Đức Chúa Jêsus đến hiến mạng sống mình làm giá chuộc cho nhiều người có ý nghĩa gì (Mác 10:45)?

Trong hành trình chức vụ của Chúa Giê-xu, có những lời tuyên bố then chốt hé mở về mục đích tối hậu trong sự nhập thể của Ngài. Một trong những lời quan trọng bậc nhất được chính Chúa phán ra, được ghi lại trong Mác 10:45: “Vì Con người đã đến, không phải để người ta hầu việc mình, song để hầu việc người ta, và phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người.” Câu Kinh Thánh này không chỉ là một tuyên ngôn; nó là cốt lõi của Phúc Âm, bản tóm tắt thiên thu về sứ mệnh cứu chuộc của Đấng Christ. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai phá ý nghĩa thần học phong phú, bối cảnh Kinh Thánh, và những áp dụng biến đổi đời sống từ chân lý nền tảng này.

Để hiểu trọn vẹn lời tuyên bố của Chúa Giê-xu, chúng ta phải đặt nó vào bối cảnh trực tiếp. Ngay trước đó, hai môn đồ là Gia-cơ và Giăng đã đến xin Chúa cho họ được ngồi bên tả và bên hữu Ngài trong vinh hiển (Mác 10:35-37). Các môn đồ khác nghe vậy thì... bực tức (Mác 10:41). Họ tranh luận về địa vị, quyền lực, và sự vĩ đại theo tiêu chuẩn của thế gian. Chúa Giê-xu đã sử dụng thời điểm này để dạy một bài học nền tảng về nước Đức Chúa Trời:

“Song trong các ngươi không phải như vậy; trái lại, hễ ai muốn làm lớn trong các ngươi, thì sẽ làm đầy tớ; còn ai trong các ngươi muốn làm đầu, thì sẽ làm tôi mọi mọi người.” (Mác 10:43-44)

Sau khi phá đổ quan niệm về quyền lực thế tục, Chúa đưa ra hình mẫu tối thượng: “Vì Con người đã đến... để hầu việc người ta, và phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người.” Ngài không chỉ dạy bằng lời, mà chính cuộc đời và sự chết của Ngài là minh chứng sống động cho lẽ thật ấy. Sự vĩ đại thật sự trong vương quốc Đức Chúa Trời được đo bằng sự hy sinh và phục vụ, đỉnh điểm là sự hy sinh chính mạng sống làm của lễ chuộc tội.

Cụm từ then chốt ở đây là “giá chuộc”. Trong nguyên văn Hy Lạp, từ được dùng là “lutron” (λύτρον). Từ này mang ý nghĩa rất rõ ràng trong thế giới cổ đại: đó là giá tiền được trả để mua lại sự tự do cho một nô lệ, hoặc để chuộc mạng cho một tù nhân chiến tranh, một con tin. Nó hàm ý một sự trao đổi: một mạng sống hoặc một giá trị được đưa ra để đổi lấy sự tự do cho một người khác đang bị ràng buộc.

Khái niệm “giá chuộc” này có nền tảng sâu xa trong Cựu Ước. Trong Xuất Ê-díp-tô Ký chương 30, mỗi người Ít-ra-ên phải nộp nửa siếc-lơ làm “tiền chuộc mạng” (Xuất Ê-díp-tô Ký 30:12). Quan trọng hơn, trong Lê-vi Ký 17:11, Đức Giê-hô-va phán: “Vì sinh mạng của xác thịt ở trong huyết; ta đã ban huyết cho các ngươi trên bàn thờ, đặng làm lễ chuộc tội cho linh hồn mình; vì nhờ huyết mà linh hồn được chuộc tội.” Từ Hê-bơ-rơ cho “chuộc” ở đây là “kopher” (כֹּפֶר), cũng mang nghĩa giá chuộc, vật thay thế.

Vậy, Chúa Giê-xu đang tuyên bố rằng Ngài chính là “lutron” – giá chuộc tối hậu. Con người, vì tội lỗi, đang ở trong tình trạng nô lệ cho tội lỗi và đáng chết (Rô-ma 6:23, Giăng 8:34). Sự tự do không thể đạt được bằng nỗ lực cá nhân hay nghi lễ tôn giáo. Nó đòi hỏi một cái giá phải trả. Chúa Giê-xu tuyên bố Ngài sẽ trả cái giá đó: chính sinh mạng vô tội của Ngài.

Cần lưu ý: Ngài phó sự sống mình “làm giá chuộc cho nhiều người”. Cụm từ “nhiều người” (Hy Lạp: “pollōn”) không giới hạn, nhưng cũng không mang tính phổ quát tuyệt đối một cách vô điều kiện. Nó chỉ về một nhóm đông đảo, đối lập với “một người” là Đấng Christ. Điều này vang vọng lời tiên tri trong Ê-sai 53:11-12 về Đầy Tớ Chịu Khốn: “Người sẽ... gánh lấy tội lỗi nhiều người, và cầu thay cho những kẻ phạm pháp.” Sự hy sinh của Ngài có hiệu lực cho tất cả những ai tiếp nhận, như lời Phao-lô giải thích: “Ấy vậy, như bởi chỉ một tội mà sự đoán phạt rải khắp hết thảy mọi người thể nào, thì bởi chỉ một sự công bình mà sự xưng công bình, sự ban sự sống, cũng rải khắp cho mọi người thể ấy.” (Rô-ma 5:18).

