận biết chúng ta là môn đồ Chúa (Giăng 13:35). Một cộng đồng yêu thương và tha thứ là một bức tranh phản chiếu tình yêu của Đấng Christ, từ đó tôn vinh Cha trên trời.
Chú ý rằng câu 11 kết thúc với một sự quy hướng rõ ràng: “bởi Đức Chúa Jêsus Christ, là Đấng được sự vinh hiển quyền phép đời đời vô cùng. A-men.” Đây không phải là một công thức thêm vào. Nó tiết lộ hai chân lý sâu sắc:
Thứ nhất, chúng ta chỉ có thể tôn vinh Đức Chúa Trời một cách đẹp lòng Ngài “bởi Đức Chúa Jêsus Christ”. Chính Ngài là Con Đường (Giăng 14:6). Nhờ sự chết và sống lại của Ngài, tội lỗi ngăn cách chúng ta với Đức Chúa Trời đã được cất bỏ. Nhờ đức tin nơi Ngài, chúng ta được xưng công bình và được phục hòa với Đức Chúa Trời. Giờ đây, mọi hành động tôn vinh của chúng ta đều được dâng lên qua sự cầu thay của Đấng Christ và được Chúa Cha chấp nhận trong Ngài. Không có Đấng Christ, mọi nỗ lực tôn vinh của con người đều vô ích.
Thứ hai, chính Đấng Christ là hiện thân tối cao của vinh quang Đức Chúa Trời. Ngài là “sự chói sáng của vinh hiển Đức Chúa Trời” (Hê-bơ-rơ 1:3). Khi chúng ta nhìn vào Đấng Christ, chúng ta thấy vinh quang của Đức Chúa Trời cách trọn vẹn nhất (Giăng 1:14). Vì vậy, sống để tôn vinh Đức Chúa Trời cũng có nghĩa là sống để tôn cao, noi gương và làm chứng về Đức Chúa Jêsus Christ trong mọi sự. Mục đích tối hậu của mọi sự là để vinh hiển quy về Đấng Christ, Đấng cùng với Đức Chúa Cha và Đức Thánh Linh đáng được tôn vinh đời đời.
“Trong mọi sự Đức Chúa Trời được tôn vinh” không phải là một gánh nặng luật pháp, mà là đặc ân cao quý và là đích đến giải phóng cho một đời sống thật sự có ý nghĩa. Nó cho chúng ta một la bàn không bao giờ sai lệch cho mọi quyết định, một động lực thuần khiết cho mọi hành động, và một niềm hy vọng bất diệt ngay cả trong khổ đau. Khi chúng ta đặt sự tôn vinh Chúa làm ưu tiên tối cao, mọi khía cạnh khác của cuộc sống – các mối quan hệ, công việc, tài chính, đau khổ – đều được soi sáng và tìm thấy ý nghĩa đích thực của chúng trong mối liên hệ với Ngài.
Ước mong mỗi chúng ta, trong từng lời nói, hành động và thái độ, luôn tìm kiếm câu hỏi: “Điều này có làm sáng danh Chúa không?” Và từ đó, bằng sự thúc đẩy của Thánh Linh và qua sự trung bảo của Đấng Christ, chúng ta sống một đời sống mà qua đó, trong mọi sự, Đức Chúa Trời được tôn vinh. A-men.