Lời trong Mác 10:45 là sự ứng nghiệm rõ ràng và tự ám chỉ đến hình ảnh “Đầy Tớ Chịu Khốn” trong Ê-sai đoạn 53. Hãy so sánh:

• Mác 10:45: “phó sự sống mình làm giá chuộc” ↔ Ê-sai 53:10: “Khi người sẽ dâng sinhh mạng mình làm tế chuộc tội” (cùng một ý niệm “asham” – của lễ chuộc tội).
• Mác 10:45: “cho nhiều người” ↔ Ê-sai 53:11-12: “gánh lấy tội lỗi nhiều người... vì người đã đổ sinhh mạng mình cho đến chết”.
• Mác 10:45: “đến... để hầu việc” ↔ Ê-sai 53:11: “tôi tớ công bình của ta sẽ làm cho nhiều người được xưng công bình”.

Chúa Giê-xu hoàn toàn ý thức rằng Ngài là sự ứng nghiệm của nhân vật tiên tri này. Ngài không phải là một nhà cách mạng chính trị thất bại, mà là Đầy Tớ của Đức Giê-hô-va, tự nguyện gánh lấy sự hình phạt mà chúng ta đáng phải chịu, để chúng ta được tự do khỏi án phạt của tội lỗi.

Chân lý về giá chuộc không chỉ là giáo lý để tin, mà còn là nền tảng biến đổi toàn bộ đời sống và thế giới quan của chúng ta.

Bạn có bao giờ tự hỏi mình có giá trị gì không? Tin Mừng tuyên bố: Bạn có giá trị cao đến nỗi Con Đức Chúa Trời đã phó chính mạng sống Ngài làm giá chuộc cho bạn. Đó không phải vì bạn tốt đẹp, mà vì tình yêu của Ngài bao la (Rô-ma 5:8). Sự cứu chuộc này ban cho chúng ta một danh phận mới: từ nô lệ tội lỗi trở thành con cái Đức Chúa Trời (Giăng 1:12), từ kẻ thù trở thành bạn hữu (Rô-ma 5:10). Mục đích đời sống chúng ta không còn là tìm kiếm sự vĩ đại cho bản thân (như Gia-cơ và Giăng), mà là sống vì Đấng đã chết thay cho chúng ta (II Cô-rinh-tô 5:15).

Mô hình “Con người đến để hầu việc” đặt ra tiêu chuẩn cho mọi môn đồ. Nếu Chúa của chúng ta, Đấng có mọi quyền năng, đã cúi xuống rửa chân cho môn đồ (Giăng 13:1-17), thì chúng ta càng phải có thái độ đó với nhau. Đời sống Cơ Đốc là đời sống phục vụ trong tình yêu thương, không phải để được tôn trọng, mà vì chúng ta đã được chuộc để sống theo gương Chúa. Sự phục vụ thật bắt nguồn từ lòng biết ơn về giá chuộc đã trả cho mình.

Chúa Giê-xu phó sự sống “cho nhiều người”. Điều này thúc giục chúng ta mang Tin Mừng này đến với “nhiều người” khác. Thông điệp của chúng ta không phải là “hãy cố gắng lên”, mà là “Đấng Christ đã trả giá xong rồi!”. Sứ mạng của Hội Thánh là công bố rằng giá chuộc đã được trả, và mời gọi mọi người tiếp nhận sự tự do mà giá chuộc đó mang lại. Như Phao-lô viết: “Ấy vậy, nếu ai ở trong Đấng Christ, thì nấy là người dựng nên mới; những sự cũ đã qua đi, nầy mọi sự đều trở nên mới.” (II Cô-rinh-tô 5:17).

Vì giá chuộc đã được trả một lần đủ cả bởi Đấng Christ (Hê-bơ-rơ 9:12, 26), nên sự cứu rỗi của chúng ta được bảo đảm. Nó không dựa trên sự bất nhất của chúng ta, mà dựa trên sự trọn vẹn của sự hy sinh Ngài. Điều này ban cho chúng ta sự bình an trong lòng (Rô-ma 5:1) và hy vọng vững chắc về sự sống đời đời. Sự phục sinh của Ngài là bằng chứng Đức Chúa Trời đã chấp nhận của lễ chuộc tội đó.

Lời tuyên bố trong Mác 10:45 là trái tim của Cơ Đốc giáo. Nó phân biệt Đạo Chúa với mọi tôn giáo khác: trong khi các tôn giáo dạy con người “làm” điều gì đó để được cứu, thì Tin Lành công bố Đấng Christ đã “làm xong” mọi sự. Chúa Giê-xu không phải là một nhà đạo đức mẫu mực hay một thầy giáo khôn ngoan; Ngài là Đấng Cứu Chuộc, Đấng đã đổ huyết ra như giá chuộc để giải phóng chúng ta.

Phản ứng thích hợp duy nhất trước lẽ thật này là:
1. Tiếp nhận bằng đức tin: Cá nhân tin nhận rằng Chúa Giê-xu đã chết thay cho tôi, và phó thác đời sống mình cho Ngài.
2. Sống trong sự biết ơn: Để sự hy sinh cao cả đó định hình mọi suy nghĩ, lời nói và hành động của chúng ta.
3. Bước đi trong tự do và phục vụ: Không còn là nô lệ cho tội lỗi hay sự ích kỷ, nhưng dùng đời sống được chuộc lại để phục vụ Đức Chúa Trời và người lân cận.

Ơn cứu chuộc đã được trả giá quá đắt. Ước mong mỗi chúng ta, những người đã được chuộc bằng huyết báu của Chiên Con không tì vít, sẽ sống xứng đáng với ơn gọi cao trọng đó (Ê-phê-sô 4:1).